اعتراض یک پژوهشگر صنعتی به برخی اقدامات دولت درباره بورس/ بحرینیان: دولت چکاره است که از منابع بین نسلی صندوق توسعه برای بورس برداشت می کند؟

گروه اقتصاد و درآمد:  نشست رونمایی از کتاب  «فساد در نظام سرمایه سالار»  در موسسه مطالعاتی دین و اقتصاد برگزار شد.

بخش نخست این نشست با سخنرانی فرشاد مومنی استاد دانشگاه علامه طباطبایی(ره) برگزار شد.(اینجا بخوانید)

در بخش دیگر این نشست سیدمحمد بحرینیان پژوهشگر اقتصادی و صنعتی در این نشست در ابتدای سخنان خود گفت: در برخی دوره های جایزه های نوبل همزمان به دو اقتصاددان داده شده که از دو مکتب فکری متفاوت هستند اما چرا ما در ایران فقط به یک نوع دیدگاه اقتصادی چسبیده ایم؟ پاسخ این است که جهان در برخورد با دیگاه نخبگان در یک فضای سیاه و سفید نگاه نمی کند و فکر نمی کند فقط با یک نظر می توان به بهروزی رسید. ما 120 سال زمان طلایی توسعه را از دست داده ایم و کشور به وضعیتی رسیده است که هیچ عقل سلیمی آن را مطلوب نمی داند اما ما نمی خواهیم سوال کنیم که در این سال ها با استفاده از مزیت منابع طبیعی در کجای دنیا ایستاده ایم؟ 

وی افزود: یک کاری ما در دفتر پژوهش های اقتصاد و توسعه کردیم که ببینیم چند درصد وام های اعطایی به کجاها پرداخت شده است. در کشوری که از سال 1385 با تحریم های جدید روبرو شده است،  سهم ساختمان و مسکن از تسهیلات اعطایی 23.4 درصد بوده است و در سال 1390 این رقم به سی درصد رسیده است بعد می گویند ما تسهیلات را به غیر مولدها نداده ایم! در سال 1384 سهم صنعت و معدن از تسهیلات کشور 31.6 درصد بوده و سال 1397 این مقدار به 16.2 درصد می رسد. من نمی دانم مسئولان نظام پولی کشور چطور می گویند 68 درصد منابع تسهیلاتی کشور برای سرمایه در گردش بخش صنعت داده ایم؟ اصل آن این است که شما بگویید چنددرصد منابع مالی را به بخش صنعت داده اید؟ سهم بازرگانی و خدمات از تسهیلات نظام بانکی از 27.4 درصد در سال 1384 به 52.5 در سال 1397 رسیده است که از این تایخ به بعد نیز دیگر آمار را منتشر نمی کنند. 

بحرینیان خاطرنشان کرد: یک کار خوب بانک مرکزی کرده است که از سال 97 تا 1400 لیست دریافت گنندگان ارز دولتی را منتشر کرد که نشان دهنده یک فاجعه است. در سال 1389 وزارت صمت گزارش عملکرد خود را منتشر کرده است و لیست سرمایه گذاری های ارزی را ارائه داده است. یک شرکتی مجوز اخذ سرمایه گذاری خود را می گیرد و 11 میلیون و 976 هزار دلار تحت عنوان سرمایه خارجی می آورد. در همان سه دوره سه ساله همین شرکت 130 میلیون ارز گرفته است که 122 میلیون دلار آن 4200 تومانی بوده است. 

یک شرکتی دیگر در همان سال 39.4 میلیون دلار ارز آورده است و در سه ساله 94 تا 96 بیش از 370 میلیون دلار ارز برای واردات مواد اولیه در صنایع غذایی گرفته است که از این میان 346 میلیون دلار با نرخ 4200 تومان است. بعد از برجام یک شرکت آمریکایی خدماتی از طریق امارات چیزی حدود 18 میلیون دلار برای سرمایه گذاری می آورد اما حدود بیش از 800 میلیون دلار ارز گرفته است.  می گویند خدمات جزو تولید است، بله اگر خدمات زاییده تولید داخل باشد روی فرق سر ما جادارد اما آیا خدمات زاییده تولید خارج هم همینطور است؟ 

این پژوهشگر صنعتی افزود: گای استندینگ می گوید سرمایه داری رانتی جهانی، بدهی را دوست دارد. سرمایه گذاران در بازار مالی با ایجاد انواع جدید بدهی رشد و پیشرفت می کنند زیرا آنها با دریافت سود و وجوهی از سود غنی می شوند.  حالا شما سود تقسیمی بانک ها و خام فروشان کشور خودمان را ببینید. اخیرا یک پتروشیمی گفته است در 9 ماهه سال 1400 حدود 258 درصد سود خالص داشته است که تعداد این شرکت ها یکی دوتا هم نیست. امروز دیدم درباره بورس صحبت می کنند که خوراک پتروشیمی ثابت و کمتر از 5 هزار تومان شود تا بورس رشد کند. شما به بورس چکار دارید که از صندوق توسعه سرمایه های بین نسلی را به بورس اختصاص می دهید؟ بورس ما اصلا بورس نیست! سرتاپای شرکت هایی که در بورس هستند به ارز وابسته اند! باورتان می شود یک سری شرکت فولادساز در این بدبختی ها ارز گرفته باشند؟  یک شرکت بیسکوییت ساز 32 میلیون دلار ارز گرفته است. 

بحرینیان در پاسخ به این سوال که چرا گوش شنوایی نیست؟ گفت: استیو جابز بحث انفجار نادانی را مطرح می کند و می گوید من هرکسی که از خودم قدر تر بود را به خط می کردم چون اگر غیر از این بود انفجار نادانی رخ می داد.  نفیو در کتاب هنر تحریم ها می گوید هدف اصلی ما از تحریم های ایران از بین بردن مشاغل حوزه غیر دولتی بود و درست همزمان آمریکا باید توانایی شرکت ها و دولت این کشور برای فروش فناوری های مخابراتی به ایران را افزایش می داد. اخیرا من دیدم یک روزنامه خبرداده است که افزایش واردات تلفن همراه به مرز سه میلیارد دلار رسیده است! 

وی در پایان سخنان خود گفت: می خواهم بگویم مسائل کشور ما به اینجا بر می گردد که کوتوله پروری را رواج داده ایم.  امیدواریم این مطالبی که گفته می شود به آشکار شدن زوایای بیشتری از ریشه های عقب نگه داشته شدن ایران بینجامد. کشورما قابلیت خروج از این وضعیت را دارد. ما نیروی های جوان ارزشمندی داریم اما چه کنیم که توانایی های تصمیم گیران اقتصادی متاسفانه بسیار ضعیف است و مصادیق آن هم فراوان دیده می شود. 

مشاهده خبر در جماران