" قرنطینه کلّه گنجشکی چیست؟ به قرنطینه ای که کارمندان صبح تا ظهر در محل کار هستند و بقیه روز را در خانه قرنطینه هستند، گفته می شود.
"طرح فاصله گذاری هوشمند؛ رفتن بر سر کارهای کم ریسک از طریق سوار شدن در اتوبوس های پر ریسک"، "از این ور میگن از خونه بیرون نیاید از اونور میگن پاشید بیاید سرکار! بخدا از سیزده بدر تو راه پله نشستم منتظرم یه طرف کوتاه بیاد " یا " واکنش رئیس جمهوری در مواجهه با کرونا؛ مردم! میرید بیرون مراقب خودتون باشید ...همین".
اینها برخی از طنزبندهایی است که این روزها در فضای مجازی وایرال (همرسانی) شده و در این شرایط تلخ لبخند بر لب می نشاند.
البته پر بیراه نیست اگر بگویم هوای بهاری، برداشتن محدودیت تردد، فضای شلوغ خیابان ها، میهمانی ها و آرام آرام بی خیالِ تجهیزات کرونایی شدن چون ماسک و دستکش و ...خبرنگار ایرنا را نیز دچار دوگانگی بودن یا نبودن کرونا کرد و عصر یکی از همین روزهای بهاری با طی مسیر ۶۲ کیلومتر از رشت، سر از شهرک تاریخی ماسوله درآورد.
اما از این سفر کوتاه تنها شرم برایم ماند، آن گاه که پیرمرد ماسوله ای در مسیر پلکانی این شهرک تاریخی با کلاه و جلیقه نمدی و جوراب پشمین بافت زنان ماسوله در حالیکه دو دستش را برپشت کمر گره کرده و قدم می زد، با لبخند و گویش ماسوله ای گفت : بازار، رستوران و سوغات فروشی ها تعطیل است؛ از کجا آمده اید که نمی دانید کرونا آمده و آدم می کشد؟
دوازدهم اسفندماه بود که اعلام شد به تقاضای مردم ماسوله ورود به این شهرک تاریخی - که دارای ۳۵۰ خانه تاریخی با قدمتی ۸۰۰ هزار ساله و با عطر و رنگ شمعدانی های پشت پنجره های چوبینش، نفس تازه می کند و در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده - ممنوع شده است امری که باورش قدری سخت بود، خود مردمانی که ذاتشان با گردشگری گره در گره است با درک بحران، جان میهمانان را عزیزتر دارند و راه سفر بر گردشگران ببندند.
اما پس از گذشت ۵۰ روز خبرنگار ایرنا دریافت که این موضوع عین واقعیت است و مردمان ماسوله به دور از هیاهوی شهرها هنوز در قرنطینه بسر می برند و این شهرنشینان هستند که گویا بی خیالِ کرونای آدم کش شده اند.
پس از بحران های متعدد که آب خوش از گلوی مردمان سرزمینمان ربود و زخم های ناسوری بر روح و جانشان نهاد ، در اواخر سال گذشته و در دمادم لحظه هایی که می رفت تا شاید با جشن نوروز نفسی تازه کنند ، بحران کرونا بر گلویشان چنگ انداخت؛ بیمارستانها پر شد و مردمان را گروه گروه در سوگ عزیزانشان نشاند.
فضای مجازی بر شدت باران خبر افزود و آمار درگیران کرونا هر بار بیشتر تِرَند (پر بحث ترین اخبار) می شد؛ کادر بهداشت و درمان جان برکفان مبارزه با شیوع کرونا معرفی شدند و راه به راه بر تعداد جان نثاران این عرصه افزوده شد؛ مسئولان هر بار بیشتر غافلگیر شده و هر بار ویروس، وحشی تر شد و کادر درمان گلایه مندتر از نداشتن تجهیزات و مدام خبرهای تب و تاب جامعه در جست وجوی دارو، ماسک و مواد ضد عفونی فضای خبر را داغ تر می کرد و بر نگرانی ها می افزود.
