نظر کارشناسان در مورد حضور نظامیان در انتخابات ۱۴۰۰: مشارکت را پایین می آورند

به گزارش جماران؛ روزنامه آرمان ملی در شماره امروز خود نوشت:  «یک کاندیدای نظامی بر صندلی ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ می‌نشیند» این گزاره‌ای است که از مدت‌ها پیش، بارها از سوی بسیاری از چهره‌های سیاسی و کاربران شبکه‌‌های اجتماعی مطرح شده و می‌شود‌. در واقع تا پیش از انتخابات آمریکا، تصور اینگونه بود که کاندیدای نظامی بهترین گزینه است و گمانه‌زنی‌هایی نیز از کاندیداهای احتمالی همچون سردار حسین دهقان، محسن رضایی و محمدباقر قالیباف مطرح شد، هر اندازه نام محسن رضایی و قالیباف برای همه و تمایلشان برای رسیدن به پاستور آشنا بود و ورودشان تازگی نداشت، اما سردار دهقان با اعلام کاندیداتوری برای ۱۴۰۰، بحث رئیس‌جمهور نظامی را جدی‌تر کرد.

چنانکه امروز صحبت‌ از چهره‌هایی نظامی جدید در انتخابات ریاست‌جمهوری همچون سردار سعید محمد رئیس قرارگاه خاتم الانبیاء است. با این حال نظامی ها از حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری و کاندیداتوری تجربه خوشی ندارند.

از نخستین حضور نظامی‌ها در عرصه سیاست و انتخابات که به سال ۸۰ و کاندیداتوری علی شمخانی وزیر دفاع دولت وقت می‌رسد و طی آن وی در رقابت با رئیس دولت اصلاحات شکست خورد؛ تا حضور ۳ بار محمدباقر قالیباف در مقاطع مختلف ۸۴، ۹۲ و ۹۶ که هر سه دوره با ناکامی وی گذشت و در نهایت آمدن ۲باره محسن رضایی در سال ۸۴ و ۸۸ که او هم ۲ تجربه ناموفق پشت سر گذاشت. البته رضایی سال‌هاست یونیفرم نظامی را از تن به در کرده تا رخت سیاست بپوشد اما گویا سیاست اجرایی و ردای ریاست‌جمهوری با او سر سازگاری ندارد.

لذا این تجربه تاریخی از حضور نظامی‌ها در انتخابات نشان می‌دهد که جامعه چندان تمایلی به سپردن سکان اداره کشور به یک نظامی ندارد و ترجیح می‌دهد نظامیان به وظیفه ذاتی خود بپردازند. با این حال نباید از یاد برد که انتخابات و کاندیداتوری امری آزاد است و نمی‌توان از حضور افراد جلوگیری کرد. کارشناسان نیز هم عقیده‌اند که حضور نظامیان در عرصه انتخابات چندان مورد قبول جامعه نخواهد بود.

عدم استقبال مردم

علی مطهری نایب‌رئیس مجلس دهم نخستین کسی بود که به موضوع رئیس‌جمهور نظامی ورود و اظهارنظر کرد. وی در این باره می‌گوید: من فکر نمی‌کنم ریاست‌جمهوری نظامیان مورد اقبال مردم قرار بگیرد. به نظرم مردم هم از این موضوع استقبال نمی‌کنند. دلیلش روشن است؛ یک نظامی کارش نظامی‌گری است، کارش ورود در عالم سیاست نیست. هرکسی باید کار خود را انجام دهد. تداخل مسئولیت‌ها در یکدیگر به صلاح کشور نیست.

مردم اقبالی به نظامی‌ها ندارند

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در خصوص حضور نظامی‌ها در انتخابات معتقد است: کشور در شرایطی قرار ندارد که مردم بخواهند تجربه حضور نظامیان در انتخابات سال آینده را تجربه کنند مدت‌ها می‌شود که مردم به حضور نظامیان در حوزه تخصصی خودشان علاقه‌مند هستند. محمدجواد حق‌شناس می‌گوید: نباید نظامیان در مسائلی که در آن تخصص ندارند، ورود کنند. اگر نظامیان در دفاع از تمامیت ارضی و استقلال کشور فعالیت کنند، آسیبی به کشور نخواهد رسید. در هیچ زمانی ما تجربه مثبت و روشنی را از حضور نظامیان در عرصه نظامی نداشته‌ایم و شاید به ندرت وجود داشته باشد که نظامیان در عرصه اجرائی موفق عمل کرده باشند. وی بیان می‌دارد: در همه انتخابات گذشته و در دوره‌های مختلف ما حضور نظامیان را در فضای انتخاباتی داشته‌ایم و در تمام دوره‌های پیشین ریاست‌جمهوری تا به امروز مردم اقبالی به آمدن نظامیان در فضای ریاست‌جمهوری کشور نداده‌اند.

تبعات حضور نظامی‌ها

رسول منتجب‌نیا فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره گزینه نظامی برای انتخابات 1400 معتقد است: طرح این موضوع ضربه سنگینی است و باعث ناامیدی مردم می‌شود. من از افرادی که این موضوع را مطرح می‌کنند تعجب می‌کنم که آیا به تبعات آن فکر نمی‌کنند که این موضوع فقط کمک کردن به دشمن است! مگر ما تاکنون کاندیدای نظامی نداشتیم؟ محسن رضایی و قالیباف افراد نظامی بودند و استقبال مردم به آنها را هم دیدیم، پس در گذشته هم کاندیدای نظامی داشتیم، اما حضور آ‌نها برای اداره کشور معنای خوبی ندارد.

اول اختیارات رئیس‌جمهور

نعمت احمدی حقوقدان و وکیل دادگستری نیز در این خصوص می‌گوید: اول باید بررسی کنید تا متوجه این موضوع شوید که اصلا رئیس‌جمهور در ایران چه مقدار قدرت دارد و بعد از این موضوع باید نظامی بودن آن را بررسی کنید. وقتی که اختیارات رئیس‌جمهور در کشور ما مشخص است، اگر رئیس ستاد ارتش هم به ریاست‌جمهوری برسد در اختیارات آنها تفاوتی ندارد. رئیس‌جمهور نظامی هم بیشتر از ابزاری که در اختیار دارد، نمی‌تواند برای کشور کاری کند.

استفاده از ظرفیت نظامیان

محمد سالاری عضو شورای شهر نیز در خصوص حضور نظامی‌ها در انتخابات می‌گوید: قطعا نظامیان کشور با توجه به عرصه‌های نظامی که بوده‌اند ما می‌توانیم از ظرفیت آنها در انتخابات استفاده کنیم اما مساله مهم‌تر این است که در حال حاضر ما نمی‌توانیم در منصب ریاست‌جمهوری تصمیم بگیریم که چه کسانی کاندیدا شوند. این مساله توسط شورای نگهبان پیگیری شود و آنها هستند که تصمیم می‌گیرند کاندیداهای نظامی در انتخابات حضور داشته باشند.