گزارشی از اولین سفر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به سوریه پس از ۱۳ سال/ رئیسی در دمشق چه دیدارهایی داشت و چه گفت؟
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری کشورمان در صدر هیئت عالی‌رتبه اقتصادی و سیاسی و به دعوت رسمی «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه، به دمشق سفری دو روزه داشت.
به گزارش جماران؛ سید ابراهیم رئیسی که صبح چهارشنبه با بدرقه محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور و با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قمی معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری، تعدادی از اعضای کابینه و جمعی از خانواده‌های مدافع حرم، در پاسخ به دعوت رسمی رئیس جمهور سوریه و برای سفری دو روزه عازم این کشور شده بود با استقبال محمد سامر الخلیل وزیر اقتصاد و تجارت سوریه، نماینده ولی فقیه و سفیر کشورمان در سوریه وارد فرودگاه بینالمللی دمشق شد.
دیدار با رئیس جمهور و نخست‌وزیر سوریه و بحث و تبادل نظر در خصوص راهکارهای تحکیم و تقویت روابط سیاسی و گسترش و ارتقای سطح همکاری‌های تجاری دو کشور و نیز امضای اسناد و تفاهم‌نامه‌‌‌های اقتصادی و سیاسی بین تهران و دمشق از جمله برنامه‌های روز اول این سفر بود.
حضور در نشست مشترک فعالان اقتصادی ایرانی و سوری، دیدار با ایرانیان مقیم و همچنین زیارت اماکن مقدسه از دیگر برنامه‌های سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به سوریه بود.
این یازدهمین سفر خارجی رئیسی و نخستین سفر عالی‌ترین مقام اجرایی کشورمان پس از ۱۳ سال به سوریه و در راستای تقویت روابط همسایگی است. سوریه در بخش عمده‌ای از ۱۳ سال گذشته شاهد جنگ و درگیری‌های شدید داخلی بود که با پیروزی محور مقاومت بر گروهک‌های تروریستی از جمله داعش و حامیان غربی و بینالمللی آن همراه شد.
رئیس جمهور را در این سفر دو روزه، غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیس جمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی که ریاست کمیسیون مشترک ایران و سوریه را بر عهده دارد، جواد اوجی وزیر نفت، عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و جمعی از تجار و فعالان اقتصادی بخش خصوصی همراهی کردند.
رئیسی پیش از ترک تهران در گفتگویی با خبرنگاران درباره برنامه‌ها و اهداف این سفر، با اشاره به اینکه این سفر به دعوت بشار اسد رئیس جمهور سوریه و در راستای روابط راهبردی ایران و سوریه انجام می‌شود، گفت: امروز بر همگان روشن شده که مواضع جمهوری اسلامی ایران بر عقلانیت، تدبیر و حقانیت و مبتنی بر مقاومت و ایستادگی است.
رئیس جمهور با بیان اینکه امروز اثبات شده که مقاومت و آنچه که جمهوری اسلامی بارها بر آن تأکید کرده یعنی ایستادگی و مقاومت در مقابل دشمنان جواب داده است، افزود: امروز در منطقه برای همه روشن است که جمهوری اسلامی ایران ستون مستحکمی به حساب می‌آید که همه می‌توانند به این ستون مستحکم اعتماد کنند و مواضع و جایگاه جمهوری اسلامی به عنوان یک بازیگر اصلی و موثر در تحولات منطقه محسوب می‌شود.
رئیسی با بیان اینکه در این سفر برای تحکیم و ارتقای روابط اقتصادی، سیاسی و امنیتی با سوریه رایزنی خواهیم داشت، تصریح کرد: اراده دو کشور بر توسعه روابط است و زمینه‌های بسیاری برای گسترش همکاری‌ها وجود دارد. در گفتگوهای خود همچنین تسریع در اجرای توافقنامههای میان دو کشور را دنبال می‌کنیم و مطمئن هستم که گسترش روابط میان تهران و دمشق به نفع دو ملت و منطقه خواهد بود.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه امروز برای همه روشن شده که سوریه و حکومت قانونی آن باید بر تمام خاک این کشور حاکمیت داشته باشد و حاکمیت ارضی سوریه باید روز به روز تقویت شود، اظهار داشت: در اجلاس «روند آستانه» در تهران هم بر این قضیه تأکید کردیم و الان هم تاکید می‌کنیم که باید همه به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه احترام بگذارند. تثبیت و ارتقای امنیت در منطقه در گرو آن است که دولت سوریه بتواند حاکمیت خود را به شکل موثر بر تمام نقاط این کشور اعمال کند.
رئیسی با اشاره به اینکه روابط ما با سوریه امروز یک روابط معمولی نیست، خاطرنشان کرد: روابط ایران و سوریه یک روابط کاملاً راهبردی است. دشمنان بسیار سعی کردند سوریه را تجزیه کرده و روابط دمشق با کشورهای منطقه را تخطئه کنند.
رئیس جمهور اضافه کرد: گروه‌های دست‌ساخته آمریکا مثل داعش و دیگر گروهک‌های تکفیری، با قتل و خونریزی و بلوا در سوریه و منطقه آشوب ایجاد کرده و جنایات بسیاری کردند، اما گروه‌های مقاومت و مردم مقاوم سوریه و شخص آقای بشار اسد و دولت سوریه نشان داند که بنای مقاومت دارند و در مقابل هجمه‌ها مقاوم هستند.
رئیسی گفت: حقیقتاً بر هیچ‌کس پوشیده نیست که آنچه گروه‌های مقاومت، حزب‌الله لبنان، نیروهای مستشاری جمهوری اسلامی و شخص حاج قاسم سلیمانی در سوریه انجام دادند، نقش بسزایی در ایجاد امنیت امروز، نه فقط در سوریه بلکه در منطقه دارد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها در منطقه گروه‌های تروریستی را ایجاد کردند و گروه‌های مقاومت و عزیزانمان از ایران، عراق، سوریه و دیگر کشورهای منطقه در مقابل تروریست‌ها ایستادگی کردند، افزود: کسانی که مدعی مبارزه با تروریسم هستند، قهرمان مبارزه با تروریسم، حاج قاسم سلیمانی را به شهادت رساندند و باید از این بابت در مقابل افکار عمومی و وجدان‌های بیدار جهان پاسخگو باشند.
