انسان در زندگی خود مراحل مختلفی را سپری می‌کند که نهایت آن، دوران سالمندی است. بر این اساس آدمی طی فرایند رشد، تجربیات متفاوتی را به دست می‌آورد و سالمندی مرحله پختگی کامل و انباشته شدن این تجربیات است.
دورانی که اگر مراحل پیشین را به درستی گذرانده باشیم، طبق الگوی رشدی که روانشناسان ترسیم کرده‌اند، مرحله محقق شدن نیازهای متعالی و معنوی است. سالمندان محور وحدت در خانواده و جامعه هستند و اسلام به عنوان آخرین و کامل‌ترین دین آسمانی در مورد احترام به بزرگسالان، کامل ترین دستورات و رهنمودها را ارائه داده است.
سالمندانی که در خانواده قرار می‌گیرند، غالبا پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ هستند و در مورد برخورد اعضای خانواده با آنان در اسلام سفارشات زیادی داریم که با نیکی با آنان رفتار کنند، هم از جنبه مادی و هم از جنبه معنوی به ایشان توجه فراوان و از آنان پاسداری شود و حتی در خلوت برای ایشان دعای خیر کنند.
ویژگی‌های دوران سالمندی و توجه به نیازهای این دوران و همچنین جایگاه سالمندان در خانواده از جمله مواردی است که می‌بایست در تحکیم نظام خانواده مورد توجه قرار گیرد. نگاه انسان‌ها به دوران پیری بسیار متفاوت است. بر این اساس در حالی که عده‌ای از انسان‌ها از خداوند طلب طول عمر می‌کنند و آن را برکت زندگی و نعمتی از سوی خداوند می دانند، برخی دعا می‌کنند که هرگز آنقدر پیر نشوند تا از عهده کارهای شخصی خویش برنیامده و به زعم خود باری بر دوش دیگران باشند.
پیر شدن بخش مهمی از زندگی انسانهاست و می‌توان آن را از مراحل تکامل انسان دانست. براساس پیش‌بینی‌ها جمعیت سالمند کشور رو به افزایش است و این افزایش جمعیت، برنامه‌ریزی‌های خاصی را در زمینه‌های مختلف می‌طلبد تا تجربه تلخی را که در دوران افزایش جمعیت جوان با آن مواجه بودیم، دوباره تجربه نکنیم لذا مسئولان باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی نمایند تا ضمن حفظ کرامت و بالابردن کیفیت زندگی سالمندان، آنان به افرادی مولد، فعال، سالم و پویا در جامعه تبدیل گردند.
سالمندان از مشکلات خاصی رنج می‌برند. بیشتر آنها بازنشستگانی هستند که درآمد کافی برای گذران زندگی ندارند و از امکانات رفاهی بی بهره‌اند. تنوع و کثرت مشکلات در سالخوردگان، فرایندی طبیعی است، زیرا قوای جسمی و ذهنی آنان به مرور زمان تحلیل می‌رود. بنابراین شاید هیچ دوره‌ای از زندگی مانند دوران سالخوردگی پرمسئله و نگران کننده نباشد.
سالخوردگان برای سالم زیستن به سازگاری فراوانی با محیط پیرامون نیاز دارند. از این رو این دوران بسیار پراهمیت است که انسان پس از طی سال‌های متمادی، می‌تواند از سال‌های سپری شده عمر بهره گیرد لذا سالمندی پایان زندگی نیست، بلکه می‌تواند دوران سرزندگی، نشاط و عزتمندی باشد. بنابراین به دوران پیری نباید به عنوان دوران بیماری و ازکارافتادگی نگریست.
ایجاد حس مفید بودن در بین خانواده برای کهنسالان از مهم‌ترین وظایف اطرافیان آنها است. همچنین شیوه زندگی در دوره سالمندی باید به گونه‌ای باشد که در آن به مواردی از قبیل بهداشت فردی، ورزش و استراحت کافی و تغذیه مناسب توجه شود. نقش‌آفرینی موثر بزرگترها در فعالیت‌های خانواده، می‌تواند سبب ایجاد نشاط و سلامتی آنها گردد.
در فرهنگ و عرف اسلامی و ایرانی، سالمندان افراد ارزشمندی هستند که مجموعه افراد فامیل، به آنها احترام می‌گذارند، در کارها با آنان مشورت می‌کنند و در اختلافات، به رای و داوری آنان ارج می نهند. گاهی یک سخن از سوی بزرگان خانواده، آتش فتنه‌ای را خاموش می‌سازد یا تفرقه و کدورتی را به همدلی و آشتی مبدل می‌کند.
اگر بپذیریم که بالارفتن سن یک پدیده کاملا طبیعی و حیاتی است و دوره سالمندی را با تمام نیازهای روحی و جسمی خاص خود بشناسیم، به راحتی می‌توانیم این دوره سبز زندگی را در بهترین شرایط بگذرانیم و سالمندان خود را از موهبت کنار خانواده بودن برخوردار کنیم، اما بی توجهی به نیازهای دوران سالمندی و تامین نکردن آنها می‌تواند مسایل و مشکلات اجتماعی، خانوادگی و حتی بیماری‌های جسمی خطرناک را برای سالمند و خانواده‌اش به دنبال داشته باشد.
سالخوردگان اغلب تا زنده هستند، نعمت وجودشان ناشناخته است. چه بسیار اختلاف‌ها و نزاع‌های خانوادگی که پس از درگذشت بزرگ فامیل، چهره نشان می‌دهد، اما نباید فراموش کرد که برخورد متکبرانه با پدر و مادر، ناسپاسی به نعمت الهی و مستوجب عذاب است.
