در نشست خبری برگزاری یکصد نشست دانشجویی زن به روایت سوم؛
علی کمساری: حق الناس دانستن رأی مردم در امتداد اندیشه امام است/ امام با اندیشه و نوع نگاه خودش تحول مثبتی را در حوزه بانوان به وجود آورد/ اندیشه امام باید روز به روز و نو به نو منتقل شود
اتفاقاتی که سال گذشته با شعار حقوق زنان در کشور افتاد و غباری که در این شرایط غبارآلود و فتنه‌زده به وجود آمد، همه دست‌اندرکاران فرهنگی را به این فکر و اندیشه فرو برد که باید چاره‌ای اندیشید؛ طبیعتا چاره هم فرهنگی است چون چاره غیرفرهنگی یا مفید نیست و یا ما بلد نیستیم انجام بدهیم، ولی به نظر می‌رسد چاره فرهنگی بهترین درمان است.
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) با اشاره به اینکه امام با اندیشه و نوع نگاه خودش تحول مثبتی را در حوزه بانوان به وجود آورد، گفت: ما اعتقاد داریم اندیشه امام آنقدر پتانسیل دارد و آنقدر درونش انرژی نهفته است که نه تنها برای به حرکت در آوردن جامعه ایران، برای جوامع انسانی این قابلیت را دارد. طبعا به دنبال انرژی آزاد شده در جریانات نیستیم؛ چون بعضا شاید خیلی همخوانی هم نداشته باشد.
به گزارش خبرنگار جماران، حجت‌الاسلام و المسلمین علی کمساری در نشست خبری برگزاری یکصد نشست دانشجویی زن به روایت سوم گفت: یکی از طلایی‌ترین وجوه اندیشه امام نگاه ایشان به مقوله نقش اجتماعی زنان است. یعنی اگر در منظومه فکری و نظام اندیشه‌ای امام حتی یک نگاه سریع هم داشته باشیم، به خوبی می‌توانیم ببینیم که امام با اندیشه و نوع نگاه خودش چه تحول مثبتی را در حوزه بانوان به وجود آورده است.
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) یادآور شد: اگر دوران معاصر را یک مرور تاریخی کنید، می‌بینید که زن در چنبره دو نگاه سنگین گرفتار بوده است. یکی نگاه متحجرانه از خاستگاه اسلام سنتی و سلفی که با یک نگاه سخت‌گیرانه و محدود کننده زن مطلوب مسلمان را زنی می‌دانست و می‌خواست که منزوی و خانه‌نشین باشد و به بهانه حفظ عفاف و حجاب و نجابت، او را از هرگونه نقش‌آفرینی اجتماعی منع می‌کرد و حتی اجازه درس خواندن هم نداشت. نگاه دیگر هم در نقطه مقابل آن کاملا غرب‌گرایانه که زن مطلوب را بدون قید و بند و رهای از هرگونه حد و حدود و در واقع فرورفته در ورطه آزادی‌های منجر به بی بندوباری می‌داند.
وی تأکید کرد: در ظاهر این دو نگاه کاملا با هم متفاوت و در دو جبهه رو به رو بودند، اما نتیجه مشترک آنها محروم کردن زن از نقش‌آفرینی اصلی خودش بود. یعنی زن و دختر ما در دعوای این دو نگاه یا باید دینداری خود را حفظ می‌کرد و از حقوق و نقش‌آفرینی سیاسی، اجتماعی، علمی، ورزشی، هنری و فرهنگی محروم می‌شد و یا اگر می‌خواست به آن ورطه بیاید، فضا و جریان و شرایط جامعه به گونه‌ای بود که حوزه سلامت دینی او به خطر می‌افتاد. نمی‌خواهم حکم نفی کلی بدهم، می‌خواهم بگویم فضا و جریان جامعه ما در گذشته این طور بوده است.
