روحانی: احتمالا ۳۵ میلیون ایرانی در معرض ابتلا به کرونا هستند/ موج دوم کرونا ناشی از ریختن ترس مردم بود

متن کامل سخنان رئیس جمهور به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

تقریباً در ماه پنجم مواجهه با این ویروس خطرناک هستیم و البته همچنان نگرانی در داخل کشورمان و در سطح جهان به همین صورت ادامه دارد.

هنوز قدم‌های دیگری پیش روی مان قرار دارد که باید برداریم همانطور که بارها بر آن تأکید شده است چون در شرایطی هستیم که هنوز داروی قطعی و واکسن برای این بیماری وجود ندارد و به ایمنی جمعی در جامعه نرسیده ایم، بنابراین هیچ راهی نداریم جز اینکه دست به دست هم داده و زنجیره ابتلا را قطع کنیم تا بتوانیم شرایط را برای کشور، ساماندهی محیط بهداشتی و فعالیت‌هایی که مورد نیاز کشور است، آماده کنیم.

گزارشی از معاونت تحقیقات وزارت بهداشت به دستم رسید و الان آنرا نگاه کردم که نکات مهمی دارد.

در این گزارش تحقیقاتی می‌گوید، تخمین بر این است که تاکنون 25 میلیون ایرانی به این ویروس مبتلا شده اند و حدود نزدیک به 14 هزار نفر هم جان عزیز خودشان را در این مدت از دست داده‌اند.

در این گزارش آمده که تعداد زیادی در مدت حدود 150 روز گذشته بستری بودند که مجموعاً بیش از 200 هزار نفر در بیمارستان‌ها بستری بودند و در این گزارش آمده که باید این احتمال را بدهیم که 30 تا 35 میلیون نفر دیگر در آینده در معرض ابتلا خواهند بود و این نکته خیلی مهمی است یعنی اگر این گزارش را امروز مبنا قرار دهیم، 25 میلیون نفر در کشورمان از بیماری عبور کرده و بقیه جمعیت حدود 30، 35  میلیون نفر احتمالاً در معرض این ابتلا در ماه‌های آینده خواهند بود.

 در همین گزارش پیش‌بینی شده است که تعداد بستری‌هایی که در آینده، تا پایان امسال باید پیش‌بینی کنیم حدود 2 برابر آن مقداری بوده که در این 150 روز شاهد آن بودیم و ممکن است سال آینده هم در ماه‌هایی گرفتار این بیماری باشیم.

زمان پایانش را نمی‌دانیم ولی در این گزارش پیش‌بینی شده که میزان کاری که تاکنون انجام دادیم باید در انتظار 2 برابر آن در ماه‌های پیش رو باشیم. پس باید خودمان را از لحاظ  تخت، امکانات و درمان آماده کنیم برای شرایطی که در ماه‌های آینده یا امسال یا فرای امسال پیش رو خواهیم داشت.

در این گزارش تحقیقاتی آمده که از هر هزار نفری که به این ویروس مبتلا می‌شوند 500 نفر آنها علامتی ندارند و ممکن است متوجه نشوند که این ویروس را گرفتند و از آن عبور کردند. حدود 350 نفر علائم‌شان خفیف است و اصلاً نیازی به بستری شدن ندارند، اما ممکن است 150 نفر از هزار نفر نیاز به بستری شدن داشته باشند.

پس یک جمعیت چند ده میلیونی پیش رو داریم که در میان هر هزار نفری که در ابتلا قرار می‌گیرند ممکن است صد نفر یا بیشتر از صد نفر نیاز به بستری شدن داشته باشند لذا باید خودمان را برای این آماده کنیم.

امروز در کشورمان آنچه مردم شاهد هستند و به ظاهر مشاهده می‌کنند 2 موج را شاهد بودیم. یک موج مربوط می‌شود به اسفند و فروردین که در اواخر فروردین حرکت کاهشی و نوعی آرامشی را دیدیم و یک موج دوم که از اواخر خرداد آغاز شد و الان هم هنوز درگیر آن هستیم. مکان‌هایش مانند هم نبود، یعنی در موج اول برخی از استان‌ها گرفتار بودند ولی در موج دوم، استان‌های دیگری درگیر بودند.

