آیا کشورهای عربی به دنبال دور زدن تنگه هرمز هستند؟

به گزارش جماران؛ کارشناس مسائل عمان گفت: احداث جاده مذکور بیش از دور زدن هرمز باشد، برای دور زدن امارات و افزایش تجارت بین عمان و عربستان است که تاکنون مشکل زیادی داشتند.

هیثم بن طارق، سلطان عمان در نخستین سفر خارجی خود بنا به دعوت سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان قرار است راهی ریاض شود.

این سفر که به مدت ۲ روز به طول خواهد انجامید، پس از گذشت دو ماه از اعتراضات کم‌سابقه به بیکاری انجام می‌شود که چالشی پیش روی سلطان جدید عمان به شمار می رود.

در همین رابطه، عبدالرحمن الملحم، تحلیلگر امور سیاسی عربستان گفته است: این سفر بسیار حائز اهمیت است و برای تحکیم مناسبات مستحکم دو طرفه انجام می شود.

سالم الجهوری، پژوهشگر عمانی مناسبات بین‌الملل هم در این باره عنوان کرده: عمان و عربستان از زمان به تخت نشستن سلطان هیثم با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند و سلمان بن عبدالعزیز به هنگام تماس برای تسلیت وفات سلطان پیشین، از وی برای سفر به ریاض دعوت رسمی به عمل آورد.

بنا بر این گزارش؛ اقتصاد عمان به دلیل افت بهای نفت و پیامدهای اپیدمی کرونا، با افزایش بدهی‌ها دست به گریبان است، به طوری که صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرد که حجم بدهی‌های خارجی عمان از ۱۲۷ درصد تولید ناخالص ملی در سال گذشته به ۱۱۲ درصد در سال جاری کاهش پیدا خواهد کرد.

عمان در ماه آوریل گذشته برای نخستین بار در چارچوب اصلاحات اقتصادی، قانون مالیات بر ارزش افروده را تصویب کرد.

 

عمان با چالش‌های اقتصادی بزرگی دست به گریبان است

 

الملحم در این باره گفته است: وضعیت سلطان کنونی عمان نسبت به پیش بسیار متفاوت است، عمان با چالش‌های اقتصادی بزرگی دست به گریبان است و به عربستان به عنوان شریکی اقتصادی نگاه می کند و پیش‌بینی می‌شود که دو کشور در این سفر، توافقات اقتصادی بزرگی امضا کنند.

حجم مبادلات تجاری میان عربستان و عمان در سال گذشته به 3.36 میلیارد دلار رسید که بیشتر شامل آهن آلات، فولاد و فرآوردهای شیمیایی بود.

الجهوری معتقد است که در این سفر، چهار پرونده مورد بررسی و مذاکره قرار خواهد گرفت؛ نخست مناسبات دوجانبه و دوم روابط اقتصادی، مسئولان دو کشور همچنین درباره ارتباط اقتصادی و بهره‌برداری از تاسیسات و بنادر دو کشور به خصوص بنادر عمانی و برپایی منطقه اقتصادی صنعتی در اراضی عمان رایزنی خواهند کرد.

 

الجهوری در ادامه درباره احیای پروژه خط انتقال لوله نفت از عربستان به منطقه الدقم سخن گفت و افزوده است: عمان در تلاش است تا الدقم را که روزی تنها روستایی برای صید ماهی بود و در فاصله ۵۵۰ کیلومتری جنوب مسقط قرار دارد را به بندر و مرکز صنعتی مهمی در خاورمیانه تبدیل کند.

وی درباره خط لوله انتقال نفت بیان داشته: این پروژه‌ای قدیمی است و به زمان جنگ ایران و عراق در دهه هشتاد میلادی باز میگردد که قرار بود کویت و امارات هم در آن مشارکت داشته باشند.

الجهوری پیش‌بینی کرده: عربستان در حال بررسی این پروژه برای پرهیز از مخاطرات امنیتی موجود در تنگه هرمز است.

 

به گفته وی؛ دو طرف همچنین درباره فرصت‌های سرمایه‌گذاری در زمینه پتروشیمی، گردشگری و انرژی خورشیدی و اعلام زمان افتتاح مسیر زمینی ۸۰۰ کیلومتری میان ریاض و غرب همان رایزنی خواهند کرد.

الجهوری در پایان گفته است: پادشاه عربستان و سلطان عمان همچنین درباره شورای همکاری، بازار مشترک خلیجی، روادید واحد، همکاری در زمینه گمرکی، امنیت کشورهای شورای همکاری پس از خروج امریکا از افغانستان، پرونده یمن و ایران گفت‌وگو خواهند کرد.

