پیشینه غنی فرهنگی استان یزد در طول تاریخ زمینه ساز بازی های بومی و محلی متعددی شده است که در عین سادگی از درون مایه عمیقی برخوردار هست و به عنوان یک سرمایه ارزشمند در گذر زمان مورد استفاده و اقبال همگان بود.
در عصر کنونی با وجود اهمیت بازی های بومی محلی و نقشی که در پرکردن اوقات فراغت اقشار مختلف بویژه نوجوانان و جوانان دارد به دلیل وجود برخی جذابیت ها و گسترش بازی های رایانه ای در فضای مجازی، سنت های قدیمی در این عرصه رو به فراموشی است .
با نگاهی به بازی های بومی و محلی در می یابیم که در گذشته نه چندان دور نه تنها اسباب تفریح کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان را فراهم می کرد، بلکه ورزش مفیدی برای سلامتی و نشاط اجتماعی نیز شمرده می شد.
در دنیای امروزی که فضای مجازی و رسانه های الکترونیکی به نوعی جایگزین بازی های سنتی شدند، باید برای احیای دوباره آن و حفظ هویت گذشته اقدام و زمینه و ماندگاری آن را فراهم کرد.
در شهرستان های یزد، اشکذر، میبد، اردکان، مهریز، تفت، ابرکوه، خاتم ، بهاباد و بافق بازی های محلی زیادی رایج بود و هم اکنون برخی از بازی ها همچنان مورد توجه اند.
از مهمترین بازی های بومی محلی یزد می توان به ' الک دولک ' ، ' آسیاب به چرخ ' ، گرگم و گله میبرم ' گردو بازی ' ، چوب بازی ' ، ' کامسد' (وسط بازی) ، طناب کشی ' ، ' هفت سنگ ' ، ' قایم موشک ' ، قول (سنگ) بازی ' ، عمو زنجیر باف ' ، ' قطار بازی ' و غیره ... اشاره کرد.
جمعی از شهروندان یزدی در گفت و گو با گزاشگر ایرنا با اشاره به اینکه هم اکنون توجه خوبی به بازی های بومی محلی نمی شود به اهمیت فرهنگ سازی و توجه دادن همگان به آن به عنوان یک کار مهم برای سرگرمی و ایجاد نشاط و فعالیت اجتماعی تاکید کردند.
حسین دهقان 55 ساله می گوید: درگذشته مردم در محله های مختلف بیشتر وقت خود را برای سرگرمی و دورهمی ها با کمترین امکانات و هزینه ها با انجام بازی های محلی سپری می کردند.
وی ادامه داد: کامسد ( وسط بازی ) و گردو بازی در میان سایر بازی ها بیشتر در بین جوانان متداول بود و آنها بیشتر وقت بیکاری خود را در کوچه پس کوچه ها و حسینیه وسط محله به انجام آن می پرداختند.
این شهروند محله نجف آباد یزد تاکید کرد: الان دیگر کسی به دنبال بازی های بومی و محلی نیست و جوانان وقت خود را صرف استفاده از گوشی همراه ، پیام رسان ها و بازی در فضای مجازی می کنند.
وی به اهمیت احیای دوباره این بازی ها با انجام کارهای فرهنگی و تبلیغی توسط مسوولان ورزشی و همچنین انجام مسابقه های مختلف بین محله با حضور جوانان و علاقه مندان تاکید دارد.
همچنین سکینه قانع ساکن محل اکبرآباد یزد با بیان اینکه نه تنها وقت اغلب جوانان حتی برخی بزرگسالان در فضای مجازی سپری می شود، یادآور شد: قدیم ها مردم و جوانان عصرها در وقت فراغت با حضور در زمین های خاکی حومه محله نسبت به انجام بازی های محلی اقدام می کردند.
این بانوی 47 ساله یزدی یادآور شد: زندگی در گذشته با انجام بازی های محلی خیلی سالم و توام با شادمانی نسبت به امروز سپری می شد ولی در وضعت کنونی وقت جوانان در فضای مجازی سپری می شود و شاهد برخی ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی نیز هستیم.
وی یکی از راه های برون رفت از آسیب های فرهنگی و اجتماعی را احیای بازی های بومی محلی در محله ها ، فرهنگ سازی آن توسط مسوولان و به خصوص رسانه های گروهی و ایجاد انگیزه با برگزاری مسابقه ها بین علاقه مندان دانست.