کمساری یادآور شد: نگاه سومی به تعبیر من ققنوس‌وار از دل این مواجهه بیرون آمد و روایت سومی از زن و نقش‌آفرینی فردی و اجتماعی زن ارائه کرد. اقدام کلیدی و طلایی امام در حوزه زنان اینجا بیشتر خودش را نشان می‌دهد. روایت سومی خودش را نشان می‌دهد که هم خاستگاهش دینی است و از زبان، بیان و قلم یک مرجع تقلید و کارشناس اعلای دینی ارائه می‌شود و هیچ منافاتی هم با اقتضائات زمانه ندارد. این هنر امام بوده که دین را از یک محدوده فردی به دل اجتماع آورد و دوایی را برای یک درد تاریخی ارائه کرد و مورد اقبال جامعه هم قرار گرفت.
وی تصریح کرد: در این نگاه سوم زن هم می‌تواند به وظایف فردی خودش عمل کند، هم می‌تواند نجابت، پاکدامنی و نقش همسری و مادری‌اش را حفظ کند، بر خلاف قرائت فمنیستی که حتی بعضا ایفای نقش مادری را هم منافی با آزادی فردی و تشخص فردی یک زن می‌داند، و همچنین به زن یک نقش و جایگاه اجتماعی ارائه کرد. تفاوت امام با بقیه نظریه‌پردازان دینی و غیردینی این است که آنچه در مقام نظریه گفت، فرصت اجرایش در مقام عمل را هم پیدا کرد؛ تفاوت امام با خیلی از بزرگان دینی در همین است.
رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره) با اشاره به کتاب «جایگاه زن در اندیشه امام خمینی(س)»، اظهار داشت: امام در مبانی نظری بیانات عجیب و متفاوتی را در خصوص زنان بیان می‌کند و نشانه‌های عملی آن را هم دیده‌اید. یکی از تعابیر این است که امام می‌فرمایند «زن مربی جامعه است، از دامن زن انسان‌ها پیدا می‌شوند». فقط نقش تکوینی مادر منظور امام نیست؛ می‌خواهد بگوید به لحاظ تربیتی و ساخت اجتماعی زن این نقش را دارد. اینجا معلوم می‌شود که میفرماید «سعادت و شقاوت کشورها بسته به وجود زن است».
وی با تأکید بر اینکه در فضاهای فتنه‌زده مراجعه به آبشخور فکری انقلاب خیلی تأثیرگذار است، گفت: اینکه رهبر فرزانه انقلاب میفرماید «امام روح جمهوری اسلامی است» و «اندیشه امام نرم‌افزار جمهوری اسلامی است»، به معنای رجوع کردن و در دستور کار قرار دادن این اندیشه است. در مقام ثبوت هم عملکرد امام را ببینید که در حوزه بانوان چه اتفاقی افتاد؟ اینها نتیجه انقلاب اسلامی و هندسه فکری امام است که بعد تبدیل به مهندسی فرهنگی، علمی و اجتماعی ما شد.
کمساری افزود: مباحثی که یک روزی در جامعه بانوان ما بود، امروز اصلا مطرح نیست. هنوز هم ناهنجاری‌ها و مشکلاتی داریم که طبیعتا متولیان حوزه مربوطه مشغول به این کار هستند اما زن‌ها نقش‌شان را در جامعه پیدا کردند. امروز درصد زن‌های درس خوانده، دانشگاه رفته، نخبگان، ورزشکاران موفق، هنرمندان موفق، دانشمندان زن و زن‌هایی که در عرصه‌های سیاسی نقش‌آفرینی می‌کنند، آمارش گویای عملکردی است که در این حوزه بوده است.
وی ادامه داد: طبیعتا یکی از وظایف اصلی ما در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام آشنا کردن مردم و به خصوص نسل جدید با اندیشه امام است. یعنی باید اندیشه امام روز به روز و نو به نو و تازه به تازه به مخاطبین منتقل شود تا این اندیشه را بشنوند؛ آن هم با قرائت درست، نه با یک نگاه کاریکاتوری مصلحت‌طلبانه و منفعت‌طلبانه. ما وظیفه داریم آن چیزی که واقعیت اندیشه امام بوده را منتقل کنیم و طبیعتا بعضی از ایام، مناسبت‌ها و اتفاقات بهانه‌هایی به دست می‌دهد که به بعضی از اجزای آن اندیشه رجوع جدی‌تر داشته باشیم.