1881/2007
منبع : ایرنا
انتهای پیام دورانی که اگر مراحل پیشین را به درستی گذرانده باشیم، طبق الگوی رشدی که روانشناسان ترسیم کرده‌اند، مرحله محقق شدن نیازهای متعالی و معنوی است. سالمندان محور وحدت در خانواده و جامعه هستند و اسلام به عنوان آخرین و کامل‌ترین دین آسمانی در مورد احترام به بزرگسالان، کامل ترین دستورات و رهنمودها را ارائه داده است.
سالمندانی که در خانواده قرار می‌گیرند، غالبا پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ هستند و در مورد برخورد اعضای خانواده با آنان در اسلام سفارشات زیادی داریم که با نیکی با آنان رفتار کنند، هم از جنبه مادی و هم از جنبه معنوی به ایشان توجه فراوان و از آنان پاسداری شود و حتی در خلوت برای ایشان دعای خیر کنند.
ویژگی‌های دوران سالمندی و توجه به نیازهای این دوران و همچنین جایگاه سالمندان در خانواده از جمله مواردی است که می‌بایست در تحکیم نظام خانواده مورد توجه قرار گیرد. نگاه انسان‌ها به دوران پیری بسیار متفاوت است. بر این اساس در حالی که عده‌ای از انسان‌ها از خداوند طلب طول عمر می‌کنند و آن را برکت زندگی و نعمتی از سوی خداوند می دانند، برخی دعا می‌کنند که هرگز آنقدر پیر نشوند تا از عهده کارهای شخصی خویش برنیامده و به زعم خود باری بر دوش دیگران باشند.
پیر شدن بخش مهمی از زندگی انسانهاست و می‌توان آن را از مراحل تکامل انسان دانست. براساس پیش‌بینی‌ها جمعیت سالمند کشور رو به افزایش است و این افزایش جمعیت، برنامه‌ریزی‌های خاصی را در زمینه‌های مختلف می‌طلبد تا تجربه تلخی را که در دوران افزایش جمعیت جوان با آن مواجه بودیم، دوباره تجربه نکنیم لذا مسئولان باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی نمایند تا ضمن حفظ کرامت و بالابردن کیفیت زندگی سالمندان، آنان به افرادی مولد، فعال، سالم و پویا در جامعه تبدیل گردند.
سالمندان از مشکلات خاصی رنج می‌برند. بیشتر آنها بازنشستگانی هستند که درآمد کافی برای گذران زندگی ندارند و از امکانات رفاهی بی بهره‌اند. تنوع و کثرت مشکلات در سالخوردگان، فرایندی طبیعی است، زیرا قوای جسمی و ذهنی آنان به مرور زمان تحلیل می‌رود. بنابراین شاید هیچ دوره‌ای از زندگی مانند دوران سالخوردگی پرمسئله و نگران کننده نباشد.
سالخوردگان برای سالم زیستن به سازگاری فراوانی با محیط پیرامون نیاز دارند. از این رو این دوران بسیار پراهمیت است که انسان پس از طی سال‌های متمادی، می‌تواند از سال‌های سپری شده عمر بهره گیرد لذا سالمندی پایان زندگی نیست، بلکه می‌تواند دوران سرزندگی، نشاط و عزتمندی باشد. بنابراین به دوران پیری نباید به عنوان دوران بیماری و ازکارافتادگی نگریست.
ایجاد حس مفید بودن در بین خانواده برای کهنسالان از مهم‌ترین وظایف اطرافیان آنها است. همچنین شیوه زندگی در دوره سالمندی باید به گونه‌ای باشد که در آن به مواردی از قبیل بهداشت فردی، ورزش و استراحت کافی و تغذیه مناسب توجه شود. نقش‌آفرینی موثر بزرگترها در فعالیت‌های خانواده، می‌تواند سبب ایجاد نشاط و سلامتی آنها گردد.
در فرهنگ و عرف اسلامی و ایرانی، سالمندان افراد ارزشمندی هستند که مجموعه افراد فامیل، به آنها احترام می‌گذارند، در کارها با آنان مشورت می‌کنند و در اختلافات، به رای و داوری آنان ارج می نهند. گاهی یک سخن از سوی بزرگان خانواده، آتش فتنه‌ای را خاموش می‌سازد یا تفرقه و کدورتی را به همدلی و آشتی مبدل می‌کند.
اگر بپذیریم که بالارفتن سن یک پدیده کاملا طبیعی و حیاتی است و دوره سالمندی را با تمام نیازهای روحی و جسمی خاص خود بشناسیم، به راحتی می‌توانیم این دوره سبز زندگی را در بهترین شرایط بگذرانیم و سالمندان خود را از موهبت کنار خانواده بودن برخوردار کنیم، اما بی توجهی به نیازهای دوران سالمندی و تامین نکردن آنها می‌تواند مسایل و مشکلات اجتماعی، خانوادگی و حتی بیماری‌های جسمی خطرناک را برای سالمند و خانواده‌اش به دنبال داشته باشد.
سالخوردگان اغلب تا زنده هستند، نعمت وجودشان ناشناخته است. چه بسیار اختلاف‌ها و نزاع‌های خانوادگی که پس از درگذشت بزرگ فامیل، چهره نشان می‌دهد، اما نباید فراموش کرد که برخورد متکبرانه با پدر و مادر، ناسپاسی به نعمت الهی و مستوجب عذاب است.
1881/2007
منبع : ایرنا
کپی شد
