آیا نتانیاهو جبهه جدید جنگ را می گشاید؟

آموس هوخشتاین، مقام آمریکایی که در مرکز تماس‌های دیپلماتیک میان لبنان و اسرائیل قرار دارد و در در سال 2022 میان لبنان و اسرائیل بر سر مرز دریایی مورد مناقشه آنها میانجیگری کرد اخیرا گفت که انتظار صلح بین حزب‌الله و اسرائیل را ندارد، اما مجموعه تفاهم‌ها می‌تواند برخی از انگیزه‌های درگیری را از بین ببرد و مرزی به رسمیت شناخته شده بین لبنان و اسرائیل ایجاد کند.

به گزارش جماران، درگیری بین اسرائیل و حزب الله لبنان پس از بیش از هشت ماه درگیری که با جنگ غزه آغاز شده، با تشدید خصومت ها و اعلام آمادگی هر دو طرف برای یک رویارویی بزرگتر به مرحله خطرناکی رسیده است. وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد که واشنگتن نمی‌خواهد شاهد یک جنگ تمام عیار باشد و تلاش می‌کند راه حل دیپلماتیکی را دنبال کند و افزود که اسرائیل حق دارد از خود در برابر حزب‌الله لبنان دفاع کند. اما فشار سیاسی در اسرائیل برای اقدام شدیدتر علیه حزب الله لبنان در حال افزایش است. خبرگزاری رویترز در گزارشی در این باره می نویسد:

ابتدایی ترین پرسش این است که چرا اسرائیل و حزب الله لبنان با هم درگیر شده اند؟ تبادل آتش میان حزب الله و اسرائیل در 8 اکتبر یعنی یک روز پس از عملیات طوفان الاقصی توسط حماس و آغاز حملات اسرائیل به نوار غزه آغاز شد. حزب‌الله، متحد حماس، می‌گوید هدف حملات حمایت از فلسطینی‌های تحت بمباران اسرائیل در غزه است. این روند بخشی از سرریز منطقه ای جنگ غزه است که شبه نظامیان مورد حمایت ایران(محور مقاومت) را در سراسر منطقه جذب کرده است. حزب الله به طور گسترده به عنوان قدرتمندترین عضو محور مقاومت شناخته می شود. در حالی که این درگیری با غزه مرتبط است اما جزئیات مربوط به خودش را هم دارد. اسرائیل و حزب‌الله جنگ‌های متعددی داشته‌اند.آخرین مورد در سال 2006 بود. اسرائیل مدت‌هاست که حزب‌الله را بزرگترین تهدید در مرزهای خود می‌داند و از زرادخانه‌های رو به رشد این گروه و پایگاهی که برای خود در سوریه ایجاد کرده، به شدت نگران شده است.

ایدئولوژی حزب الله عمدتاً با درگیری با اسرائیل تعریف می شود. این سازمان در سال 1982 برای مبارزه با نیروهای اسرائیلی که در آن سال به لبنان حمله کرده بودند، تأسیس شد و سال ها جنگ چریکی را به راه انداخت که منجر به عقب نشینی اسرائیل از جنوب لبنان در سال 2000 شد. حزب‌الله اسرائیل را کشوری نامشروع می‌داند که در سرزمین‌های اشغالی فلسطین تأسیس شده است و می‌خواهد آن را از بین ببرد.

این درگیری ها تا کنون چه تاثیری داشته است؟ این درگیری قبلاً به هر دو طرف آسیب وارد کرده است. ده ها هزار نفر در دو سوی مرز مجبور به ترک خانه های خود شده اند. حملات هوایی اسرائیل به مناطقی که حزب الله در جنوب لبنان در آن فعالیت می کند و دره بقاع در نزدیکی مرز سوریه را هدف قرار داده است. اسرائیل همچنین گهگاه به نقاط دیگری حمله کرده است، به ویژه در 2 ژانویه یکی از فرماندهان ارشد حماس را در بیروت کشته است. بر اساس آمار رویترز، حملات اسرائیل حدود 300 عضو حزب الله لبنان را کشته است ، بیش از آنچه در سال 2006 از دست داد. بر اساس آمار رویترز، حدود 80 غیرنظامی کشته شده اند. اسرائیل می گوید در حملات لبنان 18 سرباز اسرائیلی و 10 غیرنظامی کشته شدند. در اسرائیل، آوارگی بسیاری از اسرائیلی‌ها یک مسئله سیاسی بزرگ است. مقامات امیدوارند که این افراد بتوانند برای سال تحصیلی که از اول سپتامبر آغاز می شود به خانه بروند.