استقبال رسمی بشار اسد از رئیس جمهوری اسلامی ایران
مراسم استقبال رسمی رئیس جمهور سوریه از رئیسی در مجموعه قصر الشعب سوریه برگزار شد.
سید ابراهیم رئیس در قصر الشعب سوریه مورد استقبال رسمی بشار اسد قرار گرفت.
در مراسم استقبال رسمی ابتدا سرود ملی دو کشور نواخته شد و پس از اینکه روسای جمهور از یگان تشریفات سان دیدند، رئیسی و بشار اسد، مقامات عالی‌رتبه همراه را به یکدیگر معرفی کردند.
پس از مراسم استقبال رسمی نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور به ریاست روسای جمهور برگزار خواهد شد.
استقبال جمعی از شهروندان سوری از رئیسی و هیئت همراه
جمعی از شهروندان سوری برای استقبال از رئیس جمهور کشورمان و هیئت همراه در محل فرودگاه بینالمللی دمشق حضور یافتند.
استقبال کنندگان از رئیس جمهور کشورمان با در دست داشتن تصاویری از رئیسی و بشار اسد و شهدای مقاومت، از سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به این کشور پس از ۱۳ سال بحران و جنگ، ابراز خرسندی کردند.
رئیسی هم با توقف و حضوری کوتاه در مسیر، به ابراز احساسات استقبال‌کنندگان مردمی پاسخ داد.
روسای جمهور ایران و سوریه در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه:
رئیسی: تغییرات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بسیار، نتوانسته بر روابط برادرانه دو کشور تاثیر بگذارد/ امروز حقانیت جایگاه ایران و سوریه و مقاومت کاملاً اثبات شده است/ بشار اسد: دولت و ملت سوریه محبتهای برادران ایرانی خود را فراموش نخواهند کرد/ ایران در برقراری صلح پایدار و بازسازی سوریه حضور مؤثر داشته باشد
روسای جمهور ایران و سوریه در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور با تاکید بر اینکه روابط تهران و دمشق، حتی در دوره‌های سخت و دشوار هم با وجود طوفان‌های شدید سیاسی و امنیتی در منطقه خاورمیانه، روابط با ثبات و پایداری بوده است، تصریح کردند: تغییرات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بسیار، نتوانسته بر روابط برادرانه دو کشور تاثیر بگذارد.
سید ابراهیم رئیسی بعد از ظهر چهارشنبه در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و سوریه که به ریاست وی و رئیس جمهور سوریه برگزار شد، ضمن ابراز خرسندی از پیروزی دولت و ملت سوریه و جبهه مقاومت در برابر تروریسم و عبور از دوران سخت، گفت: تغییرات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بسیار، نتوانسته بر روابط برادرانه دو کشور تاثیر بگذارد.
رئیس جمهور تصریح کرد: روابط ایران و سوریه با خون شهدای عزیز ما به خصوص شهید حاج قاسم سلیمانی گره خورده و این اسم رمز پایداری و استحکام روابط دو کشور است.
رئیسی خاطرنشان کرد: دولت و ملت سوریه دشواری‌ها و مشکلات بزرگی را پشت سر گذاشتند و امروز می‌توانیم بگوییم که شما این مشکلات را پشت سر گذاشتید و با وجود تهدیدها و تحریم‌هایی که علیه شما تحمیل شد، توانستید پیروز شوید.
رئیس جمهور در ادامه متذکر شد: امروز حقانیت جایگاه ایران و سوریه، انطباق این مسیر با عقلانیت و مقاومت و ایستادگی کاملاً اثبات شده و جواب داده و کسانی که تا دیروز نسبت به موضع و جایگاه سیاسی و نظرات و دیدگاههای ایران درباره سوریه تردید داشتند، متقاعد شده‌اند که این موضع، به‌حق و عادلانه بوده است.
رئیسی با تاکید بر حمایت و کمک ایران به تحقق صلح پایدار، ثبات و آرامش در سوریه، گفت: جمهوری اسلامی همانطور که در مبارزه با تروریسم در کنار دولت و ملت سوریه ایستاد، در عرصه آبادانی و پیشرفت نیز در کنار برادران سوری خود خواهد ماند.
«بشار اسد» رئیس جمهور سوریه نیز در این نشست، با قدردانی از مواضع و حمایت‌های جمهوری اسلامی از دولت و ملت سوریه در روزهای سخت و بحرانی این کشور گفت: دولت و ملت سوریه محبت‌‌ها و کمک‌های برادران ایرانی خود را فراموش نخواهند کرد.
رئیس جمهور سوریه خواستار نقش‌آفرینی بیشتر جمهوری اسلامی ایران در برقراری صلح و امنیت پایدار در این کشور و حضور مؤثر در بازسازی مناطق جنگ‌زده شد.
بشار اسد تصریح کرد: روابط سوریه و ایران، روابط غنی و مملو از تجارب است؛ به این دلیل که حتی در دوره‌های سخت و دشوار هم با وجود طوفان‌های شدید سیاسی و امنیتی در منطقه خاورمیانه، روابط با ثبات و پایداری بوده است.
در این دیدار، روسای جمهور ایران و سوریه با اشاره به امضای اسناد همکاری بین دو کشور، بر اهمیت «برنامه جامع همکاری‌های راهبردی و بلندمدت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه» در جهت تامین منافع دو ملت و سایر ملت‌های منطقه تاکید کردند.
امضای برنامه جامع همکاری‌های راهبردی و بلندمدت ایران و سوریه و ۱۴ سند همکاری دیگر
برنامه جامع همکاری‌های راهبردی و بلندمدت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه و ۱۴ سند همکاری دیگر به امضای روسای جمهور و مقامات عالی دو کشور رسید.
سید ابراهیم رئیسی و بشار اسد، بعد از ظهر امروز چهارشنبه در مراسمی در قصر الشعب سوریه برنامه جامع همکاری‌های راهبردی و بلندمدت ایران و سوریه در حوزه‌های مختلف را امضا کردند.
