اگر شطرنج عالی نبود پس چه بود!؟

جی پلاس - مصطفی معدنی ثانی؛ در مجمع سالانه کمیته ملی المپیک که صبح سه‌شنبه برگزار شد، عملکرد رشته‌ها در بازی‌های آسیایی هانگژو به چهار گروه تقسیم‌بندی شد. مناف هاشمی درباره این دوره از رقابت ها گفت: ما باید تلاش کنیم در دوره‌های آتی جایگاه ایران رو به بالا رفتن باشد. ما رشته‌ای که عالی بود را در هانگژو نداشتیم. از آن‌جا که از نظر کمیته ملی المپیک هیچ رشته‌ای در این مسابقات عملکرد عالی نداشت، بنابراین گروه‌ها از خیلی خوب به پایین تقسیم‌بندی شدند.

طبق اعلام مناف هاشمی، دبیرکل کمیته المپیک، ۷ رشته کشتی، والیبال، صخره نوردی، شطرنج، ووشو، کوراش و ژیمناستیک در دسته خیلی خوب قرار داشته اند.

مشخص نیست کمیته المپیک با چه رویکرد کارشناسانه ای چنین جمع بندی داشته است. در شرایطی که همگان می دانند که آسیا مهد شطرنج دنیاست و ابرقدرت های جهان در قاره کهن قرار دارند، کسب مدال طلا (بدون حتی یک باخت) توسط تیمی که در استارت لیست مسابقات (از نظر میانگین ریتینگ) باید برای کسب مدال برنز با ازبکستان رقابت می کرد، جز عالی شایسته چه برچسب دیگری است؟ در واقع با حضور هند و چین که نه از قدرت های آسیا بلکه تیم های دوم و چهارم جهان هستند، عملا بهترین نتیجه ممکن برای ایران می توانست مدال برنز باشد.

البته که مدال های طلای رشته هایی مانند کشتی، ووشو، والیبال و ... هم بسیار ارزشمند و موثر در ارتقای جایگاه ایران در جدول مدالی بوده است. اما باید در ارزیابی ها نگاه کارشناسانه تری داشت. قدرت های کشتی جهان مانند روسیه و آمریکا که بیشترین سهم را در مدال های جهانی دارند در قاره آسیا نیستند و کشتی همیشه مدال های زیادی در بازی های آسیایی به دست می آورد. در ووشو عملا یک رقیب مهم به اسم چین وجود دارد که ایرانی ها تمام مبارزات مستقیم را به چینی ها باختند و فقط در اوزانی طلا گرفتند که حریفی از چین وجود نداشت. مدال طلای والیبال هم در شرایطی به دست آمد که ژاپنی ها تیم اصلی را به انتخابی المپیک فرستاده و با تیم دوم در هانگژو حاضر شده بودند. مدال طلای صخره نوردی و کوراش نیز چیز بی سابقه ای نبود و هر دو رشته در دوره قبل در جاکارتا طلا گرفته بودند.

مسلما از کمیته ملی المپیک که متولی ورزش در کشور و تعیین کننده سیاست های ورزشی است انتظار می رود نگاهی به مراتب کارشناسی تر داشته باشد. اگر مسئولان این کمیته دانش و شناختی نسبت به شطرنج نداشته اند می توانسته اند نظر متخصصان این رشته را جویا شوند تا متوجه شوند که مدال طلای شطرنج تا چه اندازه تاریخی و استثنایی بوده است. برای اثبات این ادعا نگاهی به وضعیت تیم های حاضر در این مسابقات خواهیم داشت.

هند: این تیم در رده بندی جهانی تیم دوم دنیاست. هندی ها با تمام توان و با ۵ سوپر استاد بزرگ با ریتینگ بالای ۲۷۰۰ در مسابقات حاضر بودند. این تیم به اندازه ای قوی بود که بازیکن پنجم (نفر ذخیره تیم) از نفر اول و میز یک تیم ایران یعنی پرهام مقصودلو ریتینگ بالاتری داشت. دو بازیکن میز یک و دوی هندی ها دو پدیده شطرنج جهان هستند که یکی نایب قهرمان جام جهانی و یکی از هشت کاندیداهای مسابقات قهرمانی جهان و دیگری بهترین بازیکن زیر ۲۰ سال جهان است. ایران مقابل این تیم قدرتمند که روی هر ۴ میز بازیکن قوی تری داشت تا آستانه پیروزی رفت و در نهایت به نتیجه ارزشمند تساوی رسید.

چین: این کشور نیز در رده بندی جهانی در چهارم قرار دارد. چینی ها در ده سال اخیر دو بار (۲۰۱۴ و ۲۰۱۸) قهرمان المپیاد جهانی شده اند! این تیم نیز روی هر چهار میز بازیکنان قوی تری نسبت به ایران داشت. نفر اول چینی ها که روی میز یک بازی می کرد، وی یی بود که در بخش انفرادی مدال طلا گرفته بود. وی یی دارنده رکورد جوان ترین بازیکنی است که به ریتینگ ۲۷۰۰ رسیده است. ایران در این مسابقات مقابل چین نیرومند قرار گرفت و به برتری رسید. این پیروزی یکی از دلایل مهم قهرمانی ایران و کسب مدال طلا بود.

ازبکستان: این تیم روی کاغذ شاید از نظر ریتینگی کمی از ایران پایین تر بود، اما ستاره های جوان این تیم با همین ترکیب در آخرین دوره المپیاد جهانی بالاتر از قدرت های جهان قهرمان شده بودند. ایران در این مسابقات، ازبکستان را با تمام ستاره هایش از جمله عبدوستاروف که سابقه قهرمانی سریع جهان را در کارنامه دارد، نیز شکست داد.

به اعتقاد تمام کارشناسان سه رشته در هانگژو تاریخ ساز شدند. ژیمناستیک، پینگ پنگ و شطرنج مدال هایی گرفتند که کسی انتظارش را نداشت. اما در بین همین سه رشته تاریخ ساز فقط مدال شطرنج از جنس طلا بود و ژیمناستیک و پینگ پنگ نقره و برنز گرفتند. پس می توان به نوعی مدال طلای شطرنج را ارزشمندترین مدال کاروان ایران در بازی های آسیایی هانگژو دانست.