دوری اسرائیل از زیرساختهای هستهای یا نفتی، احتمال جنگ همه جانبه بین دو دشمن را کاهش میدهد، آن هم در میان نگرانیهایی که در واشنگتن از کشیده شدن به یک رویارویی بزرگتر در خاورمیانه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری این کشور وجود دارد.
پایگاه خبری جماران: «چرا رژیم اسرائیل به دنبال حمله به ایران است؟»
به گزارش جماران، نیویورک تایمز با طرح این پرسش می نویسد: برای دههها، ایران و اسرائیل در یک جنگ سایه با هم جنگیدهاند. امسال درگیری آنها آشکار شد. ارتش اسرائیل در حال حاضر برای حمله نظامی به ایران آماده می شود؛ حمله ای که در پاسخ به پرتاب حدود 180 موشک بالستیک ایران به اسرائیل در 1 اکتبر است. یوآو گالانت، «وزیر دفاع» اسرائیل گفته که ضدحمله کشورش مرگبار، دقیق و مهمتر از همه شگفت انگیز خواهد بود. این حمله احتمالی می تواند درگیری منطقه ای را که با حمله مرگبار به اسرائیل در 7 اکتبر سال گذشته توسط گروه مبارز فلسطینی حماس آغاز شد، گسترش دهد. در اینجا نگاهی به همه چیزهایی که در مورد اقدام نظامی احتمالی اسرائیل علیه ایران می دانیم، و رویدادهایی که کشورها را به این نقطه رسانده است، می اندازیم.
حمله اسرائیل چه زمانی انجام می شود؟
پاسخ کوتاه این است: نمی دانیم. در جریان تبادل حملات هوایی قبلی در ماه آوریل، اسرائیل تنها حدود پنج روز منتظر بود تا به حمله مشابه ایران پاسخ دهد. اما عوامل مختلفی ممکن است این بار منجر به تعویق افتادن پاسخ شده باشد، از جمله مذاکرات بین اسرائیل و دولت بایدن، ورود سیستم دفاع هوایی ایالات متحده و تعطیلات یهودیان. انتخابات آتی ایالات متحده نیز می تواند بر زمان بندی اسرائیل تأثیر بگذارد.
دو سند محرمانه اطلاعاتی ایالات متحده که هفته گذشته فاش شد، تصاویر ماهوارهای از تدارکات نظامی اسرائیل برای حمله احتمالی به ایران را توصیف میکند و نمایی از نگرانی آمریکا در مورد این برنامهها ارائه میدهد. یک سند تمرینهای اخیر را تشریح میکند که ظاهراً عناصر یک حمله را تمرین میکنند، در حالی که سند دوم توضیح میدهد که چگونه اسرائیل در حال تغییر مکان موشکها و تسلیحات خود در صورت پاسخ ایران به حمله دیگری است.
اهداف احتمالی اسرائیل چیست؟
تحلیلگران می گویند چندین دسته از اهداف وجود دارد. اسرائیل میتواند پس از تضعیف شدید نیروهای نیابتی ایران - حزبالله در لبنان و حماس در غزه - با توجه به نگرانیهای متحدانش، بهویژه ایالات متحده مبنی بر اینکه یک حمله جدید میتواند منجر به یک جنگ منطقهای گستردهتر شود، اهداف استراتژیک خود را متعادل کند. دو مقام گفتند که دولت اسرائیل به دولت بایدن گفته که از حمله به سایت های غنی سازی هسته ای و تولید نفت ایران اجتناب خواهد کرد. این مقامات که نخواستند نامشان فاش شود، گفتند اسرائیل موافقت کرده که حملات خود را بر اهداف نظامی در ایران متمرکز کند. دوری از زیرساختهای هستهای یا نفتی، احتمال جنگ همه جانبه بین دو دشمن را کاهش میدهد؛ آن هم در میان نگرانیهایی که در واشنگتن از کشیده شدن به یک رویارویی بزرگتر در خاورمیانه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری این کشور وجود دارد.
توان نظامی اسرائیل چقدر است؟
اگر اسرائیل بخواهد از نیروی هوایی قدرتمند خود برای مقابله به مثل استفاده کند، هواپیماهایش باید مسافت های طولانی را طی کنند. اما اخیرا نشان داده که می تواند این کار را انجام دهد.