قم و گیلان در موج اول در رأس ابتلا بودند. گزارش‌هایی هم که داریم، احتمالاً انتشار ابتلا در کشور از قم و گیلان شروع شده است و در هر 2 استان هم بخاطر مسافرانی بود که از ووهان وارد این استان ها شدند.  در قم بیشتر جنبه تجارتی و روابط تجاری بوده و در گیلان جنبه ورزشی و دانشجویی بوده و روند ابتلاء از این 2 استان از بیرون آمده و گسترش پیدا کرده است.

موج اول به این صورت بود، به مردم می‌خواهم بگویم که موج اول با یک غافلگیری توأم بود یعنی یک بیماری وارد کشور شد، شاید تا روزی که بفهمیم حتماً این بیماری وارد کشور شده 2، 3 هفته طول کشید، تست مثبت بوده و بعد از تست مثبت این را اعلام کردیم.

این برای موج اول بود؛ موج دوم عمدتاً به پایبندی مردم به آداب و سنن مربوط می‌شود؛ موج دوم به این دلیل است. عروسی‌های ما شکل، زمان و دعوت خاص خودش را دارد و در عزاها و میهمانی‌ها نیز به همین صورت است؛ روابط اجتماعی در ایام تعطیلات تابستان با یک آداب و رسومی مواجه بوده است و یک روابط اجتماعی خاصی است و توجه کافی هم به این بیماری نشده است.

در این جلسه آقای دکتر رئیسی در گزارشی با ارائه نموداری در بیماری‌های اپیدمیک نشان دادند که اول وقتی یک بیماری موج می‌گیرد، ترس و وحشت عمومی افزایش پیدا می‌کند و لذا بیماری تا یک حدی کنترل می‌شود و بعد این ترس می‌ریزد؛ وقتی این ترس می‌ریزد مردم وارد صحنه و جامعه می‌شوند؛ رفت و آمدها و اجتماعات زیاد می‌‌شود و محصولش یک موج جدید خواهد بود.

در واقع موج دوم، محصول این است که ترس ریخته شد، مردم به زندگی عادی برگشتند و در این زندگی عادی به آداب و رسومی که می‌بایست ترک کنیم و ترک می‌کردیم و باید حداقل تا پایان امسال این در تمام مسایل اجتماعی آن آداب و رسوم را کنار بگذاریم.

یک موضوع عجیبی در این بیماری وجود دارد که این مشکلات را مضاعف کرده است و آن بیماران بدون علامت است؛ یعنی همانطور که اشاره کردم به آن آماری که به دست من رسیده بود، از هر هزار نفر آنهایی که گرفتار می‌شوند، 500 نفر بدون علامت هستند؛ این بدون علامت‌ها بزرگترین مشکل را ایجاد می‌کنند.

طرف خودش یک اعتماد به نفسی دارد؛ می‌گوید من سالم هستم و اطرافیان هم علامتی در او نمی‌بینند؛ در حالی که در این گزارش آمده، بیشترین انتشار ویروس برای کسانی است که علامت ندارند؛ یعنی آنهایی که علامت ندارند، هم زمان سرایت‌دهندگی‌شان یک زمان طولانی‌تری است و هم ویروس بیشتری را منتشر می‌کنند؛ این یک معضلی است که در این بیماری است. شاید در آنفلوآنزا کمتر اینطور بشود و علائم ظاهری است، ولی در این بیماری گاهی آن علائم ظاهری را نداریم.

مشکل دوم که ممکن است در کشورهای دیگر هم این مشکل باشد؛ در کشور ما مسأله فشار خون، چربی بالا، چاقی، قند خون، سنین بالای 55 سال، همه اینها و دیگر بیماری‌های زمینه‌ای هم وجود دارد که کار را سخت‌تر و مشکل‌تر می‌کند.

در این شرایط 3 راه‌حل اساسی وجود دارد؛ وزارت بهداشت و درمان مداوم بر آن تأکید می‌کند و خواهش می‌کنم همه به این توصیه‌ها توجه کنیم؛ و ساده‌ترین و راحت‌ترین و حتی مؤثرترین و کم‌هزینه‌ترین آن ماسک است؛ ماسک هم هزینه زیادی ندارد و هم آسان و بسیار مؤثر و راحت است و هم عامل بسیار خوبی برای جلوگیری از شیوع بیشتر این بیماری است.

