علل بالا رفتن نرخ ارز و کمبود آن از زبان رئیس جمهور

به گزارش جماران؛ حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی روز پنجشنبه در سیزدهمین هفته از افتتاح طرح‌های مهم و ملی در حوزه‌های مختلف با شعار «تدبیر و امید برای جهش تولید»، ضمن دستور آغاز بهره‌برداری رسمی از ۶ پروژه ملی وزارت صنعت، معدن و تجارت در استان‌های سیستان و بلوچستان، فارس و اصفهان گفت: باید برای عبور از مشکلات همه دست به دست هم دهیم.

رئیس جمهور اظهارداشت: علیرغم توطئه های تبلیغاتی در فضای مجازی، به مردم می گویم با وحدت اتحاد، تلاش، همفکری و فعالیت در مسیر تولید، به خوبی می توانیم در برابر دشمن ایستادگی و مشکلات را حل و فصل کنیم.

دکتر روحانی گفت: طبق محاسبات، امسال می توانیم 41 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته باشیم که این رقم بیش از نیازهای وارداتی ما است و اگر همه طبق وظیفه عمل کنیم، مشکل ارز حل و قیمت آن متعادل شده و مواد اولیه و کالاهای اساسی به موقع وارد کشور خواهد شد.

رئیس جمهور صادرکنندگان کشور را سربازان و سرداران خط مقدم مبارزه با تروریسم اقتصادی آمریکا دانست و گفت: بخش عمده ای از صادرکنندگان در موعد مقرر ارز خود را بر می گردانند و همین امروز نیز میلیاردها دلار وارد کشور شده است اما متاسفانه افرادی هم هستند که سال گذشته در صادرات کوشا بوده اند اما به موقع ارز خود را که طبق آمار بانک مرکزی حدود 20 میلیارد یورو می شود، باز نگردانده اند.

دکتر روحانی افزود: لذا به ناچار تصمیم های سختی را اتخاذ کردیم و البته هیچ وقت دلمان نمی خواست از طریق اعمال فشار و اقدامات قوه قضاییه، این افراد را مجبور به بازگرداندن ارز کنیم.

رئیس جمهور از همه وزرا، استانداران و فعالان بخش خصوصی در حوزه اقتصاد خواست که بیش از پیش به بالابردن تولید کمک کنند و اظهارداشت: با بالا رفتن تولید، اشتغال بالا می رود و از سوی دیگر وقتی تولید و عرضه مواد تولیدی افزایش یافت، قیمت ها همه به طور طبیعی متعادل خواهد شد و مهمتر اینکه با افزایش تولید می توان صادرات را گسترش دهیم.

دکتر روحانی افتتاح طرحهایی با سرمایه گذاری معادل 5 هزار و 800 میلیارد تومان در یک روز در حوزه صنعت و معدن را بیانگر ناکامی تلاش دشمنان برای پیشبرد سیاستهای ضد ایرانی دانست و گفت: در 12 رشته صنعتی در سه ماهه اول با رشد بسیار خوبی مواجه بودیم و این نشان می دهد مردم سختکوش ایران در شرایط بسیار پیچیده، مسیر تولید را ادامه و هدف جهش تولید را محقق کرده اند.

رئیس جمهور در همین ارتباط با ارائه آماری اظهارداشت: به عنوان نمونه خدمت ملت عزیز ایران عرض می‌کنم که در زمینه پتروشیمی در این سه ماه 7 درصد افزایش تولید داشتیم، در خودروی سواری 8.5 درصد، در تولید وانت 23 درصد، در انواع لاستیک خودرو 31درصد، در شمش آلومینیوم32 درصد، در سیمان 10.5 درصد و در فولاد خام 5.5 درصد افزایش تولید داشتیم.

 وی همچنین به اجرای طرحهای گسترده دولت برای آبادانی استان سیستان و بلوچستان به عنوان استان راهبردی کشور اشاره کرد و افزود: با سرمایه گذاری گسترده ای که در همه حوزه ها انجام شده، شاهد تحولی در استان سیستان و بلوچستان خواهیم بود و امروز با افتتاح فاز یک طرح بافت بلوچ، یکی از دستورات  و آرزوهای رهبر معظم انقلاب اسلامی محقق شد و باید با تلاش مضاعف، سیستان و بلوچستان با تکمیل زنجیره نساجی، به یکی از قطب های نساجی کشور نیز تبدیل شود.