همچنین مقامات ارشد ایران و سوریه در حضور رئیسی و بشار اسد، ۱۴ سند همکاری بین دو کشور در حوزه‌های همکاری‌های تجاری، نفت و انرژی، فنی-مهندسی، مسکن، حمل و نقل ریلی و هوایی، مناطق آزاد و بخش خصوصی، ارتباطات و فناوری و زلزله و امدادرسانی و تسهیل امور زیارتی را به امضا رساندند.
این اسناد توسط وزرای خارجه، راه و شهرسازی، اقتصاد، نفت و ارتباطات و فناوری اطلاعات با همتایان سوری آنها امضا شد.
رئیسی در نشست مطبوعاتی مشترک با رئیس جمهور سوریه:
وضعیت امروز ایران و سوریه گواه حقانیت مقاومت ایران و سوریه در مقابل فشارهاست / استقرار حاکمیت سوریه بر تمام سرزمین این کشور می‌تواند تضمین‌کننده امنیت در تمام منطقه باشد/ معتقدیم گسترش روابط و تفاهمات منطقه‌ای می‌تواند دست بیگانگان را از منطقه قطع کند
رئیس جمهور با اشاره به اعتراف رسمی آمریکایی‌ها به شکست مفتضحانه سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: وضعیت امروز ایران و سوریه گواه حقانیت و درستی مقاومت و ایستادگی جمهوری اسلامی ایران و سوریه در مقابل فشارها است.
سید ابراهیم رئیسی بعد از ظهر امروز چهارشنبه در نشست مطبوعاتی مشترک با آقای بشار اسد رئیس جمهور سوریه با تبریک به ثمر رسیدن مقاومت و ایستادگی ملت و دولت سوریه مقابل دشمنان گفت: حقیقتاً باید از ایستادگی مردم سوریه در مقابل تهدیدها و اقدامات گروه‌های تکفیری و تجزیه‌طلبان که با حمایت آمریکا و کشورهای غربی و برخی از کشورهای منطقه برای تجزیه این کشور و ایجاد وحشت، تلاش می‌کردند، تمجید کرد.
رئیس جمهور افزود: ملت سوریه با هدایت‌های رئیس جمهور محترم و دولت سوریه ایستادگی و مقاومت کردند و باید بابت این مقاومت مردم و دولت سوریه را تحسین کرد.
رئیسی با بیان اینکه کشورهایی که نتوانستند در میدان نظامی به اهداف پلید خودشان برسند، تلاش می‌کنند در میدان‌های دیگر از جمله فشارهای اقتصادی و تحریمها اهدافشان را دنبال کنند، اظهار داشت: البته این دسته از کشورها به طور قطع ناکام خواهند ماند.
رئیس جمهور با اشاره به اعتراف رسمی آمریکایی‌ها به شکست مفتضحانه سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: وضعیت امروز ایران و سوریه گواه حقانیت و درستی مقاومت و ایستادگی جمهوری اسلامی ایران و سوریه در مقابل فشارها است.
رئیسی همچنین با بیان اینکه به مردم عزیز فلسطین که در کنار مرز آنها قرار داریم درود می‌فرستیم و یاد شهدای بزرگ فلسطینی و سوری و شهید بزرگوار مقاومت حاج قاسم سلیمانی را گرامی می‌داریم، خاطرنشان کرد: به فلسطینی‌های عزیز عرض می‌کنیم که دیروز انتفاضه اول و دوم و سوم و امروز مقاومت فلسطین در جایگاه بسیار برتر از روزهای گذشته قرار دارد.
رئیس جمهور اضافه کرد: امروز معادلات جهان و نظم جهانی به نفع جریان مقاومت و به ضرر جریان استکباری و رژیم صهیونیستی رقم می‌خورد. شرایط امروز در قوت و قدرت فلسطینی‌ها و ضعف رژیم صهیونیستی و حامیانش با هیچ‌کدام از سال‌های گذشته قابل قیاس نیست.
رئیسی گفت: رهبری فرزانه انقلاب اسلامی امام خامنه‌ای (حفظ‌الله تعالی) بارها بر مقاومت تأکید کردند و این از جملات روشن ایشان است که می‌فرماید اگر مقاومت هزینه‌ای داشته باشد، هزینه تسلیم بسیار بیشتر از هزینه ایستادگی و مقاومت است.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به تبعیض سازمان‌های جهانی و برخی کشورها در امدادرسانی به زلزله‌زدگان سوریه اظهار داشت: برای وجدان‌های بیدار به هیچ‌عنوان قابل تحمل نیست که شاهد باشند مردم زلزله‌زده در سوریه، اجازه نداشته باشند ضروریات زندگی را از سازمان‌های جهانی و از کشورهای دیگر دریافت کنند. این با کدام منطق قابل توجیه است که کشورهای غربی که ادعای حقوق انسان و بشر دارند، مردم عزیز زلزله‌زده را از اولیات و زندگی اولیه باز دارند.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره در سیاست خارجی خود اعلام کرده که از مقاومت و ایستادگی حمایت می‌کند، تصریح کرد: ما در کنار دولت و مردم عزیز سوریه بوده و خواهیم بود، هم در دورانی که با گروه‌های تکفیری مواجه شدند و هم امروز که شر گروه‌های تکفیری را از سر خودشان کوتاه و شروع به بازسازی سوریه کردند.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش به مذاکرات مقامات دو کشور و اسناد همکاری امضا شده اشاره کرد و گفت: امروز گفتگوهایی داشتم و اسنادی در حوزه مناسبات تجاری و اقتصادی و سیاسی و دیگر زمینه‌ها امضا شد. زمینه‌های زیادی برای توسعه روابط و مناسبات بین دو کشور وجود دارد و مصمم هستیم که روابط و مناسبات را میان دو کشور و با کشورهای منطقه توسعه دهیم.
