زندگی نامه احمد خمینی
حرم و مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)
یکی دیگر از خدمات ارزندۀ مرحوم حاج احمد آقا در پاسداری از آثار و آرمانهای رهبر کبیر انقلاب اسلامی پایه‌گذاری دو مرکز مقدس فرهنگی و معنوی است که از اعتبار ویژه‌ای نزد پیروان حضرت امام برخوردار می‌باشند. حضور صدها هزار نفر از مردم در مراسم مذهبی که در
مناسبتهای مختلف در حرم مطهر امام خمینی برگزار می‌گردد و انتشار دهها عنوان از آثار مربوط به نهضت امام خمینی و آثار و تألیفات آن حضرت در تیراژهای وسیع و بی‌سابقه و ترجمه و نشر این آثار به زبانهای مختلف دنیا نقش مؤثری در تداوم یاد امام در جامعه اسلامی و نزد مسلمانان علاقمند به
انقلاب اسلامی در خارج کشور داشته و بدون شک فعالیتهای رو به توسعه این دو مرکز اثر بسزایی در حراست و پاسداری از آثار حضرت امام، و سهم فراوانی در حفظ و اشاعه ارتباط معنوی مردم ایران و انقلابیون مسلمان در دیگر کشورها با امام خمینی – بعد از رحلت آن حضرت – داشته و دارد.
فعالیت رسمی مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی از تاریخ 17 شهریور سال 1367 – در زمان حیات حضرت امام خمینی – و بر اساس مسئولیتی که به فرزند گرامیشان حضرت حجةالاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی واگذار نمودند، آغاز گردید. وجود اغلاط و اشتباهات فاحش در انتساب مطالب به حضرت امام و یا در نقل وقایع و رخدادهای نهضت امام خمینی در روزنامه‌ها و آثاری که قبلاً منتشر شده‌اند، انگیز‌هایی بودند که منجر به تقدیم نامه‌ای از سوی مرحوم حاج احمد آقا به حضرت امام گردید. در این نامه با استناد به نمونه‌هایی از اشکالها و اغلاط یاد شده، از محضر امام خمینی درخواست نمودند تا فرد و یا نهادی را برای نظارت بر انتشار آثار ایشان تعیین فرمایند. حضرت امام در تاریخ 17 شهریور 67، در پاسخ به این نامه چنین مرقوم فرمودند:
«بسم‌الله الرحمن الرحیم– فرزند عزیزم احمد حفظه‌الله تعالی
از آنجا که شما را بحمدالله تعالی در مسائل سیاسی و
اجتماعی صاحب‌نظر می‌دانم و در تمامی فراز و نشیب‌ها در کنار من بوده‌ای و هستی، لهذا شما را برای تنظیم و تدوین کلیه مسائل مربوط به خود – که بسا در رسانه‌های گروهی اختلافات و اشتباهاتی رخ داده است – انتخاب مینمایم و از خداوند متعال که حاضر و ناظر است، توفیقات شما را خواستارم. امید است با صرف وقت و دقت نظر این امر را به پایان برسانی. والسلام علیکم – پنج‌شنبه 17 شهریور 67 – 26 محرم الحرام 409 – روح‌الله الموسوی الخمینی»[69]
پیرو این حکم و در همین رابطه فرمان دیگری – در تاریخ 22/8/1367 از سوی امام خمینی بدین شرح خطاب به ایشان صادر شد.
«هر جا که پرونده و یا نامه و یا هر چیزی که موجب روشن شدن اسناد و یا اسناد مربوط به اینجانب موجود است در صورتیکه شما و یا نماینده شما درخواست نمائید مسئولین موظفند در
اختیار شما قرار دهند»[70]
بدین ترتیب مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی رسماً فعالیت خویش را با اهداف:
نظارت بر انتشار آثار منسوب به حضرت امام، گردآوری کلیه آثار مربوط به ایشان (فیلم، عکس، نامه‌ها و اسناد و مدارک، تألیفات و...)، طبقه‌بندی موضوعی آثار مذکور، ترجمه و نشر آثار امام و آثار مربوط به نهضت امام خمینی در داخل و خارج کشور، آغاز نمود.
گفتنی است که سالها پیش از فعالیت رسمی مؤسسه، از سال 1360 به بعد در همین راستا دفتر فرهنگی وابسته به دفتر امام و با نظارت یادگار امام و سرپرستی جناب آقای محمد علی انصاری فعالیت داشت (که اینجانب نیز افتخار همکاری سامان‌دهی آن دفتر را در خدمت آن عزیزان داشتم.)