ضد عفونی و رعایت بهداشت در برخورد با هیولای کرونا مثمرترین راه پیشگیری شناخته شد و از پسش آوای خانه نشینی طنین انداز شد؛ مردم سرزمینمان بیش از پیش گرفتار شدند و متولیان، سازِ التماس از مردم کوک کردند که "لطفا در خانه بمانید، لطفا در خانه بمانید و لطفا در خانه بمانید"؛ سفر به استانها ممنوع شد و اقشار برای درخواست از مردم برای اینکه در خانه بمانند به میدان آمدند چرا که بر اساس پژوهش های علمی که انسان را در مواجهه با بحران، مبتلا به فازهای متعدد می دانند در نخستین فاز به شوخی و شوک و اِنکار دچار شدیم و سپس فاز خشم و دست و پازدن، حال قدری افسردگی و در نهایت می پذیریم که بحرانی هست.
در گذار از این فازها مهم‌ترین موضوع، پذیرش و آگاهی عمیق از بحران است؛ یعنی اینکه باید به خوبی مساله و ابعاد آن را بفهمیم و بدانیم واقعا چه چیزی کارساز است و چه چیزی فقط یک توهم است.
بحران کرونا همه ابعاد زیستی، اقتصادی، تعاملات و مبادلات را تحت تاثیر قرار داد؛ مدارس و بسیاری از اصناف را تعطیل، خانه مانی اجباری و سفرها ممنوع شد؛ مردم پس از باور بحران کرونا، ساز همراهی و همدلی کوک کردند؛ خیابان ها خلوت شد کادر درمانی نشان ایثار از مردمان خویش دریافت کرد ، خیران به میدان آمدند، دید و بازدید های نوروزی تعطیل شد و حتی تاریخ سرزمینمان نخستین ۱۳ بدر خالی از مردمان را تجربه کرد.
هوا خوش شد؛ عطر بهار بر جامعه مستولی شد و در این میان کم کم تاب آوری کمتر می شد و یک به یک شکوه اصناف فراگیر می شد و اگر چه سازمان جهانی بهداشت چندی پیش خطاب به دولت ها هشدار داد که در برداشتن محدودیت های کرونا نباید عجله کرد وگرنه موج مرگباری دیگری به سرعت باز خواهد گشت دولت ها یکی پس از دیگری به این نتیجه می‌رسند که تداوم قرنطینه و محدودیت‌های کسب و کارمی‌تواند مخرب تر باشد.
آغاز تدریجی بازگشایی برخی فعالیت‌های اقتصادی در روزهای اخیر گرچه مورد انتقادهایی هم قرار گرفت و دولت متهم به بی‌توجهی به جان مردم شد، اما واقعیت این است که ویروس تحریم و مشکلات اقتصادی در ایران همپای ویروس کرونا می‌تواند به مردم آسیب‌رسان باشد؛ ایران به واسطه همین شرایط خاص اقتصادی کمی زودتر از دیگر نقاط جهان دریافت که قرنطینه در پاندومی کرونا تنها می‌تواند یک بعد و یک روش مقابله با این بحران باشد روشی که در طولانی مدت نتیجه بخش نخواهد بود.
واقعیت رکود اقتصادی و به خطر افتادن معیشت میلیون‌ها نفر در جهان به اندازه‌ای تلخ است که مقامات ناچار به پذیرش خطر گسترش شیوع کرونا شوند؛ هرچند فاصله گذاری اجتماعی مورد نظر ایران در صورت اجرای کامل و بازگشایی درهای اقتصاد به صورت تدریجی می‌تواند تا حد امکان و توان تامین کننده سلامت و معیشت توامان ایرانیان باشد.
به هر روی با تاکید بر رعایت بهداشت فردی و فاصله گذاری هوشمند، آرام آرام برخی محدودیت ها از جمله تردد بین شهری برداشته شد و برخی اصناف و شغل ها کم به کم بازگشایی شد اما گویا این روند، در بین گیلانیان بیم از کرونا را کاهش داد ؛ بگونه ای که در همین طنز بندهای مجازی نوشتند "اگر چه در سوئیس پرچم ایران را برای استقامت و قدرت دادن به مردم ایران در مقابله با کرونا، روی کوه معروفشان برافراشتند اما وضعیت توی خیابان های خودمان یه جوریه که اگر ماسک و دستکش پوشیده باشی همه فکر می کنند عقب مانده ای ...اینقدر که ملت بی خیال کرونا شده اند. "
برداشتن محدودیت تردد به معنی رفع خطر کرونا نیست
همین روند عادی جلوه داده شده ی کرونا منجر شد که رئیس پلیس راهور گیلان یک روز پس از برداشتن محدودیت تردد جاده ای ضمن ابراز نگرانی از افزایش دو برابری تعداد خودروهای وارد شده به استان خبر دهد.