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) اظهار داشت: اتفاقاتی که سال گذشته با شعار حقوق زنان در کشور افتاد و غباری که در این شرایط غبارآلود و فتنه‌زده به وجود آمد، همه دست‌اندرکاران فرهنگی را به این فکر و اندیشه فرو برد که باید چاره‌ای اندیشید؛ طبیعتا چاره هم فرهنگی است چون چاره غیرفرهنگی یا مفید نیست و یا ما بلد نیستیم انجام بدهیم، ولی به نظر می‌رسد چاره فرهنگی بهترین درمان است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، گفت: همکاران ما در مجموعه شورای بانوان مؤسسه به این نتیجه رسیدند که سلسله نشست‌هایی را طراحی کنند تا آنچه که امروز از میراث فکری و معنوی امام در دسترس ما است، یک بار دیگر بازخوانی و به سمع و نظر مخاطبین رسانده شود. بنا شد ۱۰۰ نشست در ۱۰۰ دانشگاه، حوزه و مرکز علمی برگزار شود. ۶۰ نشست دانشگاهی است؛ یعنی ۴۰ نشست دانشجویی و ۲۰ کرسی آزاداندیشی اساتید. ۳۰ نشست حوزوی و ۱۰ نشست هم در پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی است. البته متقاضی برای برگزاری نشست‌ها بیشتر شده و احتمالا به ۱۲۰ نشست هم خواهد رسید. ان شاء الله این نشست‌ها از ۱۳ دی ماه مصادف با سالروز ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) که همزمان با ولادت امام خمینی است، آغاز خواهد شد و تا ۲۱ بهمن ماه ادامه خواهد داشت و مراسم اختتامیه هم با حضور بعضی از منتخبین در حسینیه جماران برگزار خواهد شد.
کمساری ادامه داد: طبیعتا رویکرد ما کاملا تخصصی خواهد بود. طراحی نشست‌ها به گونه‌ای است که با محوریت دو استاد صاحب نظر در حوزه زنان و مشرف به اندیشه امام و روایت انقلاب اسلامی مبانی را مطرح می‌کنند و امکان گفت و شنود هم فراهم می‌شود. سعی کرده‌ایم شخصیت‌هایی که دعوت می‌شوند شخصیت‌های علمی و دانشگاهی و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها باشند و کمتر به سراغ شخصیت‌های سیاسی رفته‌ایم. چون در آستانه انتخابات هم هستیم، این تحفظ را داشتیم که به هر حال فضایی برای سوء یا حسن استفاده کسی فراهم نشود و امیدواریم در عمل هم این اتفاق نیفتد و به هر حال در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری این ملاحظات را داشته‌ایم.
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص احتمال تفاوت داشتن مطالب ارائه شده در این نشست‌ها با اندیشه های امام خمینی(س)، گفت: به هر حال ممکن است نشستی برگزار شود و مطلب سخنران با هدف برگزارکنندگان فاصله داشته باشد. در جلسات تخصصی همکاران هم این بحث مطرح شد. جزوات آموزشی برای این کار آماده شد و در اختیار اساتید قرار داده می‌شود تا محورهایی که می‌خواهند صحبت کنند با سیاست‌گذاری برنامه متناسب باشد؛ به معنای اینکه چهارچوب بحث مشخص باشد.
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص اینکه «آیا برنامه‌ای که برگزار می‌شود در پاسخ و هدایت پتانسیلی است که سال گذشته در جامعه زنان آزاد شد؟»، تأکید کرد: ما اعتقاد داریم اندیشه امام آنقدر پتانسیل دارد و آنقدر درونش انرژی نهفته است که نه تنها برای به حرکت در آوردن جامعه ایران، برای جوامع انسانی این قابلیت را دارد. طبعا به دنبال انرژی آزاد شده در جریانات نیستیم؛ چون بعضا شاید خیلی همخوانی هم نداشته باشد.
وی افزود: یکی از عواملی که باعث می‌شود بعضی جریانات به صورت نارضایتی، اعتراض و اغتشاش به وجود بیاید، ممکن است متأثر از ندانستن‌ها باشد؛ به خصوص در افراد کمسن‌تر و نوجوانان. به هر حال کلیت نظام فرهنگی و آموزشی نتوانسته‌ایم نسل جوان را با حقیقت اندیشه امام، انقلاب و رهبری آشنا کنیم. یعنی یا قرائتی که اینها با آن مواجه هستند اشتباه بوده و یا اساسا آشنایی ندارند.
