پوتین از شکست ترامپ ناراحت شد!

به گزارش جماران، روزنامه آفتاب یزد در شماره امروز خود به تحلیل رفتار ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، پس از شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پرداخته است.

این روزنامه می نویسد: «بایدن را به رسمیت نمی‌شناسم»! عبارتی عجیب که گوینده ی آن البته خاطرنشان می‌کند: «با هر کسی که اعتماد مردم آمریکا را به خود جلب کرده باشد، کار خواهیم کرد.» پوتین در هر دو عبارت؛ همه کاره است، کما این که وقتی رئیس جمهور نیز نیست؛ همه کاره‌ترین چهره ی سیاسی روسیه به شمار می‌آید اما سیاست روسیه، سیاستی مبتنی بر «صبر و حوصله است» به قول«دکتر علی بیگدلی»؛ روس‌ها با یک «قاشق چایخوری» آن قدر پای «دیوار چین» را خالی می‌کنند تا فرو ریزد اما «آمریکایی‌های بی‌حوصله» همین کار را با «بمب اتمی» انجام می‌دهند!

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین ـ آن گاه که فشار سوالات فزاینده شده بود ـ اظهار می‌دارد: «علت سکوت پوتین برخاسته از تقاضای دونالد ترامپ درباره بازشماری آرا در برخی از ایالت‌ها است.» اما همه می‌دانند موضوع به همین موضوع محدود و منحصر نمی‌شود زیرا: «پوتین بر آن است تا به بایدن ثابت کند، به‌رغم تحریم‌های غرب و انزوای بین‌المللی واهمه‌ای از رهبر آینده«جهان آزاد» ندارد؛ چرا؟ چون:«پوتین هیچ‌گاه حاضر نیست از خود ضعف نشان دهد حتی اگر رسانه‌های انگلیسی پرده از «سرطان» و «پارکینسون» او برداشته باشند. فراموش نباید کرد که بایدن، پنجمین رئیس جمهور آمریکا است که ولادیمیر پوتین در دوره زمامداری خود با آن‌ها سروکار داشته است. نخستین‌شان بیل کلینتون بود و سپس، جورج واکر بوش، باراک اوباما و در نهایت دونالد ترامپ.

حمایت بایدن از مدودف، پوتین را محتاط کرده است؟

در آن دوره‌ای که جو بایدن معاونت باراک اوباما را برعهده داشت، پوتین بایدن را تجربه کرده بود و همین موضوع نوعی حس متناقض در او نسبت به رئیس جمهور جدید آمریکا پدید آورده است. برخی تحلیلگران معتقدند: «نباید از نظر دور داشت که بایدن رویکرد مثبت خود نسبت به دمیتری مدودف، رئیس جمهور آن زمان روسیه را پنهان نکرده و حتی ابراز امیدواری کرده بود که مدودف برای دوره بعدی نیز خود را نامزد کند. حال آنکه همه می‌دانیم مدودف تنها پست ریاست جمهوری را برای پوتین حفظ کرده بود تا بار دیگر زمام امور را به دست او بسپارد. پوتین رویکرد مثبت بایدن به مدودف را ظاهرا نه فراموش کرده است و نه بخشیده است.»

به باور پوتین دولت اوباما دولتی ضعیف و دستخوش تردید بوده است. اما در هر صورت پوتین منتظر است ببیند آیا دولت بایدن ـ هریس نسخه سوم «تیم اوباما» است، یا اینکه رویکرد قاطع‌تری در قبال عملکرد دولت روسیه در پیش می‌گیرد. تیم بایدن قطعا به زودی با رهبری روسیه تماس خواهد گرفت. از جمله بر سر مذاکره پیرامون توافق جدیدی برای جایگزین کردن پیمان کاهش جنگ‌افزار هسته‌ای«استارت-۳» که در سال ۲۰۱۱ بین اوباما و مدودف امضا شده بود.

دولت ترامپ همچنان اصرار دارد که چین نیز باید در این پیمان مشارکت کند. پرسش اینجا است که آیا بایدن نیز بر مشارکت چین در این پیمان اصرار خواهد ورزید؟ رویکرد بایدن در قبال چین به سادگی به پوتین نشان خواهد داد که آیا دولت جدید آمریکا نیز سیاست قاطع ترامپ درباره چین را ادامه خواهد داد یا نه!؟ بدیهی است که رویکرد آمریکا در قبال چین برای پوتین از اهمیت بسیاری برخوردار است.

باید توجه داشت که در صحنه جهانی، همراهی و تعامل روسیه و چین روز به روز در حال افزایش است. سیاست دولت بایدن در مورد سه موضوع دیگر نیز برای پوتین حائز اهمیت است: موضوع بلاروس، مسمومیت آلکسی ناوالنی و رویکرد کاخ سفید در قبال اروپا و به خصوص درباره آلمان. با این حال پرسش‌هایی در حاشیه ی این سه موضوع نیز وجود دارد؛ آیا دولت جدید آمریکا بر فشار خود علیه رژیم لوکاشنکو خواهد افزود؟ در چنین حالتی پوتین متوجه خواهد شد که دولت آمریکا حاضر به پذیرش افزایش نفوذ و کنترل روسیه بر سرزمین‌های دوران پسا شوروی به انضمام اوکراین نیست. آیا جو بایدن سوءقصد به جان آلکسی ناوالنی را محکوم خواهد کرد؟ یعنی پیروی از همان سیاستی که اتحادیه اروپا در ارتباط با این موضوع در پیش گرفته است؟

پوتین حرف و حدیث‌های ۴ ساله را به یقین تبدیل کرد!

