صف ازدواج در روز رُندترین تاریخ سال

روزنامه ایران نوشت؛ روز یکشنبه ۹۹/۹/۹ ‌سری به دفاتر ازدواج و طلاق ‌زدیم. به‌ هر دفتری که وارد ‌شدیم، دسته‌های گل و ‌تعداد اندک مهمان‌ها همه ‌ماسک‌زده و با فاصله کنار سفره عقد نشسته بودند. ‌ یک نفر ‌هم اسپری ضد عفونی به‌ دست ‌جلوی در ایستاده و به هر کس که وارد می‌شد ‌اسپری می‌زد.

ازدحام زیادی برای ثبت عقد داشتیم

آقای شبانی، سردفتر ازدواج در ‌حوالی یکی از خیابان‌های ‌مرکز تهران با اشاره به ‌این‌ که هر روز تا ساعت ۸ شب ‌باز هستیم، به «ایران» ‌می‌گوید: با شیوع کرونا ‌مراجعه برای ازدواج کم شده ‌اما دیروز با ازدحام بی‌نظیری ‌روبه‌رو بودیم؛ به‌ طوری که ‌مجبور شدیم خیلی از ‌مشتری‌ها را رد کنیم، با یک ریتم فشرده از ساعت ۱۰ ‌صبح کارمان را شروع کردیم ‌و تا شب هم در حال ثبت ‌عقد ازدواج بودیم.

او درباره ‌اجرای پروتکل‌های بهداشتی ‌به دلیل شیوع کرونا توضیح ‌می‌دهد: قبل از مراسم ‌به‌ صورت تلفنی اعلام ‌می‌کنیم که همه ملزم به زدن ‌ماسک هستند و باید با فاصله ‌از هم بنشینند. مهمانان هم ‌در مجموع در نهایت ۸ نفر بیشتر نباید باشند.‌ بعد از مراسم عقد هم کل ‌سالن عقد و کل دفترخانه را تمیز و ضد عفونی می‌کنیم.‌

از آغاز هفته پیش هم با شدت گرفتن طرح‌های کرونایی دفاتر ازدواج و طلاق به‌ صورت یک‌ روز در میان و زوج و فرد باز هستند. اما دیروز (یکشنبه) به‌ دلیل شلوغی و تمایل مردم به ثبت ازدواج در این تاریخ همه دفاتر باز بودند. دیروز خوب کار کردیم اما متأسفانه با شیوع کرونا و کاهش ازدواج‌ها حتی از پسِ پرداخت اجاره ملک‌ هم برنمی‌آییم.

به خانه‌هایی که مهمان بالای ۱۰نفر دارند نمی‌روم!

از بیرون دفتر دیگری در منطقه گیشا هم صدای خواندن خطبه عقد می‌آید. اجازه گرفته و وارد می‌شویم و صبر می‌کنیم تا خواندن خطبه تمام شود. سردفتر با بیان این‌ که روز یکشنبه شلوغ‌ترین روز سال در خصوص ثبت ازدواج بود به «ایران» می‌گوید: کلاً ۷ ثبت سند ازدواج داریم. از صبح تا ساعت ۳ بعد از ظهر، حدود ۴ عقد ثبت کرده‌ایم. یک گروه دیگر هم حضوری به دفتر مراجعه می‌کنند و همین‌ جا با حضور ۶ نفر مهمان و با رعایت کامل پروتکل‌ها خطبه عقد جاری می‌شود. ۳ عقد دیگر هم قرار است در خانه خوانده شود.

او درباره رعایت مسائل بهداشتی در این روزهای کرونایی توضیح می‌دهد برای عقد در خانه گفته‌ام که چنانچه افراد بالای ۱۰ نفر باشند حاضر نمی‌شوم و همه باید ماسک بزنند و فاصله اجتماعی را رعایت کنند. هیچ‌ چیز بالاتر از نعمت سلامتی نیست. در همین دفتر هم به همه افراد قبل از ورود تذکرات لازم برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی داده می‌شود تا خدای ناکرده خودم و کارمندانم یا خانواده عروس و داماد مبتلا نشوند.

سردفتر ازدواج دیگری در منطقه جیحون هم که شلوغ‌ترین روز کاری خود را در سال‌ جاری تجربه می‌کند، می‌گوید: دیروز حدود ۱۰ ثبت ازدواج داشتیم. البته متقاضیان بیشتر از این تعداد بوده‌اند. اما دیگر از صبح زود تا پاسی از شب نمی‌توان بیشتر از این تعداد ازدواج را ثبت کرد.

رغبت به ثبت ازدواج در تاریخ‌های خاص

علی‌اصغر زارعی، نایب‌رئیس کانون سردفتران ازدواج و طلاق هم در گفت‌وگویی معتقد است که ثبت ازدواج در تاریخ‌های رُند نظیر ۹۹/۹/۹ در بین زوجین بسیار مرسوم است و نه‌تنها در بحث ثبت ازدواج بلکه در سایر موضوعات نظیر تولد نیز برخی افراد رغبت زیادی به این تاریخ نشان داده‌اند.

