جزییات عجیب در مورد دسترسی نوجوانان و جوانان به یک ماده مخدر در کشور/ مخدر گل چه خطراتی دارد؟
«گل» ماده توهمزای جدیدی نیست بلکه همان حشیش (ماری جوانا) است با این تفاوت که نسبت به حشیش، در ایجاد توهم و اعتیادآوری قویتر عمل میکند و میزان توهم زایی آن ۲ تا ۳ برابر بیشتر از ماری جوانای معمولی تخمین زده میشود. چند وقت پیش بود که ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد در شیوع شناسی سال ۹۰، شیشه در رتبه دوم مواد مخدر مصرفی کشور قرار داشته اما اکنون گل جای آن را گرفته است.
جی پلاس؛ روزنامه خراسان در گزارشی در مورد ماده مخدر گل نوشت: یک عصر سرد پاییزی در پارکی محلی روی نیمکت نشستهام که صدای ریزی، ویزویزکنان دم گوشم سرمای هوا را از خاطرم میبرد و از نوک گوش تا انگشتان پا، تمام بدنم را داغ میکند. صدا میگوید: «گُل میخوای؟»سرم را برمیگردانم تا صاحب صدا را ببینم. یک پسر ۱۸-۱۹ ساله با شلوار بگ و هودی قرمز است که به لطف کرونا با ماسک صورتش را پوشانده، کلاهش را هم تا بالای چشمانش روی سرش کشیدهاست تا شاید قابل شناسایی نباشد. مثل مسخ شدهها محو درخت روبهرو شدهام. سعی میکنم مثل مشتریها برخورد کنم برای همین تمام اطلاعاتی را که از فیلمها دارم، در ذهنم مرور میکنم و میگویم: «پَکی چند؟» پسر که انگار بازی خورده میگوید: «صد تومن». خونسردیام را حفظ میکنم و ادامه میدهم: «الان پول همراهم نیست، شمارهات رو بده، بهت زنگ میزنم». پسر کمی دودل میشود اما نمیدانم من خیلی خوب نقشم را بازی کردم یا او تازهکار است که شمارهاش را میدهد و ناپدید میشود. چند روز میگذرد که بالاخره تصمیم میگیرم زنگ بزنم و بگویم گل میخواهم... . در پرونده امروز زندگیسلام، ادامه این ماجرا را بخوانید و در پایان هم یک روانشناس و پژوهشگر اعتیاد توضیح میدهد که چرا میزان توهم زایی این مادهمخدر ۲ تا ۳ برابر ماری جوانای معمولی است و خطرات مصرف آن، بسیار بالاست.
پیدا کردن گُل به راحتی خرید مواد غذایی!
تصمیم گرفتم به آن ساقی زنگ بزنم چون روند خرید و فروش این مادهمخدر پرطرفدار، کنجکاویام را زیادی برانگیختهاست. سه تا بوق میخورد تا گوشیاش را پاسخ دهد. میگوید نیم ساعت دیگر زیر پل یک خیابان باشم. مدل خودرویم را میپرسد و شماره حساب میفرستد و از من میخواهد پول را کارت به کارت کنم و پنجره خودرو را پایین بدهم. نیم ساعت دیگر زیر پل هستم و پول را به کارتی که به نام یک خانم است، واریز کرده ام. یک موتوری بسته ای را با سرعت نور درون خودرویم پرت میکند و مثل دود ناپدید میشود. سرمای آن اتفاق جوری در بدن و مغزم مانده که به این راحتیها رهایم نمیکند. شاید برای همین است که سر از چند پارک دیگر در نقاط مختلف شهر درمیآورم تا مطمئن شوم اشتباه نکردم و پیدا کردن گل در یک کلانشهر، به راحتی پیدا کردن مواد غذایی است!
دختر ۱۵ سالهای که واسطه ساقی گُل با مشتری بود!
