جمشید ممتاز کیست؟/ قاضی ویژه ایران در دادگاه لاهه را بشناسیم + سوابق

به گزارش جماران؛ به نقل از رونامه اعتماد، ر​دکتر جمشید ممتاز از اساتید برجسته دانشکده حقوق و علوم سیاسى دانشگاه تهران است که در سال ۱۳۸۳ مدیر گروه حقوق بشر دانشکده مذکور شده، نشان درجه ۱ علمى ایران را در همان سال از رییس‌جمهور ایران دریافت کرده و از اردیبهشت ماه سال جارى به عنوان رییس کمیسیون حقوق بین‌الملل سازمان ملل متحد انتخاب شده است.

جمشید ممتاز متولد ۱۳۲۱ ازمیر ترکیه است. بعد از تغییر محل خدمت پدرش به مصر مى‌رود و سال اول تا سوم ابتدایى را در مدرسه فرانسوى قاهره به تحصیل مى پردازد. وی کلاس‌هاى چهارم تا هشتم تحصیلاتش را در مدرسه فرانسوى‌هاى تهران ادامه مى‌دهد و چند سال پایانى تحصیلات دبیرستانش را در مدرسه شبانه‌روزى پرووان پاریس طى مى کند و در سال ۱۳۴۰ دیپلمه علوم طبیعى مى شود. سپس تحصیلات خود را در همان کشور در رشته حقوق تا مقطع دکترا ادامه مى‌دهد. تز دکتراى او«نظام حقوقى بستر زیر دریاها» بوده است.

اگرچه دکتر ممتاز تز دکترایش را درباره نظام حقوقى بستر زیر دریاها گذرانده است، اما کم‌کم به مقوله حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه تعلق خاطر پیدا مى‌کند و به شکلى دفاع از این مقوله‌ها به دغدغه فکرى این استاد برجسته ایرانى مبدل مى‌شود. این استاد دانشگاه عضو هیات نمایندگى جمهورى اسلامى ایران در مجمع عمومى سازمان ملل متحد از نشست چهل و چهارم تا پنجاه و نهم و عضو هیات نمایندگى ایران در کمیسیون آماده‌سازى براى سازمان منع استفاده از سلاح‌هاى شیمیایى است.

همچنین نماینده و سرپرست گروه مشاوران حقوقى ایران در پرونده انهدام سکوهاى نفتى ایران (توسط امریکا) در دیوان بین‌المللى دادگسترى در سال‌هاى ۲۰۰۳- ۱۹۹۲ بوده است. از سال ۲۰۰۰ تاکنون عضو کمیسیون حقوق بین‌الملل سازمان ملل متحد است و در دوم ماه مه ۲۰۰۵ (اردیبهشت ۱۳۸۴) به عنوان رییس این کمیسیون انتخاب شده است.

انتخاب به عنوان قاضی ویژه ایران

جمشید ممتاز استاد برجسته حقوق بین الملل، به عنوان قاضی ویژه جمهوری اسلامی ایران در پرونده«توقیف اموال ایران در ایالات متحده آمریکا» که در دادگاه لاهه مطرح است، انتخاب شد.

ایران به دلیل توقیف و مصادره اموال بانک مرکزی از سوی دولت آمریکا، علیه این کشور در دیوان بین المللی دادگستری (دادگاه لاهه) طرح شکایت کرد. این دادگاه جهانی، دارای 15 قاضی با ملیت های متفاوت است. طبق اساسنامه این دادگاه، اگر هیچ یک از این 15 قاضی، تابعیت دولتی را نداشته باشد که دادخواستی را نزد دادگاه مطرح کرده است، این دولت می تواند فردی را به عنوان «قاضی ویژه» برگزیند.

این قاضی، حق دارد له یا علیه کشور خود رای بدهد. از آنجا که در میان 15 قاضی دیوان بین المللی دادگستری، هیچ فردی تابعیت ایرانی ندارد، در نتیجه جمهوری اسلامی ایران، جمشید ممتاز را به عنوان قاضی ویژه خود برگزیده است. 

سوابق جمشید ممتاز چیست؟

به گزارش جماران؛ به نقل از ایسنا، دکتر جمشید ممتاز یکی از برجسته ترین حقوق دانان جهان است.

او، حقوق‌دان و استاد رشته حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران و استاد مدعو دانشگاه‌های سوربن، کن و گرنوبل در فرانسه است.

دکتر ممتاز از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ عضو کمیسیون حقوق بین‌الملل سازمان ملل متحد بود و در سال ۱۳۸۴ به عنوان رئیس آن انتخاب شد.

دکتر ممتاز به همراه احمد متین دفتری، تنها اعضای ایرانی در طول تاریخ این کمیسیون بوده‌اند.

او همچنین مشاور صلیب سرخ و از اعضای آکادمی حقوق بین‌الملل لاهه است.

دکتر ممتاز برای ارائه درس عمومی سال ۲۰۱۴ آکادمی حقوق بین الملل لاهه انتخاب شده است و به این ترتیب اولین ایرانی و آسیایی است که افتخار ارائه این درس را پیدا می کند.

او همچنین عضویت در انستیتو حقوق بشر سان رمو، انجمن حقوق بین الملل، انجمن فرانسوى حقوق بین الملل، شوراى آکادمى حقوق بین الملل لاهه، مشاور حقوقى کمیته بین الملل صلیب سرخ، هیأت تحریریه سالنامه حقوق بشر دوستانه بین المللى در هلند را نیز در کارنامه خود دارد.

دکتر ممتاز همچنین در سال 1383 از دستان رییس جمهور وقت ایران نشان درجه دو علمی را دریافت کرده است.

تألیف ۶۰ مقاله به زبان هاى مختلف در زمینه حقوق بشر، حقوق بشر دوستانه، حقوق دریاها، حقوق محیط زیست، حقوق جنگ و تروریسم بین المللى در نشریات معتبر بین المللى از دیگر فعالیت های علمی دکتر جمشید ممتاز به شمار می آید.

همچنین تألیف کتاب حقوق دریاها، انجام طرح تحقیقاتى حقوق بین المللى جنگ ایران و عراق و موضع سازمان ملل، انجام طرح تحقیقى تعلیق مخاصمه و نظارت بر انجام طرح تقویت همکارى هاى بین المللى در زمینه حقوق بشر نیز بخش دیگری از فعالیت های اوست.