دموکراسی کره جنوبی در محک رئیس جمهور زیر پتک
اگرچه اقدام یون سوک یول در روز سهشنبه سیاستمداران بسیاری را حیرتزده کرد، اما برخی ناظران میگویند که مرور تحولات اخیر کره جنوبی، برخی علائم هشداردهنده را نشان میدهد.
به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، تصمیم یون سوک یول، رئیس جمهور کره جنوبی برای وضع حکومت نظامی در کشورش (که البته عمر اجرای این دستور بسیار کوتاه بود) بار دیگر هشداری برای جهانیان بود که تا چه اندازه وضعیت دموکراسی در سراسر جهان شکننده است؛ حتی در کشوری که از آن به عنوان یکی از الگوهای تحول سیاسی یاد میشود.
تلاش یکشبۀ یون برای تعطیل کردن فعالیتهای سیاسی، سانسور رسانهها و منع فعالیت قانونگذاران مخالف، حتی متحد دیرینۀ این کشور یعنی ایالات متحده را متحیر کرد؛ تا جایی که واشنگتن با انتشار بیانیهای ضمن ابراز نگرانی از آنچه روی داده، اعلام کرد که هیچ اطلاعی درباره وقوع چنین رویدادی نداشته است.
گذار ساختار سیاسی کره جنوبی از یک رژیم خودکامه به رژیمی منتخب مردمی پس از قیام تودهای سال ۱۹۸۷ میلادی، به قدری کامل تلقی میشد که ایالات متحده بارها از این متحد خود به عنوان یک شریک جهانی برای دموکراسی یاد کرده است.
سئول نیز همزمان با تشدید فشارهای چین بر هنگکنگ، در این سالها همواره سعی داشته خود را بیش از همیشه در مقابل رسانههای بینالمللی به عنوان یک مرکز جدید و ایده آل برای سرمایهگذاری آنهم در فضایی دموکراتیک معرفی کند.
حتی جو بایدن امسال کره جنوبی را به عنوان میزبان «نشست سران برای دموکراسی» در ماه مارس برگزید؛ نشستی که ابتکاری از سوی بایدن با هدف حمایت از ارزشهای
لیبرال در سطح جهان محسوب میشود و اجرای سالانه آن از سال ۲۰۲۱ میلادی آغاز شده است.
درسهایی برای حزب محافظهکار و اپوزیسیون
اگرچه اقدام یون سوک یول در روز سهشنبه سیاستمداران بسیاری را حیرتزده کرد، اما برخی ناظران میگویند که مرور تحولات اخیر کره جنوبی، برخی علائم هشداردهنده را نشان میدهد.
دنی راسل، دیپلمات ارشد ایالات متحده برای آسیا در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما که سابقه خدمت در کره جنوبی را نیز دارد، در این باره به بنبستی که در پارلمان کره جنوبی بوجود آمده بود اشاره میکند و اینکه مخالفان یون پیش از این بارها از احتمال استیضاح دولت یون سخن گفته بودند.
او به خبرگزاری فرانسه میگوید: «رفتار یون برای من کاملاً غافلگیرکننده بود. اما در کره جنوبی، یک صحنه سیاسی بشدت قطبی شده وجود دارد و اپوزیسیون تاکتیکهای انسداد سیاسی زمین سوخته را اجرا میکند.»
اصطلاح «سیاست زمین سوخته» به یک استراتژی نظامی اشاره دارد که بهدنبال از بین بردن تمامی منابع در دسترس نیروهای دشمن است.
دنی راسل همزمان به تظاهرات سریع و گستردهای که در سراسر این کشور در واکنش به دستور یون به راه افتاد، اشاره دارد و آن را نشانهای از یک جامعه مدنی پر جنب و جوش و آماده دفاع از دموکراسی میداند.
او میافزاید: «میتوان امیدوار بود که این تظاهرات گسترده، بیدارباشی هم برای حزب محافظهکار حاکم و هم برای اپوزیسیون مترقی باشد تا هردو طرف دریابند که زیادهروی کردهاند و باید روند آشتی، رسیدگی به اختلافات و پذیرش نارضایتیهای مشروع را آغاز کنند.»
تسلیم در مقابل «انتخاب نشدن»
شخص یون نیز قبلاً نشانههایی از اقتدارگرایی را نشان داده بود. او سال گذشته در یک سخنرانی ملی، علیه کمونیستهای فرضی سخن گفته بود که چهره واقعی خود را زیر نقاب «فعالان دموکراسی، مدافعان حقوق بشر یا فعالان مترقی» پنهان کردهاند.
یون سابقۀ فعالیت به عنوان دادستان کل کره جنوبی را دارد؛ اگرچه عمر فعالیتش در این مقام کمتر از دو سال بود و او درنهایت استعفا داد.
او در انتخابات سال ۲۰۲۲ میلادی کره جنوبی با شعار اصلاحات اقتصادی به پیروزی رسید؛ اما محبوبیتش در جامعه کره بسرعت کاهش یافت و به این ترتیب اپوزیسیون توانست در انتخابات پارلمانی سال جاری به پیروزی قابل توجهی دست یابد.
سلست آرینگتون، کارشناس کره در دانشگاه جورج واشنگتن معتقد است از آنجا که یون پیش از این هرگز در هیچ منصبی از مسیر «انتخاب» گمارده نشده بود، از نتایج انتخابات پارلمانی نیز ناامید شد.
او میگوید: «به نظر من، دستور یون در روز سهشنبه، اقدامی واقعا افراطی بود و فقدان تجربه سیاسی رئیس جمهور را نشان میداد.»
به گفتۀ خانم آرینگتون، اگرچه صدور دستور حکومت نظامی را باید «خسارتی» برای دموکراسی دانست اما واکنش سریع جامعه به این دستور و لغو آن، ما را به «سلامت، قدرت و سرزندگی دموکراسی در کره جنوبی امیدوار میکند».
ارزشهای دموکراتیک و قدرت انعطافپذیری آن
اگرچه از دهه ۹۰ میلادی با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و قیامهای دانشجویی برای اصلاحات، تعداد دموکراسیها در سراسر جهان بطور قابل توجهی افزایش یافته، اما بنا بر گزارش گروه «خانه آزادی» مستقر در واشنگتن، دستکم در ۱۸ سال اخیر از شمار حکومتهای دموکرات در سطح جهانی کاسته شده است.
برخی از رهبرانی که در چهارچوب یک نظام دموکراتیک انتخاب شده بودند نیز از جمله در کشورهای هند، ترکیه و مجارستان، گامهای مستبدانهای برداشتند.
در ایالات متحده نیز دونالد ترامپ ۴ سال پیش با عدم پذیرشِ شکست خود در برابر بایدن، زمینه حمله طرفدارانش به ساختمان کنگره را فراهم کرد. با این وجود نپذیرفتن هنجارهای دموکراتیک توسط ترامپ، درنهایت به نفع او تمام شد و او بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری کشورش به پیروزی رسید.
در چنین اوضاعی، برخی کارشناسان بر این باورند که بازی قدرت یون و درنهایت لغو دستور او از سوی پارلمان و مردم کشورش را، باید نشانهای از پیروزی ارزشهای دموکراتیک و قدرت انعطافپذیری آن دانست.
مشاهده خبر در جماران