جی پلاس/به مناسبت سالروز شهادت؛
روایت های متفاوت از سقوط هواپیمای حامل فرماندهان جنگ و پیام امام به مناسبت شهادت آنان
ساعت نوزده روز هفتم مهر ماه سال ۶۰ جمعی از فرماندهان عالی رتبه ارتش و سپاه به شهادت رسیدند. روایت ها اما از چگونگی سقوط هواپیمای آنان مختلف است.
به گزارش خبرنگار جی پلاس، حوالی ساعت هفت عصر روز هفتم مهر ماه سال ۶۰ یک فروند هواپیمای سی ۱۳۰ ارتش جمهوری اسلامی ایران با شماره پرواز ۵۰۵ در حالی که از مناطق جنگی به سمت تهران در حرکت بود در حوالی کهریزک دچار نقص شد و لحظه هایی بعد انفجاری مهیب، فرماندهان ارشد جنگ از جمله ولی اللّه فلاحی، موسی نامجو، جواد فکوری، یوسف کلاهدوز و محمد جهان‌آرا را به شهادت رساند. پیکر تعدادی از شهدا نیز با همین هواپیما در حال انتقال به تهران بود. روایت های متفاوتی از علت سانحه برای این هواپیما نقل شده است. محمود خرم‌دل کمک‌خلبان این پرواز، ماجرا را اینگونه توصیف کرده:
آن شب پس از ترک اهواز همه چیز مرتب بود تا اینکه حدود ساعت ۸ شب به نزدیک کوه‌های حسن‌آباد قم رسیدیم. یک دفعه سیستم برق هواپیما به طور کامل از کار افتاد و تاریکی همه جا را فراگرفت. تنها چراغ های حرم عبدالعظیم (ع) دیده می شدند. بر اثر قطع برق، موتورهای هواپیما نیز خاموش شدند و سیستم هیدرولیک هدایت از کار افتاد.
فکوری ابتدا به کابین خلبان آمد و با چراغ‌قوه سعی کرد که مشکل را برطرف کند و بعد برای باز کردن دستی چرخ ها رفت. این طور احساس می شد که فکوری فهمیده است مشکل فراتر از قطع برق است. هواپیما با سرعتی آهسته و به طور افقی به سمت زمین در حرکت بود. به همین دلیل هواپیما در بیابان فرود آمد. از آنجا که یکی از چرخ ها قفل نشده بود، هواپیما به یک سمت خم شده و روی زمین کشیده شد.
من با بازکردن پنجره از هواپیما خارج شدم و لحظاتی بعد هواپیما با ۸۰۰۰ پوند سوخت منفجر شد. ۴۵ دقیقه بعد یک بالگرد برای کمک به بازماندگان حادثه به محل آمد.
سرهنگ صولتی سرخلبان پرواز که از این سانحه هوایی نجات پیدا کرد، در این‌باره گفته است:
«پس از بلند شدن از فرودگاه و طی مسافتی ناگهان صدای انفجاری که ناشی از خرابی‌های برق بود بلند شد و به دنبال آن چهار موتور هواپیما از کار افتاد و البته به گفته یکی از خلبانان زبده نیروی هوایی، هواپیما حامل پیکر شهدا بوده که گروه های معاند با کار گذاشتن بمب داخل شکم یکی از پیکرها قبل از بارگیری نقشه انفجار و ساقط کردن هواپیما را داشتند که متأسفانه موفق شدند از عدم بازرسی پیکرها استفاده کرده و یکی از مهلک‌ترین ضربات را به ارتش در حال جنگ ایران بزنند.»
هوشنگ صمدی فرمانده تکاوران دریایی مدافع خرمشهر اما در مصاحبه‌ای علت سقوط پرواز سی - ۱۳۰ را شلیک پدافند خودی می داند و در سؤال خبرنگاری که علت سقوط هواپیمای فرماندهان جنگ را جویا شده، چنین پاسخ داده است: «هواپیما را با موشک پدافند زدند و باعث سقوط آن شدند. در آن زمان من و یکی دیگر از فرماندهان ارشد نیز قرار بود با این هواپیما به تهران بیاییم. افضلی فرمانده نیروی دریایی در بندر امام حضور داشت.»
آنطور که کارشناسان می گویند این اتفاق تلخ، عملا معادلات جنگ ایران و عراق را به هم ریخت زیرا فتح خرمشهر به ۸ ماه بعد از آن موکول شد.
اگر با دقت به اسامی شهدای این پرواز نگاه کنیم، متوجه می شویم که اهمیت آنان تا جایی بود که نیروی هوایی ارتش، وزارت دفاع، ستاد مشترک ارتش و قائم‌مقام سپاه پاسداران در یک روز با خلأ فرماندهان خود مواجه شدند و معادلات جنگ تغییر کرد.
این حادثه درست به هنگام پیروزی در عملیات ثامن‌الائمه علیه السلام و شکست حصر آبادان به وقوع پیوست؛ زمانی که فرماندهان نظامی برای ارائه گزارش این پیروزی قصد حضور در محضر امام خمینی (س) را داشتند.