دکتر بصیری استاد روابط بین‌المللی دانشگاه اصفهان با ارجاع تبریک نگفتن پوتین به بایدن به دوران آغازین ترامپ می‌گوید: این که پوتین در دل همچنان خواهان تمدید چهارساله ی حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید است هیچ شکی وجود ندارد اما وقتی همه، تلویحاً پیروزی بایدن را پذیرفته‌اند و حتی مذاکراتی با وی داشته اند؛ رئیس جمهور روسیه می‌گوید بایدن را به رسمیت نمی‌شناسد یعنی هرچه شایعه در مورد دخالت روس‌ها در انتخابات ریاست جمهوری 2016 وجود دارد صحیح است!

وی ادامه می‌دهد: دوران ترامپ، دوران طلایی جولانِ روسیه در شرق اروپا و سایر نقاط جهان بود چون امتیازات پیدا و پنهانی که ترامپ به روسیه اعطا کرد بر هیچ کسی پوشیده نیست.

این استاد دانشگاه می‌گوید: طبیعی است وقتی هنوز بارقه‌هایی از امید وجود دارد که ترامپ بر مسند امور باقی بماند، پوتین برای تبریک گفتن چندان عجله‌ای نداشته باشد با این توضیح که بالاخره چه بایدن بر سر کار بیاید چه ترامپ باقی بماند، مسئله ی اصلی کاخ سفید روسیه است و اصلی‌ترین اولویت کرملین، ایالات متحده‌ی آمریکا.

بصیری می‌گوید: بر مبنای عرف بین‌الملل، تبریک نگفتن پوتین ساختار شکنانه نیست چون تا 20 ژانویه برای تبریک گفتن وقت باقی است و شاید در این مدت، اتفاقاتی بیافتد که جهان سیاست بپذیرد رفتار پوتین هوشمندانه‌تر از دیگر رهبران جهانی بوده است. با این حال بازهم نباید از نظر دور داشت که نقطه ی اوج آمال و آرزوی پوتین، ترامپ است نه بایدن!

این کارشناس مسائل سیاسی ـ بین‌الملل در واکنش به این سوال که چقدر ممکن است موضع چندپهلوی پوتین به نوعی وقت کشی برای تعیین وضعیت نهایی نتیجه ی انتخابات در آمریکا باشد اظهار می‌دارد: انتخابات 2020 ایالات متحده ی آمریکا همانگونه که انتظار می‌رفت یکی از چالشی‌ترین انتخابات در ادوار گذشته است و اگرچه در 2000 و 2016 نیز چالش‌هایی وجود داشت اما هیچکدام به بحران زایی این انتخابات نبود پس طبیعی است شخصیتی مثل پوتین که خواهان ادامه ی مسیر با دونالد ترامپ است برای تبریک گفتن به رقیب آقای ترامپ عجله نکند حداقل با این کار تصویری مثبت از خود در ذهن کاندیدای بازنده باقی خواهد گذاشت.

بصیری معتقد است؛ نوع انتخابات برگزار شده در نوامبر، جهانیان را محتاط کرده تا دست به عصا حرکت کنند و صبورانه چشم به فرجام ماجرا بدوزند تا حداقل سهیم در هزینه‌های احتمالی این انتخابات و چالش‌های پیش‌بینی شده ی آن نشوند و حتی اگر تبریک نیز گفته‌اند ـ برای مثال چین ـ به گونه‌ای تبریک گفته‌اند که گویی نگفته باشند!

 نوع نگاه جهان به آمریکا تغییر کرده است؟!

دکتر محمدعلی بصیری ضمن تایید این مطلب که «آمریکا شناسی»ِ جهانیان باعث شده تا تعامل خود با ایالات متحده ی آمریکا را تغییر دهند و این که اساساً جوبایدن چهارسال سختی در دوران پساترامپ در پیش خواهد داشت تاکید می‌کند: آمریکای ترامپ، طی چهار سال به بسیاری از مسائل بین‌المللی از جمله، حقوق بین‌الملل، سیاست بین‌الملل، اقتصاد بین‌الملل و قراردادهای بین‌المللی خدشه وارد آورد و همین مسئله کمک کرد تا نوع تعامل با آمریکا به صورت بنیادین تغییر کند فلذا حتما جو بایدن روزگار سختی در پیش خواهد داشت و این از جمله تلخی‌هایی است که در میراث ترامپ برای بایدن و حتی روسای بعدی ایالات متحده ی آمریکا باقی خواهد ماند.

این استاد دانشگاه خاطرنشان می‌کند جو بایدن با دو چالش سخت رو در رو است؛ یکی این که خواسته باشد جهان را در قبال آمریکا به پیش از 2016 بازگرداند و دیگر این که تلاش کند خط و خطوط ترامپ را از دفتر خاطرات 4 ساله‌ای که ترامپ ساکن کاخ سفید بود پاک کند که در هر دو صورت روزگار سختی در پیش خواهد داشت.

بصیری در پایان، پوتین و روسیه را دغدغه ی نخست کاخ سفید معرفی کرده ادامه می‌دهد: روسیه در جاهایی روی کمک آمریکایی‌ها حساب باز کرده و اگر بنا باشد با ساکن بعدی کاخ سفید ـ ترامپ یا بایدن ـ وارد گفتگو و تعامل شود حداقل باید بداند گسترش ناتو تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد و چالش واشنگتن ـ پکن تا چه مرحله‌ای پیشرفت خواهد داشت و نیز این که در مسائلی که روسیه با اروپایی‌ها طرف حساب است، آمریکا را در اردوی اتحادیه‌ی اروپایی خواهد دید یا در جاهایی موافق سیاست‌های کرملین!