چگونه رئیس جمهور اوکراین غرب را علیه پوتین بسیج کرد؟

به گزارش جماران، یورونیوز در گزارشی نوشت: قریب یک هفته از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین می‌گذرد و در این مدت کوتاه مقاومت‌های ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین و ملت شجاعش در برابر روسیه آنچنان تاثیری بر سیاست‌های غرب در قبال کرملین گذاشته است که در ۳۰ سال پس از جنگ سرد دیده نشده بود.

مقاومت رهبر اوکراین در قبال پوتین، هم باعث الهام و هم شرمساری غرب شده است؛ عملکرد او همچنین باعث شده که روسیه به کشوری منفور آنهم بسیار فراتر از آنچه تصور می‌شد، تبدیل شود.

اکنون اوکراین در حالی که نه عضو اتحادیه اروپاست و نه پیمان ناتو، به طور نیابتی جنگ با روسیه را به پیش می‌برد و اعطای چنین وظیفه‌ای به کی‌یف عمدتا مرهون نقشی است که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور ۴۴ سالۀ آن در این یک هفته ایفا کرده است.

مقاومت زلنسکی و هموطنانش باعث شد که واشنگتن و متحدانش که در ابتدا تنها به وضع تحریم‌هایی محدود علیه دولت روسیه اکتفا کرده بودند و سعی داشتند جانب احتیاط را در نظر گرفته و متناسب با رفتار روسیه و بصورت مرحله‌ای بر تحریم‌ها بیفزایند، اکنون شخص پوتین را تحریم و بانک‌های کلیدی آن کشور را از سیستم سوئیفت محروم می‌کنند.

علاوه بر تمام تحریم‌های سیاسی و اقتصادی، تنها در شش روز گذشته:

آلمان پس از دهه‌ها سیاست‌های غیردفاعی خود را تغییر داد و با غلبه بر اکراه در ارسال سلاح به مناطق جنگی، متعهد به تسلیح اوکراینی‌ها شد و «نورد استریم۲» پروژه مشترک خود با روسیه را نیز متوقف کرد؛

در میان سیاستمداران نزدیک به ولادیمیر پوتین، ویکتور اوربان نخست‌وزیر مجارستان در کنار رهبران اتحادیه اروپا علیه روس‌ها قرار گرفت و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه با بستن تنگه‌های کشور به روی کشتی‌های روسی، عملیات دریایی آنها در دریای سیاه را پیچیده‌تر کرد؛

بریتانیا پس از مدت‌ها چشم پوشی از ثروت الیگارش‌های روس در این کشور، اعلام کرد که «در بریتانیا جایی برای پول‌های کثیف وجود ندارد» و حتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا که هفته گذشته پوتین را «نابغه» خوانده بود، مجبور شد روز شنبه به شجاعت زلنسکی ادای احترام کند. شجاعت کسی که ترامپ زمانی سعی داشت در یک تماس تلفنی و با اتکا به قدرت و کمک‌های مالی ایالات متحده از او اخاذی کند.

علاوه بر سیاستمداران، عملکرد ولودیمیر زلنسکی در این یک هفته مردم جهان را نیز تحت تاثیر قرار داد و موجی از حمایت و همبستگی حتی کوچک از او و کشورش را به راه انداخت؛ از لغو مسابقات ورزشی مقابل روس‌ها گرفته تا لغو برنامه‌های هنری همچون باله روسیه در بریتانیا و جمع کردن ودکاهای روسی از فروشگاههای آمریکا.

موج همبستگی با اوکراین تا به آنجا رسید که بر اساس نظرسنجی جدید شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا ۸۳ درصد از آمریکایی‌ها اعلام کردند با افزایش تحریم‌های اقتصادی روسیه در پاسخ به این تهاجم موافقند؛ حتی اگر تبعاتی مالی بر زندگی آنها داشته باشد.

 

زلنسکی و بسیج عمومی در داخل و خارج از اوکراین

موج جهانی همبستگی با اوکراین چه از سوی مردم و چه دولت‌ها پس از درخواست پرشور زلنسکی برای کمک شکل گرفت. او در گفتگو با رهبران اروپایی اعلام کرد که نمی‌داند او یا کشورش در برابر این تهاجم دوام خواهند آورد یا نه؛ اما به مقاومت ادامه می‌دهد.

