سیگار
بد بود، الان بد نیست؟ کافی‌شاپ، پارک، داخل خودرو و گاه گوشه کنار دانشگاه،
دخترانی به چشم می‌خورند که بدون ابایی سیگار دود می‌کنند، خبری از نگاه‌های سنگین
جامعه هم نیست، انگار سیگار برای دختران تفریح مجاز شده است.
به
گزارش ایسنا، منطقه آذربایجان شرقی، چند سال قبل را تصور کنید، شاید به زور می‌توانستیم
یکی دو دختر را پیدا کنیم که سیگار می‌کشیدند و آن هم بیشتر اوقات پنهانی و همراه
با ترس از باخبر شدن دیگران، اما حالا سیگار به عنوان ژست روشنفکری و یا کلاس
اجتماعی در بین دختران مطرح شده است.
بر
اساس آخرین گفت‌وگوی دکتر غلامرضا حیدری - رییس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات
با ایسنا، «میزان مصرف سیگار در زنان یک دهم مصرف در مردان است و همچنین مصرف سیگار
یک تا چهار درصد زنان در سطح کل کشور را در برمی‌گیرد.» شاید در ظاهر، آمار عجیب
غریب و چالش برانگیزی نیست، اما باید بپذیریم که سیگار کشیدن دختران با فرهنگ ایرانی
همخوانی نداشته و ناهنجاری به شمار می‌رود و همین آمار موجود هم زنگ خطری برای
جامعه ماست.
البته
نباید فراموش کنیم که سیگار کشیدن دختران جرم نیست، نمی‌توان چکش به دست، این آسیب
اجتماعی را سرکوب کرد، تجربه هم نشان داده که رفتار قهری در موارد مشابه جواب نمی‌دهد
و فقط می‌تواند موضوع را از سطح جامعه به خفاء بکشاند. سیگار کشیدن دختران به
عنوان دروازه ورود به اعتیاد چندان مورد توجه قرار نگرفته و به نظر می‌رسد با روند
فعلی، روز به روز مصرف دخانیات در بین دختران جوان به ویژه در شهرهای بزرگ –که
آزادی عمل جوانان بیشتر است- افزایش می‌یابد.
دختران
چرا سیگار می‌کشند؟
زمانی
که با یک پدیده‌ی اجتماعی مواجه می‌شویم برای تحلیل موضوع و یافتن راهکار باید
ابتدا دلایل سوق یافتن جوانان نسبت به آن پدیده را بررسی کنیم.
مهدی
راثی – روانشناس در خصوص علل گرایش دختران به مصرف سیگار از بعد روانشناختی می‌گوید:
مصرف سیگار در دختران جوان به دلیل حس کنجکاوی یا همان هیجان‌خواهی و جبران کمبود
و عقده‌های روانشناختی اتفاق می‌افتد، همچنین در مواردی نقص در فرآیند تربیت صحیح
منجر به خود پنداری منفی، عزت نفس پایین و نبود اعتماد به نفس کافی در فرزندان به
ویژه دختران می‌شود که زمینه‌ساز پناه بردن آنان به سمت دخانیات است.
او در گفت‌وگو با ایسنا ادامه می‌دهد: شکل گرفتن بعد آموختنی شخصیت انسان در کانون
خانواده عامل موثر در بهداشت روانی و فردی و زندگی سالم و با نشاط انسان است که
مانع از بروز رفتارهای ناهنجار از سوی او می‌شود. والدین باید زمینه زیست خوب
فرزندان خود را فراهم کرده و با لحاظ ویژگی‌های زیست شناختی و روان شناختی فرزندان،
زمینه پاسخگویی به نیاز آنان را متناسب با ظرفیت‌ها و واقعیات فراهم آورند.
راثی با بیان اینکه والدین باید اهتمام جدی نسبت به تقویت
روابط خود با فرزندان داشته باشند، می‌گوید: افزایش فاصله عاطفی و تضعیف روابط بین
اعضای خانواده زمینه‌ساز گرایش دختران به
سیگار است و در سوی دیگر آموزش مهارت‌های ارتباطی – اجتماعی، توانایی مواجهه با
چالش‌های محیطی، اجتناب از قیاس، همدلی با نوجوانان و تأمین نیازهای عاطفی آنان، سالم‌سازی اوقات فراغت و آشناسازی نوجوانان با عوارض مصرف سیگار می‌تواند به حفظ و
صیانت از نوجوان در برابر سیگار کمک کند.