یکی از کارشناسان عرصه ورزش یزد هم با بیان اینکه اهمیت بازی های بومی محلی بر کسی پوشیده نیست، می گوید: برای احیای دوباره بازی ها ابتدا شناسایی و معرفی شوند.
فرهاد فرزان مقدم، تاکید کرد: بعد از شناسایی برای گسترش آن در محله ها بازی و مسابقه برگزار شود و رونق دوباره پیدا کند و در پایان به صورت گسترده و رسمی جزو برنامه های مهم مسوولان ورزش استان قرار گیرد.
وی تصریح کرد: انجام مسابقه برای بازی های محلی در محله ها و فراگیر شدن آن در شهرستان ها متناسب با آداب و فرهنگ های مختلف لازم است و نقش مهمی در ترویج بازی های سنتی دارد که باید موضوع جدی گرفته شود.
همچنین نائب رئیس هیات ورزش های روستایی عشایری استان یزد گفت: احیای بازی ها جزو برنامه های اصلی این هیات است که سال های گذشته با انجام مسابقه و جشنواره ها در استان پیگیری شد.
لیلا وکیلی در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: در یزد همانند استان های دیگر بازی های بومی محلی بسیاری وجود دارد که مهمترین آنها می توان به 'لی لی بازی ' ، 'دوزپا ' ، گانیه ' ، ' چوب کلی ' ، ' چوب کشی ' ، دال پلان ' ، تیر و کمون ' ، ' یک گل ، 2 گل ' ، ' خروس جنگی ' و غیره ...اشاره کرد.
وی تصریح کرد: برگزاری جشنواره های مختلف با کمک مردم و همراهی علاقه مندان به خصوص در روستاها با حمایت دهیاران و اعضای شوراها و بهره گیری از فضای خانه های ورزش روستایی برای فرهنگ سازی در دستور کار است.
این مسوول در خصوص آمار فعالان بازی های بومی محلی یزد گفت: آمار دقیقی وجود ندارد ولی افراد زیادی در گروه های سنی مختلف در استان به این امر می پردازند.
وکیلی عنوان کرد: برنامه امسال هیات شناسایی دقیق فعالان بازی های بومی محلی و پیگیری لازم برای زیر پوشش قرار گرفتن بیمه ورزشی افراد است که با جدیت انجام می شود.
استان یزد با یک میلیون و 138 هزار نفر جمعیت، 47 هیات ورزشی و 65 هزار ورزشکار زیر پوشش بیمه دارد.
7536/ 2047/
انتهای پیام در عصر کنونی با وجود اهمیت بازی های بومی محلی و نقشی که در پرکردن اوقات فراغت اقشار مختلف بویژه نوجوانان و جوانان دارد به دلیل وجود برخی جذابیت ها و گسترش بازی های رایانه ای در فضای مجازی، سنت های قدیمی در این عرصه رو به فراموشی است .
با نگاهی به بازی های بومی و محلی در می یابیم که در گذشته نه چندان دور نه تنها اسباب تفریح کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان را فراهم می کرد، بلکه ورزش مفیدی برای سلامتی و نشاط اجتماعی نیز شمرده می شد.
در دنیای امروزی که فضای مجازی و رسانه های الکترونیکی به نوعی جایگزین بازی های سنتی شدند، باید برای احیای دوباره آن و حفظ هویت گذشته اقدام و زمینه و ماندگاری آن را فراهم کرد.
در شهرستان های یزد، اشکذر، میبد، اردکان، مهریز، تفت، ابرکوه، خاتم ، بهاباد و بافق بازی های محلی زیادی رایج بود و هم اکنون برخی از بازی ها همچنان مورد توجه اند.
از مهمترین بازی های بومی محلی یزد می توان به ' الک دولک ' ، ' آسیاب به چرخ ' ، گرگم و گله میبرم ' گردو بازی ' ، چوب بازی ' ، ' کامسد' (وسط بازی) ، طناب کشی ' ، ' هفت سنگ ' ، ' قایم موشک ' ، قول (سنگ) بازی ' ، عمو زنجیر باف ' ، ' قطار بازی ' و غیره ... اشاره کرد.
جمعی از شهروندان یزدی در گفت و گو با گزاشگر ایرنا با اشاره به اینکه هم اکنون توجه خوبی به بازی های بومی محلی نمی شود به اهمیت فرهنگ سازی و توجه دادن همگان به آن به عنوان یک کار مهم برای سرگرمی و ایجاد نشاط و فعالیت اجتماعی تاکید کردند.
