یحیی؛ ذریه جابربن عبدالله انصاری و شاگرد خصوصی علامه طباطبایی

به گزارش خبرنگار جی پلاس، در راستای شناساندن بزرگان اندیشه دینی در این صفحه بر آنیم که این شخصیت های ارجمند جهان اسلام و تشیع را به مخاطبان معرفی کنیم و مطالب منتشرشده قطره ای است از دریای زندگی این بزرگواران که به قدر وسعمان است. باشد که مفید فایده افتد. این قسمت به زندگی یحیی انصاری شیرازی اختصاص دارد.

 

زندگینامه یحیی انصاری شیرازی

یحیی انصاری شیرازی (۱۳۰۶-۱۳۹۳ش) از مجتهدان شیعه و از اساتید منطق، فلسفه، عرفان و اخلاق در حوزه علمیه قم بود. شهرت او ناشی از سال‌ های طولانی تدریس در حوزه علمیه و نیز ویژگی‌های اخلاقی و زندگی زاهدانه اوست. او یکی از دوازده نفری است که پس از درگذشت آیت الله بروجردی، شایستگی امام خمینی را برای مرجعیت تأیید کردند.

 

اطلاعات فردی

یحیی انصاری شیرازی

زادروز ۱۳۰۶ ش

زادگاه داراب

درگذشت ۱۴ دی ۱۳۹۳ش

آرامگاه حرم حضرت معصومه(س)

محل زندگی داراب، قم

استادان آیت الله بروجردی، علامه طباطبایی، امام خمینی، حسینعلی منتظری، مرتضی حائری یزدی، محمدعلی اراکی

نقش‌های برجسته استاد فلسفه و عرفان

آثار دروس شرح منظومه ملا هادی سبزواری و حکمت ناب

 

وی از اساتیدی چون آیت الله بروجردی، امام خمینی، علامه طباطبایی و آیت الله منتظری درس آموخت و شاگردان بسیاری مانند مهدی شب‌زنده‌دار، احمد عابدی و سید هاشم حسینی بوشهری از محضر درس او استفاده کردند. دروس فلسفی او در کتابی ۴ جلدی به نام دروس شرح منظومه و دروس اخلاقی او در کتابی به نام حکمت ناب منتشر شده است. مزار او در حرم حضرت معصومه(س) است.

 

زیست نامه

در سال ۱۳۰۶ش در نودایجان داراب، از توابع شیراز به دنیا آمد.[۱] پدرش شیخ محمد فخر انصاری فرزند شیخ زکریا نصیر الاسلام انصاری از سران و مبارزان مشروطه بود. نسب خاندان او به جابر بن عبدالله انصاری می‌رسد.[۲] برخی به دلیل تسلط وی بر فلسفه از او به عنوان «شیخ اشراق قم» یاد می‌کردند.[۳]

 

تحصیلات

او تحصیلات ابتدایی و مراحل نخستین تحصیل علوم دینی را در زادگاه خود شروع کرد و در سال ۱۳۲۵ش به شیراز رفت.[۴] بعد از شش سال در سال ۱۳۳۱ش وارد حوزه علمیه قم شد و تا پایان عمر مشغول تحصیل و تدریس در حوزه بود[۵] او جزء چند شاگرد خاصی بود که در درس خصوصی فلسفه علامه طباطبایی حاضر می‌شد.[۶] چندین بار نیز این درس در منزل مسکونی انصاری شیرازی برگزار شده بود.

 

شاگردان و آشنایانش او را با صفات پسندیده اخلاقی و زندگی زاهدانه توصیف کرده‌اند.[۷]

 

انصاری شیرازی سابقه مبارزه با نظام سلطنتی پهلوی و بازداشت و زندانی شدن دارد.[۸] بنابر گزارش ساواک قم، وی در مرداد ۱۳۴۳ش در مسجد امام حسن عسکری(ع) به منبر رفته و بیاناتی اظهار داشته که به دنبال آن از مرکز ساواک به وی تذکر داده شده است.[۹] همچنین او سخنران سالگرد واقعه فیضیه بود.[۱۰] وی به مدت سه سال در کوهدشتِ لرستان و نائینِ اصفهان تبعید بود.[۱۱]

او یکی از دوازده نفری است که پس از درگذشت آیت الله بروجردی، مرجعیت امام خمینی را که مخالف نظام حکومتی وقت بود، حمایت و تبلیغ کردند.[۱۲]

 

درگذشت

یحیی انصاری شیرازی در ۱۴ دی ۱۳۹۳ش / ۱۳ ربیع‌الاول ۱۴۳۶ق بعد از یک دوره بیماری طولانی، بر اثر ایست قلبی در قم از دنیا رفت.[۱۳] پیکر او در دوشنبه ۱۵ دی از مسجد امام حسن عسکری(ع) به طرف حرم حضرت معصومه(س) تشییع و بعد از اقامه نماز میت توسط آیت الله مکارم شیرازی در حرم کنار مرقد علامه طباطبایی به خاک سپرده شد.[۱۴] آیت الله خامنه‌ای در پیامی رحلت یحیی انصاری شیرازی را تسلیت گفت و از او به عنوان عالم ربانی و حکیم و عارف الهی یاد کرد که عمر با برکتش را یکسره با پارسائی و پرهیزگاری در خدمت علم و ترویج معارف الهی سپری کرد.[۱۵]

 