پس از توسعه فعالیتهای دفتر فرهنگی و تأسیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی از سال 67 تاکنون این موسسه علاوه بر نظارت قانونی بر آنچه که بنام حضرت امام در داخل و خارج منتشر می‌شود و علاوه بر همکاری با صدا و سیما در تهیه برنامه‌های تصویری پیرامون زندگی و مبارزات حضرت امام و همکاری با وزارت فرهنگ و آموزش عالی و وزارت آموزش و پرورش در تدوین مسائل مربوط به اندیشه
امام و انقلاب اسلامی در کتب درسی و علاوه بر انتشار دهها عنوان اثر نفیس از امام خمینی و آثاری که پیرامون زندگی و مبارزات آن حضرت نوشته شده‌اند و فعالیتهای گسترده تبلیغی در مناسبتهای مختلف و شرکت در نمایشگاههای بین المللی کتاب داخل و خارج کشور، و نگهداری اماکن منسوب به امام خمینی، قم، جماران و ... هم‌اکنون به عنوان تنها مرکز پژوهشی آرشیوی معتبری که منحصراً در حوزۀ اندیشه و آثار امام خمینی فعالیت می‌کند گنجینه‌ای نفیس از مواریث گرانقدر امام خمینی را در اختیار دارد و ارتباط گسترده‌ای با رسانه‌ها و مراکز فرهنگی در جهت اشاعه هر چه بیشتر آثار و آرمانهای بنیانگذار جمهوری اسلامی برقرار نموده است. فعالیتهای گستردۀ حوزۀ امور بین‌الملل مؤسسه و ترجمه آثار به زبانهای مختلف (تحت سرپرستی جناب
حجةالاسلام والمسلمین سید سراج‌الدین موسوی که از همرزمان و یاران دیرین یادگار امام می‌باشند)*برگزاری کنگره‌ها و سمینارهای علمیِ داخلی و بین‌المللی، بمنظور تبیین اصول اندیشه و افکار امام خمینی و موضوع‌بندی کلیه آثار امام و تهیه نرم‌افزار کامپیوتری آثار آن حضرت از دیگر فعالیتهای موفق این مؤسسه بوده است. اندیشه تأسیس پژوهشگاه امام خمینی و انقلاب اسلامی توسط این مؤسسه با هدف تربیت کادرهای متخصص آشنا به مبانی امام خمینی در زمینه‌های مختلف و در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز با استقبال یادگار امام مواجه و با توصیه و پیگیری آن عزیز مقدمات تأسیس آن فراهم گردیده است و با توجه به تلاش و اهتمامی که تولیت کنونی مؤسسه فرزند برومند یادگار امام در
این رابطه دارند، امیدواریم که به زودی این مرکز علمی، بنامامام خمینی و در حوزۀ تخصصی آراء و افکار ایشان رسماً آغاز بکار کند.*من بواسطه لطفی که خداوند عطا کرده و از بدو تأسیس مؤسسه تاکنون (به عنوان قائم مقام مؤسسه) افتخار حضور در این مرکز مقدس را داشته‌ام از نزدیک شاهد عمق اعتقاد یادگار امام به حقانیت راه امام و تلاش خستگی ناپذیر ایشان در پیمودن طریق آن حضرت و بخصوص دقت کامل در حراست از آثار امام بوده‌ام. آن بزرگوار همانگونه که حضرت امام بارها شهادت داده‌اند، تا حدی نسبت به انتساب مسائل به امام خمینی دقیق و امانتدار بود که حتی در زمان حیات امام در پاسخ به نامه‌هائیکه از سوی اشخاص و ارگانها مبنی بر درخواست ارائه نظر امام در مسائل گوناگون دریافت می‌کرد مقید بود که عین فرمایش امام خمینی را (در داخل گیومه) حرف به حرف و بدون هیچگونه تصرفی، همانگونه که از محضرشان شنیده و همانجا یادداشت می‌کرد – منعکس کند. هرگاه مجموعۀ نقل‌قولهای مکتوب ایشان از حضرت امام که اصل و یا کپی آنها در اختیار مؤسسه می‌باشد منتشر شوند، خوانندگان محترم به میزان پایبندی ایشان به امانتداری در نقل و انتساب مسائل به امام آگاهتر خواهند شد.