حسین دهقان 55 ساله می گوید: درگذشته مردم در محله های مختلف بیشتر وقت خود را برای سرگرمی و دورهمی ها با کمترین امکانات و هزینه ها با انجام بازی های محلی سپری می کردند.
وی ادامه داد: کامسد ( وسط بازی ) و گردو بازی در میان سایر بازی ها بیشتر در بین جوانان متداول بود و آنها بیشتر وقت بیکاری خود را در کوچه پس کوچه ها و حسینیه وسط محله به انجام آن می پرداختند.
این شهروند محله نجف آباد یزد تاکید کرد: الان دیگر کسی به دنبال بازی های بومی و محلی نیست و جوانان وقت خود را صرف استفاده از گوشی همراه ، پیام رسان ها و بازی در فضای مجازی می کنند.
وی به اهمیت احیای دوباره این بازی ها با انجام کارهای فرهنگی و تبلیغی توسط مسوولان ورزشی و همچنین انجام مسابقه های مختلف بین محله با حضور جوانان و علاقه مندان تاکید دارد.
همچنین سکینه قانع ساکن محل اکبرآباد یزد با بیان اینکه نه تنها وقت اغلب جوانان حتی برخی بزرگسالان در فضای مجازی سپری می شود، یادآور شد: قدیم ها مردم و جوانان عصرها در وقت فراغت با حضور در زمین های خاکی حومه محله نسبت به انجام بازی های محلی اقدام می کردند.
این بانوی 47 ساله یزدی یادآور شد: زندگی در گذشته با انجام بازی های محلی خیلی سالم و توام با شادمانی نسبت به امروز سپری می شد ولی در وضعت کنونی وقت جوانان در فضای مجازی سپری می شود و شاهد برخی ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی نیز هستیم.
وی یکی از راه های برون رفت از آسیب های فرهنگی و اجتماعی را احیای بازی های بومی محلی در محله ها ، فرهنگ سازی آن توسط مسوولان و به خصوص رسانه های گروهی و ایجاد انگیزه با برگزاری مسابقه ها بین علاقه مندان دانست.
یکی از کارشناسان عرصه ورزش یزد هم با بیان اینکه اهمیت بازی های بومی محلی بر کسی پوشیده نیست، می گوید: برای احیای دوباره بازی ها ابتدا شناسایی و معرفی شوند.
فرهاد فرزان مقدم، تاکید کرد: بعد از شناسایی برای گسترش آن در محله ها بازی و مسابقه برگزار شود و رونق دوباره پیدا کند و در پایان به صورت گسترده و رسمی جزو برنامه های مهم مسوولان ورزش استان قرار گیرد.
وی تصریح کرد: انجام مسابقه برای بازی های محلی در محله ها و فراگیر شدن آن در شهرستان ها متناسب با آداب و فرهنگ های مختلف لازم است و نقش مهمی در ترویج بازی های سنتی دارد که باید موضوع جدی گرفته شود.
همچنین نائب رئیس هیات ورزش های روستایی عشایری استان یزد گفت: احیای بازی ها جزو برنامه های اصلی این هیات است که سال های گذشته با انجام مسابقه و جشنواره ها در استان پیگیری شد.
لیلا وکیلی در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: در یزد همانند استان های دیگر بازی های بومی محلی بسیاری وجود دارد که مهمترین آنها می توان به 'لی لی بازی ' ، 'دوزپا ' ، گانیه ' ، ' چوب کلی ' ، ' چوب کشی ' ، دال پلان ' ، تیر و کمون ' ، ' یک گل ، 2 گل ' ، ' خروس جنگی ' و غیره ...اشاره کرد.
وی تصریح کرد: برگزاری جشنواره های مختلف با کمک مردم و همراهی علاقه مندان به خصوص در روستاها با حمایت دهیاران و اعضای شوراها و بهره گیری از فضای خانه های ورزش روستایی برای فرهنگ سازی در دستور کار است.
این مسوول در خصوص آمار فعالان بازی های بومی محلی یزد گفت: آمار دقیقی وجود ندارد ولی افراد زیادی در گروه های سنی مختلف در استان به این امر می پردازند.
وکیلی عنوان کرد: برنامه امسال هیات شناسایی دقیق فعالان بازی های بومی محلی و پیگیری لازم برای زیر پوشش قرار گرفتن بیمه ورزشی افراد است که با جدیت انجام می شود.
استان یزد با یک میلیون و 138 هزار نفر جمعیت، 47 هیات ورزشی و 65 هزار ورزشکار زیر پوشش بیمه دارد.
7536/ 2047/
کپی شد