تمایل
جوانان برای سیگار کشیدن شاید صدها دلیل دارد که عشق‌های دردسر ساز یکی از مرسوم‌ترین
آن است. درگیری دختران در روابط عاطفی گاه منجر به بروز رفتارهای نامناسب از آنان
می‌شود، مثلاً بعد از پایان یک رابطه عاطفی کم کم نشانه‌های افسردگی در جوانان پدید
آمده و آنان به سمت مصرف دخانیات سوق می‌یابند و یا اینکه گاه زنان تحت تأثیر مرد
محبوبشان رفتارهای مشابه او را انجام می‌دهند. همچنین عواملی مانند همراهی با دوست
ناباب و تفکر «با یک بار مصرف که معتاد نمی‌شویم» هم از سایر دلایل آغاز مصرف دخانیات
است.
«موسی
نیرومند» - جامعه شناس معتقد است تربیت خانوادگی تأثیرگذارترین عامل در مسیر زندگی
جوانان است. ابتدا باید بررسی کنیم که دختر یا پسر سیگاری در چه فضای خانوادگی
تنفس کرده و در خانواده او چگونه به سیگار نگاه می‌کنند؟ قطعاً در خانواده‌ای که پدر سیگار می‌کشد و دیگاه
منفی نسبت به سیگار وجود ندارد، زمینه برای مصرف دخانیات توسط فرزندان در آینده
فراهم است.
او در گفت‌وگو با ایسنا ادامه می‌دهد: «هویت‌یابی جنسی» یکی از مهمترین علل سوق یافتن دختران به سیگار است،
دخترها با کارهای مردانه می‌خواهند نشان دهند که فاصله‌ای با آقایان ندارند. همچنین
منزلت‌یابی، متمایز کردن خود در یک جمع زنانه و نشان دادن خود در میان افراد خودشیفته
دلایل دیگر این موضوع است.
نیرومند
با بیان اینکه نهادهای تربیتی جامعه همچون آموزش و پرورش و رسانه در زمینه پیشگیری
از شیوع یک پدیده اجتماعی تأثیرگذار هستند، می‌گوید: آموزش و پرورش و رسانه چقدر
برای نفی سیگار برنامه دارند؟ معتقدم رسانه یک معلم اجتماعی بوده و آن چیزی که نمی‌خواهیم
در جامعه اتفاق بیافتد، نباید در رسانه‌ها هم رخ دهد، اما متأسفانه در فیلم‌ها به
راحتی سیگار می‌کشند.
تبعات
اجتماعی مصرف سیگار بین دختران
او در خصوص تبعات اجتماعی مصرف سیگار می‌گوید: امکان دارد سیگار از جنسیت خارج شده و
به خانم‌ها منتقل شود، چندان چیز عجیب غریب نبوده و مشکل طبیعی است. اما تبعات
ناخوشایندی همچون شکستن قبح کار و تغییر رویکرد جامعه نسبت به سیگار کشیدن دختران
را به دنبال دارد. از سوی دیگر مصرف دخانیات سلامت جامعه را به خطر انداخته و از
نظر اقتصادی به خانواده‌ها و به تبع آن به کشور لطمه وارد می‌کند، همچنین همه می‌دانیم
جامعه‌ای که سلامت ندارد، نمی‌تواند رشد کند و آغاز آسیب‌های اجتماعی دقیقاً نقطه
مقابل توسعه است.
نیرومند
در خصوص چگونگی مبارزه با شیوع این آسیب اجتماعی در بین دختران، می‌گوید: معتقدم
تنها با کارهای فرهنگی می‌توان از شیوع یک آسیب اجتماعی جلوگیری کرد، ضرورت دارد در تک تک صفحات کتب
درسی نسبت به پیامدهای منفی سیگار اطلاع‌رسانی شود. نهاد خانواده باید به عنوان
اولین کانون مدیریت دولت برای جلوگیری از شیوع آسیب‌های اجتماعی مورد توجه متولیان
امر باشد و از پتانسیل رسانه‌ها هم در این راستا استفاده شود.
او
ادامه می‌دهد: جامعه برای مقابله با سیگار به مکانیسم‌های بازدارنده نیاز دارد،
تعریف واحدی برای برخورد با اشخاصی که در نهاد عمومی سیگار می‌کشند وجود ندارد و یا
اینکه مشخص نیست با فردی که در خانواده سیگار کشیده و حقوق سایر اعضاء را پایمال می‌کند، چگونه باید برخورد شود؟ معتقدم دولت نباید در خلاء باشد بلکه ضرورت دارد در لابه
لای برنامه‌های اجتماعی نقش خود را نشان دهد.