دکتر روحانی در این مراسم ضمن دستور بهره‌برداری از طرح‌های تولید نخ پنبه ای صنایع گسترش بافت بلوچ، طرح توسعه تولید انواع قوطی فلزی کنسرو کنارک، فاز اول طرح بازسازی مجتمع انبارهای مکران چابهار، طرح توسعه تولید آهن اسفنجی پاسارگاد، طرح توسعه تولید گندله آهن پاسارگاد و واحد تولید گلوکز و نشاسته شهدینه آران هشت بهشت در سه استان سیستان و بلوچستان، فارس و اصفهان، با توضیح مسوولان در جریان روند اقدامات و چگونگی راه اندازی و تولیدات این طرح‌ها قرار گرفت.

طرح تولید نخ پنبه ای صنایع گسترش بافت بلوچ در شهرستان ایرانشهر با ظرفیت تولید ۴۵۰۰ تن نخ در سال، طرح توسعه تولید انواع قوطی فلزی کنسرو با ظرفیت تولید سالانه ۸ هزار تن قوطی و فاز اول طرح بازسازی مجتمع انبارهای مکران در چابهار با ظرفیت ۱۸۰ هزار تن ذخیره کالای اساسی سه طرح مهم در استان سیستان و بلوچستان است که با فرمان رئیس جمهور به بهره برداری رسید.

همچنین با دستور دکتر روحانی طرح توسعه تولید آهن اسفنجی پاسارگاد با ظرفیت تولید ۱.۸ میلیون تن آهن اسفنجی در سال و طرح توسعه تولید گندله آهن پاسارگاد با ظرفیت تولید سالانه ۳.۵ میلیون تن  در استان فارس و واحد تولید گلوکز و نشاسته شهدینه آران هشت بهشت با ظرفیت تولید ۹۵ هزار تن گلوکز و نشاسته در سال در شاهین شهر و میمه استان اصفهان افتتاح شد.

متن کامل سخنان رئیس جمهور به این شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

محضر ملت بزرگ ایران و به ویژه مردم بسیار عزیز سیستان و بلوچستان، فارس و اصفهان که امروز افتتاح‌های مهمی در این سه استان انجام شد، تبریک می‌گویم. 13 هفته مداوم است که در روزهای پنجشنبه شاهد افتتاح طرح‌ها و پروژه‌های مهمی در کشور هستیم و طرح‌هایی که امروز افتتاح شد، عمدتا در بخش معدنی بود که بسیار حائز اهمیت است.

همانطور که سرپرست وزارت صمت بیان کردند زنجیره تولید فولاد از سنگ آهن گرفته تا کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی و فولاد به طور متوسط هر کدام از اینها دو برابر شده، بعضی از اینها از دو برابر بیشتر و بعضی‌ها مقداری کمتر از دو برابر شده است ولی مجموع زنجیره تولید به دو برابر رسیده، یعنی تولید آهن اسفنجی، فولاد، گندله، کنسانتره در کشور عزیزمان در طول 7 سال، دو برابر آن چیزی شده که قبل از سال 92 در کشور بود. یعنی در طول 7 سال معادل تاریخ صنعتی- معدنی کشور ظرفیت تولید افزایش یافته است و این به معنای تلاش و فعالیت بخش خصوصی، مهندسین عزیز و بخش‌های مربوطه در دولت است که همه دست به دست هم دادند و این دستاورد عظیم و بزرگ را به دست آوردند.

در بخش‌های دیگر هم شرایط همین‌طور است. همین الان معاون سرپرست وزارت صمت اعلام کرد که در ریسندگی توان کشور در این 7 سال به دو برابر رسیده که این نشان از آن است که کشور و مردم علیرغم تحریم و فشار و توطئه خارجی و یک عده کسانی که به شرایط کشورمان توجه ندارند و در فضای مجازی سنگ‌اندازی و واقعیت‌ها را تحریف می‌کنند، امروز شاهد باشند که 5 هزار و 800 میلیارد تومان طرح و پروژه در یک روز در ایران اسلامی افتتاح می‌شود.

