قوای نظامی روسیه که در حال حاضر نزدیک به یک چهارم خاک اوکراین را در مناطق شرقی و جنوبی اشغال کردهاند، در ماههای اخیر پیشرفتهای ارضی فزایندهای داشتهاند.
به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، سوئیس از امروز شنبه ۱۵ ژوئن (۲۶ خرداد) میزبان کنفرانسی با هدف ترسیم گامهای اولیه برای رسیدن به صلح در اوکراین است و بیش از ۵۰ رهبر و رئیس دولت در آن شرکت خواهند داشت ولی غیبت برخی از سران همچون رهبر چین و رئیس جمهوری آمریکا در این نشست قابل تامل است.
اینکه چه کسانی در این گردهمایی حاضر خواهد شد و چه کسی به آن دعوت نشدهاند، به یکی از مخاطرات اصلی آن تبدیل شده است و منتقدان میگویند این رویداد بدون حضور دولت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بی فایده خواهد بود.
با ورود کامالا هریس، معاون رئیس جمهوری ایالات متحده به محل برگزاری نشست، ترکیه و عربستان سعودی نیز وزرای خارجه خود را اعزام کردند. این در حالی است که کشورهای مهم در حال توسعه مانند برزیل، هند و آفریقای جنوبی به عنوان ناظر در این رویداد در سطوح پایینتر حضور خواهند داشت.
چین که به نوعی حامی روسیه است، جزء کشورهای متعددی است که از شرکت در این کنفرانس انصراف دادهاند، چرا که به نظر میرسد بسیاری از آنها نگرانیهای اولویتدار دیگری نسبت به درگیری جاری در آن قلمرو دورافتاده اروپا دارند؛ هر چند که این درگیری خونبارترین نبرد اروپا از زمان جنگ دوم جهانی است.
موضع پکن اینگونه است که هر روند صلحی باید با شرکت توأمان روسیه و اوکراین باشد. چین همچنین ابتکارات صلح مختص به خود را پیشنهاد کرده است.
چین و برزیل ماه میلادی گذشته به شش «تفاهم مشترک» درباره راهحل سیاسی برای بحران اوکراین دست یافتند و از دیگر کشورها نیز خواستند از این اصول حمایت کنند و در پیشبرد گفتگوهای صلح ایفای نقش کنند.
این شش نقطه شامل توافقی برای «حمایت از کنفرانس صلح بینالمللی است که در زمان مناسبی که توسط روسیه و اوکراین به رسمیت شناخته میشود، با مشارکت برابر همه طرفها و بحث عادلانه درباره همه طرحهای صلح برگزار شود.»
زلنسکی اخیرا فعالانه درگیر تلاشهای دیپلماتیک برای جذب شرکت کنندگان در اجلاس سوئیس بوده است.
دستور کار نشست سوئیس با اهداف زلنسکی فاصله دارد
قوای نظامی روسیه که در حال حاضر نزدیک به یک چهارم خاک اوکراین را در مناطق شرقی و جنوبی اشغال کردهاند، در ماههای اخیر پیشرفتهای ارضی فزایندهای داشتهاند.
حال آنکه تابستان گذشته که بحثها در مورد سازماندهی یک نشست صلح به میزبانی سوئیس آغاز شد، نیروهای نظامی اوکراین با موفقیت کنترل بخش زیادی از سرزمینهای خود، به ویژه در نزدیکی شهرهای خرسون در جنوب و خارکیف در شمال را به دست گرفته بودند.
در بطن درگیریهای میدان نبرد و تلاشهای دیپلماتیک؛ سازماندهندگان اجلاس صلح سوئیس سه موضوع اصلی را در دستور کار قرار دادهاند:
نخست نگرانیها از ایمنی هستهای بهویژه با تمرکز بر نیروگاه ژاپوریژیا که هم اکنون تحت کنترل روسیه است؛
دوم کمکهای بشردوستانه و مبادله اسیران جنگی است؛
و سوم، رسیدگی به امنیت جهانی غذا که تحتالشعاع اختلالات ترابری از طریق دریای سیاه قرار گرفته است.
این دستور کار که موضوعات کمتر بحثبرانگیز را در بر میگیرد، به طور قابل توجهی با طرح صلح ۱۰ مادهای که زلنسکی در اواخر سال ۲۰۲۲ ارائه کرده بود، فاصله دارد.
این طرح شامل اهداف بلندپروازانهای مانند خروج نیروهای روسیه از سرزمینهای اشغالی اوکراین، توقف درگیریها و بازگرداندن مرزهای دولتی اوکراین با روسیه از جمله کریمه است.
شروط متفاوت روسیه چیست؟
در همین حال، دولت پوتین اصرار دارد که هرگونه توافق صلح باید بر اساس پیشنویس توافق نامهای باشد که در مراحل اولیه جنگ مذاکره شده است. این پیشنویس شامل مقرراتی برای حفظ وضعیت اوکراین به عنوان کشور بیطرف، و اعمال محدودیتهایی بر نیروهای مسلح این کشور و به تعویق انداختن بحث در مورد مناطق تحت اشغال روسیه است.