بر همین اساس، اصل کلی حاکم بر فعالیتهای مؤسسه:
امانتداری و پرهیز از هرگونه اعمال نظر شخصی و گرایشهای سیاسی افراد و اجتناب از کمترین دخل و تصرف در آثار امام می‌باشد، ایشان همواره می‌فرمودند امام خمینی متعلق به من و یا فلان گروه و فلان دسته نیست او راهنمای اسلام و رهبر کبیر انقلاب اسلامی است و ما اجازه نداریم تا آثار امام را بر اساس تمایلات شخصی و گروهی و شرایط حاکم بر جامعه در هر مقطعی منتشر نمائیم، وظیفۀ ما انتشار آثار امام و اندیشه امام است همانگونه که بوده، بدون کمترین تصرفی، و بدون توجه به اینکه آیا موضع امام خوشایند من و دیگران می‌باشد یا نمی‌باشد.
وفاداری مرحوم حاج احمد آقا به پیمان همراهی‌اش با امام منحصر به حفظ و نشر دقیق آثار ایشان نمی‌باشد. آن بزرگوار در عمل نیز موجودیت و اعتبار خویش را تماماً در همین مسیر بکار گرفت. هرگز فراموش نمی‌کنیم در ماجرای قائم مقامی رهبری و وقایع تلخی که در دو سال آخر عمر حضرت امام بر اثر این واقعه اتفاق افتاد که حضرت امام، خود درنامه‌شان به نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آن تعبیر به «خون دل» کردند، در این واقعه نیز مرحوم حاج احمد آقا نخستین کس – و به لحاظ موقعیّت ایشان، تنها فردی – بود که اعتبار خویش را بر کف نهاد و جانانه وارد میدان دفاع از موضع امام خمینی گردید و رنجنامه نوشت. زمانی اهمیت این از خود گذشتی آشکار می‌شود که میزان علاقه و ارادت
گذشتۀ آن مرحوم به قائم مقام رهبری (در آن زمان) و تلاشی که آن مرحوم در جهت تحکیم موقعیت وی در سالهای پس از پیروزی انقلاب در مقابل انبوهی از مخالفتها و کارشکنیها داشت توجه کنیم و به حجم دشمنیها و افترائاتی که به همین دلیل از سوی متحجرین و مخالفین امام در آن سالها متوجه یادگار امام گردیده بود واقف شویم.
او با نوشتن رنجنامه – که بیانی است مستند و مستدل از علل برکناری قائم مقام رهبری – جوّ سکوت مصلحت اندیشانه را شکست و ثابت نمود که در اعتقادش به درستیِ راه امام و تعبدش به ولایت تا چه حد پابرجاست و هرگز حاضر نیست بخاطر خوشایندی و یا آزردگی دوستان و نوعِ تلقیِ مخالفان و موافقان دست از حمایت امام و اعتقاداتش بردارد.
بگذریم، که بیان ناگفته‌های آن رنجنامه و آن رنجی که فرزند امام در آن ماجرا و در وقایع پس از انتشار رنجنامه برد و آن تهمتها و زخم زبانها که پس از آن شنید و برای همیشه در دل دریائی خویش با خود برد، بیان آن مظلومیتها، خود رنجنامه‌ای دیگر می‌طلبد.
در اینجا و به تناسب موضوع این فصل از کتاب، به نقل نامه‌ای از یادگار امام می‌پردازیم که نشانگر اصولی است که ایشان در تأسیس و ادامۀ کار مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(س) همواره مدنظر داشتند و با تکیه بر
همین اصول بود که این مؤسسه تحت اشراف و نظارت عالیه و تولیت یادگار امام توانسته است بعنوان یک مرکز فرهنگی و پژوهشی معتبر آنهمه خدمات را در اشاعه اندیشه امام و حفظ نام و یاد امام در جامعه، و بدون کمترین ضایعه و آفتی ارائه دهد. و خدای را سپاس که چراغ افروخته آن مرحوم در مؤسسه و آستان مطهر امام بنا به وصیتنامه ایشان، همچنان پرفروغ تحت نظارت و تولیت فرزند شایسته و اندیشمندشان حضرت حجةالاسلام والمسلمین حاج سید حسن خمینی روشنگری می‌کند و این دو مرکز با تکیه بر همان اصولی که یادگار امام ترسیم کرده است مسیر بالندۀ خویش را ادامه می‌دهند.