رئیسی با تاکید بر اینکه بنای ما توسعه مناسبات با کشورهای منطقه و بدون حضور بیگانگان است، اظهار داشت: حضور بیگانگان در منطقه را امنیت‌ساز نمی‌دانیم. معتقدیم حضور آمریکایی‌ها در سوریه نه فقط امنیت ایجاد نمی‌کند، بلکه در امنیت سوریه و منطقه اخلال نیز ایجاد می‌کند. آمریکایی‌ها هر چه سریع‌تر از سوریه خارج شوند، امنیت سوریه بیشتر تضمین می‌شود.
رئیس جمهور با بیان اینکه معتقدیم راه ایجاد امنیت آن است که حاکمیت سوریه به طور کامل بر تمامیت ارضی این کشور استقرار پیدا کند، تصریح کرد: همه بدانند که استقرار حاکمیت سوریه بر تمام سرزمین این کشور می‌تواند تضمین‌کننده امنیت در تمام منطقه باشد.
رئیسی اظهار امیدواری کرد که تفاهم‌نامه‌هایی که امروز بین دو کشور منعقد شد، به ویژه در حوزه‌های اقتصادی و تجاری با توجه به ظرفیت‌های بسیار خوب متقابل هر چه سریع‌تر اجرایی شود و گفت: ما دست همه کشورهای منطقه و به ویژه کشورهای همسایه و کشورهای مسلمان را که اولویت سیاسی خارجی جمهوری اسلامی ایران هستند، به گرمی می‌فشاریم و معتقدیم که این ارتباط و این تفاهمات می‌تواند دست بیگانگان را از منطقه قطع کند.
حضور رئیسی در حرم مطهر حضرت زینب (س)
رئیس جمهور با حضور در زینبیه دمشق، ضمن زیارت حرم مطهر حضرت زینب (س)، با جمعی از خانواده شهدای محور مقاومت از کشورهای سوریه، لبنان، افغانستان، ایران و... دیدار و گفتگو کرد.
سید ابراهیم رئیسی که به منظور سفری دو روزه به سوریه عزیمت کرده بود، عصر روز چهارشنبه با استقبال گسترده مردمی وارد زینبیه دمشق شد.
رئیس جمهور، پیش از زیارت حرم مطهر حضرت زینب (س)، با جمعی از خانواده شهدای محور مقاومت از کشورهای سوریه، لبنان، افغانستان، ایران و... دیدار و گفتگو کرد.
رئیسی در ادامه، در صحن مطهر حضرت زینب (س) در جمع اقشار مختلف مردم، خانواده شهدا و فرماندهان و رزمندگان محور مقاومت و علمای سوری از مذاهب مختلف سخنانی ایراد کرد.
پیش از سخنرانی رئیس جمهور، محمد عبدالستار السید وزیر اوقاف و عبدالله نظام رئیس جمعیت اهل البیت (ع) سوریه سخنانی در خصوص جایگاه ایران و نقش آن در مبارزه با تروریسم و ثبات و امنیت منطقه بیان کردند.
رئیسی در اجتماع اقشار مختلف مردم سوریه در زینبیه دمشق:
سوریه از پس ۱۲ سال فتنه‌انگیزی مقاوم و سرافراز ایستاده و ننگ ابدی توطئه‌ها برای دشمنان ماند/ مقاومت در سوریه و فلسطین شرایط را به نفع جبهه مقاومت تغییر داده است/ ارتباط ایران و سوریه نه سیاسی بلکه قلبی است و این برادری تا پیروزی نهایی گسستنی نیست
رئیس جمهور اظهار داشت: ارتباط ایران و سوریه صرفاً روابطی سیاسی و دیپلماتیک نیست، بلکه ارتباطی قلبی و راهبردی است که هر روز عمیق‌تر می‌شود و این برادری گسستنی نیست تا به پیروزی نهایی برسد؛ این وعده الهی است که «ان تنصروا الله ینصرکم و یثبت أقدامکم».
سید ابراهیم رئیسی عصر چهارشنبه در اجتماع پرشور اقشار مختلف مردم، خانواده شهدا، فرماندهان و رزمندگان محور مقاومت و علمای مذاهب مختلف سوری در حرم مطهر حضرت زینب (س)، به ساحت قدسی امام حسین (ع) و خواهر بزرگوارش حضرت زینب (س) و نیز همه شهدا و جانبازانی که در پیروی از راه امام حسین (ع) و برای اعتلای کلمه حق و ابطال باطل خونشان بر زمین ریخت، درود فرستاد.
رئیس جمهور افزود: کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا و رژیم صهیونیستی، ۱۲ سال با حمایت‌های مالی، تجهیزاتی و رسانه‌ای از گروهک‌های تروریستی، علیه سوریه فتنه‌انگیزی کردند و در این کشور کشتار و ویرانی به راه انداختند، اما امروز سوریه مقاوم و سرافراز ایستاده و ننگ ابدی آن توطئه‌ها برای دشمنان اسلام و عزت برای مجاهدان راه خدا مانده است.
رئیسی افزود: روزی که جریان تکفیری آغاز شد و عراق و سوریه را مورد حمله قرار داد، برخی شرایط را به درستی تحلیل نکردند، ولی مقتدای بصیرت‌آفرین ما فرمود جنس این دسیسه‌ها آمریکایی و صهیونیستی است.
رئیس جمهور اضافه کرد: رهبر معظم انقلاب با تحلیل درست تحولات و شرایط، مسیر مقاومت را هدایت کردند و در جهان اسلام مقابل تکفیری‌ها و جنایتکاران وحدت ایجاد کردند.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه مقاومت دولت و ملت سوریه و مقاومت مردم فلسطین در برابر رژیم صهیونیستی و مقاومت مردان و زنان منطقه در مقابل رژیم صهیونیستی شرایط را به نفع جبهه مقاومت تغییر داده است، تصریح کرد: انتفاضه اول تا چهارم مردم مقاوم فلسطین و پیروزی‌های حزب‌الله لبنان و مقاومت فلسطین در جنگ‌های ۳۳ روزه، ۲۲ روزه و ۷ روزه، شرایط را به گونه‌ای تغییر داد که امروز اسرائیل از هر زمانی شکننده‌تر شده و مجاهدان راه خدا از همیشه قوی‌تر شده‌اند.
