دلایل منفی شدن بازار سرمایه چه بود؟ / حقوقی ها چه نقشی دارند؟ / سهام داراسوم چقدر می ارزد؟ / ۱۹۶ میلیون سهم از یک صف ۲۰۰ میلیونی، مردم نبودند!

بازار بورس در این هفته (یکشنبه ۲۷ مهر) بر خلاف انتظارات هفته گذشته ظاهر شد و با صف فروش اغلب نمادهای مهم بازار و افت شاخص بورس همراه شد. در این خصوص مهدی ساسانی تحلیل گر بازار بورس در گفت و گو با خبرنگار کارودرآمد جی پلاس به بررسی تحولات رخ داده پرداخت.

قیمت گذاری دستوری در بورس کالا در تابلو اثر می گذارد

ساسانی یکی از دلایل افت شاخص بازار بورس را تعیین نرخ دستوری برخی کالاها بر مبنای دلار ۲۳ هزار تومانی عنوان کرد و گفت: شرکت هایی که در بازار بورس حضور دارند رابطه مستقیمی دارند با  قیمت هایی که در بورس کالا تعیین می شوند. کالاهایی که در بورس کالا عرضه می شوند متعلق به شرکت هایی هستند که سهام آنها در بازار سرمایه داد و ستد می شوند؛ در نتیجه وقتی در بازار بورس کالا، با قیمت های دستوری مواجه می شویم باید منتظر تاثیر آنها بر قیمت سهام شرکت ها نیز باشیم.

ساسانی در ادامه خاطر نشان کرد: همونطور که می دانید در روزهای گذشته اتفاقاتی در خصوص نرخ گذاری محصولات فولادی و ... رخ داد از جمله تعیین نرخ آن بر مبنای دلار 23 هزار تومانی یا جلوگیری از افزایش نرخ سیمان که همین اتفاقات باعث مشاهده نوسانات سهام شرکت های مرتبط به این محصولات بر روی تابلو شد چراکه اغلب این نمادها با صف فروش مواجه شدند.

این تحلیگر بازار بورس با بیان اینکه اگرچه نمی توان تحولات بازار منفی یکشنبه را به طور قطع نوعی گرو کشی بین فعالان بازار با دولت عنوان کرد، در عین حال گفت: اما به هر حال تاثیرات این رخدادها بر روی تابلو غیرقابل انکار است چراکه ما در روز چهارشنبه شاهد طی شدن روند طبیعی  بازار بودیم اما بدون رخ دادن اتفاق خاصی یکشنبه شاهد صف فروش در اغلب گروه ها شدیم تاجایی که این شائبه در بین فعالان بازار ایجاد شد که نکند بازار سرمایه از سوی ارکان حامی خود رها شده است. 

** آیا حقوقی ها بازار را منفی کردند؟

ساسانی در خصوص نقش حقوقی ها در وضعیت فعلی بازار نیز خاطرنشان کرد: ابتدا باید بدانیم که ما نباید انتظار حمایت ریالی حقوقی ها را را مدام بالا ببریم چراکه آن ها منابع مالی محدودی دارند. همچنین ضمن اینکه توجه به این مسئله که  نقش حمایتی اتفاقات و تصمیمات خارج از بازار  بسیار موثر تر از حمایت حقوقی ها است نمی توانیم انتظار داشته باشیم حقوقی ها با منابع خود کاملا فشار فروش متاثر از برخی قیمت گذاری ها را از بین ببرند.

** حقوقی های بازار بورس دو دسته اند!

این تحلیل گرد با اشاره به اینکه حقوقی ها را می توان در دو دسته تقسیم بندی کرد، به جی پلاس گفت: یک دسته از حقوقی ها حامی و در سمت خریداران هستند و دسته دوم نه تنها خریدار نیستند بلکه از هر فرصتی استنفاده می کنند که بخشی از سهام خود را بفروشند و نقدینگی را از بازار سرمایه خارج کنند. تقابل این دو دسته باعث بی انگیزگی در بازار بورس می شود چرا که حقوقی های حامی می گویند دلیلی ندارد وقتی فشار فروش بی دلیل ایجاد می شود، خریدار باشیم و دسته دوم هم با ابراز اینکه اختیار سهام و دارایی خود را داریم، عنوان می کنند که هر زمان می توانند فروشنده باشند. همین باعث شده طی یک هفته گذشته شاهد یک بازار بی رمق و به سمت منفی باشیم.