در کنار ماسک فاصله‌اجتماعی را باید رعایت کنیم؛ از تجمعات جلوگیری کنیم؛ همین 3 تا را عمل کنیم و به اضافه بهداشت شخصی که شستن دست جزو آنها است، می‌تواند یک کمک بسیار بزرگی برای سلامت جامعه باشد.

خوشبختانه هم وزارت بهداشت و درمان و هم شرکت‌های دانش‌بنیان برای داروهایی که می‌تواند تأثیرگذار باشد و تا حدی مؤثر باشد، تلاش خوبی کردند؛ 5 دارو در اختیار است و یک دارو هم در هفته‌های پیش رو در اختیار قرار می‌گیرد؛ بنابراین از لحاظ دارو که می‌تواند برای این بیماری تأثیر گذار باشد، کار بسیار خوبی انجام گرفته است و باید تشکر کنیم از همه عزیزانی که در این زمینه تلاش کردند.

البته برای واکسن هم دارند تلاش می‌کنند، امیدواریم ان‌شاء الله در آن زمینه‌ها هم موفقیت‌هایی به دست بیاورند.

در برخی از کشورهای شرق آسیا وقتی آمار و ارقام را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم آنجا در زمینه این بیماری سریع‌تر و زودتر مشکل کاهش پیدا کرده است؛ بعضی از کشورها است که عدد ابتلاءشان از چندصد یا چندهزار بیشتر تجاوز نکرده و مرگ و میرشان از چند ده نفر بیشتر تجاوز نکرده است.

دلیل‌ این است که اینها یک تجربه گذشته دارند. اینها در 2003 یک تجربه سارس و یک تجربه‌ای داشتند و بعد از آن آنفلوآنزای خوکی و مرغی داشتند و همه مردم به محض اینکه با این حادثه مواجه شدند، خودشان را آماده کردند و یک آمادگی کامل در این کشورها وجود داشته و یک اطاعت خوب از دستورالعمل‌های پزشکی که صادر می‌شد و مردم هم صادقانه می‌‌آمدند و  در موبایل و فضای مجازی می‌گفتند که من مبتلا هستم و علائم من اینها است و هیچ‌کس مخفی نمی‌کرد.

 این نکته بسیار مهمی است، کسی که ابتلاء پیدا می‌کند، اگر بخواهد در این زمینه مخفی‌کاری کند و صادقانه رفتار نکند یا تعهدی که می‌کند که 14 تا 15 روز قرنطینه شود و در خانه یا در نقاهتگاه بماند و اگر عمل نکند برای خودش، برای اطرافیانش و برای جامعه مشکل درست می‌کند بنابراین این اصل مهمی که امروز می‌بینیم در برخی از کشورهای شرق آسیا با تجربیات خوبی مواجه شدند ما هم باید استفاده کنیم و اجرا کنیم.

در اینجا نکته مهمی که می‌خواهم عرض کنم اینکه در برابر این بیماری باید تاب‌آوری ملی و تاب‌آوری جامعه را بالا ببریم بویژه در 2 بخش سلامت و اقتصادی که این 2 بخش برای ما بسیار مهم است. در بخش اقتصادی اولین بخشی که برای ما مهم است، تولید است و تولید باید سرجای خودش باشد، باید افزایش پیدا کند و باید کالای مورد نیاز مردم در دسترس مردم باشد.

مردمی که صبح نیازمندی دارند وقتی در فروشگاه و مغازه‌ای رفتند باید کالایی که مورد نیاز آنها است، باشد پس تولید برای ما اهمیت ویژه‌ای دارد و مبنای تولید را ما همواره گفتیم که باید روی مسأله تولید هم برای کالا و هم برای اشتغال تأکید کنیم.

اشتغال هم وابسته به تولید است. اگر تولید تعطیل شود طرف بیکار می‌شود و زندگی‌اش به طور کامل متلاشی می‌شود پس اولین قدم تولید است.

دوم آنهایی که تولید را بوجود می‌آورند چه کسانی هستند که تولید می‌کنند مثلاً در آمار و ارقا‌م در بخش تولید می‌گوییم حدود 15 میلیون نفر کارگر، کارفرما، بخش‌های مختلف، مهندسین، کارکنان و کارمندان که این 15 میلیون نفر یک جمعیت 50 میلیون نفری هستند که 15 میلیون نفر با خانواده‌ها‌یشان حدود 50 میلیون نفر می‌شود و اول باید اینها را حفاظت کنیم.