رئیسی با بیان اینکه سوریه همانطور که ۱۲ سال ایستادگی کرد و پیروز شد، امروز به دست توانای شما مردم ساخته و همه خرابی‌ها به بناهایی ماندگار تبدیل خواهد شد، گفت: جمهوری اسلامی همانطور که در روزهای سخت کنار دولت و ملت سوریه ایستاد، در دوران بازسازی هم کنار شما خواهد بود.
رئیس جمهور اظهار داشت: ارتباط ایران و سوریه صرفاً روابطی سیاسی و دیپلماتیک نیست، بلکه ارتباطی قلبی و راهبردی است که هر روز عمیق‌تر می‌شود و این برادری گسستنی نیست تا به پیروزی نهایی برسد؛ این وعده الهی است که «ان تنصروا الله ینصرکم و یثبت أقدامکم».
رئیسی در نشست‌هایی جداگانه با جمعی از فرماندهان مقاومت و اندیشمندان فلسطینی:
آزادی قدس مهمترین مسئله امروز جهان اسلام بوده و همه معادلات جهان اسلام ذیل آن تعریف می‌شود / دشمنان می‌خواهد با جنگ ترکیبی القا کند که زندگی فلسطینیان در گرو وجود رژیم صهیونیستی است
رئیس جمهور با بیان اینکه دشمن با تمام قوا برای مقابله با حقوق فلسطینی‌ها به میدان آمده است، اظهار داشت: مسلمانان هم باید همه ظرفیت‌ها را برای احقاق حقوق تضییع‌شده فلسطین و آزادی قدس شریف به‌کارگیرند.
سید ابراهیم رئیسی در ادامه برنامه‌های سفر رسمی دو روزه خود به سوریه، صبح امروز پنجشنبه، در نشست‌هایی جداگانه با جمعی از رهبران و فرماندهان مقاومت اسلامی و اندیشمندان فلسطینی تاکید کرد: مسئله فلسطین و آزادی قدس مهمترین مسئله امروز جهان اسلام است که نباید به دست فراموشی سپرده شود.
رئیس جمهور افزود: جمهوری اسلامی موضوع فلسطین را همواره به عنوان اولویت در سیاست خارجی خود دنبال می‌کند و معتقدیم تمامی معادلات جهان اسلام ذیل این موضوع تعریف می‌شود.
رئیسی با بیان اینکه دشمن با تمام قوا برای مقابله با حقوق فلسطینی‌ها به میدان آمده است، متذکر شد: مسلمانان هم باید همه ظرفیت‌ها را برای احقاق حقوق تضییع‌شده فلسطین و آزادی قدس شریف به‌کارگیرند.
رئیسی با اشاره به جنگ روانی نظام سلطه برای بقای رژیم صهیونیستی گفت: دشمنان با راه‌اندازی جنگ ترکیبی به‌دنبال این هستند که به فلسطینی‌ها القا کنند که سرنوشت و زندگی شما در گرو وجود رژیم صهیونیستی است و بقای این رژیم تردیدناپذیر بوده و باید مورد پذیرش مسلمانان فرار گیرد.
رئیس جمهور انعقاد قراردادهایی چون کمپ دیوید، شرم الشیخ و اسلو و پیشنهاداتی را که برای عادی‌سازی روابط با کشورهای اسلامی مطرح شده است در راستای بقای رژیم صهیونیستی دانست و افزود: آنها برخی دولت‌ها را وادار به از سرگیری روابط با صهیونیست‌ها کردند، اما آنچه در عمل اتفاق افتاد، پیمان‌شکنی این رژیم و تداوم تجاوز به حقوق فلسطینی‌ها و قتل و غارت بود.
رئیسی با اشاره به جنایت اخیر رژیم صهیونیستی در یورش به مسجدالاقصی و کشتار معتکفین و نمازگزاران روزه‌دار، ادامه داد: کار به جایی رسید که طرفداران عادی‌سازی روابط با اعتراض و سوال مردم خود مواجه و متوجه شدند هیچ راهی جز مقاومت و ایستادگی مقابل این رژیم وجود ندارد.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه امروز ثابت شده مقاومت تنها راه مقابله با اسرائیل و پیشبرد جهان اسلام است، به شکست هیمنه آمریکا و رژیم صهیونیستی در جهان اسلام اشاره و تصریح کرد: امروز بیش از هر زمان دیگری وحدت و انسجام نیروهای مقاومت، منطقه و جهان اسلام برای تسریع شکست رژیم صهیونیستی و آزادی قدس شریف و حاکمیت فلسطینی‌ها بر سرنوشت‌شان ضروری است.
رئیسی با بیان اینکه امروز ابتکار عمل به دست مجاهدین و مبارزین فلسطینی در میدان است، نه پشت میزهای مذاکره، اظهار داشت: اضمحلال رژیم صهیونیستی را که آثار افول آن قابل مشاهده است، بسیار نزدیک می‌دانیم.
رئیس جمهور بر همین اساس خاطرنشان کرد: تنها راه‌حل فلسطین، حاکمیت دولتی براساس اراده فلسطینی‌ها‌ست و اگر غربی‌ها مدعی دموکراسی هستند، مراجعه به رأی مردم فلسطین را بپذیرند و به نتیجه آن متعهد باشند.
رئیسی در پایان از ملت و دولت سوریه و رهبران مقاومت و مردم فلسطین در غزه و کرانه باختری و حزب‌الله لبنان و سید حسن نصرالله به‌خاطر ایستادگی در برابر رژیم صهیونیستی و ایجاد امید در جهان اسلام قدردانی کرد و گفت: ان‌شاءالله به زودی شاهد آزادی قدس و برپایی نماز در این مکان شریف باشیم.
پیش از سخنان رئیس جمهور، زیاد نخاله دبیرکل جهاد اسلامی و همچنین مسئولان جنبش حماس و مکتب سیاسی جبهه شرقی به بیان نظرات و دیدگاههای خود پرداختند.
اهمیت سفر رئیسی به سوریه و پیام حمایتی آن به مقاومت و پیام قدرت به صهیونیست‌ها، قدردانی از حمایت‌های همه‌جانبه ایران از مقاومت، تغییر شرایط منطقه و جهان به نفع جریان مقاومت و فلسطین و تاکید بر وحدت جهان اسلام برای مقابله با رژیم صهیونیستی از جمله محورهای مطرح شده در این نشست بود.