بهروز
مهدوی – دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر آذربایجان شرقی در خصوص برنامه‌ی
دولت برای مقابله با سیگار، اظهار می‌کند: مصرف سیگار و قلیان توسط زنان جرم
نبوده، اما باید بدانیم که مصرف دخانیات پیش نیازی برای مصرف مواد مخدر است.
وزارت بهداشت در رابطه با آسیب‌های قلیان، سیگار و الکل به خوبی کار کرده و ستاد
مبارزه با مواد مخدر نیز برنامه‌های آموزشی متعددی برای مبازه با سیگار و قلیان
دنبال می‌کند.
او با بیان اینکه در خصوص میانگین سنی مصرف سیگار در بین دختران استان اطلاعاتی
ندارم، اظهار می‌کند: طبق
تحقیقی در یکی از دبیرستان‌های تهران، جوانان از سن ۱۵ تا ۱۹ سال بیشتر قلیان و سیگار
مصرف می‌کنند ولی این آمار و میانگین سنی در استان ما بررسی نشده است.
سرطان
در کمین سیگاری‌ها
مصرف
سیگار در بین دختران، علاوه بر تبعات اجتماعی، به سلامت جامعه به ویژه به بدن فرد
مصرف کننده آسیب وارد می‌کند. افراد با مصرف سیگار سبب افزایش احتمال بروز بیماری‌هایی
همچون سرطان‌های ریه، حفره دهانی، حلق، بینی، حنجره، مری، معده، لوزالمعده، سرطان
خون، کلیه، مثانه، گردن رحم و مقعد در جسم‌شان می‌شوند.
بر
اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی که 22 شهریورماه سال جاری در خبرگزاری ایسنا منتشر
شد، « میزان متوسط کاهش طول عمر سیگاری‌ها هشت سال است. هرچند برای آنهایی که در میانسالی
فوت می‌کنند ( ۳۵تا
۶۹ سالگی) این میزان حدود ۲۲ سال است. مطالعات متعددی
رابطه مستقیم بین میزان قطران موجود در سیگار و سرطان‌های قسمت فوقانی دستگاه
گوارش را نشان داده است. با مصرف روزانه ۲۰ نخ سیگار، خطر سرطان لوزالمعده در مردان پنج
برابر و در زنان ۶
برابر می‌شود. تحقیقات نشان داده است که برای پیشگیری از سرطان لوزالمعده، پرهیز
از استعمال دخانیات همراه با رژیم غذایی و مصرف غذاهای کم چرب و پرفیبر لازم است.
خطر
سرطان گردن رحم در زنان سیگاری دو برابر بیشتر از زنان غیرسیگاری است. با مصرف سیگار،
خطر پیشرفت سرطان‌های گردن رحم به ویژه از نوع
سرطان سلول سنگفرشی افزایش می‌یابد. این خطر در سیگاری‌های تحمیلی نیز بالا
است. همچنین مردان سیگاری ۷۰
درصد و زنان سیگاری ۴۰
درصد احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان کلیه و مثانه
دارند.
مصرف
تنباکو در فرم‌های جویدنی و مصرف پیپ یک عامل خطر مهم برای سرطان‌های دهان، حلق و
مری در کشورهای در حال توسعه است. سرطان حفره دهان در مصرف کنندگان روزانه، ١٠
برابر بیشتر است، همچنین افراد سیگاری دو برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری در خطر
ابتلا به سرطان پوست قرار دارند.
بر
اثر مصرف دخانیات با گذشت زمان در بافت‌هایی که به طور دائم توسط قطران موجود در
مواد دخانی تحریک شده‌اند، سرطان ریه و برونش گسترش می‌یابد. با توجه به رشد پیشرونده
این سرطان و تشخیص دشوار آن در مراحل اولیه، شانس بهبودی سرطان ریه بسیار ضعیف است.»
به گزارش ایسنا، نمی‌توان به زور مانع سیگار کشیدن دختران شد، دختری که امروز سیگار می‌کشد احتمالاً دانش آموز دیروز است؛ به همین دلیل به نظر می رسد فرهنگ‌سازی در خصوص مضرات سیگار را باید از مدارس آغاز کنیم.
گزارش از سامان عیوضی - خبرنگار ایسنا در آذربایجان شرقی
انتهای پیام
انتهای پیام به گزارش ایسنا، نمی‌توان به زور مانع سیگار کشیدن دختران شد، دختری که امروز سیگار می‌کشد احتمالاً دانش آموز دیروز است؛ به همین دلیل به نظر می رسد فرهنگ‌سازی در خصوص مضرات سیگار را باید از مدارس آغاز کنیم.
گزارش از سامان عیوضی - خبرنگار ایسنا در آذربایجان شرقی
انتهای پیام
کپی شد