این پارک بر خلاف پارک قبلی در محله مرفهنشین شهر قرار ندارد اما باز هم جزو پارکهای کوچک محلی است که روبهروی یک مدرسه دخترانه است. مدتی در پارک مینشینم اما انگار ایندفعه قرار نیست کسی سراغم بیاید. حسابی حواسم را جمع کردهام و آدمها را زیر نظر دارم تا بالاخره یک نفر توجهم را به خودش جلب میکند. مردی با قد کوتاه، شلوار جین آبی و موهای جو گندمی مشکوکترین فرد پارک است. گاهی روی یک نیمکت مینشیند وگاهی راه میرود، با دخترهای 14-15 ساله سلام علیکی میکند و چیزی رد و بدل میکنند. خودم را به مرد مشکوک نزدیک میکنم اما زرنگتر از این حرفهاست که با من گرم بگیرد. حتی در جواب سوالم که به او میگویم «گُل داری؟»، راهش را کج میکند و از من فاصله میگیرد و میرود. به هر سختی که شده یکی از آن دخترهای دبیرستانی را گیر میآورم تا سر از داستان دربیاورم. اول زیر بار نمیرود اما انگار برای بار دوم نقش بازی کردنم جواب میدهد و بعد از اینکه باور میکند من هم واقعا دنبال گل هستم، جوابم را اینطور میدهد: «نه بابا، به تو که گل نمی ده، فقط به من و دوستام می ده کلا فقط به آشنا می ده. میخوای من دارم. بهت میدم». آن لحظه یک عالمه سوال در ذهنم رژه میرود. چرا باید دخترانی چنین کم سن و سال، آلوده چنین مسائلی شده باشند و آیا پدر و مادر و مدیران مدارس آنها چیزی از این موضوع میدانند؟ قیمت را از او می پرسم که میگوید: «نه، پَکی نیست که! این جا هرقدر پول بدی، همون اندازه بهت می دن. » سرم سوت میکشد. باورم نمیشود یک دختر 15 ساله نحوه به قول خودش رول کردن گل را بهتر از درسهایش بلد باشد.
خرید و فروش گُل مثل کارتلهای کلمبیایی نیست!
یک ساقی این ماده مخدر از نحوه خرید، فروش، سن مصرف کنندهها، قیمت، مشتریانش و ... میگوید
همه این اتفاقات باعث میشود تا از طریق یکی از دوستانم با یک فروشنده گل یا به اصطلاح خودشان ساقی گل صحبت کنم. البته به عنوان یک دوست مشترک که زیادی کنجکاو است و دوست دارد سر از این بیزینس دربیاورد. جدای از این که این ماده مخدر هم به صورت گلخانهای و هم در فضای آزاد تولید می شود، سوالی که ذهنم را درگیر کرده این است که خود فروشنده درگیر کشت محصول میشود یا آن را از جایی میخرد؟ این جاست که دوست مشترکمان میگوید: «معمولا آن را به صورت فله از برخی مناطق روستایی که این محصول را کاشتند، میخرم و بعد آنها را بستهبندی میکنم و میفروشم. خرید و فروش این نوع مخدر مثل کارتل های کلمبیایی نیست و در حد 5- 10 کیلوست تا برای جا به جایی به مشکل ایست و بازرسی نخوریم!»
لازم نیست دنبال مشتری بگردم!
مشتری ها را از کجا شناسایی میکنی؟ این هم از آن موضوعات مهمی است که ذهن من را درگیر کرده است. او در جواب سوال به نکته خاصی اشاره میکند: «در داستان خرید و فروش گل، این فروشنده نیست که به دنبال مشتری است. شاید دلیلش این باشد که متاسفانه آنقدر مشتری زیاد است که احتیاجی نیست من دنبال مشتری بگردم. معمولا افراد از طریق دوستان یا حلقه دوستان درجه دوم خود به من معرفی میشوند. البته من فقط به آشنا جنس میفروشم که به این معنی نیست که فروش به غیر آشنا کلا وجود ندارد. گاهی فروشندههای تازهکار یا به اصطلاح خردهفروشها در پارک به دنبال مشتری میگردند.»
سن مصرف کنندهها
طبق آمار و اطلاعات موجود در سالها پیش، سن مصرف کنندگان مشتقات گیاه شاهدانه مثل بنگ، حشیش و غیره بالا بود اما چندین سال است که مشتریها را بعضا نوجوانان و جوانان تشکیل میدهند. علت آن میتواند تبلیغات این نوع مخدر باشد. نوجوانان به غلط فکر میکنند با مصرف آن تبدیل به مغز متفکر می شوند و میتوانند راحتتر فکر کنند و قدرت تصمیم گیری و تمرکزشان بالاتر میرود. برای همین نظر این فروشنده را درباره سن مشتریها میپرسم. او ضمن تایید حرفهایم درخصوص پایین آمدن سن مشتریها در چند سال اخیر میگوید: «شاید نوع موسیقی که این روزها نوجوانان گوش میدهند هم باعث مصرف بیشتر گل میشود. موسیقیهایی که در آن از چِت کردن(حالت منگی بعد از مصرف گل) صحبت میکند! و نوجوانان را به مصرف ترغیب میکند.»
