زندگینامه آیت الله محمود هاشمی شاهرودی

آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی از علما و مجاهدین در راه انقلاب اسلامی بوده که از جمله مسئولیت های او در جمهوری اسلامی می توان به عضویت در شورای نگهبان، عضویت و نائب رئیسی مجلس خبرگان رهبری، ریاست قوه قضائیه، ریاست هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه و عضویت و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد. 

آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی در سال 1327 در نجف اشرف و در خانواده ای مذهبی که از سادات منسوب به امام حسین علیه السلام بودند، متولد شد. پدر او مرحوم آیت الله سیدعلی حسینی شاهرودی از علمای حوزه علمیه نجف و مادرش دختر آیت‌الله سید علی‌مدد موسوی قائینی از علمای خراسان بود. 

او دوران تحصیلات ابتدایی را در مدرسه علویه نجف پشت سر گذاشت و پس از آن در سن 14 سالگی فراگیری علوم دینی را آغاز کرد، با توجه به هوش و استعداد سرشارش توانست در مدت کوتاهی دروس دوره سطح را به پایان برساند، و پس از آن در کلاس های درس شهید آیت الله سیدمحمدباقر صدر، امام خمینی (س)، آیت الله خویی و دیگر مراجع آن روز نجف شرکت می کرد. او در دوران تحصیلش در کلاس های اخلاق خصوصی و عمومی اساتیدش نیز شرکت می کرد. 

او در دوران تحصیلش با علمای بسیاری از جمله آیت الله مومن و مقام معظم رهبری رابطه دوستی برقرار کرد. 

تصویری از حضور آیت الله هاشمی شاهرودی در کنار شهید آیت الله صدر

در سال های حضور در نجف به دلیل فعالیت های سیاسی، فعالیت علیه صدام و ارتباط با مجلس اعلای عراق در سال 1974 میلادی در پی یورش مزدوران رژیم به علما و اندیشمندان دستگیر شده و به زندان حکومت بعث افتاد، و شکنجه های جسمی و روحی بسیاری را تحمل کرد. 

تصویری از آیت الله شاهرودی در کنار شهید چمران

او پس از پیروزی انقلاب اسلامی در پی ساماندهی تظاهرات مردم عراق در گرامیداشت این پیروزی تحت پیگرد رژیم بعث قرار گرفت و پس از آن به سفارش شهید صدر از طریق کویت به ایران بازگشت، و حزب بعث سه برادر او را دستگیر و اعدام کرد. او بعد از بازگشت به کشور وکالت عام آیت الله صدر و نمایندگیشان را نزد امام خمینی (س) برعهده گرفت، و پیام های علمای نجف را به امام خمینی (س) منتقل می کرد. 

آیت الله شاهرودی به دستور آیت الله خامنه ای که مسئولیت نهضت های اسلامی را با حکم امام (س) در آن زمان برعهده گرفته بود، تشکیلات جامعه روحانیت مبارز و مجلس اعلای عراق را راه اندازی کرد و به مدیریت و سازماندهی آن پرداخت. 

وی با نظر امام خمینی از زمان ورود به ایران تدریس در حوزه علمیه قم را آغاز کرد و تا پایان عمر به تدریس درس خارج فقه و اصول پرداخت. 

آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی سال ها از اعضای فقهای شورای نگهبان بود، و پس از آن با حکم مقام معظم رهبری به عنوان رئیس قوه قضاییه منصوب شد، و در سال 1378 نیز به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمد. 

آیت الله خامنه ای پس از پایان دوره ریاست ایشان بر قوه قضاییه در حکمی ایشان را به عضویت در شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام درآورد. همچنین در تاریخ 3 مرداد سال 1390 با حکم مقام معظم رهبری ایشان به ریاست هیات عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه منصوب شدند. 

فهرست سایر مسئولیت ها: 

• از اعضای شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام
• عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
• رئیس و مؤسس مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع)
• نائب رئیس مجلس خبرگان رهبری
• نایب رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
• رئیس هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه ایران
• عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه

ایشان در زمینه علمی نیز فعالیت های بسیاری داشتند، از جمله ریاست بر دو کنگره «نقش زمان و مکان در اندیشه امام خمینی» و نخستین کنگره «دایره المعارف فقه اسلامی». ایشان همچنین ریاست موسسه دایره المعارف فقه اسلامی را نیز با حکم آیت الله خامنه ای برعهده داشتند، تاسیس دانشگاه عدالت و انتشار مقالاتی از ایشان در فصلنامه فقه اهل بیت نیز از دیگر فعالیت های علمی ایشان محسوب می شود. 

آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی پس از تحمل دوره ای بیماری در تاریخ 3 دی ماه سال 1397 به لقاء الله پیوست. 

تصاویری از آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی:

آیت الله هاشمی شاهرودی در حال اقامه نماز جماعت و آیت الله محمدباقر حکیم در حال اقتدا به ایشان

آیت الله هاشمی شاهرودی در کنار آیت الله حکیم در کنفرانس جنایات صدام 

تصویری از آیت الله هاشمی شاهرودی در کنار علامه حسن زاده آملی