چرا سیاست خارجی هریس از بایدن متفاوت خواهد بود؟ / معاون رئیس جمهور امریکا از او واقع بین تر است

به گزارش جماران،  ایان برمر (Ian Bremmer) تحلیلگر سیاسی، نویسنده و رئیس گروه اوراسیا (Eurasia Group)  است که یکی از برجسته‌ترین مؤسسات مشاوره‌ای جهان در زمینه تحلیل ریسک‌های سیاسی محسوب می‌شود. شهرت برمر به دلیل تخصص در زمینه ژئوپلیتیک و ارائه تحلیل‌های دقیق درباره روابط بین‌الملل و سیاست‌های جهانی است. برمر مفهوم «جهان G-Zero» (جهانی بدون رهبری سیاسی مشخص) را معرفی کرد که به وضعیت کنونی جهان پس از پایان جنگ سرد اشاره دارد، جایی که هیچ کشور یا گروهی به‌تنهایی قدرت یا نفوذ کافی برای هدایت امور جهانی ندارد. او معتقد است که این وضعیت باعث ایجاد بی‌ثباتی و رقابت میان قدرت‌های بزرگ می‌شود. او در تازه ترین نوشتار در پراجکت سیندیکیت نوشت:

پس از کناره گیری جو بایدن رئیس جمهور از رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری 2024 و صعود کامالا هریس، معاون رئیس جمهور به صدر جدول دموکرات ها، یک سوال مهم مطرح می شود: سیاست خارجی هریس چگونه از بایدن فاصله می گیرد؟  بایدن به عنوان با تجربه ترین و آگاه ترین رئیس جمهور سیاست خارجی نسل ما وارد کاخ سفید شد. او که یکی از اعضای قدیمی کمیته روابط خارجی سنا بود، برای دهه‌ها نقش پررنگی در بحث‌های امنیت ملی ایفا کرد و سپس به عنوان معاون باراک اوباما، ابتکارات کلیدی دیپلماتیک را رهبری کرد. رزومه سیاست خارجی هریس قبل از کاخ سفید - دادستان شغلی، دادستان کل ایالت، سناتور دوره اول - قطعاً در مقایسه با بایدن کم به نظر می رسد.

اما چهار سال معاونت او در روابط بین‌الملل باعث شد که تعداد کمی از دموکرات‌ها یا جمهوری‌خواهان با این سابقه برابری کنند. او هر روز صبح گزارش روزانه رئیس جمهور را دریافت می کند، در بیشتر جلسات بایدن با سران کشورها و دولت های بازدید کننده شرکت می کند و در زمان اتخاذ تصمیمات حیاتی امنیت ملی در اتاق وضعیت حضور داشته است. او همچنین به بیش از 20 کشور سفرو  با بیش از 150 رهبر خارجی ملاقات کرده  و خود او رهبری بسیاری از هیئت های کلیدی را بر عهده داشته است، از جمله سه هیئت امریکا در سه سال اخیر در کنفرانس امنیتی مونیخ.

عقب‌نشینی از افغانستان، حمله روسیه به اوکراین، تشدید رقابت قدرت‌های بزرگ با چین، آخرین جنگ خاورمیانه( غزه) و سایر بحران های متعدد و البته کوچک  تر در زمره اتفاق هایی است که در این دوره چهارسال  اخیر رخ داده است. بسیاری از متحدان امریکا در خارج از این کشور حتی اگر هریس   را به اندازه بایدن که چند دهه است می شناسند توانا ندانند اما مطمئناً او را بسیار تواناتر و قابل اعتمادتر از دونالد ترامپ می‌دانند.

اما جهان بینی و ترجیحات سیاسی او در مقایسه با بایدن چگونه است؟ همپوشانی زیادی وجود دارد، اما همچنین فاصله قابل توجهی میان آنها وجود دارد.  بایدن، که اکنون 81 سال دارد، در اوج جنگ سرد به بلوغ رسید و جهان بینی او این را منعکس می کند. او قویاً به «استثناگرایی آمریکایی» معتقد است و روابط بین‌الملل را با عبارات سیاه و سفید – یعنی مبارزه بین دموکراسی‌ها و خودکامگی‌ها – در نظر می‌گیرد که در آن ایالات متحده همیشه یک نیروی خوب است. او همچنین معتقد به نظریه «مرد بزرگ» در سیاست است، که معتقد است دولتمردانی مانند او می‌توانند از طریق ایجاد روابط شخصی و نیروی اراده سیاسی شخصی، روند رویدادها را تغییر دهند.