کمساری تأکید کرد: من به عنوان مسئول مؤسسه اصلا ناراحت نمی‌شوم این را بگویم چون واقعیت جامعه ما است. ما دستگاه‌های فرهنگی کم‌کاری کرده‌ایم و نتوانسته‌ایم منتقل کنیم؛ از سوی دیگر تخریب‌ها هم تأثیرگذار بوده است. یعنی به همان میزانی که ما یا داعیه‌ای برای اقدام نداشته‌ایم و یا توفیقی در انجام کار نداشته‌ایم، حجم تخریب‌ها و به تعبیر مقام معظم رهبری روایت‌سازی‌ها هم وجود داشته است. ما دنبال این هستیم که روایت امام از زن را مطرح کنیم.
وی یادآور شد: ۹۸ درصد مردم به امام و اندیشه او رأی مثبت دادند. سال ۵۷ مردم به لحاظ تاریخی دردی داشتند که دوای آن را در اندیشه امام دیده بودند. نسل امروز ما چه دردی دارد؟ ما می‌گوییم این درد اگر شناخته شود، که تا حدودی هم شناخته شده است، همچنان درمانش در اندیشه امام هست. چون درمانی که امام به عنوان یک رهبر حکیم ارائه کرده، محدود و منحصر به زمان و مکان خاصی نبوده و اندیشه امام همچنان راهگشا و همچنان پتانسیل و انرژی راهبری دارد.
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) گفت: ما دنبال بیان این اندیشه هستیم. البته ممکن است گوش جامعه برای شنیدن این پیام یک قدری سنگین باشد. یعنی به دلیل نارضایتی‌ها، مشکلات اقتصادی و تبعیض‌ها آمادگی نداشته باشد. ولی ما می‌خواهیم بگوییم امام این اندیشه را داشته و این کار را کرده و امروز هم به تعبیر مقام معظم رهبری راه نجات ما رجوع به اندیشه امام است. اندیشه امام نرم افزاری است که همچنان می‌تواند موتور محرکه انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی را هدایت کند و پیش ببرد. فکر می‌کنیم این پتانسیل به اندازه کافی در اندیشه امام هست.
وی در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص اینکه آیا در ۱۰۰ نشست مذکور در خصوص انتخابات هم مطلب ارائه می‌شود، اظهار داشت: انتخابات تضمین‌کننده دوام و استمرار مقبولیت نظام و انقلاب است؛ مخصوصا انتخابات مجلس که به تعبیر امام «مجلس در رأس همه امور است». سیره نظری و عملی امام در خصوص مشارکت و نقش مردم روشن‌تر از هر امری است و نیاز به توضیح و تبیین جدیدی ندارد. به هر حال انتخابات اسفند برهه حساسی از تاریخ سیاسی انقلاب را رقم خواهد زد و اخیرا هم مقام معظم رهبری به ضرورت مشارکت و رقابتی بودن تأکید کردند.
کمساری با بیان اینکه حق الناس دانستن رأی مردم در امتداد اندیشه امام است، تصریح کرد: بر خلاف اینکه برخی ممکن است انتخابات و رأی مردم را یک امر تشریفاتی و تزئینی بدانند، امام و خلف صالح امام رأی مردم را تعیین کننده و حق الناس می‌دانند. یعنی هیچ کسی حق ندارد به صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار باشد در این حق الناسی که مربوط به تک تک آحاد جامعه است. ما هم برنامه داریم که سلسله نشست‌هایی در این خصوص بگذاریم.
وی یادآور شد: در موضوع غزه در حسینیه جماران با حضور جمعی از نخبگان نشستی داشتیم که از گروه‌های سیاسی مختلفی دعوت کرده بودیم و یک عده نیامده بودند. اما نمایندگان جهاد اسلامی، حماس، فتح، حزب الله و سفارت فلسطین در این برنامه بودند. طبیعتا برنامه داریم که نشست‌هایی در خصوص انتخابات و مشارکت مردم هم بگذاریم. در این نشست‌ها برای اینکه هدف‌گذاری چیز دیگری است، بنا نداریم مستقیم به موضوع انتخابات بپردازیم.