از طرف دیگر در سه ماه اول امسال که واقعا سه ماهه بسیار سختی بود و هم تحریم و هم کرونا و هم مشکلاتی که با آن مواجه هستیم، فشار بر کشور را افزایش داده بودند، اما تولید محصولات صنعتی کشور تقریبا در همه رشته‌های مهم افزایش پیدا کرده است.

به عنوان نمونه خدمت ملت عزیز ایران عرض می‌کنم که در زمینه پتروشیمی در این سه ماه 7 درصد افزایش تولید داشتیم، در خودروی سواری 8.5 درصد افزایش تولید داشتیم، در تولید وانت 23 درصد افزایش تولید داشتیم، در انواع لاستیک خودرو 31 درصد، در تولید شمش آلومینیوم 32 درصد، در سیمان 10.5 درصد، در فولاد خام 5.5 درصد و در 12 رشته صنعتی دیگر در سه ماهه اول با یک رشد تولید و فعالیت بسیار خوبی مواجه بودیم.

البته مشکلات هم هست، اما در این سه ماه آمار و ارقام نشان می‌دهد که مردم سخت‌کوش کشورمان در شرایط بسیار پیچیده، مسیر تولید را ادامه می‌دهند و هدف جهش تولید را محقق می‌کنند.

این یک طرف مساله، مساله دوم مساله آبادانی برخی از استان‌های مهم است. استان فارس و استان اصفهان جزو استان‌هایی هستند که شرایط آنها شرایط مناسب است و اساسا استانهایی هستند که قطب تمدنی کشور و قطب گردشگری کشور هستند. البته در این ماه‌ها گردشگری دچار مشکل شده، اما در عین حال اینها قطب گردشگری کشور هستند و ان شاءالله به مردم اصفهان و شیراز باید عرض کنم، همه تلاش دولت این است که آزادراه اصفهان-شیراز تا پایان این دولت افتتاح شود و این بسیار مهم است. کوتاه شدن راه، امن شدن راه و این دو مرکز مهم کشور، شیراز و اصفهان را در یک مسیر کوتاه و آزادراهی به هم متصل کردن، جزو مواردی است که ان شاءالله تلاش می‌کنیم تا پیش از پایان دولت دوازدهم به بهره‌برداری برسد.

همچنین در سیستان و بلوچستان، شاهد یک تحول بسیار خوب هستیم. امروز سیستان و بلوچستان از گاز برخوردار است و این شبکه گاز باید توسعه پیدا کند. استانی که امروز دارای راه آهن هست و دولت همه تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا این راه‌آهن از چابهار به زاهدان متصل شود. علاوه بر این طرح‌های مربوط به آبادانی سواحل مکران که برای کشور اهمیت زیادی دارد در حال اجرا است و امروز هم شاهد افتتاح طرح‌های صنعتی مهمی در استان بودیم.

مجتمع بافت بلوچ برای دولت بسیار اهمیت داشت. سالها بود به خاطر حوادثی که در سال 87 رخ داده بود، بخش بزرگی از این کارخانه تعطیل بود. در اینجا خدمت مردم سیستان و بلوچستان عرض می‌کنم، اولین سفری که در دولت یازدهم به سیستان و بلوچستان داشتم، علاوه بر نکاتی که مقام معظم رهبری به بنده فرمودند، گفتند که دولت کاری کند مجتمع بافت بلوچ فعال شود. حالا هم به خاطر علاقه‌ای که ایشان به استان سیستان و بلوچستان دارند، به خاطر دورانی که ایشان در آن استان در زمان رژیم گذشته تبعید بودند و این مناطق را از نزدیک با چشم خودشان قبل از انقلاب دیده بودند، خیلی مایل بودند که این مجتمع صنعتی بافت بلوچ فعال و افتتاح شود. امروز خدمت ایشان عرض می‌کنم که بحمدالله این آرزوی ایشان و دستور ایشان اجرایی و عملیاتی شد و ان شاءالله آن نیمه بافندگی آن هم در همین دولت تکمیل خواهد شد.

