دست برتر رئیس جمهور چین در مذاکره با جو بایدن/ مطالبه واشنگتن از پکن درباره تهران چیست؟

عبدالرضا فرجی راد، استاد دانشگاه، سفیر پیشین و تحلیل گر ارشد سیاست خارجی در یادداشتی برای جماران نوشت:

شی جین پینگ،  رئیس جمهور چین روز چهارشنبه  با جو بایدن رئیس جمهور امریکا در سانفرانسیسکو ملاقات کرد؛ ملاقاتی نسبتا طولانی و ۴ ساعته که نشان از اهمیت نشست روسای جمهور دو کشور دارد. سفر شی به آمریکا به جهت شرکت در نشست اقتصادی کشورهای آسیا و اقیانوسیه صورت گرفت، ولی به نظر میرسد که دیدار دو رئیس جمهور  از نظر خبری بر گفت و گوهای این نشست چندجانبه سایه افکنده است.

اهمیت گفتگوهای رهبران دو قدرت جهانی در این است که  چینی ها به دلایلی در این نشست دست بالا را دارند و به همین دلیل جو بایدن قبل از ملاقات با رئیس جمهور چین اعلام کرد که نه تنها خواهان بهبودی روابط با پکن و داشتن یک رابطه عادی است بلکه علاقمند است هر زمان که مشکلی پیش آمد دو رهبر بتوانند با برداشتن گوشی تلفن با یکدیگر گفتگو کنند.

موضوعات مورد گفتگوی دو رئیس جمهور و نیز موقعیت برتر چین در مذاکرات را میتوان در چند مورد خلاصه و ذکر کرد:

• دولت بایدن در یکسال باقیمانده تا انتخابات هم از نظر داخلی و هم بین المللی در شرایط مطلوبی قرار ندارد. رقیب احتمالی انتخاباتی اش دونالد ترامپ از قبل، کارزار خود را شروع کرده و به خاطر اشتباهات بایدن در سیاست خارجی، به ویژه در رابطه با جنگ اوکراین و جنگ در غزه و نیز سیاست های محافظه کارانه در مقابل جمهوری اسلامی ایران، به طور مداوم مورد حمله قرار می گیرد. در آخرین نظر سنجی، دونالد ترامپ رأی بالاتری را نسبت به رقیب به خود اختصاص داده است. برخلاف روسیه که خواهان بازگشت ترامپ به قدرت است، چینی ها در زمان ریاست جمهوری ترامپ از نقطه نظر تعرفه ها، سرمایه گذاری در چین و نیز صادرات به آمریکا که اولویت های اصلی چین است تحت فشار قرار گرفتند. بنابراین، احتمالا پکن بایدن را به ترامپ ترجیح می دهد. لذا بایدن با گسترش همکاری ها می خواهد از عدم مزاحمت انتخاباتی چین خیالش راحت شود. به احتمال قوی این آخرین ملاقات دو رهبر تا شروع رالی انتخاباتی خواهد بود.
• افزایش تنش در مرزهای تایوان و نیز در دریای جنوبی چین در ماههای نزدیک به انتخابات بهانه دیگری را به دست رقیب انتخاباتی و جمهوری خواهان برای حمله به سیاست های بایدن می دهد.
• جنگ اوکراین موضوع دیگر مورد گفت و گو خواهد بود. بعد از نشست اخر دو رهبر در بالی اندونزی، چین طرح صلحی را آماده کرد که مورد بی اعتنایی امریکا و اروپا قرار گرفت. غربی ها نمی خواستند به چین به عنوان میانجی صلح اعتبار دهند و مصمم بودند با کمک نظامی به اوکراین و تحریم های سخت اقتصادی پوتین را سخت گوشمالی دهند؛ به ویژه آنکه در آن مقطع پیشروی روس ها را با کمک به اوکراین سد کرده بودند. اکنون جنگ به بن بست رسیده و خود غربی ها در حال گفت و گو با رئیس جمهور اوکراین هستند تا راهی برای خروج از بحران پیدا کنند. با توجه به جنگی که در خاورمیانه پیش آمده و پیش بینی می شود ماهها تمرکز امریکا  به این درگیری مشغول باشد لذا کمک چین در حل و فصل بحران اوکراین بویژه در رابطه با گفتگو با روسها از علاقمندی امریکایی ها میتواند باشد.
• احتمالا در این گفت و گوی چهار ساعته در مورد ایران هم صحبت شد. امریکا علاقمند است چین به عنوان دوست ایران هم به حفظ غنی سازی زیر ۶۰ درصد کمک کند و هم تلاش کند که جنگ فعلی در خاورمیانه گسترش نیابد.

گفت و گو در مورد افزایش کلاهک های هسته ای چین که پکن آمادگی خود را برای گفت و گو اعلام کرده و نیز بالن های چینی بر فراز ایالات متحده، کنترل کره شمالی از جمله موضوعات دیگر مورد بحث می تواند باشد.

مشاهده خبر در جماران