این متن پیامکی بود که رییس پلیس راهور استان یزد ساعت ۲۳ و ۹ دقیقه دوشنبه شب(شب عید غدیر) برای بنده خبرنگار ارسال کرد؛ متنی کوتاه اما پر از درد و حرف!.
موتورسیکلت ۲۰۰ سی سی پسری ۱۶ ساله با سرعت خیلی زیاد و در خیابانی در مرکز شهر واژگون شده؛ پس از برخورد به تیر چراغ برق، راکب را حدود ۸۰ متر به جلو پرت می‌کند و پس از گذشت حدود ۳۶ ساعت از زمان حادثه، بعلت شدت تصادف، هنوز هویت این نوجوان مشخص نشده است!.
نوجوانی کم سن و سال، فاقد گواهینامه، کلاه ایمنی و نداشتن مهارت لازم در کنترل موتورسیکلت، مرگ او و داغدار شدن خانواده ای را رقم می زند؛ آن هم در شب عید غدیر؛ او هرگز به خانه برنگشت؛ حادثه ای تلخ که مشابه آن روزانه در گوشه و کنار این شهر رخ می دهد و موجب تاسف و تاثر هر بیننده و شنونده ای می شود.
سالهاست که در استان یزد با فاجعه‌ای به نام موتورسیکلت روبرو هستیم که هنوز نسخه شفابخشی برای آن پیچیده نشده و با وجود اجرای طرحهای مختلف از سوی مسئولان ذیربط، به نتیجه دلخواه نرسیده و هنوز هم خیابانهای یزد، قربانی می گیرد.
موتورسواری در شهر و استان یزد به مسئله ای لاینحل تبدیل شده؛ سن موتورسواری در این استان به ۱۰ سال رسیده، اغلب راکبان آنها بی‌سواد یا کم‌سواد و زیردیپلم هستند و متاسفانه نظارتی هم از سوی خانواده‌ها نیست!.
مسوولان اجرایی، انتظامی و راهور استان هم سالهاست طرحهای مختلفی برای کنترل موتورسواران ارائه داده‌اند اما هیچ یک به نتیجه مطلوب نرسیده؛ وقتی موتورسیکلت با قیمت ارزان و به صورت قسطی در اختیار نوجوانان و جوانان قرار می‌گیرد و حتی برخی خانواده‌ها به بهانه فلان موفقیت فرزندشان، آن را به نوجوانان خود کادو می دهند انتظاری بیش از این هم نباید داشت.
استان یزد، اکنون درگیر معضلی بزرگ به نام موتورسواران است که هر روز قربانی می دهد؛ یا راکب را روانی بیمارستان می‌کند و یا مرگ او را رقم می زند و گاها موجب قطع نخاع و یک عمر در بستر افتادن و حسرت خوردن می‌شود.
مهمترین عوامل تاثیرگذار در تصادفات موتورسیکلت در استان یزد شامل تعداد زیاد موتورسیکلت، استفاده بیش از حد از ان ، قانون شکنی، عدم توجه در زمان تردد فرعی به اصلی ، رعایت نکردن حق تقدم ، عبور از چراغ قرمز ، نبود دید کافی در شب ، نقص سیستم روشنایی موتورسیکلت ، نداشتن چراغ خطر و عدم رعایت فاصله طولی است.
یزد را روزی به نام شهر دوچرخه‌ها می شناختند و هنوز هم می‌شناسند اما این روزها بجای شنیدن صدای رکاب دوچرخه و زنجیر چرخ، صدای دلخراش و گوشخراش انواع و اقسام موتورسیکلت‌های رنگارنگ به گوش می رسد که ارامش مردم را به هم می زند و گاها سروش مرگ از آن بلند می شود.
آماری تکان دهنده از تصادفات موتورسیکلت‌ها در یزد
رییس پلیس راهور استان یزد، پیامک خود را با جمله "به داد ما برسید" به پایان برده بود و این یعنی اینکه ساماندهی موتورسواران در استان به بن بست خورده و طرحهای مختلف مسوولان اجرایی هم نتوانسته پاسخگو باشد.
سرهنگ رضا زارع در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: یک پای تمام سوانح رانندگی در این استان، موتور سواران هستند، برخورد موتورسیکلت با خودرو و عابر پیاده، برخورد با موتورسیکلت های دیگر یا واژگونی!.
وی خانواده‌ها را در این زمینه مسوول و مقصر دانست و افزود: متاسفانه به محض اینکه نوجوان یا جوانی، درخواست موتورسیکلت می‌کند خانواده‌ها بعنوان تشویقی یا جایزه در اختیارش قرار می دهند، راکبانی که نه به سن تکلیف رسیده اند، نه قانون را می دانند و نه گواهینامه دارند و با دستان خود، اتفاقات ناگواری را رقم می زنند.
وی اظهار داشـت: روزانه بطور میانگین ۱۱۰ تا ۱۲۰ فقره تصادف در استان یزد رخ می دهد است که تقریبا ۸۰ درصد یک طرف این حوادث موتورسیکلت‌ها هستند.
وی تعداد فوتی‌های حوادث موتورسیکلت در استان از اول سالجاری تاکنون را ۳۳ نفر و تعداد مصدومان را
۱۶۰۰ نفر اعلام کرد و با بیان اینکه حدود ۴۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت در این استان تردد می کنند اضافه کرد: بخش عمده این موتورها فاقد پلاک، کلاه ایمنی و گواهینامه هستند.
سرهنگ زارع با بیان اینکه ۴۰ درصد آنها بدون گواهینامه و صد درصد آنها فاقد کلاه ایمنی هستند؛ یادآور شد: از این ۴۰۰ هزار دستگاه، فقط ۱۵۰ هزار مورد پلاک دارند که وسیله نقلیه بخشی از این گروه هم از رده خارج است.
