محمدعلی اسلامی ندوشن؛ ادیبی که از ۱۲ سالگی شعر می سرود

به گزارش خبرنگار جی پلاس، در راستای شناساندن بزرگان اندیشه دینی در این صفحه بر آنیم که این شخصیت های ارجمند جهان اسلام و تشیع را به مخاطبان معرفی کنیم و مطالب منتشرشده قطره ای است از دریای زندگی این بزرگواران که به قدر وسعمان است. باشد که مفید فایده افتد. این قسمت به زندگی محمد علی اسلامی ندوشن اختصاص دارد.

 

زندگینامه محمدعلی اسلامی ندوشن

ولادت

محمدعلی اسلامی ندوشن، شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی در سوم شهریور ۱۳۰۴ در شهر ندوشن یزد به دنیا آمد.

 

تحصیلات

اسلامی ندوشن تحصیلات ابتدایی را در مدرسه ناصرخسرو ندوشن و سپس مدرسه خان یزد طی کرد و پس از آن به دبستان دینیاری رفت و دبیرستان را تا سوم متوسطه در دبیرستان ایرانشهر یزد گذراند.

 

وی برای ادامه تحصیل در سال ۱۳۲۳ به تهران عزیمت کرد و بقیه دوره متوسطه را در دبیرستان البرز به پایان رساند، سپس برای ادامه تحصیل وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و به دریافت لیسانس توفیق یافت.

 

پس از آن به منظور تکمیل تحصیلات به اروپا عزیمت کرد. مدت ۵ سال در فرانسه و انگلستان به اندوخته‌ های علمی خود افزود و با گذراندن پایان نامه دکترای خود به نام «کشور هند و کامنولث» به دریافت دکترای حقوق بین‌ الملل از دانشکده حقوق دانشگاه پاریس نائل آمد.

 

روی آوردن به قصه و شعر

وی از حدود ۱۲ سالگی سرودن شعر را آغاز کرد و پس از آمدن به تهران در دوران دبیرستان، حرفه‌ای تر شعر می‌گفت. وی در این زمان بعضی از قطعه شعرها را در مجله سخن منتشر می‌کرد.

فعالیت‌های اسلامی ندوشن در دوران تحصیلات در اروپا، بیشتر آشنایی با زبان فرانسه و شرکت در سخنرانی‌ های دانشگاه سوربن بود و بجز چند داستان کوتاه و چند قطعه شعر و پایان نامه دکترایش چیز دیگری ننوشت.

 

بازگشت به کشور

محمدعلی اسلامی ندوشن در سال ۱۳۳۴ پس از بازگشت به ایران، چند سال در شغل قاضی دادگستری خدمت کرد.

وی پس از ترک خدمت در دادگستری، به تدریس حقوق و ادبیات در برخی دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی از جمله دانشگاه ملی، مدرسه عالی ادبیات، مدرسه عالی بازرگانی و مؤسسه علوم بانکی پرداخت.

 

در سال ۱۳۴۸ به دعوت پروفسور فضل الله رضا (رئیس وقت دانشگاه تهران) به همکاری با دانشگاه تهران دعوت شد و براساس تألیفاتی که در زمینه ادبیات انتشار داده بود، جزء هیئت علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران قرار گرفت و تدریس نقد ادبی و سخن سنجی، ادبیات تطبیقی، فردوسی و شاهنامه، شاهکارهای ادبیات جهان در دانشکده ادبیات و تدریس تاریخ تمدن و فرهنگ ایران را در دانشکده حقوق برعهده گرفت و تا سال ۱۳۵۹ که به انتخاب خود از دانشگاه تهران بازنشسته شد، ادامه داشت.

 

شهرت جهانی

اسلامی ندوشن از استادان برجسته دانشگاه تهران و از نویسندگان چیره دست و معاصر کشور را نه تنها ایرانیان؛ بلکه بسیاری از اندیشمندان، ادیبان، دانشمندان، و فرهنگ دوستان جهان می شناسند و با آثار و نوشته هایش آشنایی دارند.

اسلامی ندوشن که آثار ماندگاری برای ارتقای زبان و ادبیات فارسی خلق کرده است در معرفی فرهنگ و ادبیات ایران تلاش های زیادی کرد و کوشش او برای آشنایی مردم با ادبیات ایران و حس وطن دوستی وی ستودنی است.

