در گفت و گو با جماران؛
یک کارشناس امور خاورمیانه: یمنی ها نیروی نیابتی کسی نمی شوند/ از ائتلاف آمریکا علیه یمن استقبال نشده است/ روسیه به دنبال ایجاد ناامنی در دریای سرخ است/ واگنرها به یمنی ها کمک می کنند
سیدعلی حسینی دیپلماتی است که در سوابق فعالیت های خود سال ها در یمن حضور داشته است. او جزئیات بیشتری از جامعه یمن و سناریوهای پیش روی این کشور طرح می کند
پایگاه خبری جماران: یک کارشناس امور خاورمیانه گفت: نوع تبلیغات ما این طور است که گویی ما همه این کارها را برای یمنی ها کرده و متهم ردیف اول در این موضوع شده ایم. این اتفاق و این نوع نگاه که ما همه کاره یمنی ها هستیم، برای ما اتفاق خوبی نیست و باید توجه داشته باشیم و ببینیم جه کسانی از این که ایران متهم ماجرا شوند ، بهره می برند.
سیدعلی حسینی دیپلماتی است که در سوابق فعالیت های خود سال ها در یمن حضور داشته است. او جزئیات بیشتری از جامعه یمن و سناریوهای پیش روی این کشور طرح می کند.
دولت یمن که در اختیار انصارالله است در ماه های اخیر در همبستگی با دولت حماس و برای مقابله با حملات اسراییل به غزه اقدام به ناامن سازی تنگه باب المندب و دریای سرخ برای کشتی هایی کرده است که به مقصد اسراییل در حرکت هستند.
این کارشناس سیاست خارجی درباره تأثیر این حملات به اسراییل به خبرنگار جماران گفت: حملاتی که انصارالله یمن به کشتی هایی که به مقصد اسراییل از باب المندب عبور می کنند، انجام می دهد؛ برای اسرائیل خسارت بار است. باب المندب و دریای سرخ در ابعاد امنیتی و اقتصادی برای اسرائیل بسیار مهم است و این رژیم به کمک آمریکا و سایر متحدانش از منظر امنیتی، همواره تلاش داشته است تا با نوعی تسلط بر این تنگه بسیاری از نگرانیهای غرب و خود را کاهش دهد.
چرا امنیت دریای سرخ برای اسراییل حیاتی است؟
او افزود: نکته مهم این است که تلآویو برای حفظ موجودیت خود همیشه به آبراههای بینالمللی وابستگی بالایی داشته و در تاریخ هم برای این آبراه ها جنگ هایی راه انداخته است. برای نمونه در سال ۱۹۶۷ بستن تنگه تیران از سوی مصر، یکی از دلایل وقوع جنگ در همان سال بود. این رژیم در آن زمان نسبت به از دست رفتن بازدارندگی خود نگران بود و سایر موضوعات مربوط به تجارت با شرق، در قیاس با این مساله اهمیت چندان نداشتند. در استراتژی نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی، اطمینان یافتن از این که دشمنان بر این آبراه مهم مسلط نمیشوند، حیاتی است. نگرانی تلآویو درباره بابالمندب از طرفی ناشی از جایگاه جغرافیایی آن و از طرف دیگر ناشی از خطراتی است که این رژیم را تهدید میکند.
به گفته وی، بنیانگذار رژیم صهیونیستی زمانی درباره علت تلاش اسراییل برای تسلط بر دریای سرخ گفته بود «ما از لحاظ خشکی محصور شدهایم و دریا تنها راه دسترسی ما به جهان و دیگر قارههاست.» در سال ۲۰۱۸، بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم نیز اعلام کرد که «اسرائیل بخشی از هر گونه اقدام بینالمللی برای جلوگیری از مسدود کردن مسیرهای کشتیرانی دریای سرخ خواهد بود». از نظر تجاری هم واردات و صادرات آسیایی حدود یک چهارم کل تجارت خارجی رژیم اشغالگر را تشکیل میدهد که عمدتا از طریق مسیرهای دریای سرخ جا به جا میشود. در نتیجه ایمنی این آبراه را برای اسراییل به یک مسأله امنیت ملی تبدیل کرده است. نگرانی اصلی تلآویو از احتمال بسته شدن این تنگه به دلیل از دست دادن تبادل ۱۵ میلیارد دلاری از طریق این تنگه است. تنها جایگزین این تنگه، دور زدن قاره آفریقا از طریق دریا است.
