قهرمانپور: ترامپ و بایدن از اعتراضات آمریکا برای انتخابات ریاست‌جمهوری بهره‌برداری می‌کنند

پایگاه خبری جماران، هشت دقیقه‌ی پایانی زندگی یک شهروند سیاهپوست آمریکایی زیر زانوی پلیس آمریکا؛ انتشار تصاویری دردناک از آخرین لحظات زندگیِ جورج  فلویدِ سیاهپوست، کافی بود تا جرقه‌ی اعتراضات سراسری در آمریکا و جهان بر ضد نژاد پرستی بار دیگر شعله‌ور شود. اعتراضاتی که البته در جامعه‌ی چندفرهنگی آمریکا بی‌سابقه نبوده است.  

در همین رابطه خبرنگار جماران گفت و گویی داشته با رحمن قهرمانپور کارشناس مسائل بین‌الملل، که در ادامه می‌آید:

سیاهپوستان به دنبال حقوق سیاسی و فرهنگی خود در جامعه هستند

رحمن قهرمانپور با بیان اینکه اعتراضات نژادپرستی در آمریکا موضوع جدیدی نیست، گفت: در اغلب موارد کشته شدن یکی از سیاه پوستان به دست پلیس منشا این اعتراضات است. از دهه 1960 که جنبش مدنی سیاهان به رهبری مارتین لوتر کینگ راه افتاد، سیاهان همواره تلاش کردند حقوق قانونی خود را که در این دهه به دست آورده بودند درعمل نیز به صورت کامل به دست آورند.  درواقع آنها می‌خواستند  برآیند جنبش مدنی 1960 تکمیل شود و مسئله‌ی آنها نه تنها به لحاظ حقوقی بلکه به لحاظ سیاسی و فرهنگی نیز حل شود.

ارتباط  بین اعتراضات آمریکا و گفتمان سیاست هویتی

این کارشناس روابط بین‌الملل در رابطه  با ارتباط اعتراضات آمریکا و گفتمان موسوم به سیاست هویتی، اظهار کرد: این بخشی از موضوع هویت است. مسئله این است که از دهه 1960 موضوع  در قالب جنبش مدنی مطرح شد؛ جنبش مدنی به دنبال این بود که از نظر حقوقی آن تبعیض‌های قانونی‌ که در آمریکا نسبت به سیاهان وجود داشت را رفع کند و به طور مشخص جدایی سیاهان از سفیدپوستان در مدارس مدنظر آنها بود.  پس جنبش مدنی سبقه‌ی حقوقی داشت اما در 1970 و 1980 به بعد ما شاهد این هستیم که هویت ها جنبه‌ی سیاسی به خود می‌گیرند یعنی نه تنها هویت ها می گویند از جنبه ی مدنی و حقوقی ما را به رسمیت بشناسید بلکه دنبال این هستند که حقوق و امتیازات بیشتری بگیرند. مثلا از تبعیض مثبت حرف می زنند یعنی می گویند چون در آمریکا نسبت به سیاهان به صورت تاریخی تبعیض اعمال شده و اینها عقب مانده‌اند دانشگاه ها تبعیض مثبت اعمال کنند و  مثلا به سیاهپوستان امتیاز بیشتری برای ورود به دانشگاه بدهند.

قهرمانپور افزود: این همان سیاست هویتی است. یعنی ما به صرف داشتن هویت باید از یه سری امتیازات و موقعیت‌های سیاسی برخوردار شویم و صرف شناسایی حقوقی کافی نیست. این تفاوت سیاست هویتی با جنبش مدنی است. در جنبش مدنی گفته می‌شود همه‌ی نژادها، زبان‌ها، هویتها با هم برابرند اما در سیاست هویتی می گویند لزوما برابر نیستند، چون در گذشته علیه مثلا فلان نژاد تبعیض ایجاد شده بنابراین باید برای رفع آن تبعیض و عقب‌ماندگی امتیازاتی بدهید. در مورد سیاهان مسئله‌ی سیاست هویتی این است که سیاهان می گویند علاوه بر تبعیض‌های قانونی که رفع شده است و تغییرات سیاسی که اتفاق افتاده و یک سیاه پوست رئیس‌جمهور شده الان جامعه‌ی امریکا  باید بپذیرد که با سیاه پوستان به عنوان شهروند درجه‌ی  دو برخورد  نکند و قبول کند زندگی سیاهپوستان هم اهمیت دارد. این محتوای حرف جنبشی است موسوم به  Black Lives Matter  یا حیات سیاهان اهمیت دارد.

