چه شد که رژیم شاه اجازه ملاقات با امام در ترکیه را داد؟
سیزدهم آبان ماه سال ۴۳ بود که امام را شبانه از قم به تهران منتقل کرده و سپس ایشان را به ترکیه تبعید کردند.
به گزارش خبرنگار جماران، سیزدهم آبان ماه بود که امام خمینی (س) را به ترکیه تبعید کردند. این تبعید به دنبال سخنرانی امام علیه کاپیتولاسیون در چهارم آبان ماه رقم خورد. آنها شبانه به در خانه امام ریختند و مخفیانه ایشان را از قم خارج کردند و بلافاصله به ترکیه تبعید کردند. حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا ناصری این واقعه تاریخی را اینگونه روایت کرده است:
روز ۱۳ آبان ۱۳۴۳ من در حرم حضرت معصومه (س) بودم و درها را بسته بودند و نمی گذاشتند کسی خارج شود. نماز صبح را خواندم و پس از مدتی به حجره ام در مدرسه دارالشفاء رفتم و گفتند که حکومت نظامی است و امام دستگیر شده است. تبعید امام خمینی در ماه جمادی‌الثانی بود و این واقعه به سبب سخنرانی ـ و سپس اعلامیه ـ در چهار آبان بر ضد تصویب کاپیتولاسیون در مجلس بود. با انتشار اعلامیه ساواک، مشخص شد که ایشان به ترکیه تبعید شده است.
در قم طلبه ها تظاهرات کردند و واهمه داشتند که در ترکیه امام را اذیت کنند و به دنبال آن دولت مجبور شد ملاحظه کند و دولت ترکیه هم حساب کارش را کرد. حاج آقا مصطفی خمینی نیز دستگیر و پس از آزادی به ترکیه ـ نزد پدر بزرگوارشان ـ تبعید شد. البته با توجه به گستردگی قیام علما، دولت مجبور شد ملاقات‌‌‌‌‌هایی، ۲ یا ۳ ملاقات ترتیب بدهد و در آن نمایندگان آیت الله خوانساری و بعضی علما با امام خمینی در ترکیه دیدار داشته باشند تا خبر سلامتی ایشان را به علما و طلاب معترض اعلام کنند. اگر چه اوضاع کمی آرام شد ولی طلاب تظاهرات مختلفی برپا کردند که دیگر تبعید بس است. صدر الاشراف که جیره خوار و مقرری‌بگیر دربار بود با مراجع قم ملاقات هایی داشت نظر داده بود که اگر امام به قم بازگردد که مشکل است و اگر هم در تبعید بماند مشکل‌‌‌‌‌تر، پس بهتر است میانه را انتخاب کرد و ایشان را به نجف تبعید کرد. بر این اساس، در مهر ۱۳۴۴ امام خمینی و حاج آقا مصطفی به نجف تبعید شدند.
خاطرات سال های نجـف ج ۲؛ ص ۱۹۸-۱۹۹
مشاهده خبر در جماران