با اینکه ترامپ در هفته‌های اخیر بارها بر بازگشت پاناما به امریکا تاکید کرد و حاکمیت دولت پاناما را به چالش کشید، نگاه او به این کانال استراتژیک و راهبردی که نقش بسیار مهمی در کاهش مسیر تجارت جهانی دارد، هنوز ادامه دارد.
به گزارش جماران؛ گفته‌های ترامپ در سخنرانی اخیر او روز تحلیف به همان اندازه برجسته بود که در سال 2017 او در یک مرکز خرید گفت: «ما از مرزهای کشورهای دیگر دفاع کرده‌ایم در حالی که از دفاع از مرزهای خود امتناع می‌کنیم.» و اعلام وضعیت اضطراری ملی توسط ترامپ در مرز جنوبی (اقدامی که او در سخنرانی تحلیف خود اعلام کرد و ساعاتی بعد با یک فرمان اجرایی رسمیت داد) جنبه‌های بسیاری از اعلامیه فوریه 2019 او را منعکس کرد.
اما سخنرانی اخیر ترامپ از سخنرانی او در سال 2017 با تاکید او بر پاناما برجسته‌تر شد. ترامپ به روشنی نگرانی‌های آشکار خود در مورد کانال پاناما را نشان داد. او گفت: وعده پاناما به ما (توسط دولت پاناما) شکسته شده و چین در حال بهره‌برداری از کانال پاناما است، ما آن را به چین ندادیم، به پاناما دادیم و آن را پس می‌گیریم.»
رائول مولینو؛ رییس جمهوری پاناما اما به سرعت با بیانیه‌ای رسمی به سخنرانی ترامپ پاسخ داد و حاکمیت پاناما بر این کانال را تاکید کرد.
نگرانی‌های ترامپ در مورد معاهدات کانال پاناما تنها در چند هفته گذشته مطرح نشده است. در سال 2003، زمانی که در آن زمان مسابقه «زن برتر جهان» که متعلق به ترامپ است در پاناما برگزار شد، او برای اولین بار با این کشور آشنا شد. بر اساس گزارش‌ها، ترامپ حتی در آن زمان گفته بود که ایالات متحده با این معاهدات از بین رفته است.
تعاملات با پاناما در سال 2018 زمانی که یک اختلاف حقوقی بین شرکت تجاری ترامپ و یک سرمایه گذار هتل مستقر در میامی که در تلاش برای قطع روابط با تجارت ترامپ بود، به اوج رسید و وضعیت به بن بست با مقامات پاناما تبدیل شد و در نهایت نام شرکت ترامپ از آن هتل حذف شد.
وضعیت کانال
این کانال توسط اداره کانال پاناما، یک نهاد دولتی خودمختار (زیر نظر دولت پاناما)، اداره می‌شود که مسئول عملیات، نگهداری و نوسازی کانال است و تعرفه‌ها و هزینه‌های عبور را تعیین می‌کند. طبق معاهده، این هزینه‌ها باید «عادلانه، معقول، منصفانه و مطابق با قوانین بین‌المللی» باشد.
در سال‌های اخیر اما هزینه‌ها افزایش داشته است با این حال، آن‌ها تا حد زیادی مطابق با تعرفه‌های کانال سوئز و حتی در رقابت با آن هستند و نگرانی ترامپ در مورد میزان نفوذ چین در کانال در کنار هزینه‌های بالا، همچنان مورد تاکید ترامپ است.
در سال 1997، یک کنسرسیوم مستقر در هنگ کنگ برنده یک فرآیند مناقصه برای اداره بنادر در دو طرف کانال شد. از آن زمان، علاقه فزاینده چین به این کانال و به طور کلی در پاناما، نگرانی‌هایی را برای آمریکا ایجاد کرده است. در سال 2017، همچنین، پاناما روابط خود را با تایوان قطع و دوره جدیدی از سرمایه گذاری چینی را آغاز کرد. در مارس 2024، لورا ریچاردسون؛ فرمانده وقت فرماندهی جنوبی ایالات متحده، در شورای آتلانتیک به نگرانی‌های آمریکا در مورد افزایش نفوذ چین در کانال اشاره کرد.
اختیارات ترامپ
یکی از گزینه‌ها، افزایش سرمایه‌گذاری ایالات متحده در این کانال و در بسیاری از مشاغلی است که به طور مستقیم و غیرمستقیم از عملیات کانال پشتیبانی می‌کنند. به عقیده کارشناسان، آمریکا به جای اینکه رقابت اقتصادی با چین در کانال را شروع کند و سرمایه گذاری‌ها در آن را افزایش دهد، به ریاست ترامپ در حال تبدیل کردن این رقابت تجاری به نزاع ژئوپلیتیکی است. کارشناسان معتقداند که ایالات متحده باید وارد این بازی شود تا بازی را برنده شود و بی شک سرمایه گذاری ایالات متحده، مورد استقبال پانامایی‌ها قرار خواهد گرفت.
طبق گزارش‌ها، دولت جدید پاناما بیشتر از دولت‌های قبلی خود طرفدار ایالات متحده است. مولینو، که در ژوئیه 2024 به قدرت رسید، تلاش زیادی برای همسویی بیشتر سیاست پاناما با مواضع ایالات متحده انجام داده و شریکی آماده برای تسریع سرمایه گذاری ایالات متحده در پاناما است. با این حال، گفته‌های ترامپ ممکن است به چالش میان دو طرف تبدیل شود و فرصت یک سرمایه گذاری معقول در کانال پاناما را از آمریکا دریغ کند.