رئیسی در دیدار جمعی از علمای بلاد شام:
ظلم به سوریه، لبنان و فلسطین باید روزی در دادگاه‌های جهانی رسیدگی و عوامل آن مجازات شوند/ عالمان دینی راویان صادق حقیقت برای تاریخ باشند / پیروزی جبهه مقاومت در سوریه، فلسطین و لبنان قطعی است
رئیس جمهور با اشاره به جنگ روایت‌ها و تلاش‌های دشمنان اسلام برای وارونه‌سازی حقایق با استفاده از ظرفیت امپراطوری رسانه‌ای غرب، گفت: در مقابل آن حجم عظیم امکانات رسانه‌ای مطمئن باشید که روایت بر مبنای حق و عدالت بر دل‌ها می‌نشیند و این وظیفه عالمان دینی است که راویان صادق حقیقت برای تاریخ باشند.
سید ابراهیم رئیسی امروز پنجشنبه در ادامه برنامه‌های سفر دو روزه خود به سوریه، در محل کاخ ریاست جمهوری این کشور با علمای بلاد شام دیدار و گفتگو کرد.
رئیس جمهور طی سخنانی در این نشست، اصول مکتب امام خمینی (ره) را توکل به خدا، توجه به توانایی‌های مردم و اجرای عدالت در همه امور دانست و گفت: قراردادهایی همچون کمپ دیوید، شرم الشیخ و اسلو از آنجا که قراردادهایی غیرعادلانه بوده، هیچ‌گاه نتوانست منافع ملت فلسطین را تأمین کند.
رئیسی در ادامه اظهار داشت: ظلم به سوریه، لبنان و فلسطین از طریق تشکیل و حمایت گروه‌های تروریستی و تکفیری، باید روزی در دادگاه‌های جهانی رسیدگی و عوامل آن مجازات شوند. امروز که این ساختارها در اختیار نظام ناعادلانه جهانی است، وظیفه اندیشمندان و نخبگان جهان اسلام به ویژه علمای سوریه، تبیین واقعیت‌ها و از جمله روشنگری درباره ظلم‌های مستمر آمریکا و صهیونیست‌ها به مردم منطقه است.
رئیسی با اشاره به جنگ روایت‌ها و تلاش‌های بدخواهان و دشمنان اسلام برای وارونه‌سازی حقایق با استفاده از ظرفیت امپراطوری رسانه‌ای غرب، گفت: در مقابل آن حجم عظیم امکانات رسانه‌ای مطمئن باشید که روایت بر مبنای حق و عدالت بر دل‌ها می‌نشیند و این وظیفه شما عالمان دینی است که راویان صادق حقیقت برای تاریخ باشید.
رئیس جمهور پیروزی جبهه مقاومت در سوریه، فلسطین و لبنان را قطعی دانست و افزود: جمهوری اسلامی ایران همچنان که در دوره مبارزه با تکفیری‌ها در کنار مردم سوریه بود، در بازسازی این کشور نیز برنامه ما همکاری‌های اقتصادی، تجاری، امنیتی و تعاون برای سازندگی سوریه است.
رئیسی در پایان با تشکر از دولت و ملت سوریه و استقبال گرم روز گذشته آنها، بر احترام به تمامیت ارضی این کشور و لزوم تسلط دولت بر تمام مناطق آن تاکید کرد و گفت: تسلط دولت بر تمامیت ارضی سوریه، موجب تحکیم امنیت در این کشور و همه منطقه خواهد بود و برعکس حضور آمریکا در هر نقطه از منطقه موجب ناامنی است.
دیدار نخست وزیر سوریه با رئیس جمهور کشورمان؛
رئیسی: برنامه جامع همکاری‌های ایران و سوریه آغازگر فصل جدیدی در روابط دوستانه و برادرانه دو کشور است / لزوم توجه ویژه نخست وزیر سوریه به اجرای کامل توافقنامههای امضا شده بین دو کشور / نخست وزیر سوریه: اجرای کامل برنامه جامع و ۱۴ سند همکاری‌های دو کشور را با جدیت پیگیری می‌کنم
رئیس جمهور برنامه جامع همکاری‌های راهبردی و بلندمدت ایران و سوریه را که در سفر وی به دمشق در سطح مقامات عالی دو کشور امضا شد، آغازگر فصل جدیدی در روابط دوستانه و برادرانه دو کشور دانست.
سید ابراهیم رئیسی پیش از ظهر امروز پنجشنبه در دیدار حسین عرنوس نخست وزیر سوریه، برنامه جامع همکاری‌های راهبردی و بلندمدت ایران و سوریه را که در این سفر در سطح مقامات عالی دو کشور امضا شد، آغازگر فصل جدیدی در روابط دوستانه و برادرانه دو کشور دانست.
رئیس جمهور در این دیدار، توجه ویژه نخست وزیر سوریه به اجرای کامل اسناد و توافقنامههای همکاری امضا شده بین دو کشور را مورد تاکید قرار داد.
رئیسی با اشاره به ظرفیت‌های فراوان ایران در حوزه‌های اقتصادی تاکید کرد: همکاری‌های ایران و سوریه، در روزهای آرام پس از بحران باید در زمینه‌های تجاری و اقتصادی تداوم و گسترش پیدا کند تا دو ملت از منافع آن برخوردار شوند.
حسین عرنوس نخست وزیر سوریه هم در این دیدار از حمایت‌ها و کمک‌های دولت و ملت ایران در مقطع بحران سوریه قدردانی و تصریح کرد: سوریه هرگز محبتهای برادران ایرانی خود در دوره جنگ را فراموش نمی‌کند و در همکاری‌ها برای بازسازی نیز ایران در اولویت ما قرار دارد.
نخست وزیر سوریه با استقبال از گسترش روابط تهران و دمشق در زمینه‌های مختلف به ویژه در عرصه اقتصادی و تجاری گفت که اجرای کامل برنامه جامع و ۱۴ سند همکاری‌های دو کشور را با جدیت پیگیری می‌کند.
