افزایش نرخ شیوع اختلالات روانی در دوران پساکرونا

 محمد حاتمی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به افزایش فعالیت روانشناس‌نماها به دنبال شیوع ویروس کرونا گفت: سبک زندگی مردم به دنبال ویروس کرونا و قرنطینه خانوادگی شرایطی را ایجاد کرده است که افرادی تحت عنوان روان‌شناس، مشاور و جامعه‌شناس در فضای مجازی فعالیت‌های گسترده‌ای داشته باشند و درباره مسائل روان‌شناختی، خانوادگی، کودکان، نوجوانان و سبک زندگی مردم مشاوره ‌دهند و کارگاه و جلسات آموزشی برگزار کنند، این درحالیست که این افراد هیچگونه صلاحیت علمی و اخلاقی ندارند و از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور پروانه فعالیت دریافت نکرده‌اند.

وی با تاکید بر اینکه هر نوع فعالیت روان‌شناسی و مشاوره در فضای واقعی و مجازی مستلزم مجوز از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور است، به تمامی کسانی که از طریق لایو، وبینار، اینستاگرام، تلگرام و سایر ابزارهای مجازی فعالیت غیر قانونی انجام می‌دهند، هشدار داد که در صورت عدم دریافت مجوز از این سازمان با آن‌ها برخورد قانونی می‌شود.

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور ادامه داد: سازمان برحسب وظایف تکلیفی برای مقابله با این افراد اقداماتی انجام می‌دهد، اما مشکلاتی وجود دارد؛ ستاد ملی مبارزه با ویروس کرونا، قوه قضائیه و نیروی انتظامی باید با ما همکاری کنند و صدا و سیما اطلاعیه‌های سازمان را از شبکه خبر پخش کند تا اطلاع‌رسانی دقیقی به مردم شود. اما به دلیل همین عدم توجه ستاد ملی مقابله با کرونا و صدا و سیما به مسئله سلامت ‌روان، افراد سودجو و روان‌شناس‌نماهای مبلغ فرهنگ غربی که بعضاً مطالب غیر علمی و مبتذل را ترویج می‌کنند با بسیاری از راهنمایی‌ها و خدماتی که به مخاطبان خود ارائه می‌کنند، منجر به ایجاد اختلاف و بروز آسیب‌ها در درون خانواده‌ها می‌شوند.

به گفته حاتمی، بیشترین مخاطبان روان‌شناس نماها در فضای مجازی افرادی با سنین ۱۶ تا ۳۰ سال هستند؛ جوانان و نوجوانان که عطش مطالب جدید را دارند، بیشتر از سایر افراد از روان‌شناس نماها آسیب می‌بینند. 

وی در این مقطع حساس کنونی از قوه قضائیه درخواست کرد که با سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور همکاری کنند چراکه به گفته حاتمی بعضی روان‌شناس نماها که تخلفاتی را انجام داده‌اند و به دادسراها معرفی می‌شوند، تبرئه می‌شوند و بررسی دقیق صورت نمی‌گیرد.

حاتمی در پاسخ به این سوال که پلیس فتا برای جلوگیری از روانشناس‌نماها در فضای مجازی به چه صورت فعالیت می‌کند؟ گفت: پلیس فتا نیز ساز و کار مناسب جهت برخورد با متخلفان در فضای مجازی را ندارد؛ فرآیندی که در پلیس فتاست، منجر به نتیجه نمی‌شود؛ تا دادسرا دستور ندهد، پلیس فتا کاری نمی‌کند و این جزء محدودیت‌های پلیس فتا است.

وی با تاکید بر اینکه مسئله سلامت‌ روان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، افزود: باید ستاد ملی مقابله با بحران کرونا به نظرات سازمان توجه و برای کنترل فضاهای مجازی کمک کند، به نظر می‌رسد سلامت روان مسئله‌ای حاشیه‌ای است، حال آنکه باید مسئله اول در نظام سلامت، مسئله سلامت روان باشد.

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با اشاره به اینکه برای دوران پساکرونا باید از هم‌اکنون برنامه‌های مدونی داشته باشیم، اظهار کرد: در دوران پساکرونا نرخ شیوع اختلالات روانی افزایش پیدا می‌کند، برای پیشگیری آن باید تمهیداتی را انجام داد. تشکیل ستاد ویژه روانشناختی بحران کرونا تحت نظر ریاست جمهوری ضرورت دارد؛ غربال‌گری و تدوین شناسنامه سلامت‌روان برای شهروندان ایرانی نیز لازم است.

حاتمی معتقد است که همانگونه که در دوران کرونا مداخلات اجتماعی و تغییر سبک زندگی، کارآمدی خود را نشان داد، در دوران پساکرونا پیشگیری و خدمات روان‌شناسی و مشاوره بیش از هر نوع خدماتی اهمیت پیدا می‌کند. 

وی ادامه داد: من طی نامه‌ای به رئیس جمهوری پیشنهاد تشکیل ستاد ویژه روانشناختی بحران کرونا را داده‌ام؛ امیدواریم این ستاد ویژه هر چه زودتر تشکیل شود، نباید زمان را از دست دهیم. سازمان نظام روانشناسی با تمام ظرفیت و توانمندی‌های اعضای خود آماده است تا با کمک نهادها، سازمان‌ها، رسانه‌ها، سازمان‌های غیر دولتی و انجمن‌ها برای مقابله با عوارض و آسیب‌های روانی دوران پساکرونا برنامه‌ریزی کند.

به گفته رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره کشور، لازم است سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره عضو ستاد ملی مقابله با کرونا باشد چرا که مسئله استرس، اضطراب، افسردگی، وسواس، سوگ و اختلال PTSD، سبک زندگی، ‌مسائل خانوادگی کودکان و نوجوانان و سایر مسائل روانی کم اهمیت‌تر از مسائل جسمانی نیست، بلکه به جهاتی مهمتر نیز است.

وی با بیان اینکه موضوع فضاهای مجازی بسیار مهم است، تاکید کرد: باید اجماعی‌ ملی در این باره ایجاد شود. چرا که کودکان، نوجوانان، جوانان و خانواده‌های ما در معرض خطر هستند. از همه ارگان‌ها و سازمان‌های مسئول، به ویژه ستاد ملی مقابله با کرونا، قوه قضائیه، نیروی انتظامی و صدا و سیما می‌خواهیم به سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره جهت مدیریت و برخورد با روان‌شناس‌نماها و سودجویان فضای مجازی کمک کند؛ ما به تنهایی نمی‌توانیم کاری انجام دهیم.