تعرض حفاران غیرمجاز به محوطه ثبت ملی کوهساران اهواز + عکس ها

به گزارش جماران؛ محوطه باستانی کوهساران اهواز در کمتر از ۴۸ ساعت گذشته مورد تعرض حفاران غیرمجاز قرار گرفت، این درحالی‌ است که همواره هشدارهای دوستداران میراث فرهنگی درباره لزوم حفاظت از این محوطه باستانی نادیده گرفته شده است.

مجتبی گهستونی کنشگر میراث فرهنگی با بیان این خبر به "جماران" گفت: محوطه باستانی کوهساران اهواز طی روزهای گذشته و کمتر از ۴۸ ساعت پیش مورد تعرض حفاران غیرمجاز قرار گرفت. این در حالی است که دوستداران میراث فرهنگی طی یک سال گذشته گزارش‌های متعددی به اداره کل میراث فرهنگی خوزستان ارائه داده‌اند مبنی بر اینکه خودروها و موتورسواران با ایجاد مسیرهای آفرودی، به‌طور مستقیم وارد عرصه باستانی می‌شوند، اما این هشدارها مورد بی‌توجهی قرار گرفته و هیچ اقدامی برای مسدودسازی مسیر انجام نشده است.

او افزود: «۱۲ سال پیش که به همراه یکی از دوستانم، محوطه باستانی کوهساران را شناسایی و به باستان‌شناسان معرفی کردیم، تصور نمی‌کردم که چنین محوطه‌ای که قدمتش به سده‌های پیش از اسلام بازمی‌گردد، با این حد از بی‌توجهی و رفتار منفعلانه از سوی باستان‌شناسان و متولیان میراث فرهنگی خوزستان مواجه شود. این در حالی است که در بازدیدهای باستان‌شناسان برجسته‌ای همچون کامیار عبدی، احسان یغمایی، رضا چایچی، نوروز رجبی، فرناز خطیبی و حبیب حمادی، همگی مهر تأییدی بر باستانی بودن این محوطه زده‌اند.»

وی افزود: «در دوران قاجار، مادام دیالافوا و عبدالقادر نجم‌الملک از این محوطه بازدید کرده بودند، اما بی‌توجهی باستان‌شناسان محلی باعث شد که اقدامی برای بررسی و ثبت آن صورت نگیرد. در نهایت، ما به عنوان دوستداران میراث فرهنگی پیش‌قدم شدیم. اگر پیگیری‌های مستمر ما نبود، این محوطه پس از ۱۰ سال ثبت ملی نمی‌شد و پروژه‌های توسعه‌ای پارک کوهساران بقایای گورستان سنگی و گوردخمه‌ها را از بین می‌برد.»

گهستونی در ادامه اظهار داشت: «با وجود گذشت ۱۲ سال از شناسایی این محوطه و تأیید ارزش تاریخی آن، اداره کل میراث فرهنگی خوزستان نه اقدامی برای مرمت و ساماندهی آن انجام داده و نه پژوهشکده باستان‌شناسی کشور برای بررسی و کاوش در آن دستوری صادر کرده است. کوتاهی پژوهشکده که در جریان ثبت محوطه‌های باستانی کشور است، در خصوص کوهساران غیرقابل توجیه است. نزدیکی این محوطه به تپه باستانی آسیه‌آباد (بی‌سیم) و رودخانه کارون، نشانه‌های مهمی از باستانی بودن شهر اهواز را تأیید می‌کند. بقایای شهر هرمز اردشیر نیز در سال ۱۳۱۲ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.»

وی با اشاره به اختلاف میان شهرداری منطقه هفت اهواز، اداره کل میراث فرهنگی خوزستان و دوستداران میراث فرهنگی بر سر حفاظت از این محوطه تاریخی گفت: «این اختلافات باعث شده که هیچ اقدامی برای حفظ این محوطه انجام نشود. هرگونه فعالیت در پارک کوهساران، ازجمله ایجاد فضای سبز یا کاشت درختان، باید مطابق ضوابط میراث فرهنگی باشد. متأسفانه، این تپه در شرایط حفاظتی مناسبی قرار ندارد.»

گهستونی تأکید کرد: «احیا و باززنده‌سازی این محوطه که پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر دارد، امری ضروری است. انتظار می‌رود از تمامی ظرفیت‌های قانونی برای بهبود وضعیت این بخش از شهر اهواز که دارای پیشینه تاریخی و هویتی ارزشمندی است، بهره‌برداری شود.»

این فعال میراث فرهنگی افزود:  مساحت محوطه باستانی باقی مانده بعد از عملیات گسترده پارک سازی، به این شکل است که درازای این محوطه ۸۰۰ متر و پهنای آن ۳۰۰ متر است.‌ در دامنه شمالی مجموعه، طی سال‌های اخیر فضای سبز و استخر روباز ساخته‌اند و دامنه جنوبی آن نیز فضای سبز در بر گرفته است‌. البته در دهه ۳۰ هم برای برآوردن نیازهای آب آشامیدنی شهر اهواز بر روی این صخره‌ها منبع آب ساخته شده است. با وجود همه این تعرض ها، امروزه بقایای حدود ۵۰۰ گورچاله و تعداد ۴ گوردخمه صخره‌ای را می‌توان در این محوطه مشاهده کرد.

محوطه تاریخی کوهساران پس از گذشت تقریباً یک دهه از شناسایی آن  سال ۹۹ با شماره ۳۳۱۴۵ در فهرست آثار ملی ثبت شد.

مشاهده خبر در جماران