سرهنگ امیر طالبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: برداشته شدن محدودیت های ترددی به معنای نبود ویروس کرونا و رفع خطرات ناشی از آن نیست؛ بلکه این ویروس همچون آتش زیر خاکستر است و مردم خود باید حلقه حفاظتی دور خود بکشند.
برداشته شدن محدودیت های ترددی به معنای نبود ویروس کرونا و رفع خطرات ناشی از آن نیست؛ بلکه این ویروس همچون آتش زیر خاکستر است و مردم خود باید حلقه حفاظتی دور خود بکشند. وی یادآورشد: اکنون در حال اجرای طرح فاصله گذاری هوشمند هستیم بدین مفهوم که مردم باید همچنان هوشمندانه از ترددهای غیر ضروری بپرهیزند تا دوباره شاهد شیوع این ویروس نباشیم.
تاسیسات گردشگری همچنان بسته اند
تردد و رفت و آمد بقدری عادی شد که سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان نیز اعلام کرد : بازگشایی مراکز اقامتی در استان شایعه ای بیش نیست و طبق مصوبات کمیته مبارزه با کرونا در استان تأسیسات گردشگری گیلان تا اطلاع ثانوی حق ارائه هیچ گونه خدمات به گردشگران و مسافران را ندارند.
طبق مصوبات کمیته مبارزه با کرونا در استان تأسیسات گردشگری گیلان تا اطلاع ثانوی حق ارائه هیچ گونه خدمات به گردشگران و مسافران را ندارند.
منصور هادی‌پور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: از سرگیری فعالیت واحدهای اقامتی و پذیرایی استان منوط به صدور مصوبه‌ای جدید از سوی ستاد مبارزه با کرونا مبنی بر مجوز ادامه فعالیت تأسیسات گردشگری است و تا اطلاع ثانوی این مراکز تعطیل هستند.
وی، ضمن قدردانی از مدیران مراکز گردشگری برای همکاری در راستای مبارزه با شیوع ویروس کرونا بیان کرد: با توجه به اینکه در ماه‌های اسفند و فروردین اوج فعالیت مراکز گردشگری برای جذب گردشگران خارجی و داخلی بود، با شیوع ویروس کرونا و تعطیل شدن مراکز و تأسیسات گردشگری به دلیل قطع زنجیره انتقال آن، آسیب‌های مالی زیادی به این بخش وارد شد، وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نظر دارد تسهیلاتی را برای جبران بخشی از خسارت وارد شده به مراکز گردشگری و اقامتی پرداخت نماید.
زنگ خطر برای بازگشت کرونا
کم به کم روند بی خیال شدن مردم و عادی ساختن بحران کرونا، ایرنای گیلان را برآن داشت تا پای مصاحبه اختصاصی با نماینده تام الاختیار وزیر بهداشت، درمان در مدیریت کرونا در استان بنشیند که ایشان با جدیت تمام، در همان دقیقه نخست با تاکید بر اینکه مردم همچنان در معرض خطر هستند، اعلام کرد : هیچ جای گیلان در وضعیت سفید قرار ندارد.
دکتر محمد حسین قربانی افزود: شاید وضعیت سفید در برخی نقاط کشور وجود داشته باشد اما هنوز هیچ جای گیلان در وضعیت سفید قرار ندارد و مردم نباید بحران کرونا را عادی قلمداد کنند.
وی در ارتباط با وایرال خبری مبنی بر اینکه گرما ویروس کووید ۱۹ را از بین می برد، اظهار داشت: من با قاطعیت اعلام می کنم گرمای هوا تاثیر چندانی بر از بین بردن ویروس کرونا ندارد؛ هیچ جای دنیا، هیچ پروتکلی و هیچ مرکز علمی این را تایید نکرده و این ویروس می تواند تا ۴۷ درجه سانتیگراد را به راحتی تحمل کند.
قربانی با تاکید بر اینکه آنچه می تواند دامنه شیوع این ویروس را محدود کند، رعایت توصیه های بهداشتی و قطع زنجیره انتقال ویروس است، بیان کرد: اگرچه روند کاهشی ابتلا به کرونا را در کشور شاهدیم اما اینکه تصور شود این بحث پایان یافته، اشتباه بزرگی است و همچنان باید گام به گام در راستای کاهش دامنه نفوذ این ویروس و آمار مبتلایان به بیماری کووید ۱۹ گام برداریم.