تدریس در حوزه علمیه

او کتاب‌های متعددی همچون شرح لمعه، رسائل، مکاسب، کشف المراد، شرح تجرید، شرح منظومه سبزواری، شرح اشارات، اسفار، شرح فصوص قیصری، تمهید القواعد، شرح منازل السائرین و مصباح الانس، را تدریس کرده است. او هم چنین به تدریس مجلداتی از بحار الانوار که در آن به بحث معاد پرداخته شده، اشتغال داشته است.[۱۶]

 

با تأکید و به سفارش علامه حسن حسن‌زاده آملی درس‌های شرح منظومه وی از روی نوارهای درسی پیاده سازی و منتشر شده است. این مجموعه در چهار جلد و با عنوان دروس شرح منظومه حکیم ملا هادی سبزواری و توسط انتشارات بوستان کتاب منتشر شده است.[۱۷]

مجمع عالی حکمت اسلامی در ۱۹ خرداد ۱۳۸۹ش از شخصیت علمی او تجلیل کرد.[۱۸]

 

اساتید

سید نورالدین حسینی شیرازی

سید عبدالعلی آیت اللهی

سید محمدباقر سلطانی

سید حسین طباطبایی بروجردی

سید روح‌الله موسوی خمینی

محمدعلی اراکی

حسینعلی منتظری

سید محمدحسین طباطبائی

مرتضی حائری یزدی

سید محمدحسن الهی

 

شاگردان

به دلیل سال‌های طولانی تدریس او در حوزه علمیه قم تعداد شاگردان او قابل شمارش نیست. برخی از معروف‌ترین شاگردان او عبارتند از:

مهدی شب‌زنده‌دار[۱۹]

احمد عابدی [۲۰]

 سید هاشم حسینی بوشهری [۲۱]

 

تألیفات

آثار آیت الله انصاری عبارتند از:

اصطلاحات حکمت متعالیه (فارسی)

آهنگ آزادی از سرکوه داراب (این کتاب، فارسی و شامل قسمتی از فداکاری‌های جدّش زکریا نصیر الاسلام در راه مشروطه و شرح زندگانی جابر بن عبدالله انصاری است).

سروشی از عالم غیب (تفسیر سوره نبأ به زبان فارسی)

اشعار و قصائد و غزلیات

مجموعه درس‌های فلسفی او در کتابی به نام دروس شرح منظومه حکیم سبزواری در ۴ جلد منتشر شده است.

حکمت ناب، شامل چهل درس از درس های اخلاقی آیت الله انصاری شیرازی

 

آثار تولید شده مرتبط

رادیو معارف برنامه ای رادیویی در مورد زندگینامه وی با نام حیات طیبه در سال ۱۳۹۸ پخش کرد.

 

پانویس

۱. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

۲. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

۳. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه؛ «راز اشک‌های عارفانه آیت الله انصاری شیرازی»، سایت مشرق‌نیوز.

۴. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

۵. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

۶. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

۷. «راز اشک‌های عارفانه آیت الله انصاری شیرازی»، سایت‌ مشرق‌نیوز.

۸. توصیف آیت‌الله انصاری شیرازی به قلم آیت‌الله جوادی آملی»، خبرگزاری فارس؛ «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

۹. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»

۱۰. «مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

۱۱. توصیف آیت‌الله انصاری شیرازی به قلم آیت‌الله جوادی آملی»

۱۲. «آخرین وضعیت جسمانی شیخ‌الاشراق قم»، خبرگزاری فارس.

۱۳. «آیت الله انصاری شیرازی از اساتید برجسته اخلاق حوزه قم درگذشت»، خبرگزاری ایرنا.

۱۴. «گزارش تصویری مراسم تشییع و تدفین پیکر آیت الله انصاری شیرازی»، سایت خبری جماران.

۱۵. پیام تسلیت در پی درگذشت آیت‌الله انصاری شیرازی ۱۵ دی ۱۳۹۳، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت الله خامنه‌ای.

۱۶. «آیت الله انصاری شیرازی درگذشت»، سایت فردانیوز.

۱۷. «آخرین وضعیت جسمانی شیخ‌الاشراق قم»، خبرگزاری فارس.

۱۸. «اشک‌های شیخ اشراق»، خبرگزاری فارس.

۱۹. «شب‌زنده‌دار کیست؟»، خبرگزاری فارس.

۲۰. رزومه استاد احمد عابدی در دانشگاه باقرالعلوم، سامانه دانشگاه باقرالعلوم.

۲۱. زندگینامه سید هاشم حسینی بوشهری، سایت جامعه مدرسین.

 

منابع

«اشک‌های شیخ اشراق»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۹ دی ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

«آخرین وضعیت جسمانی شیخ‌الاشراق قم/ انتقاد از مطالب نادرست سایت‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۶ دی ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

«آیت الله انصاری شیرازی درگذشت»، سایت خبری فردا، ۱۴ دی ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

«آیت الله انصاری شیرازی از اساتید برجسته اخلاق حوزه قم درگذشت»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۴ دی ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

«توصیف آیت‌ الله انصاری شیرازی به قلم آیت‌الله جوادی آملی»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۴ بهمن ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

«راز اشک‌های عارفانه آیت الله انصاری شیرازی»، خبرگزاری مشرق، تاریخ درج مطلب: ۱۴ دی ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

«گزارش تصویری مراسم تشییع و تدفین پیکر آیت الله انصاری شیرازی»، تاریخ درج مطلب: ۱۵ دی ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

«مروری بر زندگی و فعالیتهای آیت الله انصاری شیرازی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۷ دی ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۳۹۷ش.

 

مشاهده خبر در جماران