یعنی دستورالعمل‌های حفاظتی با شدت در تمام کارگاه‌ها و کارخانه‌ها که کارگاه یا کارخانه‌های کوچک یا بزرگ است فرقی نمی‌کند و باید دقیق عمل کنیم. اگر دقیق عمل نکنیم، خدمات و تولید و زندگی مردم متوقف می‌شود پس این بخش حفاظت و حراست از کارگران و مهندسین ما و از همه آنهایی که مولد هستند و تولید را انجام می‌دهند باید به خوبی مراقبت کنیم.

از طرف دیگر بخش بزرگی از تولید هم اختصاص پیدا می‌کند به چیزی که به این بیماری مربوط می‌شود. حالا شوینده‌ها، تولید ماسک، کیت‌های آزمایشگاهی، دستگاه‌های تنفسی، ونتیلاتور، تجهیزات آی‌سی‌یو و سی‌تی اسکن است که خوشبختانه همه اینها را می‌توانیم در داخل تولید کنیم و همه داروهایی که می‌تواند کمک کند، الان در این بخش تقریباً نیازمندی ما به بیرون بسیار کم است یا در حد صفر است و ما خودمان می‌توانیم تولید کنیم پس این تولید هم برای بخش زندگی و سلامت مردم و هم اینکه مردم بتوانند شرایط زندگی مناسبی را داشته باشند، بسیار مهم است و این تاب‌آوری در بخش اقتصاد است.

در بخش سلامت هم نیاز به تاب‌آوری داریم. اولین قسمت نیروی انسانی ما است که نیروی انسانی که در بیمارستان می‌خواهد کادر درمان ما را تشکیل بدهد که پرستار، بهیار، پزشک، متخصص و مسئول آزمایشگاه است و همه اینهایی که کمک و سرویس می‌کنند و دستگاه‌ها را آماده می‌کنند و همه نیروی انسانی که دست به دست هم می‌دهند و این جبهه دفاع سلامت را به خوبی بوجود می‌آورند نیروی انسانی‌شان مهم است.

نیروی انسانی باید به تعداد کافی داشته باشیم به موقع باید اینها استراحت کنند و اگر نیروی انسانی خسته بخواهد 2 الی 5 روز بماند، نرود، ‌استراحت نکند و ساعات زیاد کار کند، کیفیت پایین می‌آید پس هم استراحت، هم عدد و هم انگیزه چون مساله جان مردم و ملی است و همه کادر درمانی ما الحمدالله انگیزه کافی برای این کار دارند.

نکته مهم سلامتِ کادر پزشکی است اگر بنا باشد در کادر پزشکی عده زیادی هر روز مثبت و قرنطینه شوند، اینجا دچار مشکل می شویم لذا برای اینکه آنها سلامت باشند باید همه امکانات و تجهیزات را فراهم کنیم. باید همه ضدعفونی‌های لازم انجام بگیرد و باید ماسک و گان و هر چیزی که لازم است در اختیار آنها باشد. وزارت بهداشت و درمان برای اینکه سلامت این کادر به خوبی حفظ شود و بتوانند کارشان را انجام دهند، بار سنگینی بر دوش دارد.

 مورد بعدی هم نیازمندی‌های اینها است. آقای دکتر نمکی گاهی می‌گویند فلان جا مثلا اکسیژن کم آمد، یک جا ممکن است ونتیلاتور به اندازه کافی نباشد. یک جا ممکن است سی.تی.اسکن کم باشد. یک جا ممکن است گان به اندازه کافی نباشد. باید همه تجهیزات لازم را برای اینها آماده کنیم.

و نکته آخر مسائل مالی و پولی است که به هر حال باید نیازمندی‌های اینها را برای خریدهای خارجی و داخلی و برای حقوق و کارانه آماده کنیم تا زندگی آنها بچرخد و آرامش داشته باشند و بتوانند کار و فعالیت کنند.

و نکته آخری که می‌خواهم روی آن تاکید کنمای است که بیماری‌ای که با آن مواجه هستیم یک بیماری همه‌گیر و از طرفی عالمگیراست. اگر یک بیماری، حادثه ای برای یک شهر باشد، بقیه شهرها به کمکش می‌آیند برای یک استان باشد استانهای دیگر و اگر برای یک کشور باشد کشورهای دیگر برای کمک می‌آیند.