حمله های یمن چه سودی برای حماس دارد؟
حسینی در ادامه گفت: در شرایط فعلی انصارالله یمن تنگه باب المندب و دریای سرخ را برای کشتی هایی که به مقصد اسراییل در حرکتند نا امن کرده است که برای اسراییل خطرآفرین است، اما این اقدامات چه اهمیتی برای فلسطینیان و غزه و حماس دارد؟ اول این که یک جبهه جدید در منطقه علیه رژیم غاصب اسراییل باز شده است و علاوه بر این هزینه های گزافی به حمل و نقل دریایی اسراییل وارد کرده است؛ چرا که کشتی های حامل کالا برای اسراییلی ها برای حفظ امنیت شان مجبور به دور زدن آفریقا خواهند بود، این مساله حتی برای حامیان اسراییل مثل آمریکا و اروپایی ها هم هزینه دارد.
او در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است دامنه جنگ غزه با اقدامات یمنی ها گسترده شود؟ گفت: وجود چنین احتمالی دور از ذهن نیست، اما گسترش جنگ برای آمریکایی ها و اروپایی ها اصلا گزینه مناسبی نخواهد بود و آنها تلاش دارند جلوی این اتفاق را بگیرند اما اسراییل چنین نظری ندارد و بدش نمی آید که به بهانه جنگ غزه پای قدرت های بزرگ را به این جنگ باز کند.
حسینی در پاسخ به این سوال که در صورت حمله آمریکا و ائتلاف، یمن و انصار الله چه چیزی از دست می دهند؟ گفت: یمنی ها که جنگ طولانی و محاصره بیش از هشت سال را تجربه کرده اند. در صورت حمله به این کشور چیزی برایشان تغییر نمی کند آنها سال هاست در جنگ و بمباران زندگی کرده اند. ضمن این که انصارالله از همان اول هم شعار و پرچم مرگ بر آمریکا، سعودی، اسراییل و یهود برافراشته بود و بهای آن را طی این سال ها پرداخت کرده است، دیگر چه برای از دست دادن دارد؟
حمله به کشتی های اسراییلی منجر به آشتی ملی در یمن شده است
او افزود: با اقدامات یمن علیه اسراییل به دلیل حملات این رژیم به غزه، برای انصارالله یک اتفاق خوب هم در داخل این کشور افتاده است انصارالله در داخل یمن یک جریان قوی دشمن و مخالف به نام گروه «اصلاح» دارد که وابسته به اخوان المسلمین است و طی سال های اخیر همواره در حال جنگ با انصارالله بود، اما با توجه به حمایت انصارالله از حماس که گروهی وابسته به اخوان است، گروه اصلاح اختلافش با انصارالله را کنار گذاشته و آشتی کرده است. در واقع این اتفاق به محبوبیت وگسترش نفوذ انصارالله در یمن افزوده است.
ایجاد ناامنی در باب المندب و دریای سرخ از اهداف روس هاست
از این کارشناس روابط بین الملل پرسیدیم که آیا کشورهای خارجی هم به یمن کمک تسلیحاتی می کنند؟ و او در پاسخ گفت: اصولا ایجاد ناامنی در تنگه باب المندب و دریای سرخ یکی از اهداف روس ها حتی قبل از جنگ با اوکراین بوده است. با دو هدف یکی بالا بردن قیمت نفت و دوم طرحی که روس ها درباره امنیت خلیج فارس دارند و با کشورهای مختلف مذاکره کرده اند و به دنبال حضور امنیتی خود در این منطقه هستند و از این ناامنی ها بهره می برند بنابراین هر چه در این مناطق تنش های نظامی و امنیتی بالا بگیرد ضمن این که موضوع اوکراین به فراموشی سپرده می شود آنها دو سود دیگر که ذکر شد را می برند.
رد پای واگنرها در کمک اطلاعاتی و تسلیحاتی به یمن
او افزود: به احتمال قوی روس ها از طریق واگنرها به یمنی ها کمک تسلیحاتی از قبیل پهپاد و ارتقای برد موشک و تسلیحات متعدد دیگر داشته اند. حتی در کمک های اطلاعاتی درباره رفت و آمد کشتی ها به یمنی ها کمک کرده باشند و این اصلا دور از ذهن نیست. اما متأسفانه نوع تبلیغات ما این طور است که گویی ما همه این کارها را برای یمنی ها کرده و متهم ردیف اول در این موضوع شده ایم. این اتفاق و این نوع نگاه که ما همه کاره یمنی ها هستیم، برای ما اتفاق خوبی نیست و باید توجه داشته باشیم و ببینیم جه کسانی از این که ایران متهم ماجرا شوند ، بهره می برند.