وی تحصیلات اغلب راکبان را زیر دیپلم عنوان کرد و گفت: قطعا تعداد اندکی افراد باسواد و تحصیلکرده ای که موتورسوار هستند آرامتر می‌رانند.
زارع با اشاره به اینکه پارکینگ‌های ما مملو از موتورسیکلت‌هایی است که راکبان آنها مرتکب تخلف شده‌اند گفت: در چهار پارکینگ راهور استان، ۵۰ هزار دستگاه موتورسیکلت نگهداری می شود که صاحبان آنها به دنبال آن نمی‌آیند و از آن سراغی نمی‌گیرند.
به گفته وی اگر مشکل موتورسیکلت‌ها در استان حل شود بسیاری از مشکلات ترافیکی استان حل می شود.
کاهش سن موتورسواری به ۱۰ سال
مدیر آموزش و فرهنگ ترافیک راهور استان یزد هم معتقد است: برخی از عوامل، موجب افزایش استفاده از موتورسیکلت در استان شده که از جمله می‌توان به وضعیت اقتصادی خانواده‌ها، سهل‌الوصول و قابل استفاده‌تر بودن آن اشاره کرد و حتی سن استفاده از آن هم به شدت پایین آمده به نحوی که نوجوانان ۱۰ تا ۱۲ سال هم از آن استفاده می‌کنند.
سرهنگ علی رضا آدمی‌زاده افزود: عامل اصلی این اتفاقات، عدم نظارت خانواده‌ها در این مقوله و نداشتن احساس خطر با توجه به هیجانات جوانی و نوجوانی ذکر کرد که موجب افزایش روز افزون حوادث موتور سیکلت در سالجاری شده است.
وی توصیه کرد: خانواده ها و بخصوص مادران و پدران که تسلط عاطفی بر روی فرزندان خود دارند در خصوص نحوه استفاد صحیح از موتورسیکلت به فرزندان خود آموزش دهند
سانحه دیدگان چه می گویند؟
سری هم به حادثه دیدگان موتورسیکلت در بیمارستان شهید رهنمون یزد که اغلب مصدومان سوانح رانندگی را آنجا می برند زدیم و با چند موتورسوار سانحه دیده گفت و گو کردیم.
نقطه مشترک صحبت‌های همه آنها پشیمانی از موتورسواری و تصمیم برای دوری کردن از این وسایل نقلیه در آینده بود؛ چون از نزدیک و با گوشت و پوست و استخوان خود درد تصادف و پیامدهای آن را درک کرده اند.
یک جوان ۱۸ ساله موتورسوار که بعلت تصادف با یک دستگاه خودرو از ناحیه گردن و سر دچار آسیب شده و در بخش جراحی این بیمارستان بستری بود گفت: دو سال است که موتورسواری می کنم، گواهینامه هم ندارم چون سن قانونی ندارم.
علی رضا- ع به ایرنا گفت: در حال عبور از کوچه بودم که یک دستگاه خودرو بطور ناگهانی وارد کوچه شد و من با آن برخورد کردم که سرم به دیوار خورد و واژگون شدم؛ از کلاه ایمنی خیلی کم استفاده می کنم اما به همه جوانها توصیه می کنم که موتورسواری نکنند و من هم دیگر زنده هستم دیگر از این وسیله نقلیه و خطرناک استفاده نمی کنم چون به درد و آسیب های آن نمی‌ارزد.
وی با با بیان اینکه موتورسیکلت را خانواده برای من خریده بودند گفت: برای رفتن به مدرسه از موتور استفاده می کردم .
پدر این جوان هم گفت: تنها فرزند پسرم همین علی رضا هست و خدا را شکر می کنم که در این تصادف، اتفاق ناگواری رخ نداد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا موتورسیکلت برای علی رضا خریده، در یک توجیه غیر منطقی، اظهار داشت: پسرها به سنی می رسند که به موتورسیکلت علاقه دارند و برای رفتن به مدرسه به آن نیاز دارند!. اما دیگر اجازه نمی دهم از موتور استفاده کند و برایش خودرو می خرم اما رانندگان خودروها هم باید قوانین راهنمایی را رعایت کنند.
نسیم - ن ۳۶ ساله هم که در این بیمارستان بستری است گفت: چهار روز است که در این مرکز درمانی بستری هستم، چهار انگشت پایم، یک مهره کمرم و لگنم شکسته است.
وی افزود: در ساعت ۱۱ شب یک دستگاه خورو از بغل با من برخورد کرد و من بیهوش شدم و وقتی هوش آمدم خود را در بیمارستان دیدم؛ از کلاه ایمنی همیشه استفاده نمی کنم؛ من برای فرزندانم موتور نخواهم خرید.
اما کلام آخر...
حلقه گمشده ترافیک در استان یزد، فرهنگ رانندگی است، ضعف فرهنگی در این مقوله موجب شده تا حوادث ناگواری رخ دهد که منجر به داغدار شدن خانواده‌ها شود .
مسوولان استان و پلیس راهور، تمام طرحهای ترافیکی که لازم بوده را در استان پیاده و اجرایی کرده اند که متاسفانه جوابگو نبوده؛ حالا دیگر باید طرحی نو در انداخت، اگر لازم باشد سخت گیری کرد و اجازه نداد عده ای با جان خود و جان دیگران بازی کنند و شهری را در تسخیر وسایل دودزا و پر سر و صدای خود در آورند.
۲۰۸۸/ ۶۱۹۷
گزارش از: محمدحسین فلاح تفتی و کبری دانشی