وی در انتها با تأکید بر لزوم نظارت نهادهای نظارتی بر فعالیت مجموعه‌های غیر مجاز که اقدام به برگزاری مراسم حتی در ایام محدودیت‌های کرونا کرده‌اند، می‌افزاید: متأسفانه مردم نسبت به چنین مجموعه‌های غیر مجاز رغبت زیادی نشان می‌دهند از سوی دیگر مراکز نظارتی باید به وظیفه خود به‌ درستی عمل کنند و پاسخگوی فعالیت چنین مجموعه‌هایی باشند. در دو هفته اخیر با وجود تعطیلی بسیاری از مراکز این مجموعه‌های غیر مجاز اقدام به برگزاری مراسم جشن و بعضاً شبه‌عروسی کردند. از سوی دیگر متأسفانه ما هر چه هشدار می‌دهیم نهادهای نظارتی پاسخگو نیستند و توجهی نشان نمی‌دهند.

چرایی انتخاب تاریخ‌های لاکچری و لوکس

فهیمه نظری، جامعه‌شناس هم با بیان این که یکی از اتفاقات مهمی که در سال‌های اخیر در جامعه ما در حال رخ دادن است تمایل به انجام فرم‌ها یا شکل‌هایی است که هیچگونه پایه و استدلال عقلی و علمی ندارد، به «ایران» می‌گوید: «بخش زیادی از این تمایلات به‌ واسطه تغییر در ارزش‌ها و هنجارهای جامعه است که خود را در انواع رفتارها و سبک‌های زندگی نشان می‌دهد. رُند بودن تاریخ تولد یا رُند بودن تاریخ ازدواج یکی از همین تغییرات ارزشی است. از منظر جامعه‌شناسی از این تغییرات به‌ عنوان دگرگونی ارزشی یاد می‌شود؛ آن هم تغییر در ارزش‌های اصیل و ریشه‌دار ما ایرانی‌ها که در گذشته پایبندی به آنها برایمان بسیار مهم بود. مثلاً برگزاری مراسم ازدواج در یک تاریخ خاص میمون و مبارک. اما در حال حاضر شاهدیم که این ارزش با تغییراتی همراه بوده است و این پرسش مطرح است که چرا برخی از افراد تمایل به رُند بودن تاریخ دارند؟ در پاسخ می‌توان گفت وقتی جامعه میل به مصرف می‌کند و آن هم از نوع «مصرف متظاهرانه» به ناچار باید خود و سبک زندگی مبتنی بر مصرف خود را با نشانه‌هایی به نمایش بگذارد. به‌ عبارت دیگر این نوع از مصرف نه از سر نیاز واقعی افراد است بلکه نوعی خود را نشان دادن و نمایش دادن است.

به‌ گفته او، در گذشته تغییرات ارزشی در طبقات مرفه جامعه بیشتر به چشم می‌خورد. آنها به‌ واسطه برخورداری از ثروت و منزلت ترجیحات خود را بیشتر به نمایش می‌گذاشتند. در حال حاضر این تغییر در دیگر طبقات اجتماعی هم به وفور به چشم می‌خورد.

دنیای رسانه و حضور سلبریتی‌ها، تبلیغات وسیع با اعداد رُند و در روز خاص می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل تغییرات ارزشی و تغییر در ذائقه و سلیقه مردم جامعه باشد. آنها می‌توانند به‌ راحتی و تا حد امکان ارزش‌های جامعه را تحت‌الشعاع قرار دهند و جامعه را به‌سوی مصرف بیشتر سوق دهند.

نظری در ادامه اضافه می‌کند: متأسفانه این ارزش‌های جدید و مصرف متظاهرانه نه تنها پایه و اساس منطقی ندارند بلکه موجب نوعی فخرفروشی و نشان دادن ترجیحات ظاهری است که زود شکل می‌گیرند و زود در میان مردم جامعه از طریق عرصه‌های مجازی نشان داده می‌شود. تاریخ رُند یک تولد یا تاریخ رُند روز ازدواج شکلی از نمایش زندگی و فخرفروشی در جامعه مصرفی ما است که انتخاب آن نه از روی نیاز بلکه از سر نوعی فخرفروشی است. درک ناقص از چرایی مبادرت به این کار، نمایش منزلت اجتماعی نه از نوع واقعی آن بلکه یکی از دلایل آن است که این مصرف تظاهری می‌تواند اثرات و پیامدهای سوء‌ در پی داشته باشد. افزایش تقاضا برای ازدواج در تاریخ رُند و درج آن در شناسنامه در جامعه مصرفی نشان می‌دهد در این جامعه هنوز چشم و همچشمی وجود دارد و به‌ عنوان نمادی از زندگی لوکس و لاکچری به حساب می‌آید. نمایشی از تجملات و لوکس‌گرایی از آغاز زندگی در ظاهر. یادآور شوم که در جامعه مصرفی اندیشه کمتری وجود دارد و این وظیفه نهادهای رسانه و آموزش است که به آگاه‌سازی افراد جامعه بپردازد.»