سعودی ها از اقدامات یمن ناراضی نیستند
حسینی افزود: نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که به نظر من سعودی ها هم از اقدامات یمنی ها در ناامن کردن باب المندب و دریای سرخ ناراضی نیستند؛ چون سود های خود را دارند به همین جهت کشورهای عربی به جز بحرین هیچ کدام در ائتلاف آمریکا برای برقراری امنیت دردریای سرخ شرکت نکرده اند و طبیعی است که همه این کشورها به یمنی ها در این زمینه کمک برسانند.
او درباره ائتلاف آمریکایی ها علیه یمن گفت: همان طور که گفتم کشورهای عربی به جز بحرین در این ائتلاف شرکت نکردند و حتی برخی کشورهای اروپایی مانند اسپانیا و فرانسه هم از این ائتلاف خارج شدند. آمریکایی ها می گویند بیست کشور در این ائتلاف شرکت کرده اند. در حالی که تعدادی از این کشورها کشورهای کوچکی هستند و قدرت چندانی برای فعالیت بین المللی این چنینی ندارند. علاوه بر این، موقعیت ژئوپلتیکی منطقه طوری است که هر چقدر هم حضور ناوهای نظامی ائتلاف آمریکا قوی باشد باز امکان هدف قراردادن کشتی های اسراییلی که مد نظر انصارالله است قابل عملیاتی شدن است.
اقدامات یمن علیه اسراییل تاثیری بر مذاکرات با سعودی ها ندارد
حسینی درباره تأثیر اقدامات یمنی ها علیه اسراییل بر مذاکرات با سعودی ها گفت: این اتفاقا تاثیری بر روند استمرار آتش بس با سعودی ها ندارد و آن روند همچنان ادامه دارد و فکر می کنم سعودی بعد از هشت سال جنگ و ائتلافی که تشکیل داده بودند، به این نتیجه رسیده است که منافعشان در امنیت این منطقه است و باید با انصارالله به صلح پایدار برسند. آنها حتی دربرابر خواست یمنی ها مبنی بر دریافت غرامت، پذیرفته اند که یک سال فعلا حقوق یکسال کارمندان دولت یمن را پرداخت کنند، این نشان می دهد که عربستان بر آتش بس و صلح با یمن و انصارالله تاکید دارد.
آمریکا به دنبال دشمن سازی برای حفظ انسجام داخلی است
او در پاسخ به این سوال که چرا آمریکا اصرار دارد که بگوید انصارالله نیروی نیابتی ایران است؟ گفت: آمریکا و غرب در کنارقدرت نظامی و تسلیحاتی خود، یک امپراطوری تبلیغاتی و رسانه ای هم دارند و در کنار اقدامات سیاسی و نظامی از رسانه ها بهره می برند اصلا این اصطلاح نیروهای نیابتی مربوط به جهان دو قطبی و جنگ سرد بود و در مناطق خاکستری که دو ابرقدرت بر سر آنها رقابت می کردند، این دو قدرت در این مناطق، نیروهای نیابتی تربیت می کردند و سعی می کردند رو در رو باهم مبارزه نکنند و نیروهای نیابتی به نفع یکی از دو ابرقدرت فعالیت کند و آمریکایی ها همچنان از این ادبیات استفاده می کنند و در جامعه آمریکا هم این موضوع جا افتاده و ناخودآگاه در ذهن شنونده آمریکایی القای نگرانی و دشمنی می کند.
او افزود: آمریکا به لحاظ مسائل داخلی در طول تاریخ خود نیاز به دشمن خارجی داشته است و این دشمن خارجی است که 50 ایالت را با هم متحد کرده است و به همین دلیل دولتمردان آمریکا همچنان دنبال دشمن خارجی می گردند و تبلیغ می کنند و تا بگویند با دشمن خارجی در حال مبارزه و جنگ هستیم. ما باید به این نکات توجه کنیم و اسیر تبلیغات و سیاست های آمریکا و غرب نشویم.