در حملات علیه حوثیها در یمن در پایان سپتامبر، نیروهای اسرائیلی بیش از هزار مایل برای حمله به نیروگاهها و زیرساختهای کشتیرانی، با استفاده از هواپیماهای شناسایی و دهها هواپیمای جنگنده که باید در میانه پرواز سوختگیری میشد، پرواز کردند. حمله به ایران به بردی مشابه نیاز دارد. ایران دفاع هوایی بسیار قویتری نسبت به لبنان و یمن دارد، اما اسرائیل نشان داده است که ممکن است برتری داشته باشد. در ماه آوریل، در تلافی اولین رگبار موشکی ایران، یک حمله هوایی اسرائیل به سیستم ضدهوایی اس-300 در نزدیکی نطنز، شهری در مرکز ایران که برای برنامه تسلیحات هستهای این کشور حیاتی است، آسیب رساند. مقامات غربی و ایرانی گفتند که اسرائیل در این حمله پهپادهای هوایی و حداقل یک موشک از یک هواپیمای جنگی شلیک کرده است. آن حمله نشان داد که اسرائیل می تواند سیستم های دفاعی ایران را دور بزند و آنها را فلج کند.
گرانت راملی، یکی از مقامات سابق پنتاگون گفت: من فکر میکنم احتمالاً آنها عملیات آوریل را تقلید و سعی میکنند سیستمهای هشدار اولیه و پدافند هوایی ایران را برای حمله هوایی از بین ببرند. اسرائیل گزینههای دیگری نیز دارد: موشکهای بالستیک میانبرد جریکو ۲ که میتوانند حدود ۲۰۰۰ مایل پرواز کنند، و موشکهای بالستیک میانبرد جریکو ۳ که میتوانند به اهدافی بیش از ۴۰۰۰ مایل دورتر برسند.
موضع دولت آمریکا چیست؟
جو بایدن در این ماه گفت که از حمله به سایت های هسته ای ایران حمایت نخواهد کرد. بایدن هفته گذشته در پاسخ به این سوال که آیا می داند اسرائیل چه زمانی حمله خواهد کرد و چه نوع اهدافی را انتخاب کرده است، پاسخ مثبت داد. او جزئیاتی ارائه نکرد، اما پاسخ او به طور ضمنی حاکی از آن بود که ایالات متحده و اسرائیل ممکن است در این مورد به توافق رسیده باشند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه شنبه با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی دیداری طولانی داشت.
برخی از تحلیلگران استدلال می کنند که انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده، دست دولت بایدن را برای اعمال فشار بر دولت نتانیاهو برای محدودکردن دامنه حملاتش بسته است. آنها می گویند که این واقعیت که جو بایدن به دنبال یک دوره دوم ریاست جمهوری نیست می تواند دست او را از نظر تأثیرگذاری بر اقدامات اسرائیل ضعیف کند.
اسرائیل و ایران چگونه به این نقطه رسیده اند؟
برای چندین دهه، ایران و اسرائیل درگیر جنگی پنهانی بودند. ایران از نیروهای نیابتی از جمله حماس و حزب الله برای حمله به منافع اسرائیل استفاده کرده است و اسرائیل مقامات ارشد ایرانی و دانشمندان هسته ای را ترور کرده و همچنین حملات سایبری را ترتیب داده است. این درگیری در سال جاری آشکار شد.
در ماه آوریل، ایران رگباری از موشک ها و پهپادها را به سمت اسرائیل پرتاب کرد و برای اولین بار به تلافی حمله اسرائیل به محوطه سفارت در دمشق، پایتخت سوریه که منجر به کشته شدن سه فرمانده ارشد ایرانی شد، مستقیماً به این کشور حمله کرد. اسرائیل عمدتاً با استفاده از پدافند هوایی خود با کمک ایالات متحده و سایر متحدان، رگبار موشکی ایران را خنثی کرد و سپس با حمله خود پاسخ داد. سپس، در اواخر ژوئیه، جتهای اسرائیلی در انتقام حمله موشکی که منجر به کشته شدن حداقل 12 نفر شد، یکی از فرماندهان ارشد گروه حزبالله تحت حمایت ایران را در بیروت، پایتخت لبنان کشتند. یک روز بعد، اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در انفجاری در تهران، پایتخت ایران کشته(شهید) شد.
دولت ایران و حزب الله متعهد شدند که تلافی کنند، اما در کمال تعجب بسیاری، ایران هیچ اقدامی فوری انجام نداد. زمانی که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در 1 اکتبر بمباران موشکی خود را انجام داد، اعلام کرد که به انتقام ترور اسماعیل هنیه و حسن نصرالله، رهبر حزب الله در اواخر سپتامبر و همچنین ترور یک فرمانده ایرانی دست به این اقدام زده است.