رئیسی در دیدار وزیر خارجه سوریه:
صهیونیست‌ها و حامیان آنها پس از شکست در تجزیه سوریه، دنبال اجرای این سیاست در سودان هستند/ جریان مقاومت به ویژه در فلسطین رژیم صهیونیستی را زمین گیر کرده است
رئیس جمهور با اشاره به شکست صهیونیست‌ها و حامیان غربی آنها در اجرای طرح تجزیه سوریه به تلاش این جریان برای تجزیه سودان اشاره کرد و اظهار داشت: امروز مردم سودان و جهان اسلامی باید مراقب توطئه‌های صهیونیست‌ها باشند و بدانند که مهمترین ضرورت امروز برای ملت‌های مسلمان وحدت است.
سید ابراهیم رئیسی بعد از ظهر امروز پنجشنبه در ادامه برنامه‌های سفر به سوریه، در دیدار «فیصل مقداد» وزیر امور خارجه این کشور با بیان اینکه ایران دوست روزهای سخت کشورهای منطقه است، گفت: ایران در دوران مقاومت دوست و حامی ملت و دولت سوریه بود و برادری بین دو ملت مقاوم ایران و سوریه تداوم خواهد داشت.
رئیس جمهور افزود: جریان مقاومت به ویژه در فلسطین رژیم صهیونیستی را زمین گیر کرده و رویکرد توسعه‌طلبی و اشغالگری امروز شکست خورده است. رژیم صهیونیستی همچنین با حمایت آمریکا و کشورهای غربی و نیز میدان‌داری گروهک‌های تروریستی دست ساخته آمریکا قصد داشتند سوریه را تجزیه کنند، اما موفق نشدند.
رئیسی اظهار داشت: صهیونیست‌ها با حمایت حامیان غربی خود امروز سیاست تجزیه‌طلبی را در سودان دنبال می‌کنند و مردم سودان و جهان اسلامی باید مراقب توطئه‌های صهیونیست‌ها باشند و بدانند که مهمترین ضرورت امروز برای ملت‌های مسلمان وحدت بوده و جمهوری اسلامی منادی و دعوت‌کننده همه مسلمانان به وحدت است.
«فیصل مقداد» وزیر امور خارجه سوریه نیز در این دیدار ضمن ارائه گزارشی از مهمترین روندها و تحولات منطقه‌ای گفت که تحولات منطقه حاکی از روند رو به رشد و رو به جلوی روابط ایران و سوریه دارد.
وزیر امور خارجه سوریه تصریح کرد: ایران ظرفیت‌های خوبی در عرصه‌های اقتصادی، تجاری، انرژی، علمی و فناوری دارد که می‌توانند در زمینه ارتقای سطح روابط دو کشور مورد استفاده قرار گیرند و باید اجرای توافقات صورت گرفته میان دو کشور را با جدیت دنبال کنیم.
رئیسی حرم حضرت رقیه (س) را زیارت کرد
رئیس جمهور ضمن زیارت حرم حضرت رقیه (س) نماز جماعت را در این حرم مطهر اقامه و سپس از نزدیک با زائران دیدار و گفتگو کرد.
سید ابراهیم رئیسی در ادامه سفر دو روزه خود به سوریه، غروب پنجشنبه حرم حضرت رقیه (س) را در شهر دمشق زیارت کرد.
رئیس جمهور پس از زیارت، نماز جماعت را در حرم اقامه کرده و سپس از نزدیک با زائران دیدار و گفتگو کرد.
رئیسی پیش از زیارت حرم حضرت رقیه (س) از بازار تاریخی دمشق (بازار حمیدیه) و مسجد جامع اموی در منطقه دمشق قدیم بازدید کرد. در این بازدید محمد عبدالستار السید وزیر اوقاف سوریه، رئیسی را همراهی می‌کرد.
رئیسی در نشست مشترک فعالان اقتصادی سوریه و ایران:
مهمترین مسئله میان ایران و سوریه اراده دو کشور بر گسترش روابط است / سفر بنده به سوریه تاثیر زیادی بر رفع موانع و گسترش روابط میان دو کشور و حتی کشورهای منطقه دارد / امیدوارم دولت و ملت سوریه همانگونه که در عرصه مقاومت خوش درخشیدند، در حوزه اقتصادی و رفع مشکلات مردم نیز خوش بدرخشند
رئیس جمهور با بیان اینکه مهمترین مسئله میان ایران و سوریه اراده دو کشور بر گسترش روابط است، گفت: بدون تردید سفر بنده به این کشور نقطه عطفی در گسترش روابط ایران و سوریه است و تاثیر آن بر رفع موانع و گسترش همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور و حتی در منطقه به زودی آشکار خواهد شد.
سید ابراهیم رئیسی در ادامه سفر دو روزه خود به سوریه، بعد از ظهر امروز پنجشنبه در نشست مشترک فعالان اقتصادی سوریه و ایران گفت: ملت و دولت سوریه در ۱۲ سال گذشته سختی‌های زیادی تحمل کردند و ظلم‌های زیادی بر آنها رفت که عاملان آن باید در برابر خدا، مردم سوریه، وجدان‌های بیدار، قانون و اخلاق و تاریخ پاسخگو باشند.
رئیس جمهور افزود: متأسفانه امروز در عالم ساختار مستقلی برای بازخواست مستکبران وجود ندارد، ولی امیدواریم روزی زمینه محاکمه جنایتکاران فراهم شود و نظام سلطه پاسخگوی جنایاتش در برابر ملت‌های منطقه از جمله سوریه باشد.
رئیسی ادامه داد: ملت ایران و مسئولان جمهوری اسلامی در این سال‌ها و در سختی‌ها و مشکلات کنار دولت و ملت سوریه و یار و همراه آنها بودند و در دوران سازندگی هم کنار شما خواهند بود.
رئیسی افزود: امروز باید پیروزی مردم منطقه و سوریه در مقابل ناامن‌کنندگان و اخلالگران و جنگ افروزان را جشن گرفت که با مقاومت عزتمندانه، کارنامه درخشانی در برابر جهانیان ارائه کرده‌اند.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه امروز اراده ایران و سوریه بر توسعه روابط در همه حوزه‌هاست، تأکید کرد: در جلسه دیروز با بشار اسد درباره راه‌های توسعه روابط اقتصادی و تجاری و موانع آن بحث و تصمیم‌گیری شد.