اعتیاد به گل چه میکند؟
تفکر عموم مردم و مصرفکنندگان درخصوص این نوع مخدر، این است که شما را معتاد یا به اصطلاح وابسته نمیکند اما باید بدانید این تفکر کاملا اشتباه است. شاید میزان وابستگی به این مخدر دیرتر از بقیه مواد نظیر شیشه و تریاک باشد اما بالاخره بعد از مدت زیادی استفاده، این وابستگی رخ خواهد داد. چند وقت پیش گزارشی در یکی از رسانهها میخواندم از رشد معنادار مرگهای افیونی در شش ماه اول امسال که نشان میداد حدود 2500 نفر جان خود را در این بازه زمانی بر اثر سوء مصرف مواد از دست دادهاند یعنی هر دو ساعت یک مرگ. از این ساقی گُل میخواهم اگر کسی را در بین مشتریانش میشناسد که به گل معتاد شده، برایم مثال بزند: «یکی از افرادی که میشناختم بعد از چند سال مصرف دچار اعتیاد شده بود جوری که اگر استفاده نمیکرد مشکل تنفسی و مشکلات معده پیدا می کرد و به اصطلاح خماری کامل میکشید علاوه بر اینکه دچار حالتهای اضطراب و درماندگی شدید بود. راستش مصرف کنندگان گل بیشتر دچار بیماری های روحی و روانی میشوند تا جسمی. چیزی که درباره مصرف گل خیلی مهم است، بهوجود نیامدن حال خوب اولیه برای کسی است که چند سال است درگیر این مواد شده، برای همین است که مصرف کننده بعد از چند بار مصرف مجبور است دوز مصرفی را بالاتر ببرد تا به آن حال خوب برسد.»
قیمت چند؟
یکی از مهمترین مسائل درباره خرید گل، قیمت آن است. وقتی در این خصوص از او میپرسم، پاسخ میدهد: «قیمت این ماده مخدر در فصول مختلف بسیار متفاوت است. با توجه به این که فصل برداشت محصول در مهر و آبان است پایینترین قیمت عرضه مربوط به این دو ماه است اما هرچه هوا گرمتر میشود، قیمت گل نیز بالاتر میرود و به اصطلاح جنس خوب هم موجود نیست. به غیر از فصل که بر قیمت تاثیر میگذارد، نوع تولید هم بر قیمت موثر است. البته هر فروشنده ای باتوجه به نوع محله و مشتریها، قیمتها را از گرمی 25 تا 100 تومان بالا و پایین میبرد.»
مشتریان خاص
یکی دیگر از مسائلی که برایم مهم است، نوع مشتریانی است که طرفدار این مخدر هستند. ساقی فروشنده درخصوص مشتریان خاصی که داشته، میگوید.
گل و لاغری| یکی از مشتریان اصلی این مادهمخدر، افرادی هستند که دنبال کاهش وزن هستند زیرا فکر میکنند با مصرف گل لاغر میشوند اما این تفکر کاملا اشتباه است. شاید مصرف این ماده مخدر باعث خشک شدن آب بدن شود و شما فکر کنید لاغر شدید اما حقیقت چیز دیگری است. شما با کشیدن گل نه تنها لاغر نمیشوید بلکه اشتهایتان نیز زیاد میشود.
گل و بانوان| متاسفانه مصرف این نوع مخدر در بین خانمها هم بسیار بالاست و مشتریهای خانم هم جزو طرفداران پرو پا قرص این مخدر هستند. شاید چون قبح این نوع مخدر به اندازه بقیه مواد نیست، خانمها به کشیدن گل ترغیب می شوند.