او با تاکید بر استقلال یمنی ها در فکر و عمل از سایر کشورها گفت: یمنی ها مستقل در تصمیم هستند، اما به لحاظ عقیدتی و به لحاظ سیاسی، روحیه ضداستکباری را از انقلاب اسلامی ایران آموخته اند و با منهج امام خمینی (ره) پیش می روند. در مورد این که سوال می شود اقدامات یمنی ها و دیگر گروه های مقاومت برای امنیت و منافع ملی ایران چه دستاوردی دارد؟ باید گفت؛ بستگی دارد که سیاستمداران ما از ظرفیت نفوذ معنوی ایران در این کشورها چگونه گونه استفاده کنند. این ظرفیت ها مثل شمشیر دو لبه است اگر دیپلماسی ما بتواند با ادبیات مناسب و بهره گیری هوشمندانه در مناسبت ها و موقعیت های منطقه ای و جهانی استفاده کند، آورده مثبت خواهد داشت اما اگر نتوانیم بهره مند باشیم و هماهنگی بین میدان و سیاست خارجی نباشد و هر کدام بخواهند وظیفه دیگری را انجام دهند که متأسفانه تاکنون اینطور بوده است همین می شود که الان جامعه و جوانان کشور نسبت به این موضوع اطلاع کافی ندارند و نوعی سر در گمی ایجاد شده است.
عراق تمام هزینه های جنگ ما با داعش در عراق را پرداخته است
حسینی تصریح کردک من معتقدم این نفوذ معنوی ایران در یمن و نیروهای جبهه مقاومت در عراق و سوریه و لبنان برای ما آسیب زا نبوده، بلکه حتی منافع ملی و امنیتی هم داشته است. چنانچه بارها مطرح شده است که اگر ما در عراق کمک نمی کردیم، شاید باید در استان های غربی جلوی داعش می ایستادیم. الان اکثر مردم فکر می کنند هزینه مبارزه عراقیها با داعش را ما پرداختیم؛ در حالی که این طور نیست اگر ما فشنگ و تفنگی به عراقی ها داده ایم پول آن را نقدی دریافت نموده ایم. عراق کشور ثروتمندی است و آنها هم نمی خواستند از ما چیزی مجانی بگیرند. اما دستگاه دیپلماسی هیچگاه این موضوع را برای مردم تبیین نکرده است.
مقیل ها آینده یمن را درخشان می کنند
او در پایان با تاکید بر بزرگواری مردم یمن و استقلال فکری و عملی شان گفت: مردم یمن بسیار فهمیده و با درک بالایی هستند علت آن هم این است که این مردم به لحاظ تحصیلات کلاسیک شاید تحصیل کرده های کمی داشته باشند، اما یک فرهنگ جالبی در میان آنهاست که یمنی ها را ملتی خاص و متمایز کرده است. آنها عادت دارند عصر ها در مهمان خانه های خود به نام «مقیل» جمع می شوند و هر روز هم راجع به یک موضوع بحث دارند. مثلا الان بحث فلسطین داغ است در این مقیل ها همه نوع افراد شرکت می کنند و بسیار به هم احترام می گذارند و از اساتید دانشگاه تا علما و تجار و مدیران دولتی و غیردولتی و مردم عادی مثل کارگر ساده در این مقیل ها حضور دارند و این تعارفات ما را هم ندارند و هر که زودتر آمد در بالای مجلس می نشیند. و انگار هر روز عصر در کلاس درس حضور می یابند و در این مقیل ها بسیار بسیار بحث های مفصل سیاسی اجتماعی و اقتصادی می شود که بسیار جالب و آموزنده است.
حسینی ادامه داد: مثلا خود در یکی از جلسات شرکت کردم و حدود یک هفته بود که درباره نام خلیج فارس و جزایر سه گانه ایرانی بحث می کردند. آنها طبیعتا عرب هستند و برایشان این مهم بود و وقتی برای آنان سوابق این جزایر توضیح داد شد و گفتیم که پدر علم جغرافیای جهان عرب و این دانشمند برجسته در نوشته هایش و نقشه ها خلیج فارس را به همین نام خوانده است، جزایر سه گانه را ایرانی دانسته است؛ آنها عالمانه قبول کردند و بسیار با موضوع با عقلانیت برخورد کردند. این مجالس فهم و درک مردم یمن را بالا برده و با روحیه بزرگمنشی که دارند ملت خاصی هستند. کشور یمن از نظر اقتصادی ضعیف هستند که معتقدم مشکل عدم توسعه یافتگی را هم در آینده جبران خواهند کرد.
مشاهده خبر در جماران