تلاشهای مداوم اوکراین برای پیوستن به ائتلاف نظامی ناتو در طول سالها منبعی برای آزردگی مسکو بوده است. حال آنکه تحلیلگران میگویند اوکراین نمیتواند از موضع قدرت مذاکره کند.
در گرماگرم توجهات جهانی به درگیری در غزه و برگزاری انتخاباتهاغی متعدد در سطوح ملی کشورها در سال جاری، هدف حامیان اوکراین این است که توجه بینالمللی را به نقض قوانین بینالمللی توسط روسیه و احیای تمامیت ارضی اوکراین معطوف کنند.
پوتین روز جمعه این کنفرانس را رد کرد و آن را «فقط یک ترفند دیگر برای منحرف کردن اذهان همگان» خواند.
کارشناسان بیان میکنند که متن هر سند نتیجه و برنامههای پیشنهادی برای حرکت رو به جلو را به دقت بررسی خواهند کرد. مقامات سوئیسی پیوسته ابراز امیدواری کردهاند که روسیه در نهایت بتواند در این روند شرکت کند، احساسی که مقامات اوکراینی نیز با آن اشتراک نظر دارند.
علت غیبت جو بایدن چیست؟
کامالا هریس، معاون رئیس جمهوری ایالات متحده که به نمایندگی از دولت کشورش در این اجلاس شرکت دارد به محض ورود، از کمک مضاعف ۱.۵ میلیارد دلاری ایالات متحده به اوکراینیها از طریق وزارت امور خارجه و آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده خبر داد.
این بودجه شامل حمایت از کمکهای انرژی، تعمیر زیرساختهای آسیب دیده انرژی، کمک به پناهندگان و تقویت امنیت زیرساختهای غیرنظامی است.
بایدن روز جمعه پس از دیدار با زلنسکی در ایتالیا نشست سه روزه گروه هفت در ایتالیا را به پایان رساند و از همانجا مستقیماً برای جمعآوری اعانه انتخاباتی با بازیگران هالیوودی همراه، به لسآنجلس پرواز کرد.
سیاست های اتحادیه اروپا. توافق «اصولی» برای آغاز مذاکرات پیوستن اوکراین و مولداوی به اتحادیه اروپا؛ آیا مجارستان مانع میشود؟
طبق اعلام بلژیک که ریاست دورهای شورای اروپایی را بر عهده دارد، سفرای ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا روز جمعه ۱۴ ژوئن (۲۵ خرداد) در مورد زمان آغاز مذاکرات پیوستن اوکراین و مولداوی به عنوان دو عضو جدید از تاریخ ۲۵ ژوئن (۴ مرداد) «در اصول» به توافق رسیدند.
انتظار میرود اتحادیه اروپا این تصمیم را در تاریخ ۲۱ ژوئن (۳۱ تیر) نهایی کند. در صورت تصویب، این روند هنوز چندین سال طول خواهد کشید تا هر دو کشور به عضویت اتحادیه اروپا دست یابند.
قرار است وزرای اتحادیه اروپا در نشستی در ۲۱ ژوئن (۳۱ تیر) رسما این تصمیم را تأیید کنند. با این ملاحظه که در هلند، پارلمان نیز باید موافقت خود را اعلام کند.
دو کشور همسایه اوکراین و مولداوی که هر دو از اعضای اتحاد سابق جماهیر شوروی بودند، درخواست پیوستن خود به اتحادیه اروپا را اندکی پس از آغاز تهاجم تمام عیار روسیه در فوریه ۲۰۲۲ اعلام کردند.
پس از تصمیم مهم رهبران اروپایی در ماه دسامبر برای آغاز این مذاکرات، چندین کشور اتحادیه اروپا از این اتحادیه درخواست کردند تا مذاکرات را رسما آغاز کند.
اما مخالفت مجارستان که بیشترین تمایلات دوستانه با روسیه را در بین سایر اعضای اتحادیه اروپا دارد، میتواند این مذاکرات را از مسیر خود خارج کند، چرا که نیاز به حمایت یکپارچه از سوی همه کشورهای عضو دارد.
مضافا بر این که مجارستان در ماه ژوئیه ریاست دورهای شورای قانونگذاری اتحادیه اروپا را بر عهده میگیرد و بیم آن میرود که این امر هرگونه پیشرفت در این زمینه را متوقف کند.
کمیسیون اروپا در اوایل ماه جاری میلادی اعلام کرد که اوکراین به الزامات اصلی از جمله تلاش برای مهار قدرت الیگارشیها و تضمین بهتر حقوق اقلیت های قومی عمل کرده است.
حتی اگر مذاکرات آغاز شود، اوکراین کماکان در نقطه آغاز خواهد بود و قبل از اینکه بتواند در نهایت به عضویت اتحادیه اروپا در آید، میبایست یک روند اصلاحات چندین ساله را شروع کند.