آیا وضعیت میان دو طرف بدتر از این هم می تواند بشود؟ بله، قطعا. با وجود نامناسب بودن این خصومت ها، این هنوز به عنوان یک رویارویی نسبتا محدود تلقی می شود. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، روز چهارشنبه گفت که اسرائیل برای اقدام قوی در شمال آماده است. او در ماه دسامبر هشدار داد که اگر حزب الله جنگی همه جانبه را آغاز کند، بیروت به غزه تبدیل خواهد شد.

شیخ نعیم قاسم، معاون رهبر حزب‌الله، روز سه‌شنبه اعلام کرد که این گروه به دنبال گسترش درگیری نیست، اما حزب‌الله آماده هر جنگی است که به آن تحمیل شود. وی در مصاحبه با الجزیره گفت که حزب الله از بخش کوچکی از توانایی های خود استفاده کرده و هرگونه اقدام اسرائیل برای گسترش درگیری با ویرانی و آوارگی در اسرائیل مواجه خواهد شد. جنگ های گذشته خسارات سنگینی را به بار آورده است.

در سال 2006، حملات اسرائیل مناطق وسیعی از حومه جنوبی بیروت تحت کنترل حزب الله را با خاک یکسان کرد، فرودگاه بیروت را درهم کوبید و به جاده ها، پل ها و دیگر زیرساخت ها آسیب جدی وارد کرد. نزدیک به یک میلیون نفر در لبنان خانه های خود را ترک کردند. در اسرائیل، این خسارت شامل 300000 نفر بود که خانه های خود را برای فرار از موشک های حزب الله ترک کردند و حدود 2000 خانه ویران شد.

اکنون حزب الله زرادخانه تسلیحاتی بسیار بزرگتری نسبت به سال 2006 دارد، از جمله موشک هایی که می گوید می تواند به تمام نقاط اسرائیل اصابت کند.این سازمان پیشرفت‌هایی را در تسلیحات خود از اکتبر نشان داده است، پهپادهای اسرائیلی را سرنگون کرده، پهپادهای انفجاری خود را به اسرائیل پرتاب کرده و موشک‌های هدایت شونده پیشرفته‌تری شلیک کرده است. سربازان اسرائیلی چندین بار به لبنان حمله کرده‌اند و در تهاجم سال 1982 که هدف آن سرکوب چریک‌های فلسطینی مستقر در لبنان بود، به بیروت رسیدند.

آیا تشدید تنش قابل اجتناب است؟ واشنگتن و پاریس به دنبال کاهش تنش هستند. متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز سه شنبه گفت: ما از رهبران اسرائیل شنیده ایم که می گویند راه حلی که آنها ترجیح می دهند یک راه حل دیپلماتیک است. و بدیهی است که این راه حلی است که ما نیز ترجیح می دهیم و سعی می کنیم آن را دنبال کنیم.

آمریکا حزب الله را یک گروه تروریستی می داند. حزب الله اعلام کرده است که در نهایت به توافقی که به نفع لبنان است تمایل دارد اما همزمان گفته تا زمانی که اسرائیل حمله به غزه را متوقف نکند، هیچ بحثی وجود ندارد. اسرائیل همچنین آمادگی خود را برای حل و فصل دیپلماتیک ماجرا به گونه ای که امنیت را به شمال بازگرداند اعلام کرده اما همزمان می گوید برای حمله وسیع تر به لبنان هم آماده است. نتانیاهو روز چهارشنبه گفت: «کسی که فکر می‌کند می‌تواند به ما آسیب برساند و ما بیکار بنشینیم، مرتکب اشتباه بزرگی شده است. ما به هر طریقی امنیت را به شمال باز می‌گردانیم.»

پیشنهاد فرانسه در فوریه به بیروت ارائه شد . محور این طرح این بود که نیروهای حزب الله 10 کیلومتر (6 مایل) از مرز عقب نشینی کرده و مذاکراتی با هدف حل و فصل اختلافات بر سر مرز زمینی انجام دهند.