نکاتی درباره رشد اخلاقی کودکان که باید بدانید

جی پلاس، اخلاق، توانایی دیدن تفاوت بین درست و نادرست در افکار، اعمال و رفتار است.

آموزش این مفهوم به کودکان هدف اصلی پرورش فرزند است. توسعه اخلاقی با مفاهیم اخلاقی که کودک از نوجوانی تا بزرگ‌سالی می‌آموزد، با مفاهیم اخلاقی برخورد می‌کند و نیز رشد اخلاقی در کودکان به تدریج از دوران کودکی تا نوجوانی و تا بزرگ‌تر شدن رخ می‌دهد.

تحقیقات نشان داده است که کودکان اخلاق را از نزدیک‌ترین افراد اطراف خود فرا می‌گیرند.

بهتر است فرزندتان را از طریق فعالیت‌های فردی، گروهی و آموزشی تشویق کنید تا بتوانید بهترین تغییر را ایجاد کنید. بازی‌ها می‌توانند همکاری و برابری را برای کودکان آموزش دهند همچنین اصول اخلاقی را که فکر می‌کنید بسیار مهم است به فرزند خود توضیح دهید یعنی برای کودکان آموزش دهید چگونه رفتار بد بر دیگران و بر خودشان نیز تاثیر بد می‌گذارد مانند اینکه اگر دروغ می‌گویی، یک روز هیچ کس تو را باور نخواهد کرد یا آموزش دهید اخلاق خوب پیامدهای خوبی دارد.

اطمینان حاصل کنید که شما به عنوان یک پدر و مادر، تعهدات و وعده‌های خود را حفظ و مهربانی را به فرزند خود نشان می‌دهید.

مژگان نیکنام روانشناس درباره رشد اخلاقی در کودکان، اظهار کرد: اخلاق قوانین و اصولی است که هرجامعه آن را متناسب با شرایط‌های تعریف شده برای خود بصورت هنجار می‌پذیرد و برای سالم زیستن و داشتن یک الگوی زندگی سالم باید هر فرد این قواعد و قوانین را رعایت کند.

این روانشناس ادامه داد: در حقیقت قوانین اخلاقی مرز بین هنجارها و ناهنجاری ها را مشخص می‌کند و اصولی وجود دارد که فرد آن‌ها را با توجه به فرهنگ، مذهب و عرف جامعه در خانواده یاد می‌گیرد.

وی با بیان اینکه عمدتا آموزش قواعد اخلاقی از دوره کودکی آغاز می‌شود، افزود: این فرآیند هم‌زمان با رشد و تربیت کودک باید صورت پذیرد و این قوانین اخلاقی توسط والدین، محیط‌های آموزشی و جامعه به ترتیب آموزش داده شود.

وی تصریح کرد: با توجه به تحقیقات صورت گرفته و الگوی تحولی، کودک از ۶سالگی به بعد می‌تواند قواعد اخلاقی را بشناسد و بداند که هر رفتاری پشتوانه آن در واقع قوانینی است که آن را هنجار یا ناهنجار می‌کند بنابراین اولین محلی که کودک در آن پرورش می‌یابد خانواده است پس اولین افرادی که وظیفه دارند رشد اخلاقی کودک را به عهد بگیرند پدر و مادر هستند.

وی با اشاره به مثالی، ادامه داد: زمانی که کودک لیوانی را می‌شکند دو صورت دارد یا به عمد یا غیر عمد بوده است که تشخیص میان این دو را والدین یا با سیستم پاداشی یا تنبیهی مشخص می کنند. البته نه تنبیه مستقیم چرا که کودک باید انعکاس عملکرد خود را ببیند که آیا اخلاقی یا غیر اخلاقی است. این امر مهم است که مرز بین هنجار و ناهنجاری برای کودک مشخص شود و بعد از آن محیط‌هایی مانند مهد کودک و مدرسه این وظیفه را برعهده دارند.

وی افزود: اگر برای کودک در تعاملات خود با دیگر همسالانش مشکلی پیش بیاید این وظیفه آن مسئول آموزشی است که تذکر و آموزش بدهد الگوهای درست و نادرست را چرا که این آموزش‌ها تا دوره نوجوانی ادامه پیدا می‌کند و در ایام جوانی به روایتی فرآیند رشد اخلاقی تکمیل می‌شود پس بنابراین این فرآیند طولانی و عمیق است و فرد آن را تا دراز مدت با خود به همراه دارد.

وی تصریح کرد: یک جوان باید الگوهای رفتاری را بشناسد که شروع یادگیری آن از دوره کودکی است و این الگوها را نسبت به همسالان خود در کودکی تا هم نوعان خود در بزرگ‌سالی به جامعه ارائه دهد پس بنابراین همین الگوهای رفتاری هستند که یک فرد را اخلاق مدار می‌کنند و قطعا شخصی که به دوران جوانی و مستقل شدن می‌رسد اگر با این شیوه بزرگ شود طبعا یک فرد اخلاق مدار خواهد بود و این را هم به نسل بعد از خود منتقل می‌کند.

نیکنام گفت: در رشد اخلاقی کودک، خانواده و جامعه بسیار اهمیت دارند و درواقع خانواده پایه و اساس آن را بنیان گذاری می‌کند و جامعه نیز در محیط‌های آموزشی،روابط و حضور فرد در مجموعه‌های مختلف اجتماعی را برعهد می‌گیرد که متناسب با فرهنگ و عرف الگوهای رفتاری را در فرد به وجود می‌آورد که طبعا برعکس آن یعنی بی اخلاقی عوارض جبران ناپذیری را در فرهنگ و بافت یک جامعه به وجود می‌آورد.