وی، کرونا را به مانند آتشفشانی تشبیه کرد که زبانه های آتش آن در حال افول است و ممکن است با هر وضعیت این آتشفشان خفته فوران کند؛ کما اینکه این برگشت در برخی کشورها تجربه شده است.
وی ادامه داد: کووید ۱۹ از آن رو که بیماری نوپدیدی است و هیچ پروتکلی برای مقابله و حذف آن نیست ازین منظر از همه مردم تقاضا می کنم بحران کرونا را عادی قلمداد نکنند و مانند گذشته در خوف و رجاء با آن برخورد کنند؛ به کسب و کار عادی بپردازند، اما ترددها را کم کنند، فاصله اجتماعی را رعایت کنند و در تجمعات کمتر حضور پیدا کنند و رعایت بهداشت فردی از جمله شست و شوی دست، ماسک و دستکش را کنار نگذارند و کاملا جدی بگیرند.
نماینده تام الاختیار وزیر بهداشت، درمان در مدیریت کرونا درگیلان گفت: بیش از یک هفته است که بیمارستان های خصوصی و دولتی برای درمان آزاد شده است؛ فقط ۴۵۰ تخت در استان برای بیماران کرونایی اختصاص یافته است که نزدیک به ۳۰۰ تخت آن هنوز اشغال است و آمار فوتی های این بیماری نیز رقمی است، اما آنچه ما را نگران کرده، آنکه مردم این موضوع را عادی جلوه دهند و این زنگ خطری جدی است.
دکتر قربانی گفت:آمار تاریخ سی و یکم فروردین و اول اردیبهشت ماه به علت همین عادی سازی و شروع رفت و آمدهای خانوادگی برای ما نگران کننده شد؛ اما اگر مردم رعایت کنند فکر می کنم می توانیم قول بدهیم پیک بحران و افزایش نمودار را شاهد نباشیم.
وی تصریح کرد: هم اکنون در وضعیت بیم و امید هستیم؛ هر چند وضعیت آمار مبتلایان و فوتی ها در استان در شرایط نسبتا پایداری قرار دارد، اما دغدغه شدیدی برای بحران جدید در اثر بی توجهی ها به بهداشت فردی، توصیه ها بهداشتی و درخانه ماندن داریم.
قربانی عنوان کرد: آنچه برای ما اهمیت دارد و به شدت هم مورد توجه و تاکید است رعایت اصول اولیه بهداشت فردی و فاصله گذاری هاست که در چند روز اخیر به دلیل برخی مسائل و رفتارها، نگرانی های جدی را برای ما ایجاد کرده است.
قربانی عنوان کرد: آنچه برای ما اهمیت دارد و به شدت هم مورد توجه و تاکید است رعایت اصول اولیه بهداشت فردی و فاصله گذاری هاست که در چند روز اخیر به دلیل برخی مسائل و رفتارها، نگرانی های جدی را برای ما ایجاد کرده است. نماینده وزیر بهداشت، درمان در مدیریت کرونا در گیلان تاکید کرد : مردم باید با قوت و شدت بیشتری نسبت به قبل در رعایت بهداشت فردی و توصیه ها و اصول اولیه بهداشتی، پرهیز از دست دادن و روبوسی و غیره عمل نمایند به گونه ای که رعایت این اصول در آنها درونی شده و جزئی از زندگی عادی شان شود تا سلامت خود و خانواده شان حفظ شود.
وی یادآور شد: وقتی ویروسی مهاجم در بین ما و جامعه ماست و راهکار درمانی و پیشگیرانه خاصی برای غلبه بر آن نیست جز رعایت بهداشت فردی؛ بنابراین بر همگان فرض است که در این راستا عمل نمایند.
اگر چه قرنطینه کلّه گنجشکی طنزیست که در فضای مجازی نسبت به بی خیال شدن خودمان نسبت به بحران کرونا لبخند بر لب می نشاند، اما در ذهن داشته باشیم که گیلان از جمله کانون های کرونا در کشور بود که از ابتدای شیوع این ویروس به شدت درگیر شد و بر اساس اعلام وزارت بهداشت و درمان نیز تاکنون ۳۵ هزار و ۴۰۸ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و ۲ هزار و ۵۱۷ نفر به علت ابتلا به این ویروس فوت کرده و ۱۱ هزار و ۶۷۹ نفر نیز بهبود یافته‌اند؛ پس کاش! از خوف کرونا خارج نشویم تا رخت های سیاه هر چه زودتر از جامعه مان رخت بر بندد و مردمان سرزمینمان بهاری پوشانی تندرست باشند.