 

عمان بدنبال کم‌اهمیت کردن تنگه هرمز نیست

 

میرجواد میرگلوی‌بیات در این باره اظهار داشت: عمان با امارات در منطقه تنگه هرمز که قبایل قواسم سکونت دارند اختلافات مرزی دارند و امارات هم نسبت به آن قسمت ادعا دارد، بنابراین یکی از مزایای تنگه هرمز برای عمان که در جنوب این منطقه قرار گرفته این است که همه کشورها در بحران‌ها حاکمیت این کشور بر آن قسمت را به رسمیت می‌شناسند، بنابراین عمان هیچگاه چه در زمان بحران و چه غیربحران بدنبال کم‌اهمیت کردن تنگه هرمز نیست.

وی با بیان اینکه منافع عمان در تنگه هرمز تهدید نمی‌شود و می‌تواند نفت و گاز خود را از خارج از تنگه صادر کند، افزود: هر قدر اهمیت تنگه هرمز حفظ شود حاکمیت عمان بر آن منطقه بیشتر به چشم جهانیان می‌آید، بنابراین در وهله اول باید گفت عمان به دنبال تضعیف تنگه نیست.

این کارشناس مسائل عمان تصریح کرد: سفر امروز سلطان عمان به عربستان و افتتاح جاده 650 کیلیومتری در منطقه الاحساء عربستان که از شمال ربع‌الخالی و  جنوب امارات عبور می‌کند در واقع دور زدن امارات است تا تنگه هرمز.

وی خاطرنشان کرد: جاده در برخی نقاط دوبانده است و ظرفیت آنچنانی برای حمل و نقل تانکرها ندارد، منطقه صعب‌العبور و در 6 ماه سال دمای منطقه 50 درجه است.  برای تحقق هدف دور زدن تنگه هرمز از مناطق نفتی شرق عربستان تا آن منطقه‌ای که عمان اقدام به ساخت بندر کرده است حدود 1400 کیلومتر جاده وجود دارد که این مسیر در مقابل حمل و نقل با کشتی مقرون به صرفه نیست.

میرگلوی‌بیات تاکید کرد: احداث جاده مذکور بیش از دور زدن هرمز برای دور زدن امارات و افزایش تجارت بین عمان و عربستان است که تاکنون مشکل زیادی داشتند، بنابراین نیاز به مسیر مستقیم داشتند تا حجم مبادلاتشان بالا برود، این جاده را ساخته‌اند که نیازی به امارات نداشته باشند و مستقیما به هم متصل شوند.

وی یادآور شد: خط لوله نفتی که قرار است احداث شود هم در زمان بحران بکار خواهد آمد و هم اینکه اگر تنگه هرمز و باب‌المندب بسته شود عربستان بتواند از این خط لوله استفاده کند.

این کارشناس حوزه انرژی گفت: عربستان همواره نسبت به عمان و شرق یمن یک نگاه طمع‌کارانه داشته است، در بحران جنگ ظفار که نیروهای ایرانی هم حضور داشته‌اند قبل از اینکه کمونیست‌ها کادرهای اصلی را تشکیل دهند و تغییر ایدئولوژی داده شود شورشیان ظفار از سوی عربستان حمایت می‌شدند. عربستان آن زمان به دنبال این بود که آن قسمت را از عمان جدا و به خاک خود منضم کند با این کار عملا از شر تنگه‌ها خلاص و به اقیانوس هند می‌رسید ولی این اتفاق نیفتاد. وقتی تغییر ایدئولوژی دادند امریکا و انگلیس باهم متحد شدند و با توجه به اینکه یمن جنوبی هم دست چپگرایان بود به شدت احساس خطر کردند، بنابراین اگر قرار بود تنگه هرمز هم دست متحدان شوروی و چین بیفتد منافع‌شان به خطر می‌افتاد، بنابراین با هم متحد شدند.

وی با اشاره به اینکه عربستان بدنبال منضم کردن بخشی از خاک یمن و عمان برای دسترسی به دریاهای آزاد بوده، بیان داشت: این خط لوله هنوز احداث نشده و عمان بدنبال احداث مخازن بزرگی است که نفت را انبار کند در این صورت یک برگ برنده در کشمکش‌های منطقه‌ای دارد.

بیات گفت: جنس نفت‌ کشورها هم متفاوت است یعنی نفت کویت نمی‌تواند در لوله‌ها حرکت داده شود، در هر حال بیش از اینکه خط لوله برای دور زدن تنگه هرمز باشد یک بهره اقتصادی برای عمان است که کشورهای منطقه از این مسئله تا حد زیادی استقبال نمی‌کنند و بعید است در کوتاه مدت اجرایی شود.

منبع: ایلنا

مشاهده خبر در جماران