در مقابل، هریس 59 ساله در دنیای پس از جنگ سرد بزرگ شد که بزرگ‌ترین چالش برای هژمونی آمریکا، ناکامی در حفظ آرمان‌هایش در داخل و خارج از کشور بود. تمایل او به عنوان دادستان این است که کشورها را بر اساس پایبندی آنها به حاکمیت قانون و هنجارهای بین المللی قضاوت کند، نه بر اساس نظام سیاسی یا رهبران آنها. او با درک ضرورت تعامل ایالات متحده با کشورهای غیر دموکراتیک و اذعان به کاستی های دموکراتیک خود آمریکا، چارچوب «دموکراسی ها در مقابل خودکامگی ها» بایدن را تقلیل دهنده، ریاکارانه و غیر واقعی می داند.

اگرچه هریس با بایدن موافق است که ایالات متحده عموماً یک نیروی خوب است، اما او نسبت به پیامدهای ناخواسته محتاط است و رویکردهای چندجانبه را به مداخلات یکجانبه ترجیح می دهد. او همچنین بر این باور است که الگوبرداری موثرترین راه برای آمریکا برای اعمال قدرت در دنیایی پر مناقشه و چندقطبی است، جایی که ایالات متحده هنوز هژمون جهانی است اما فاقد توانایی، اراده و مشروعیت برای دیکته کردن نتایج به روشی است که قبلا انجام می‌داد.

این جهان‌بینی‌های متضاد در حوزه‌های سیاسی به‌طور متفاوتی بروز می‌کنند. در چین چندان تفاوتی احساس نخواهد  شد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، در نشستی نادر در اواخر ماه گذشته، صریحاً به رئیس جمهور چین، شی جین پینگ در این مورد اطمینان داد. بایدن و هریس کاملاً در تعامل با چین در هر جایی که امکان همکاری وجود دارد، همسو هستند.

هریس به عنوان معاون رئیس جمهور تلاش زیادی برای تقویت روابط هند و اقیانوسیه آمریکا انجام داد، چهار بار به آسیا سفر کرد و به طور منظم با رئیس جمهور فیلیپین فردیناند مارکوس جونیور ملاقات کرد. به نظر میرسد که هریس  «چرخش به سمت آسیا» را بیشتر و جدی تر از بایدن پیگیری می کند.

جنگ روسیه و اوکراین داستان متفاوتی است. هریس و بایدن در حمایت از اوکراین همسو هستند، اما انگیزه های آنها متفاوت است. در حالی که هریس این درگیری را در قالب حقوقی می بیند و بر نقض حاکمیت اوکراین توسط روسیه تاکید می کند، بایدن آن را از دریچه اخلاقی می بیند و آن را مبارزه بین دموکراسی و خودکامگی می داند. این تفاوت اساسی در دیدگاه می تواند منجر به واگرایی در سیاست تحت شرایط متغیر شود. در حالی که هریس یک توافق آتش بس دوجانبه را می پذیرد، اما کمتر از بایدن به اوکراین برای مذاکرات ناخواسته فشار وارد خواهد کرد، به ویژه در زمانی که سرزمین اوکراین تحت اشغال غیرقانونی روسیه است.

مسئله اسرائیل و فلسطین مهمترین شکاف در سیاست خارجی بین بایدن و معاونش است. هریس نسبت به نقض حقوق بین الملل توسط اسرائیل که البته با همدستی ایالات متحده صورت گرفته، حساس تر است. او همچنین بیشتر از بایدن از تشکیل دولت فلسطین حمایت می‌کند که اسماً طرفدار راه‌حل دو کشوری است اما نسبت به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر راست افراطی اسرائیل احترام بسیاری می گذرد.

در حالی که هریس همچنان اسرائیل را به عنوان مهم‌ترین شریک امنیتی منطقه‌ای آمریکا به رسمیت می‌شناسد و توانایی اش برای دفاع از خود را تضمین می‌کند، او فشار بیشتری بر دولت خود برای حمایت از حاکمیت قانون اعمال خواهد کرد. این رویکرد متفاوت به «روابط ویژه» نشان دهنده گسست از دولت‌های گذشته است، اما سیاست ایالات متحده را با سیاست بیشتر متحدانش نزدیک‌تر خواهد کرد.

با نزدیک شدن به انتخابات، پتانسیل هریس برای شکل دادن به امور جهانی برای چهار یا هشت سال آینده بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. اگرچه اغلب با بایدن همسو است، اما جهان بینی منحصر به فرد او شکلی متمایز از رهبری را در صحنه بین المللی نوید می دهد.

مشاهده خبر در جماران