برخی کارگزاری ها و صندوق ها در حال سودجویی خاص هستند!

ساسانی در پاسخ به سوالی که حقوقی های عرضه کننده چه کسانی هستند، عنوان کرد: نمی توانم اسم ببرم؛ شما می توانید تحقیق کنید و به راحتی متوجه شوید اما مصوبه ای چندی پیش در خصوص فروش سهام عدالت تصویب شد که قابلیت واگذاری سهام روی تابلوی خرد وجود ندارد و کارگزاری ها بایستی این سهام را در تابلوی دو به صورت بلوکی به حقوقی ها بفروشند. همین مصوبه یک فرصت سودجویی برای عده ای مهیا کرد که روی تابلوی دو سهام عدالت را به صورت بلوکی بخرند و چند روز بعد روی تابلوی معاملاتی بفروشند و نقدینگی را از بازار سرمایه خارج کنند. برخی صندوق های معاملاتی و حقوقی های وابسته به کارگزاری در حال عرضه سهام عدالت به این شیوه هستند.

** گاهی ۱۹۶ میلیون از یک صف فروش ۲۰۰ میلیونی، چند حقوقی هستند

وی در ادامه خاطر نشان کرد: وقتی صف فروش دویست میلیونی یک نماد از سبد سهام عدالت را بررسی می کنیم متوجه می شویم که 196 میلیون از آن به چند حقوقی فروشنده مربوط است؛ بنابراین می فهمیم که این ها چند روز قبل سهام را خریده و اکنون به این صورت در حال فروش  است.

ما به این شیوه اعتراض هایی داشتیم اما چون نهاد تصمیم گیر، سازمان بورس و شورای عالی بورس هستند طبیعتا کاری از دیگران بر نمی آید. از جمله پیشنهادات این است که کارمزذ فروش سهام عدالت را کاهش دهند تا انگیزه فروش آن کم شود یا انگیزه خرید حقوقی ها مشخص شود اما فکر می کنم تا این لحظه  هیچ کدام از آنها حتی بررسی هم نشده است.

منابع صندوق توسعه ملی هنوز وارد بازار نشده

ساسانی درباره تزریق درصدی از صندوق توسعه ملی در بازار بورس هم خاطرنشان کرد که تاکنون چیزی از منابع صندوق توسعه وارد بازار نشده و این تصمیم فعلا در حد همان خبر است و در مراحل اداری باقی مانده است.

برخی از سهام های خرد حرکت رشد خود را آغاز کرده اند

مهدی ساسانی در خصوص وضعیت سهام شرکت های کوچک با اشاره به دسته بندی های این نوع از سهام، تشریح کرد: سهام کوچک به دو دسته تقسیم می شوند که برخی از آنها سهام داران و فعالان خاص خود را دارند که مشاهده کردیم که برخی از آنان با صف خرید مواجه شدند و در تابلوی امروز سی تا چهل نماد وجود داشتند که در رنج مثبت معامله می شدند که تمام آن هااز سهام خرد بودند.

وی در ادامه افزود: اما برخی از سهام های خرد هنوز نتوانستند از صف فروش خارج شوند و منتظر هستند تا بازار گردان هایی که برای آنها اعلام شده فعالیت خود را آغاز کنند. 

افت ارزش سهام گروه بانکی نوع حرکت اعتراضی به عرضه داراسوم است

عدم ادامه روند رشد سهام بانکی که پس از اعلام افزایش نرخ تسعیر ارز در هفته گذشته با اقبال خوبی مواجه شده بودند، دیگر سوالی بود که ساسانی در پاسخ به آن به جی پلاس گفت: این موضوع هم به تقابل گروه سرمایه با تصمیمات دولتی بر می گردد که روی تابلوی یکشنبه خودنمایی کرد. در هفته گذشته گروه بانکی با رشد خوبی همراه شد اما به محض اینکه گفته شد مابقی سهام دولت در قالب داراسوم که مشتکل از نمادهای بانکی است عرضه خواهد شد، این گروه با فشار فروش همراه شد که به نوعی می تواند یک حرکت اعتراضی باشد چراکه اینها اعتقاد دارند دولتی که از بازار سرمایه حمایت نمی کند، نباید هر چند وقت یک بار نقدینگی را از بازار به نام فروش دارا یکم و .. خارج کند.

