نیویورک تایمز: ترور هنیه ضربه ای سنگین به حماس، اما جبران پذیر است/ حذف چهره های ارشد حماس یک پیروزی موقت برای نتانیاهو بود

«ترور اسماعیل هنیه در تهران؛ پیروزی بزرگ برای رژیم اسرائیل یا مخرب مذاکرات آتش بس؟ قریب به یک هفته پس از ترور رئیس دفتر سیاسی حماس در پایتخت ایران، اندک اندک رسانه های غربی در تحلیل این اقدام اسرائیل که البته مسئولیت آن را نپذیرفته، تاکید می کنند که این ترور هرچند ضربه ای به حماس و مقاومت فلسطین خواهد بود اما قابل جبران است و تاثیرات کوتاه مدتی دارد.»

به گزارش جماران، نیویورک تایمز  در گزارشی در این باره می نویسد: ابتدا مرگ(ترور)  رهبر ارشد آن در خارج از کشور، اسماعیل هنیه، بر اثر بمبی که در تهران کار گذاشته شد، رخ داد. سپس اسرائیل اعلام کرد که تنها چند هفته قبل، دست نیافتنی ترین رهبر نظامی حماس در غزه  را کشته است(شهید کرده است) . همه اینها در حالی است که اسرائیل به مرگبارترین جنگی که فلسطینیان در نوار غزه تاکنون با آن رو به رو بوده اند، ادامه می دهد.

در نگاه اولیه، وضعیت فعلی در مبارزه های 30 ساله بین اسرائیل و حماس بسیار ناخوشایند به حساب می  آید. با این حال، تاریخ حماس، تکامل گروه‌های مبارز فلسطینی در طول دهه‌ها و منطق مبارزه هایی از این جنس  به طور گسترده‌تر نشان می‌دهد که حماس نه تنها زنده خواهد ماند، بلکه حتی ممکن است از نظر سیاسی قوی‌تر ظاهر شود.

تحلیلگران و ناظران منطقه‌ای آخرین ضربه‌هایی را که حماس متحمل شده؛ از جمله ترور اسماعیل هنیه را یک پیروزی کوتاه مدت به  قیمت موفقیت راهبردی بلندمدت می  دانند. طحانی مصطفی، تحلیلگر ارشد فلسطین در گروه بین المللی بحران، در این  باره می  گوید: این اتفاق به جای ایجاد قطع ارتباط حماس با بدنه مردم به گونه ای که آنها را دچار شکست قطعی بکند،  نتیجه معکوس خواهد داشت. حالا اسرائیل به آنها یک برگ برنده هم داده است.

به گفته وزارت بهداشت غزه، کمپین نظامی اسرائیل در تلافی حملات 7 اکتبر حماس، باعث آواره شدن 90 درصد از دو میلیون نفر از ساکنان غزه، تخریب بخش‌هایی از شهرهای این غزه و کشته شدن 39000 نفر شده است. با وجود این وضعیت،  ساکنان و تحلیلگران محلی می گویند  حماس نه تنها قدرت عملیاتی خود را حفظ کرده، بلکه در حال جذب جنگجویان جدید هم در غزه و هم فراتر از آن است. نیروهای حماس همچنین در مناطقی که اسرائیل ماه ها قبل آنها را از آن بیرون رانده بود، دوباره ظاهر شده اند.  از نظر حماس، زنده ماندن در مواجهه با ارتشی بسیار قدرتمندتر یک پیروزی نمادین را به همراه دارد. در چنین شرایطی، فرصتی برای ماندن در قدرت به دست می‌آید که بر هر دردی که اسرائیل تحمیل کرده ، برتری دارد.

روز چهارشنبه، ارتش اسرائیل اعلام کرد که در حمله ای که در 13 ژوئیه انجام داد، محمد ضیف، رئیس شاخه نظامی حماس که به عنوان طراح حمله 7 اکتبر به اسرائیل شناخته می شود، کشته(شهید) شد. حماس هنوز این روایت را تایید نکرده است. با این حال، از میان برداشتن ضیف، پایان تلاش چندین ساله اسرائیل برای کشتن مردی است که عملاً پس از یحیی سنوار، رئیس حماس در غزه، دومین رهبر ارشد حماس است. خبر اسرائیل درباره هدف قرار دادن موفق آقای ضیف در روزی منتشر شد که عزاداران برای وداع با اسماعیل هنیه در تهران، گرد هم آمده بودند.

از دست دادن هنیه نیز برای حماس سخت خواهد بود. از نظر تحلیلگران منطقه ای،  هنیه به عنوان یک چهره معتدل تر در جنبش اسلام گرا حماس تلقی می شد که به عنوان پلی بین جناح های رقیب آن عمل می کرد. او همچنین به‌عنوان یک رهبر تلقی می‌شد که مایل است برای میانجی‌گری - از جمله ادامه مذاکرات آتش‌بس با اسرائیل، تلاش کند.