این در حالی است که برخی کارشناسان نیز معتقدند این سقوط، خرابکاری بوده و در ادامه ترورهای تابستان سال ۱۳۶۰ قرار داشته است.
به دنبال شهادت سرداران رشید اسلام، فردای آن روز یعنی هشتم مهر ماه امام خمینی در پیامی خطاب به ملت ایران این فقدان عظیم را تسلیت و تبریک گفتند. متن پیام امام به شرح زیر است:
"بسم اللّه الرحمن الرحیم
انا للّه و انا الیه راجعون
با کمال تأثر و تأسف خبر دلخراش سانحۀ هوایی یک فروند هواپیمای نیروی هوایی که حامل شهدا و مجروحین جنگ اخیر بود و منجر به شهادت جمعی از خدمتگزاران به اسلام و ملت شهید پرور ایران گردید، که در بین آنان تیمسار سر لشکر ولی‌اللّه فلاحی، تیمسار سرتیپ نامجو، تیمسار سرتیپ فکوری و آقای کلاهدوز بودند واصل گردید.[1] اینان خدمتگزاران رشید و متعهدی بودند که در انقلاب و پس از پیروزی با سرافرازی و شجاعت در راه هدف و در حال خدمت به میهن اسلامی به جوار رحمت حق تعالی شتافتند.
امید است که پس از پیروزی شرافت‌آفرین برای ملت و پس از زحمات طاقت فرسا در راه هدف و عقیده، روسفید و سرافراز به پیشگاه مقدس ربوبی وارد و مورد رحمت خاصه واقع شوند. شک نیست که همه باید این راه را برویم و به سوی حق و سرنوشت خویش بشتابیم؛ پس چه سعادتی بالاتر از آنکه در حال جهاد با دشمنان اسلام و خدمت به حق و خلق و مجاهدت در راه هدف و شرف این راه طی شود. و چه سعادتمند بودند این شهیدان که دیْن خود را به اسلام و ملت شریف ایران ادا نموده و به جایگاه مجاهدین و شهدای اسلام شتافتند. اکنون بر ملت ایران و خصوص قوای مسلح است که با شجاعت و قدرت و مجاهدت و افزودن پشتکار، یاد آنان را زنده و به جهاد چون آنان ادامه دهند. و در جبهه و پشت جبهه پیروزی آفرینند و به پیش روند، و دل دشمنان کوردل را که با شهادت هر یک از رزمندگان ما وعدۀ شیطانی به خود می دهند لرزنده‌تر کنند و به آنان بفهمانند کسانی که برای هدف و عقیده جهاد می کنند و از میهن عزیز خود دفاع می نمایند، از شهادت این عزیزان سستی و هراسی به خود راه نمی دهند. جوانان رزمنده و شجاع ارتش و سپاه و سایر قوای مسلح پیروان شهید جاویدی[2] هستند که تاریخ می گوید هر یک از جوانان و یاران او که به شهادت می رسیدند، رخسار مبارکش افروخته تر و آثار شجاعت و تصمیم در او بارزتر می گردید، و یادگار شجاعان صدر اسلام هستند که پرچم از دست هر یک از فرماندهان می افتاد دیگری پرچم را می گرفت و به رزم در راه هدف ادامه می داد. ما گر چه عزیزان ارزشمندی را از دست دادیم، لکن هدف به قوت خود باقی و فرزندان اسلام با ارادۀ آهنین و تصمیم قاطع از اسلام و میهن عزیز خود دفاع می کنند، و هر چه بیشتر برای خود و میهن خود افتخار می آفرینند تا کوردلان و منافقان و پناهندگان در دامن غرب بدانند تا ملت ایران و قوای مسلح شجاع زنده است برای غرب و شرق و غربزده و شرقزده در کشور بقیة اللّه اعظم جایی نیست.
اینجانب این ضایعۀ اسفناک را به ملت ایران و ارتش و سپاه و سایر قوای مسلح و فرماندهان شریف آنها و به خانوادۀ محترم شهدا تسلیت و تبریک عرض می کنم. این شهدا و شهدای عزیز ما که در راه هدف و آرمان اسلامی به شهادت رسیدند موجب سرافرازی و افتخار هم‌میهنان و قوای مسلح و خانواده های عزیز خود شدند. از خداوند متعال برای آنان رحمت و برای ملت و بازماندگان شهدای عزیز سعادت و صبر می طلبم. والسلام علی عباداللّه الصالحین.
روح اللّه الموسوی الخمینی"
1 - ساعت 19 هفتم مهر ماه 1360 یک فروند هواپیمای سی ـ 130 متعلق به ارتش جمهوری اسلامی ایران که از مناطق جنگی به تهران عزیمت می‌کرد در حومۀ جنوبی تهران کهریزک به علت نامعلومی دچار سانحه گردید و سقوط کرد. و فرماندهان نظامی آقایان: ولی‌اللّه فلاحی، موسی نامجو، جواد فکوری، یوسف کلاهدوز، و محمد جهان‌آرا به شهادت رسیدند.
2 ـ امام حسین ع.
مشاهده خبر در جماران