یادگار امام در نامۀ خویش، که مبنای کار ما در نگارش مجموعۀ بزرگ «کوثر، شرح وقایع تاریخی انقلاب اسلامی» می‌باشد و تاکنون سه مجلد از آن (در ضمن 2400 صفحه) منتشر گردیده است چنین مرقوم داشته‌اند:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
برادر عزیز جناب آقای حمید انصاری دام عزّه
با عرض سلام نامه شما قرائت شد با بند سوّم نامه موافقم. جنابعالی کار اصلی خود را تدوین شناسنامه‌های سخنرانیها و اعلامیه‌های امام قرار دهید و هر عملی را که از سرعت کار بکاهد ترک کنید مطالبی را گوشزد مینمایم:
1– دقت کافی شود که آنچه حضرت امام فرموده‌اند اصل قرار داده شود و بهیچوجه سلیقه های اشخاصی که با شما کار می‌کنند اِعمال نشود. صداقت اصل خدشه ناپذیر کار باشد.
2– دقت امر بسیار خوبی است ولی وسواس جلوی پیشرفت کار را می‌گیرد سعی کنید کمال دقت متعارف بکار رود.
3 – سعی شود شعاری کار نشود جمله به جمله شناسنامه‌ها
مستند باشند.
4 – اسامی افراد و گروهها را هر کس و هر گروهی باشد با احترام ذکر کنید. توهین در شأن مؤسسه آثار حضرت امام نیست. خداوند جنابعالی و تمامی دست‌اندرکاران این کار بزرگ توفیق دهد تا این خدمت بزرگ را باتمام رسانید. انشاءالله کار را از امروز شروع مینمائید و من از جنابعالی و تمامی کسانیکه در این زمینه با شما همکاری می‌نمایند تشکر می‌کنم.
برادرتان احمد خمینی
22/خرداد/72
خدمت ارزنده‌ای که یادگار امام با دوراندیشی و بلند همتی خود در پایه‌گذاری و احداث مجموعۀ بزرگ حرم مطهر امام خمینی به جامعۀ اسلامی و پیروان امام کرده است، بر کسی پوشیده نیست. آن مرحوم با وقت‌گذاری و تلاشی بی‌وقفه و با انتخاب افراد شایسته برای سرپرستی و مدیریتهای این پروژه بزرگ ملی، و با کمکهای بیدریغ مؤمنانِ به راه امام و حمایت رهبر معظم انقلاب اسلامی، دولت معزّز، مجلس شورای اسلامی و دیگر مقامات و نهادها و ارگانها، در کوتاهترین زمان ممکن مجتمعی عظیم را پدید آورده است که هم‌اکنون به عنوان یکی از مراکز مهمّ و معتبر معنوی و زیارتی جمهوری اسلامی و جهان اسلام شناخته می‌شود. حرم مطهر امام خمینی کانون توجه دلها، و در طول
سال کانون تجمع و زیارت میلیونها تن از علاقمندان به انقلاب اسلامی و زائرین امام از سراسر کشور و مسلمانان دیگر کشورها و مرکز برگزاری مراسم پرشکوه دینی و سیاسی است. این فضای ملکوتی و بنای عظیم آن سمبل پایتخت جمهوری اسلامی و نشانگر عزم ملت ایران بر پیشتازی در میدان دفاع از اسلام ناب محمدی(س) است. پیش از رحلت حضرت امام محل کنونی مرقد، بیابان و مزرعه‌ای فاقد هرگونه امکانات بود. تلاش عاشقانه و شبانه‌روزی دست اندرکارانِ احداث حرم امام سبب شده است که در شرف چند سال گذشته فاز اول این مجتمع بزرگ شامل حرم مطهر و صحنها و ساختمانها و تأسیسات گسترده آن و امکانات جانبی و فروشگاهها و خدمات شهری و راههای ارتباطی و پارکینگهای وسیع آن به انجام برسد. سرپرست توانمند آستان، جناب حجةالاسلام والمسلمین حاج شیخ محمد علی انصاری می‌گفت وقتیکه به رؤسای جمهوری و مسؤلین دولتهای خارجی و میهمانان خارجی توضیح داده می‌شود که این ساختمان مُعْظَم و امکانات جانبی آن در عرض چند سال ساخته شده است با ناباوری آنان مواجه می‌شویم. بیاد دارم که یکی از روسای جمهوریهای آسیای میانه با دیدن عظمت حرم امام گفت احداث این مجتمع ظرف چند سال اندک کاری است شگفت از مردم ایران و من در بازگشت به کشورم مشاهدات باور نکردنی خود را بازگو می‌کنم و به ملتم