خالد الگیندی، کارشناس امور فلسطین در مؤسسه خاورمیانه در واشنگتن گفت: «شما چنین فردی را از میان برمی دارید و پیام این است: مذاکره اهمیتی ندارد. حماس پس از این چگونه تغییر می کند؟  من فکر می‌کنم استدلال قوی‌تری وجود دارد که رهبری این گروه تندروتر می‌شود.

خود ضیف جایگزین احمد الجباری، رهبر نظامی حماس شد که در سال 2012 با یک حمله هدفمند به خودرویش کشته شد. در آن زمان، او سمت حماس را در تلاش  برای دستیابی به آتش‌بس بلندمدت با اسرائیل رهبری می‌کرد.

کارزارهای کشتار هدفمند چندین دهه اسرائیل علیه رقبای فلسطینی و منطقه‌ای‌اش سابقه‌ای بحث‌برانگیز دارد: منتقدان مدت‌ها استدلال کرده‌اند که این تاکتیک صرفاً فضایی را برای احزاب یا رهبران جدید ایجاد می‌کند تا به عنوان دشمنان اصلی اسرائیل، اغلب با نیروهای تندروتر جایگزین آنها، ظاهر شوند.

داستان زندگی هنیه درس متفاوتی از پیامدهای ناخواسته برخی از تلاش‌های اسرائیل برای ناتوان کردن حماس ارائه می‌دهد. او در میان 400 فلسطینی بود که توسط اسرائیل از غزه به جنوب لبنان که در آن زمان تحت اشغال نظامی اسرائیل بود، اخراج شدند. چهره‌هایی مانند هنیه به جای کنار گذاشته  یا به حاشیه رانده شدن، محبوبیت بیشتری کسب کردند و البته در سطح منطقه ای هم شناخته شدند.

خانم مصطفی، تحلیلگر می گوید  که شاید مهم ترین اصل برای بقای حماس، عدم اتکای بیش از حد به حمایت مادی حامیان خارجی آن باشد؛ وابستگی ای که به اسرائیل اجازه داد تا سازمان آزادیبخش فلسطین را در دهه های 1970 و 1980 نابود کند. 

به نظر می رسد که حماس تا کنون حتی در بحبوحه محاصره شدید غزه توسط اسرائیل، این خوداتکایی را حفظ کرده است. ایران منبع اصلی پول و تسلیحات حماس است و گفته می شود که  هواپیماهای بدون سرنشین تهاجمی آن توسط حماس در 7 اکتبر مورد استفاده قرار گرفت. اما اکنون ایران نیز در تلاش است تا از گرفتار شدن در جنگ منطقه ای پرهیز کند.  شبه‌نظامیان حماس مهندسان خود را دارند که می‌دانند چگونه از هر آنچه که در زمین پیدا می‌کنند استفاده کنند،  از منابع غنیمت گرفته شده از پایگاه‌های اسرائیل یا کمین‌های خودروهای اسرائیلی یا استخراج مواد از مهمات منفجر نشده و پهپادهای سقوط کرده.

خانم مصطفی گفت: «آنها از نظر مالی و آموزشی از حمایت خارجی زیادی برخوردار شدند، اما از نظر تدارکاتی، بسیاری از آن ها ساخت داخل است. به همین دلیل است که حتی اکنون، تقریباً 10 ماه است که شما شاهد کاهش مقاومت نیستید.»

همه ناظران حماس معتقد نیستند که حماس می تواند از فشارهای کنونی جان سالم به در ببرد. برخی از تحلیلگران، مانند مایکل استفنز از گروه تحقیقاتی مستقر در لندن، مؤسسه Royal United Services، بر این باورند که این حملات به اندازه کافی آسیب موقتی وارد می کند تا حماس را مجبور به دادن امتیازات بیشتر کند.

اکرم عطالله، تحلیلگر سیاسی غزه در روزنامه عربی الایام، معتقد است که  حماس از این جنگ به شدت آسیب دیده بیرون خواهد آمد،  نه تنها از نظر نظامی، بلکه از نظر حمایت عمومی در غزه از این گروه. او در این باره می گوید:  بسیاری از محبوبیتی که تصور می شود حماس به دست آورده از خارج از غزه مانند فلسطینی های ساکن در کرانه باختری اشغالی به دست آمده است.حماس پس از پایان حملات اسرائیل هرگز نمی تواند بر نوار غزه حکومت کند. نه تنها اسرائیل و حامیان اصلی آن در واشنگتن این موضوع را نمی پذیرند بلکه  خود مردم غزه نیز این موضوع را رد می‌کنند.

عطالله افزود: حتی اگر اسرائیل در نهایت ضربه قاطعی به حماس وارد کند، تنها سوال این است که چه کسی ظهور خواهد کرد. تا زمانی که اشغال وجود داشته باشد، فلسطینیان به جنگ ادامه خواهند داد؛ خواه هنوز حماس وجود داشته باشد یا نباشد.

مشاهده خبر در جماران