او در آثارش سعی دارد با نثری ساده و روان، ایران و ایرانی را در جهان پر آوازه کند و تلاش هایش برای پیوند نسل جوان با بنیادهای فرهنگی به آثار امتیاز ویژه ای داده است و از ۵۰ اثرش بیش از ۱۰ اثر با نام ایران است و آثارش در اغلب کتابخانه های کشور موجود است و مقالاتش هم در اغلب مجلات و رسانه های بین المللی به چاپ رسید.

 

اسلامی ندوشن تاکنون شاگردان زیادی را تربیت کرد که هر کدام به مدارج عالی علمی دست یافتند و از افتخارهای کشور هستند.

 

آثار

ایران را از یاد نبریم

به‌ دنبال سایه ‌همای

ایران‌ و تنهائیش

ایران‌ چه‌ حرفی‌ برای‌ گفتن‌ دارد؟

زندگی‌ و مرگ‌ پهلوانان‌ در شاهنامه‌

بازتابها

مرزهای‌ ناپیدا

ایران‌ و جهان‌ از نگاه‌ شاهنامه‌

چهار سخنگوی‌ وجدان‌ ایران‌

سرو سایه‌ فکن‌

داستان‌ داستان‌ها- رستم‌ و اسفندیار در شاهنامه‌

روزها - (سرگذشت - در سه جلد)

نامه‌ نامور

داستان‌های شاهنامه (3) - بیژن و منیژه

سخن‌ها را بشنویم‌

تأمّل‌ در حافظ‌

ذکر مناقب‌ حقوق‌ بشر در جهان‌ سوم‌

تاریخ‌ ایران‌ و یونان‌ در بستر باستان‌‌

مجموعه‌ای از نوشته‌های دکتر اسلامی ندوشن در یک کتاب

به ایران بیندیشیم 

و...

 

محمدعلی اسلامی ندوشن، در شمار شاعران اندیشمند و نویسندگان توانا و برجسته‌ای است که از سال ۱۳۲۷ اشعارش در مجله سخن و برخی از مجلات دیگر انتشار یافت و مورد توجه قرارگرفت.

وی در کنار فعالیت‌های علمی و تحقیقی خود، از زبان شعر کمتر استفاده کرده است، اما آنچه از او چاپ و در دسترس قرار گرفته است، بسیار خوب و نمودار استعداد و ذوق سرشار و قریحت تابناک او در شعر است.

ندوشن بیشتر اوقات خود را صرف در تحقیق آثار علمی و ادبی ایران و ترجمه آثار نویسندگان جهان کرده و آثارش در مجلات پیام نو، سخن، یغما، راهنمای کتاب و نگین چاپ شده است.

محمدعلی اسلامی ندوشن ، برخی از آثار خود را با امضای مستعار «م. دیده ور» چاپ و منتشر کرده است. کتاب «ابر زمانه و ابر زلف» در سال ۱۳۴۲ به عنوان کتاب برگزیده سال از سوی انجمن کتاب انتخاب شد.

 

دکتر ندوشن در مدت ۵۰ سال بیش از ۵۰ کتاب و صدها مقاله در باب فرهنگ و تاریخ ایران و ادبیات فارسی به رشته تحریر درآورده است.

تأسیس فرهنگ‌سرای فردوسی و انتشار فصل‌نامه هستی از اقدامات او در زمینه اعتلای فرهنگ و ادب فارسی است. 

اسلامی ندوشن سال‌ها زندگی خود را صرف تحقیق در آثار علمی و ادبی ایران و ترجمه آثار نویسندگان جهان کرده است.

 

بزرگداشت

در ۱۷ آبان ۱۳۹۹ با حضور رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران، شهردار منطقه ۶ و شخصیت‌هایی چون کامیار عابدی، فریدون مجلسی، علی غیاثی ندوشن و ... خیابان شاهد سابق مابین خیابان قدس و وصال شیرازی به نام محمدعلی اسلامی ندوشن تغییر پیدا کرد و سردیس اسلامی ندوشن نیز در تقاطع این خیابان و خیابان وصال نصب شد.

قبل از این نیز میدانی به نام اسلامی ندوشن در زادگاهش ندوشن به نام او شده بود. هم چنین شورای شهر یزد در سال ۹۹ بلواری را در محله صفاییه حدفاصل بلوار شهید قندی و بلوار شهید دشتی به نام " بلوار دکتر اسلامی ندوشن " نامگذاری کرد.

 

وفات

ندوشن در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ به سبب کهولت سن در ۹۷ سالگی در تورنتو، کانادا درگذشت.

 

مشاهده خبر در جماران