رئیسی افزود: روح حاکم بر مذاکرات دیروز ناظر بر رفع موانع اقتصادی و تجاری برای تجار و فعالان اقتصادی دو کشور بود. همچنین ۱۵ سند همکاری امضا شد در راستای اینکه هر کاری لازم است انجام شود تا فصل جدیدی از فعالیت‌های اقتصادی و علمی و فناوری بین دو کشور رقم بخورد.
رئیس جمهور در ادامه اعلام کرد: رفع بسیاری از مشکلات مانند بیمه و بانک مشترک ایران و سوریه با حضور وزرای دو کشور در حال پیگیری است که نتایج آن به زودی اعلام خواهد شد.
رئیسی با تاکید بر لزوم شناخت ظرفیت‌های اقتصادی ایران و سوریه برای تجار و بازرگانان دو کشور، گفت: هنوز ظرفیت‌های اقتصادی موجود در سوریه به خوبی تبیین نشده و این کار نیازمند ساز و کاری است که دفاتر بازرگانی می‌توانند متولی این امر باشند.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: حجم همکاری‌ها و روابط اقتصادی ایران و سوریه به هیچ وجه متناسب با ظرفیت‌های دو کشور و مناسبات سیاسی ما نیست و باید کار جهشی در جهت توسعه و افزایش روابط اقتصادی و تجاری انجام دهیم.
رئیسی با اشاره به پیشنهادهای برخی فعالان اقتصادی در این جلسه گفت: برگزاری نشست‌های مشترک اتاق بازرگانی ایران، سوریه و لبنان را مفید می‌دانم و با ایجاد کمیته مشترک بازرگانی برای پیگیری فعالیت‌های اقتصادی دو کشور موافقم و نیاز است برای تسریع در امور تجاری و پیگیری آنها این کمیته مشترک فعال شود.
رئیس جمهور با بیان اینکه سوریه کشوری ثروتمند با مردمی اهل تلاش، فعالیت و خلاق است که سابقه درخشانی در عرصه کار و فعالیت دارند، افزود: سوریه کشوری غنی است و در عرصه کشاورزی، تجارت و فعالیت‌های صنعتی زمینه‌ها و ظرفیت‌های خوبی دارد که متاسفانه امروز مورد ظلم دشمن واقع شده و منابع نفتی و گازی آن در حال غارت از سوی دشمن است، اما برون رفت از این شرایط با مردم مقاوم و تلاشگر سوریه کاملا امکانپذیر بوده و آینده برای سوریه روشن و امیدوارکننده است.
رئیسی همچنین با اشاره به اینکه مردم پرتلاش، زمان‌شناس و فرصت‌ساز در ایران اسلامی همه تحریمها و تهدیدهای دشمن را تبدیل به فرصت کرده و پیشرفت‌های ایران در دوران تحریم بسیار زیاد و خیره کننده است، اظهار داشت: مردم سوریه و شما فعالان اقتصادی نیز حتما همه تهدیدها و تحریمها را در سوریه تبدیل به فرصت برای وضعیت بهتر و ساختن آینده کشورتان خواهید کرد.
رئیس جمهور تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران تجریبات خوبی در عرصه‌های برق، انرژی، گاز و نفت، پتروشیمی، کشاورزی، صنعت، علم و فناوری دارد و آماده تبادل تجربیات و به اشتراک گذاشتن دستاوردهای خود با فعالان اقتصادی و تجاری کشور دوست و برادر سوریه است.
رئیسی در ادامه با اشاره به مذاکرات روز گذشته میان مقامات دو کشور و اسناد همکاری امضا شده خاطرنشان کرد: تصمیمات خوبی میان دو کشور اتخاذ شده که نتایج آن به زودی به اطلاع شما خواهد رسید.
رئیس جمهور با بیان اینکه مهمترین مسئله میان ایران و سوریه اراده دو کشور بر گسترش روابط است، گفت: بدون تردید این سفر نقطه عطفی در گسترش روابط ایران و سوریه است و تاثیر آن بر رفع موانع و گسترش همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور و حتی در منطقه به زودی آشکار خواهد شد.
رئیسی با اشاره به اینکه قطعا با اراده و تلاش شما فعالان اقتصادی و همکاری مسئولان دو کشور توافقات صورت گرفته فیمابین هر چه سریع‌تر اجرایی خواهند شد، اظهار داشت: اطمینان دارم تلاش مضاعف شما فعالان اقتصادی شرایط جدیدی را به نفع مردم دو کشور رقم خواهد زد.
رئیسی ابراز امیدواری کرد که دولت و ملت سوریه همانگونه که در عرصه مقاومت مقابل دشمن خوش درخشیدند، در حوزه اقتصادی و رفع مشکلات مردم نیز با همکاری و تلاش فعالان و مسئولان اقتصادی خوش بدرخشند.
پیش از سخنان رئیس جمهور، مسئولان اتاق بازرگانی و تجارت سوریه و تعدادی از فعالان اقتصادی ایرانی و سوری و لبنانی به بیان دیدگاه‌ها، دغدغه‌ها و راهکارهای خود در خصوص گسترش روابط تجاری دو کشور پرداختند.
رئیسی با بدرقه بشار اسد، دمشق را به مقصد تهران ترک کرد
رئیس جمهور پس از سفر فشرده دو روزه و دیدار با مقامات سوریه، دقایقی قبل با بدرقه بشار اسد در فرودگاه دمشق، عازم کشورمان شد.
سید ابراهیم رئیسی شامگاه پنجشنبه، پس از سفر رسمی و فشرده دو روزه به سوریه، با بدرقه بشار اسد در فرودگاه، دمشق را به مقصد کشورمان ترک کرد.
روسای جمهور ایران و سوریه علاوه بر دیدار و مذاکراتی ۴ ساعته در روز اول سفر، امشب نیز به مدت یک ساعت در فرودگاه دمشق به شکل خصوصی گفتگو کردند.
مشاهده خبر در جماران