بسیار مهم است که استان سیستان و بلوچستان به عنوان یک استان استراتژیک برای کشور و استان مرزی به یک قطب برای بافندگی و تولید پارچه تبدیل شود. البته زنجیره تولید پارچه از پنبه تا تولید پارچه را می‌گویم. امروز گفته شد که وزارت جهادکشاورزی با توجه به شرایط فعلی تولید پنبه را در سیستان و بلوچستان آزاد کرده است. با توجه به این مساله از تولید الیاف گرفته تا نخ، تا ریسندگی، تا بافندگی، تا رنگرزی، تا چاپ و بعد تولید پوشاک، همه این زنجیره را باید ادامه بدهیم.

همسایه شرقی سیستان و بلوچستان، یعنی پاکستان، یکی از قطب‌های تولید پارچه هست و سیستان و بلوچستان هم می‌تواند واقعا یک قطب بزرگ برای تولید پارچه باشد و شاهد یک تحول خوب در این استان باشیم. البته استان سیستان و بلوچستان معادن بسیار غنی دارد که از معادن آن هم باید استفاده شود و به حول و قوه الهی، با سرمایه‌گذاری که انجام می‌گیرد، شاهد یک تحول بزرگ در این استان خواهیم بود. هم در بنادر سیستان و بلوچستان، هم در راه‌آهن، هم در کشاورزی، هم در صنعت و هم در معدن، شاهد یک تحول بسیار خوب در این استان عزیز و بزرگ خواهیم بود.

امروز روزی بود که بخشی از طرح‌های صنعتی و معدنی در دست اجرای دولت را افتتاح کردیم. قول وزارت صمت این بود که امسال شاهد افتتاح 200 طرح بزرگ صنعتی و معدنی به ارزش 170 هزار میلیارد تومان باشیم. ان شاءالله در هفته‌های آتی به تدریج طرح‌های صنعتی و معدنی دیگر هم افتتاح خواهد شد و مردم شاهد خواهند بود که علیرغم سختی‌های امسال، شاهد تحولات بسیار مثبت در کشور خواهیم بود. همه استانداران عزیز، وزرا، بخش خصوصی و فعالان اقتصادی، باید به این مساله توجه کنند که باید تولید و اشتغال را بالا ببریم و اگر تولید بالا نرود، اشتغال بالا نمی‌رود. باید تولید را بالا ببریم تا بازار کشور را اشباع کنیم و در نتیجه قیمت اجناس را متعادل کنیم.

وقتی صحبت از این می‌کنیم که قیمت برخی از اجناس در بازار امروز متعادل نیست، یکی از راههای آن افزایش تولید است. وقتی عرضه را در بازار زیاد کردیم و تولید زیاد شد، به طور طبیعی قیمت هم متعادل می‌شود. البته دلایل دیگری هم دارد که به فکر حل و فصل آن دلایل هم هستیم.

باید با افزایش تولید صادرات را افزایش دهیم. امروز بخش عظیمی از صنایع معدنی کشور صادرات انجام می‌دهد و بخشی از صادرات غیرنفتی کشور محصولات صنایع معدنی و پتروشیمی است. اینها بخش‌هایی هستند که کمک بسیار زیادی به کشور می‌کنند.

امروز فشار آمریکا و دشمنان بر این است که کشور در زمینه تامین ارز دچار مشکل شود. دو مساله می‌تواند توطئه آمریکا را از بین ببرد، فعال شدن بخش تولید و بخش صادرات. در این مسیر دولت باید کمک کند تا آنچه لازم هست، تولید کنیم. تمام تلاش دولت این است که موانع تولید را بردارد و مسیر را تسهیل کند. دولت الکترونیک یکی از اهدافی است که امسال دولت، هم به خاطر اهداف خود برای جهش تولید و هم برای اهدافش در مقابله با کرونا لازم هست که دولت الکترونیک را به سرعت پیش ببرد و مردم شاهد خواهند بود که در ماههای آینده بسیاری از امور هم در بخش خدمات و هم در بخش تولید تسهیل خواهد شد.