۵ مورد از عوارض مرگبار مصرف گل
مصطفی نجمی | روانشناس و پژوهشگر اعتیاد
«گل» ماده توهمزای جدیدی نیست بلکه همان حشیش (ماری جوانا) است با این تفاوت که نسبت به حشیش، در ایجاد توهم و اعتیادآوری قویتر عمل میکند و میزان توهم زایی آن 2 تا 3 برابر بیشتر از ماری جوانای معمولی تخمین زده میشود. چند وقت پیش بود که ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد در شیوع شناسی سال 90، شیشه در رتبه دوم مواد مخدر مصرفی کشور قرار داشته اما اکنون گل جای آن را گرفته است. سپس وزارت بهداشت در بیانیهای اظهار کرد: «دختران ایرانی بیش از گذشته، گل میکشند و باید هرچه زودتر برای پیشگیری، دست به اقداماتی زد.»(منبع اخبار: ایرنا). در ادامه درباره علایم و عوارض مرگبار آن خواهیم گفت.
علایم مصرف کنندگان گل
گل در رده مواد توهمزا قرار دارد و پر واضح است که مهمترین نشانه مصرف این ماده، بروز توهمات گسترده در افراد مصرف کننده است. همچنین فرد پس از مصرف ضمن احساس دریافت انرژی بالا، سرخوش میشود . گل پس از آثاری که روی عملکرد مغز میگذارد، باعث خنده های بیدلیل و بروز رفتارهای نامتعارف میشود. از دیگر نشانه های مصرف میتوان به قرمزی چشم، اشتهای زیاد، خشکی دهان، فراموشی(حافظه کوتاه مدت)، خیره شدن به یک شیء خاص به مدت زیاد، پرخاشگری و در نهایت افسردگی و انزوا اشاره کرد و به تبع این علایم، افت تحصیلی در فرد مصرف کننده هم کاملا مشهود است. واضح است که این نشانه ها قطعی نیستند اما میتوانند تلنگری به والدین برای نظارت بیشتر بر فرزندان شان باشند.
عوارض مصرف گل
عوارض قطعی مصرف گل که در مطالعاتی جامع در داخل و خارج از کشور ثابت شده است، عبارتاند از:
اختلال در فرایند درک و تفکر
با مصرف گل، فرایند آموزش و قدرت حافظه مختل میشود، به طور متوسط به میزان 8 نمره از ضریب هوشی فرد مصرف کننده کاسته میشود و قدرت تجزیه و تحلیل وی کاهش مییابد. همچنین مطالعات نشان میدهد مصرف گل، جریان خون در مغز را محدود میکند و از این طریق به وضعیت حافظه و استدلال آسیب میرساند.
سندروم بیانگیزگی
نشانه متداول دیگر در این افراد، بی انگیزگی است. این افراد دربرابر تحولات اطراف شان، به شدت بی تفاوت میشوند. بررسی های علمی روی مغز افراد، نشان میدهد مصرف گل در قسمت های کنترل احساس و انگیزش مغز، اختلال ایجاد میکند.
افزایش احتمال جنون و تمایلبه خودکشی
با توجه به آسیب های مغزی اثبات شده ناشی از مصرف گل، در صورت مصرف مکرر و طولانی مدت این ماده توهم زا احتمال افسردگی های شدید و در نهایت خودکشی در این افراد وجود دارد. ضمنا با جدا شدن تفکر از واقعیت موجود در اثر توهمات، فرد مصرف کننده مستعد ابتلا به اختلال اسکیزوفرنی و جنون میشود.
ابتلا به اختلال حسی و حرکتی
در مصرفکنندگان گل، اختلال حسی و حرکتی به ویژه اختلال در بینایی و تشخیص رنگ، احساس شنوایی و لامسه و ناتوانی در شناخت و درک صحیح زمان و مکان و کاهش سرعت واکنش به محرک ها بسیار زیاد میشود.
وابستگی روانی
بر خلاف مواد افیونی دیگر، وابستگی جسمانی به مصرف گل چندان زیاد نیست ولی مصرف گل در فرد مصرف کننده وابستگی روانی ایجاد میکند که به شکل وسوسه های شدید خود را نشان میدهد.
راهکار ترک اعتیاد به گل
درمان این افراد فقط زمانی صورت میگیرد که تحت نظر روان پزشک متبحر باشند چون این ماده به طور مستقیم روی مغز تاثیر میگذارد. برای ترک چنین موادی بهتر است فرد در کنار رفتن به کمپ، حتما از خدمات پزشکی و روان پزشکی هم کمک بگیرد.
مشاهده خبر در جماران