خرید دارا سوم را فعلا توصیه نمی کنم/ پالایش یکم هیچ سودی برای خریداران نداشت

ساسانی درباره ارزندگی واحدهای صندوق پالایش یکم و داراسوم که همان واحدهای باقی مانده دارایکم است، هم به جی پلاس گفت: دارا یکم را می بینیم که زیر قیمت ارزش ذاتی خود معامله می شود در نتیجه در حال حاضر توجیهی برای خرید دارا سوم در زمان فعلی توسط خریداران نمی بینم کما اینکه برای صندوق پالایش یکم با توجه به نرخ های الان، خریداران آن حتی روی کاغذ هم سودی نکرده اند که بایستی ببینیم در چه قیمتی بازگشایی می شوند.

 کاهش نرخ دلار، شاخص را پایین نمی آورد  

با توجه به افزایش نرخ دلار در هفته های گذشته، سهام داران شاهد توقف و حتی اصلاح شاخص بازار بورس بودند و همین موضوع باعث نگرانی برخی از سرمایه گذاران درخصوص کاهش بیش از پیش شاخص با افت احتمالی دلار شد. 

مهدی ساسانی در ادامه پیش بینی اش از تاثیر نرخ دلار بر بازار سرمایه نسبت به برخی کارشناسان دیگر نظری متفاوتی داشت و به جی پلاس گفت:  در حالت منطقی افزایش نرخ دلار می توانست بر قیمت محصولات تاثیر گذار باشد اما این موضوع بر روی تابلوی معاملات خود را نشان نداد که دلیل اول آن می تواند نرخ گذاری های دستوری در بورس کالا باشد و دلیل دوم  هم به برآوردی که فعالان بازار نسبت به افزایش نرخ ارز در ماه های آینده  داشتند بر می گرد چراکه بسیاری معتقد هستند این افزایش نرخ، ادامه دار نیست و باید یک نگاه کوتاه مدتی به این رشد داشت. همین موضوع باعث شده تا کسی  به نمادهای دلاری زیاد جدی فکر نکند. برای همین اعتقاد دارم کاهش نرخ دلار به کاهش شاخص بازار بورس نمی انجامد چراکه مبنای بررسی ها را باید نرخ دلار ۲۳ هزار تومانی فعلی در بورس کالا در نظر گرفت.

 بازار ارز دیجیتال رقیب بورس شده است؟

این تحلیل گر بازار بورس درباره سرنوشت نقدینگی خارج شده از بازار بورس و امکان ورود آن به بازار ارز دیجیتال، هم تصریح کرد: بخشی از پول هایی که از بازار سرمایه خارج شد را می توان دنبال کرد که کجار رفت. بخشی از آن وارد سپرده های بانکی، بخشی هم با صندوق های سرمایه ای با درآمد ثابت رفت و بخش دیگر آن وارد بازارهای کالایی شد که باعث افزایش شیب رشد قیمت سکه، دلار مسکن و خودرو شد اما  به خاطر نبود اطلاعات و مستندات نمی توانیم بگوییم بخشی از این نقدینگی وارد بازار ارز دیجیتال شده است.

انتخابات آمریکا حتی اثر کوتاه مدت بر اقتصاد ما ندارد

ساسانی در خصوص امکان بروز رفتارهای هیجانی بازار با برگزاری انتخابات آمریکا نیز به جی پلاس گفت: فکر می کنم هر اتفاقی در بحث انتخابات آمریکا رخ دهد حتی اثر کوتاه مدتی بر وضعیت بازار ما نخواهد داشت چراکه تحولات دیپلماتیک زمان بر است و امکان ندارد با نتیجه انتخابات آمریکا، یک شبه نابود یا متحول شود و این رفتارهای هیجانی حداکثر تا اواسط آبان است و پایدار نخواهد بود.

مردم تا اواسط آبان در سرمایه گذاری جدید احتیاط کنند

ساسانی در پایان با اشاره به مثبت بودن وضعیت بازار بورس در نیمه دوم سال ۹۹ اظهار کرد: مردم بهتر است با سرمایه مازاد خود وارد بازارهای مختلف شوند و سرمایه اصلی خود را به قصد سرمایه گذاری به بازار بورس نیاورند و در ضمن توجه داشته باشند که برای سرمایه گذاری از مبادی که ریسک کمتری دارند مانند صندوق های سرمایه گذاری و شرکت های مشاوره سرمایه گذاری استفاده کنند و از بروز رفتاهای هیجانی در خرید و فروش تا دست یافتن بازارها به یک ثبات، حداقل تا نیمه آبان به شدت احتیاط کنند.