مهمترین مشکل سینمای ایران از زبان مسعود ده نمکی

جی پلاس، مسعود ده‌نمکی کارگردان سینمای ایران درباره لزوم توجه سینماگران به تحقیق و مطالعه در آثارشان گفت: اگر این پیش فرض را بپذیریم که یکی از مشکلات سینمای ایران بحث فیلمنامه است و یک فیلمنامه خوب و استاندارد متکی به پژوهش است، موضوع و اهمیت بحث پژوهش جایگاه ویژه‌تری در میان سینماگران و آثارشان پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: طبیعی است هر نویسنده‌ای که می‌خواهد در حوزه‌ای تخصصی فیلمنامه بنویسد، باید در آن زمینه مطالعه و پژوهش داشته باشد و مسلماً اگر این اتفاق نیفتد، فیلمنامه فقیر، کم محتوا و غیرواقعی خواهد بود. موضوع تحقیق و پژوهش اصلی ضروری است و با توجه به ژانری که فیلمنامه در آن نوشته می‌شود باید جدی گرفته شود. این مسئله می‌تواند متکی به مطالعه آثار دیگران هم باشد.

ده‌نمکی در بخش دیگری از صحبت‌هایش اظهار داشت: یک کارگردان اگر خودش مولف باشد برای بیشتر آشنا شدن با موضوع و ملموس‌تر شدن آن باید وارد حوزه‌های مطالعاتی و یا تحقیقات میدانی نیز شود و اگر این موارد رعایت نشود حتی اگر فیلمنامه قوی باشد، اما کارگردان فرم و محتوا را درست نشناسد نتیجه اثر ضعیف خواهد شد.

کارگردان «اخراجی‌ها» با اشاره به لزوم تحقیق در همه حوزه‌ها بیان کرد: درحوزه سینمای جنگ خیلی‌ها معتقد به تخیل و مسائلی از این هستند، اما بستر تاریخی در این حوزه آنقدر غنی و بکر است که ما را از تخیل مستغنی می‌کند. ما در حوزه جنگ می‌توانیم آثاری خلق کنیم که منحصر به فرد هستند، اما چون پژوهش درباره این مسائل وجود ندارد معمولا آثار ساخته شده در این زمینه که با خیال‌پردازی همراه هستند، با بازخورد‌های منفی مواجه می‌شوند. البته من معتقدم خیال‌پردازی در فیلمنامه‌نویسی یکی از اصول است، اما آن هم باید با قواعد خاص خودش پیش رود.

این کارگردان با تاکید بر این موضوع که عدم توجه به تحقیق تنها در میان سینماگران نیست تصریح کرد: گاهی اوقات ضعف مطالعه و پژوهش حتی در نهاد‌های نظارتی نیز به چشم می‌آید و کاملا ملموس است. یادم می‌آید زمان ساخت «اخراجی‌های ۲» وقتی قصه هواپیما ربایی و بردن مسافران به یکی از اردوگاه‌های اسرا را طرح کردم فیلمنامه رد شده بود و من را متهم به نوشتن یک قصه تخیلی و غیرواقعی کردند. در حالیکه این روایت مبتنی بر پژوهش بود و تاریخ اسارت شاهد بر این اتفاق است. این ماجرا در فیلم فقط بستر سینمایی و دراماتیک پیدا کرده بود به همین دلیل با واکنش نهاد‌های نظارتی مواجه شده بود، اما بعد از توضیحات لازم و ارائه مستندات مسئولان نظارتی متوجه شدند که اشتباه کردند.

ده‌نمکی در بخش دیگری از صحبت‌هایش اضافه کرد: طبیعی است در صورتیکه فیلمنامه‌نویس، کارگردان و یا حتی بازیگرانی که قرار است نقش‌ها را بازی کنند درباره جزئیات کار خودشان تحقیق و مطالعه داشته باشند نتیجه مثبت، ملموس و واقعی در کلیت اثر تجلی پیدا می‌کند و منجر به ساخت یک اثر خوب می‌شود چراکه این دو موضوع لازم و ملزوم یکدیگرند.

گفتنی است، چهارمین دوره جایزه پژوهس سال سینمایی فروردین ماه ۱۴۰۰ برگزار می‌شود.