 امروز همه استانها و همه شهرها، درگیر بیماری هستند وقتی می‌گوییم بعضی جاها سفید است ولی آن سفید هم درگیر است این نیست که آنجا صفر باشد آنجا که می‌گوییم سفید یعنی درگیری آن در حد قابل تحمل و معمول است والا سفید به آن مفهوم اصلا نداریم.  همه کشور به هر حال درگیر این بیماری است.

اینکه در بیرون کشور هم می‌بینیم همه همسایه‌ها و غیرهمسایه‌های ما همه درگیر هستند؛ پس هر ملتی باید به توان خودش تکیه کند؛ این یک درس بسیار بزرگی است که کرونا به ما می‌آموزد و می‌گوید کشور، ملت و قدرت ملی مخصوصا در بخش درمان، علمی و تحقیقاتی و در بخش اقتصاد باید در حدی باشد که بتوانیم روی پای خود بایستیم و خودمان اداره کنیم.

 اصلا زمانی بود اگر می‌خواستیم کسی به ما ماسک نمی‌داد؛ کسی ونتیلاتور و سی‌.تی.اسکن به ما نمی‌داد؛ حتی مواد ضدعفونی نمی‌داد؛ بالاتر از این می‌خواهم بگویم مردم بدانند حتی گندم؛ البته حالا به گندم نیاز نداریم، برای احتیاط از یک کشوری گندم خریده بودیم و تا این حادثه شد، گفتند کمی تاخیر بیفتد ببینیم چه می‌شود؛ از اسفند تا امروز که دارم صحبت می‌کنم هنوز می‌گویند کمی به تاخیر بیفتد؛ ما نیاز نداشتیم و نیاز هم نداریم؛ نه امسال به گندم نیاز داریم، نه سال دیگر؛ الحمدالله 11 درصد هم خرید گندم امسال نسبت به پارسال تا امروز بیشتر بوده و ما شرایط خوبی داریم.

می‌خواهم بگویم هر کشوری باید بیاید روی پای خودش بایستد و این بسیار مهم است؛ یعنی توانمندی ملی، باور ملی، اعتماد ملی، عدم نیاز به دیگران، خوداتکایی، خودکفایی مساله و درس اصلی است که به ما یاد داده است.

در این مساله یکی از نکاتی که خیلی مهم است، اخلاق در کروناست؛ در کرونا چطور باید اخلاق را مراعات کنیم؟ اگر اخلاق مراعات نشود و به موقع نرویم، به موقع دنبال تست نباشیم، به موقع دنبال قرنطینه نباشیم، مراقبت نکنیم، دستورالعمل را اجرا نکنیم، همه چیز دچار مشکل می‌شود و این اخلاق در بخش کرونا یک بخش مهمی است که همه باید توجه کنیم؛ ضمن اینکه باید توجه کنیم اضطراب را هم به وجود نیاوریبارها خدمت آقای دکتر نمکی گفتم نسبت به بعضی از دوستان ما که خیلی هم آدمهای خوبی هستند، خیلی هم تلاش می‌کنند و آدمهای بسیار خوبی هستند اما وقتی با مردم صحبت می‌کنند و بیان می‌کنند در لابلای صحبت‌شان گاهی اضطراب برای مردم ایجاد می‌کنند. نباید برای مردم اضطراب ایجاد کنید و باید به مردم توصیه کنیم هم به حق، هم به صبرو به همه چیز باید توصیه کنیم اما نباید دنبال اضطراب باشیم.

احساس مقهور بودن هم نکنیم. ما در برابر این بیماری پیروز می‌شویم و هیچ شکی نداشته باشیم حال ممکن است کمی سخت و مشکل و زمان‌بر باشد اما حتما پیروز می‌شویم و ما در برابر این بیماری نباید اصلا مقهور شویم باید محکم بایستیم و پیروزی را قطعی بدانیم.

من از همه اساتید دانشگاه از همه روانشناس‌ها، از همه عزیزان، صاحبان فکر، نخبگان برای آلام فکری و روانی مردم در فضای حقیقی و مجازی می خواهم مردم بسیار عزیز و خوب ما را کمک کنند و انشاءالله بتوانیم دست به دست هم بدهیم و از این بیماری به خوبی عبور کنیم انشاءالله.