سیاستمداران کمی انتظار داشتند که این بازیگر پیشین، پس از ناامیدی از دریافت کمک‌های مستقیم آمریکا و رهبران اروپایی و نادیده گرفتن هشدارهایش، به رهبری مناسب و شایسته برای این لحظه از تاریخ اوکراین تبدیل شود.

اکنون او در سخنانش، آنهم در یکی از بدترین لحظات تاریخ اروپا، از دفاع از ارزش‌هایی می‌گوید که اوکراین را واجد شرایط عضویت در اتحادیه اروپا و ناتو می‌کند.

ایستادگی‌های زلنسکی در یک هفته اخیر باعث شد که نه تنها به چهره‌ای بارز در تاریخ معاصر تبدیل گردد، بلکه از او در کنار مخالفان مشهور جنگ سرد همچون لخ والنسا، رهبر همبستگی لهستان و ایمره نادی، رهبر قیام مجارستان یاد شود.

او نوعی رهبریِ الهام بخش را به نمایش گذاشت؛ آنهم در زمانی که جهان شاهد بود که برخی رهبران به دلیل برتر دانستن اهداف سیاسی خود به منافع عمومی، از وضع مقررات بهداشتی در دوران همه‌گیری ویروس کرونا امتناع می‌کردند و یا اشرف غنی، رئیس‌جمهور سابق افغانستان را دیدند که با حمله طالبان به کابل، از کشور گریخت.

زلنسکی بر خلاف چنین رهبرانی تصمیم گرفت که بماند و مبارزه کند و احتمالا در کنار مردمش بمیرد.

زلنسکی در مقابل پیشنهاد برخی دولت‌ها همچون فرانسه و آمریکا برای پناه دادن به او، اعلام کرد: «اینجا جنگ است. من به مهمات نیاز دارم و نه وسیله‌ای برای رفتن.»

او یکشنبه گذشته نیز در پیامی به جهان هشدار داد که اگرچه او و کشورش در خط مقدم حملات هستند، اما او به نمایندگی از دموکراسی و آزادی در سراسر جهان مبارزه می‌کند.

زلنسکی گفت: «اوکراینی‌ها در مقابل یورش روسیه، شجاعتِ دفاع از میهن و نجات اروپا و دفاع از ارزش‌های آن را به همگان نشان دادند. این فقط تهاجم روسیه به اوکراین نیست؛ این آغاز جنگ علیه اروپا، علیه ساختارهای اروپایی، علیه دموکراسی، علیه حقوق بنیادین بشر، علیه نظم جهانی و علیه قانون و همزیستی مسالمت‌آمیز است.»

به نظر شماری از تحلیلگران، تهاجم روسیه به اوکراین، بیش از هر چیز نتیجۀ وسواسی بود که یک نفر به مسأله سقوط اتحاد جماهیر شوروی داشت و تصوری که از قدرت روسیه در جهان پس از جنگ سرد، به عنوان یک قدرت شکست‌ناپذیر در ذهن پرورانده بود. و اگرچه پوتین جنگ را آغاز کرد، ولی این رفتار زلنسکی بود که واکنش‌های جهان به این جنگ را شکل و جهت داد.

بقای زلنسکی و آیندۀ اوکراین

این احتمال وجود دارد که از عمر «استقلال» اوکراین نه چند هفته بلکه تنها چند روز باقی مانده باشد. اما یک چیز از هم اکنون روشن است: اینکه حتی با اشغال کامل این کشور به دست نیروهای روسی نیز آیندۀ سختی در انتظار کرملین خواهد بود زیرا اکنون اوکراین رئیس جمهوری دارد که جهان به او چشم دوخته است.

به همین دلیل برخی گمان می‌برند که بقای زلنسکی بیش از هر زمانی برای آیندۀ اوکراین مهم است زیرا حتی با اشغال این کشور، با حضور زلنسکی می‌توان انتظار شورش‌های تمام عیار علیه روسیه را داشت.

نفوذ او در پایتخت‌های جهان و توانایی‌اش در بسیج عمومی، رهبران خارجی را نیز شگفت‌زده کرده است و امیدها به رهایی کشورش در آینده حتی در صورت اشغال به دست روسیه را نیز تقویت کرده است.

اما با توجه به سابقۀ سرکوب‌های روسیه از جمله در گروزنی پایتخت چچن، مسکو نیز ممکن است به این فکر کند که اگر زلنسکی دستگیر یا کشته شود، احتمالا روحیه مقاومت در اوکراین نیز از بین خواهد رفت.

 

مشاهده خبر در جماران