اسوه صبر و نیکویى

پایگاه خبری جماران: اندیشمندان امتیاز جوامع بدوى را به نیروى بدنى آنها مى دانند و چون به تمدن رسیدند برترى آنان را به دانش و در آخرین حد ارتقا و تکامل به فضائل اخلاقى مى شناسانند.

اهمیت اخلاق از آن جهت است که اگر فضایل نیکو در جان آدمى نقش بندد دیگر شرى از او سرنمى زند وخود محوریها و خودخواهى ها جاى خود را به خیرخواهى براى دیگران و ایثار و فداکارى مى دهد و شرارت مغلوب نوعدوستى مى شود.

از این رو اخلاق از مهمترین عوامل امنیت و ثبات جوامع انسانى وبنیان زندگى آرام و بدون دغدغه جمعى است.

بر این اساس رسول گرامى اسلام درباره علت بعثت آسمانى وهدف مقدس نبوت خود فرموده است: من براى تکمیل اخلاق نیکو برگزیده شدم.

خداى حکیم هم اخلاق نیکوى پیامبرش را از مهمترین صفات بارز آن حضرت برشمرده و فرموده است: «وانک لعلى خلق عظیم» یعنى همانا تو به اخلاق بزرگ ممتازى.

امام حسن مجتبى (ع) نمونه کامل اخلاق اسلامى امتیازات و ارزشهاى جاویدى از خود براى بشریت باقى گذاشت که رایحه معنوى آن جانها را نوازش مى دهد وهر انسان کمال جو و فضیلت خواهى را به سوى خود مى کشد.

سیره نیکوى آن حضرت (ع) سرشار از فضایل انسانى و داراى مزایاى عالى و بزرگواریها و مقوم روابط اجتماعى ونوامیس انسانى است.

امام حسن مجتبى (ع) کمالات اخلاقى و فضایل ممتاز را از جد بزرگوارش و پدر و مادرش به ارث برده بود و به حق حسن یعنى کسى که داراى خلق نیکوست نامیده شد.

آن حضرت با وجود مراتب والاى معنوى و موقعیت ممتاز اجتماعى با فقرا حشر و نشر داشت و زانو به زانوى آنان مى نشست و از غذاى آنان مى خورد. روزى امام حسن (ع) به گروهى از فقرا برخورد که بر خاک نشسته بودند و با تکه هاى نان خشک خود را سیر مى کردند.

آنان از حضرت خواستند تا هم سفره آنها شود. امام حسن (ع) دعوتشان را پذیرفت سپس آنان را به خانه برد و به آنان غذا و لباس داد.

فروتنى امام حسن (ع) که نشانه کمال و بلندى مقام آن حضرت بود موجب شده بود تا با صبر و بردبارى با اطرافیان برخورد کند و تقصیر و زشتکارى افراد را با احسان و نیکویى جبران کند.

روزى یکى از اطرافیان پاى گوسفندى را که متعلق به آن حضرت بود شکست. وقتى حضرت علت را پرسید با گستاخى پاسخ داد براى اینکه تو را ناراحت کنم! امام حسن (ع) با تبسم فرمود: من هم در عوض ترا شادمان مى کنم وخیر و احسانم را بر تو ارزانى مى دارم.

امام حسن (ع) در احترام به شخصیت افراد هیچ ملاحظه خاصى را در نظر نمى گرفتند و به همه طبقات اجتماعى بطور یکسان احترام قائل بودند.

در سیره آن حضرت آورده اند؛ روزى امام حسن (ع) مى خواست از مجلسى برخیزد که مرد فقیرى وارد شد.

امام حسن (ع) به احترام آن فرد مجلس را ترک نگفت و پس از آنکه قدرى نشست از آن مرد فقیر اجازه گرفت و فرمود: در حال رفتن بودم که آمدى و به احترام شما نشستم حال اجازه مى دهى بروم.

همنشینى با طبقات مختلف اجتماع و احترام به شخصیت آنان از جمله سجایایى است که در هیچ یک از فرمانروایان دیده نشده است اما ائمه معصومین که رسالتى غیر از حکومت کردن بر مردم دارند همنشین مردم عادى بودند و با آنان حشر و نشر داشتند.

امام حسن (ع) قلبى رئوف و مهربان داشت. تاآنجا که مهر و عطوفت آن حضرت شامل دشمنان هم مى شد. به نقل از سیره نویسان آن حضرت به بدخواهان خویش هم نیکى مى کرد و پاسخ بدى را با احسان و خوبى مى داد و گذشت و اغماض روش همیشگى او بود.

و به واقع تجسم عینى این آیه کریمه بود که مى فرماید: «ادفع بالتى هى احسن فاذالذى بینک و بینه عداوه کانه ولى حمیم» یعنى (بدى ها را به نیکى پاسخ داده و با آن کس که با تو دشمنى مى کند دوست و یاور باش).

روزى یکى از اهالى شام به امام (ع) رسید و متعرض امام شد و به آن حضرت جسارت ها کرد و ناسزا گفت.

امام همچنان ساکت ماند و پاسخى نگفت و چون مرد شامى سخنان پایان گرفت امام فرمود: اى شیخ گمان مى کنم غریبى اگر نیازى دارى برآورده کنم اگر راهى مى جویى به تو نشان دهم، اگر مى خواهى به جایى بروى تو را ببرم اگر گرسنه اى سیرت کنم و اگر آواره اى پناهت دهم. مرد شامى متحیر ماند و پاسخى نیافت و باشرمسارى گفت: «خدا مى داند که پیامبرى را در کدام خاندان قرار دهد.»

صبر و نیکویى آن حضرت تا آنجا بود که افرادى از بنى امیه بدان اعتراف کرده و پس از شهادت امام حسن (ع) و روزى که پیکر مقدس آن حضرت را براى دفن به بقیع مى بردند، مروان بن حکم پیش آمد و تابوت اما م را بر دوش گرفت.

امام حسین (ع) خطاب به مروان فرمود: دیروز خشم و اندوه به جانش مى ریختى، امروز پیکرش را به دوش مى کشى!؟ مروان در پاسخ امام حسین (ع) گفت: این ارادت را به کسى مى ورزم که شکیبایى اش به سنگینى کوهها بود.

شهادت اسوه صبر و پایدارى و اخلاق نیکو امام حسن مجتبى بر عموم دوستداران آن حضرت و فضیلت خواهان تسلیت باد.

مشاهده خبر در جماران