وی ادامه داد: البته مسئله‌ی سیاست هویتی محدود به سیاهان نیست و مختص به طیف وسیعی است. زنان، معلولان،  مهاجران و ... اینها معتقدند نباید فقط یک هویت رسمی قابل قبول در جامعه وجود داشته باشد و هویت های متعدد باید به رسمیت شناخته شوند. اما فعلا این اعتراضات مشخصا انگشت گذاشته است بر حقوقی که سیاهان باید داشته باشند.

انتخاب اوباما نشانه‌ی گشایش سیاسی برای سیاهان در آمریکا بود

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: انتخاب اوباما به عنوان اولین رئیس‌جمهور سیاه پوست آمریکا نشان داد که بعد از گشایش‌های حقوقی  که در دهه 1960 در مورد سیاهان اتفاق افتاد گشایش‌های سیاسی هم به وجود آمده است. به هرحال جامعه آمریکا از نظر سیاسی به این حد از بلوغ رسید که یک سیاهپوست هم می‌تواند رئیس‌جمهور آمریکا شود که البته رئیس‌جمهور موفقی هم شد. اما به هرحال در سطح فرهنگی هنوز تعصباتی نسبت به سیاهان وجود دارد که این اعتراضات اخیر به دنبال این است  که در سطح فرهنگی هم این مسئله را حل کند. یعنی نگاهی که مردم کوچه و خیابان به سیاهپوستان دارند یا تبعیض‌هایی که توسط پلیس نسبت به سیاهان صورت می‌گیرد، علت این اعتراضات در آمریکاست.

قهرمانپور تاکید کرد: چون عمده‌ی شکایتها معطوف به عملکرد پلیس است که البته این مسئله صرفا معطوف به آمریکا نیست، در انگلیس هم خیلی رواج دارد مثلا  پلیس لندن  بارها متهم شده که نسبت به سیاهان نگاه منفی دارد. مسئله‌ای که در خیلی از کشورهای دنیا به آن آموزش پلیس برای رعایت حقوق بشر گفته می‌شود و فقط مسئله‌ی سیاهان نیست؛ پلیس در مواجه با جوان‌ها یا افراد شرور خشونت به کار می‌گیرد و توجیه آن هم این است که لازمه‌ی کنترل خشونت این برخوردهاست. پس مسئله این است که جامعه‌ی آمریکا تلاش می کند ابعاد فرهنگی نژادپرستی هم حل و فصل شود و مردم از نظر فرهنگی هم بپذیرند که سیاهان بخشی از جامعه‌ی امریکا هستند.

تاثیر اعتراضات بر انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا  

رحمن قهرمانپور در رابطه با تاثیر اعتراضات بر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گفت: دمکراتها امیدوارند که با کش دادن اعتراضات، سیاه پوستان را متقاعد کنند که به جوبایدن رای دهند و بنابراین مدام تبلیغ می کنند که این وضعیتِ ایجاد شده نتیجه‌ی سیاست های ترامپ است و ترامپ ضد سیاهان است. در مقابل ترامپ نیز به دنبال این است که هسته‌ی اصلی رای دهنده به خودش یعنی سفید پوستان ناسیونالیست را متقاعد کند که در مقابل کسانی که هویت آمریکایی را تهدید می کنند کوتاه نخواهد آمد. بنابراین هم ترامپ پایگاه رای خود را مستحکم تر می کند و هم دمکراتها سعی می کنند از این اعتراضات برای جلب حداکثر آرای سیاهپوستان استفاده کنند باید ببینیم که کدام یک از دو طرف می تواند موفق شود.