وقتی این چنین شد و توانستیم صادرات خود را افزایش دهیم، ارز مورد نیاز وارد کشور می‌شود. اینکه امروز می‌بینیم قیمت ارز متعادل نیست، به دو دلیل است؛ یکی اینکه در فروردین و اردیبهشت و حتی اسفند در این سه ماه، صادرات دچار مشکل شد. یعنی از ماه اسفند مرزهای کشور با همسایگان تقریبا همه مرزها، هم غرب، هم شرق، همه اینها بسته بود. در اسفند و ‌فروردین بسته بود و به تدریج در اردیبهشت شروع به بازگشایی شد. بنابراین در صادرات وقفه‌ای در این دو ماه ایجاد شد که آثار آن وقفه را امروز می‌بینیم.

مشکل بعدی اینکه برخی از عزیزان صادر کننده‌های کشور که اینها را به عنوان سربازان و سرداران خط مقدم مبارزه با تروریسم اقتصادی آمریکا می‌دانیم، اجناسی را صادر کردند، بعضی از آنها سرِ وقت ارز را برگرداندند که از آنها تشکر و سپاسگزاری می‌کنیم و همین امروز هم میلیاردها دلار ارز وارد کشور کردند که در بخشهای مختلف بهره‌برداری و استفاده می‌شود و بانک مرکزی تخصیص می‌دهد.

اما متاسفانه افرادی هم داریم که در سال گذشته در صادرات کوشا و فعال بودند، اما به موقع ارز حاصل از صادرات خود را برنگرداندند. بانک مرکزی اعلام می‌کند میزان ارز بازنگشته از این محل حدود 20 میلیارد یورو است. 20 میلیارد یورو جنس در ماههای گذشته صادر شده از اواخر سال 98 و امروز زمان قانونی بازگشت ارز آن گذشته و حتی اگر دوره کرونا را هم به زمان قانونی آن اضافه کنیم، باز هم زمانی که باید ارز را برگردانند، سپری شده و لذا ناچاریم تصمیم‌های حادی را اتخاذ کنیم. هیچ وقت دلمان نمی‌خواست که از طریق اعمال فشار و یا از طریق اقدامات قضایی بخواهیم یک صادرکننده را مجبور کنیم ارز حاصل از صادراتش را بازگرداند. برای اینکه مبنای دولت این است که همه مردم عزیز کشور و صادرکنندگان عزیز، می‌خوواهند برای کشور و تولید و برای اشتغال کشور تلاش کنند و برای این تلاش کنند که نیاز کشور به ارز را تامین کنند.

واقعیت این است در کشور در همین سال، با محاسباتی که داریم 41 میلیارد دلار می‌توانیم صادرات غیرنفتی داشته باشیم و اگر همه این 41 میلیارد دلار وارد کشور شود، کل نیازهای وارداتی را حل می‌کند، چون نیاز وارداتی کشور همین مقدار و حتی مقداری کمتر است.

بنابراین اگر همه طبق وظیفه‌مان عمل کنیم مشکل ارز هم حل می‌شود، قیمت ارز هم متعادل می‌شود، مواد اولیه کارخانجات هم به موقع به دست آنها می‌رسد و کالاهای اساسی که مهم است به موقع وارد کشور می‌شود. الحمدالله امروز در تامین کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی مشکلی نداشتیم و اینها را به موقع خریداری کردیم، به موقع وارد می‌کنیم و در بقیه امور هم این چنین خواهد بود.

بنابراین خواهش دولت این است که در شرایط فعلی کشور، همه دست به دست هم بدهیم و بتوانیم از مشکلات عبور کنیم. علیرغم برخی از فضاسازی‌هایی که در فضای مجازی وجود دارد و توطئه‌های تبلیغاتی که وجود دارد به مردم عزیزمان عرض می‌کنم که با وحدت و اتحاد و تلاش و کوشش و هماهنگی و همفکری و فعالیت در تولید کشور در برابر دشمنان خود به خوبی مقاومت و ایستادگی می‌کنیم و مشکلات کشور به حول و قوه الهی حل و فصل خواهد شد.

والسلام علیکم و رحمت‌الله و برکاته.