خواهم گفت که باید انجام کارهای نشدنی را از مردم ایران بیاموزیم. انتظار جامعه اسلامی آنست که انشاءالله اجرای طرح جامع حرم امام خمینی با همان سرعتی که تاکنون بدینجا رسیده و با همان گستردگیی که یادگار امام ترسیم و
تصویب کرده است به همت مدیران لایق این مجتمع و با هدایت و نظارت احمدگونۀ فرزند برومند ایشان، حضرت حجةالاسلام والمسلمین حاج سید حسن خمینی، در سالهای آینده به انجام برسد و با احداث حوزۀ علمیه، پژوهشگاه امام‌شناسی، موزه آثار امام و انقلاب، کتابخانه بزرگ انقلاب اسلامی، و نیز دیگر مجتمعها و شهرکهای فرهنگی و هنری که در طرح جامع پیش‌بینی شده است، راهِ تضمینِ محوریتِ اندیشه امام در مسیر آیندۀ انقلاب اسلامی هموارتر گردد. بر بلندای گنبد و گلدسته‌های حرم امام پرچم
سرخی به نشانۀ فلسفۀ انتظار و تسلیم‌ناپذیری انقلاب در مصاف با دشمنان در اِهتزاز است، و رونق معنوی حرم انعکاسی از بالندگی و بلندی اهداف انقلاب اسلامی و نشانی است از آغاز تجدید حیات امّت و تمدن دوبارۀ اسلام، بدون هیچگونه تردیدی این مکان مقدس و آن بلندا خاریاست در چشم دشمنانی که از انقلاب خمینی کبیر شکست دیده و زخم خورده‌اند. بی‌دلیل نیست که مزدوران آمریکا در چند مرحله تاکنون برای تخریب و ضربه زدن به مرقد امام توطئه کرده‌اند – اما به فضل الهی و مراقبت مأمورین – هربار مأیوس گردیده و رسوا شده‌اند. دشمن چه خام‌اندیش و ابله است، اینان توجه ندارند که حتی در صورت موفقیت، هیچ طرفی نمی‌بستند. تاریخ پرافتخار شیعه این واقعیت را بارها
ثابت کرده است. بارگاه ملکوتی سرور آزادگان اباعبدالله الحسین(ع) بارها در معرض اینگونه سوء قصدها قرار گرفته و تا مرز تخریب کامل پیش رفته است اما عاشقان کوی حسین بلادرنگ و در اولین فرصت، دوباره گلدسته‌ها و پرچم سرخ حسینی را بر بالای آن پرشکوهتر برافراشته‌اند.
حرم مطهر امام خمینی، در دل خویش منادی بزرگ اسلام ناب و صالحترین بنده خدا و محیی ارزشهای الهی و احیاگر حج ابراهیمی را جای داده است. هر جا دلی در ایران و در جهان به عشق اسلام راستین می‌طپد آرزویش زیارت مرقد کسی است که در اوج غربت و مهجوریت و مظلومیت دین خدا، با جهاد مردانه خویش بن‌بستها را شکست و راه رهایی را نشان داد و پنجه در پنجه قدرتهای شیطانی انداخت و نهضت اسلامخواهی را بنیان نهاد. و این شأنِ نسل خمینی و ملت بزرگوار ایران است که شایسته‌ترین امکانات را برای آسایش حال زائرین امام خمینی فراهم آورند و همانگونه که در زمان حیاتش با بذل جان و مال، نامِ خویش را بفرمودۀ آن حضرت در زمرۀ بهترین اصحاب اسلام راستین ثبت نموده‌اند، پس از او نیز چنین باشند.
حرم امام خمینی دارالشفای مؤمنانِ به اسلام ناب است. روشنفکرنمایانِ بیگانه از معنویت و منکر اثر شگفت امور معنوی در رفع مشکلات و گرفتاریها بر این نوشته خرده نگیرند. کدام شفاعت و شفائی بالاتر از درمان دردی که قرنها
بی‌درمان مانده بود و اسلام و ملت ایران در چنگال دشمنان خدا گرفتار و فرزندان بیگناه این مرز و بوم و جوانان دیگر بلاد اسلامی در معرض انواع انحراف و دسیسه‌های استعمار قرار داشتند، و با دم مسیحایی امام بود که از یوغ ستم رها شده و به اوج عزت و سربلندی رسیدند.
ضریح مشبّک امام حلقه اتصال دلهای همه کسانیاست که راه نورانی او را مسیرِ زندگی خویش برگزیده‌اند.
و شگفت آنکه یادگار امام پس از مرگ نیز از امام جدا نیست. همچون تمام ادوار زندگیش در جوار امام است. او مطمئناً از برکات دعای زائرین بیشمار بهرۀ وافر برده و روحش نیز در کنار امام نظاره‌گر چگونگی پاسداری ما از انقلاب اسلامی است.- طاب ثراهما و نورالله مرقدهما.