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمین(س) افزود: چون موضوع انتخابات آنقدر چالشی هست که با مطرح شدن آن اصل غرض برنامه زیر سؤال می‌رود. اما بحث مقاومت، فلسطین ددمنشی اسرائیل حتما در همه نشست‌های ما مطرح می‌شود. در خصوص انتخابات هم که از بهمن ماه تنور آن دا‌غ‌تر خواهد شد، مؤسسه هم به وظیفه انقلابی خودش عمل خواهد کرد.
مجمع دختران روح‌الله به زودی فعالیت خود را آغاز می‌کند
به گزارش خبرنگار جماران، زینب سلطانی، مشاور امور بانوان مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(س) نیز در این نشست گفت: مجمع دختران روح‌الله به زودی فعالیت خود را شروع می کند که امور مربوط به این کار صورت گرفته که با هدف جلب مشارکت دختران ایران زمین و ترویج اندیشه امام در خصوص جایگاه بانوان برگزار می‌شود.
وی افزود: با توجه به ضرورت پرداخت به جایگاه حقیقی بانوان و ترویج اندیشه‌های امام بر مبنای قرآن این مجمع راه‌اندازی می‌شود. در این زمینه یکصد نشست با عنوان «زن به روایت سوم» برگزار می شود. چون معتقدیم تحقق جایگاه بانوان مستلزم نشر اندیشه‌های امام است.
به گزارش خبرنگار جماران، حجت‌الاسلام و المسلمین علی ملانوری، معاون پژوهش، آموزش و برنامه ریزی راهبردی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) نیز در این نشست گفت: در مورد عموم اندیشمندان اعم از کسانی که اندیشه‌هایشان به ظهور رسیده و یا به حالت علمی باقی‌مانده، به دلیل حجاب معاصرت و یا غبارهای سیاسی و یا در هم تنیدگی متغیرهای اقتصادی و فرهنگی در اصل تبیین اندیشه امام خلاهایی وجود دارد و در اتکای علمی و تجلی این اندیشه‌ها در حوزه رفتار در جامعه وجود دارد.
وی افزود: بیش از 20 عنوان کتاب در جهت تبیین اندیشه امام تالیف شده و برگزاری گفتمان‌های علمی در آینده در دستور کار قرار دارد. تبیین اندیشه‌های امام نیازمند برگزاری برنامه‌هایی است که یکصد نشست در خصوص جایگاه زنان در این چارچوب برگزار می‌شود. امید است با این سلسله نشست‌ها گام‌های جدی در تبیین اندیشه‌های امام برداشته شود.
ملانوری گفت: در حال بازتولید آثاری از امام راحل که مورد اقبال جامعه بوده هستیم که کتاب‌های ارزشمند علمی هستند که خواستار دارد اما خوانش این آثار کار دشواری است چون زبان سختی دارد و لازم است متخصص در این علم باشید.
به گزارش خبرنگار جماران، ابوالحسن اقبالی، عضو کارگروه زنان مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، نیز در این نشست گفت: این نشست‌ها مقدمه ورود به بحث‌های گفتمانی در روایت سوم در خصوص اندیشه‌های امام است. نیاز بود در فضای اندیشه نخبگانی موضوع زن مطرح و انفعالی که در حوزه زن در جامعه غالب شده، حرف امام سردست گرفته شود که با یک سری گفتمان‌ها و دیگر فعالیت‌ها، این اقدام‌ها امتداد خواهد داشت.
وی همچنین گفت: نشست‌ها با همکاری نهادهای علمی برگزار می شود که در این زمینه معاونت فرهنگی وزارت علوم و سازمان بسیج دانشجویی همکاری دارند و از اساتیدی که در این حوزه‌ها فعالیت دارند به نشست‌ها دعوت می‌شوند. قرار نیست 200 استاد در این نشست‌ها برای یکصد نشست حضور داشته باشند بلکه با 90 نفر از اساتید در این باره گفت و گو شده است.
اقبالی افزود: نشست‌ها میان دانشگاه‌های سراسری، علوم پزشکی، فرهنگیان و آزاد توزیع شده که لیست آن در حال نهایی شدن است.
مشاهده خبر در جماران