تغییر کاربری اراضی و نحوه استفاده از زمینهای خاص مانند زمینهای کشاورزی، جنگل ها، مراتع، اراضی باتلاقی و سایر اراضی طبیعی و یا زمین هایی که دارای ارزش و اهمیت تاریخی هستند، توسط مالکان یا متصرفین، آثار منفی طبیعی، اقتصادی، سیاسی، علمی یا فرهنگی به دنبال دارد و حفظ کاربری آنها از وظایف مهم دولت و سازمان ها و دستگاه های ذیربط است.
از این جهت قوانین متعددی برای جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی تدوین شده و از شیوههای تشویقی و بازدارنده در آنها استفاده شده است.
علیرغم اینکه حفاظت از کاربری زمینهای کشاورزی در ایران از مدت ها پیش آغاز شده، اما به دلایل متعدد از جمله قانونهای مبهم و ناقص، عدم انجام طرحهای آمایش سرزمین، کمبود نیروی انسانی متخصص و قیمت بسیار بالای اراضی با کاربری مسکونی یا صنعتی، اقدامات حفاظتی کارآیی لازم را نداشتهاست.
مصطفی سالاری استاندار گیلان در جریان دیدار با مدیرکل، معاونان و مدیران بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در استان گیلان، با توجه به اهمیت حفظ اراضی کشاورزی و پیشگیری از تغییر کاربری آنها خواستار تسهیل در صدور مجوزهای لازم برای هرگونه فعالیت درآمدزا برای روستاییان با کمترین هزینه و زمان ممکن شد و گفت: «باید با صراحت اعلام کنیم که زمینهای کشاورزی را تغییر کاربری نمیدهیم تا محملی برای خرید زمینها از سوی غیرروستاییان نشود»
این تاکید استاندار را باید یکی از شیوه های مناسب و موثر در حفظ اراضی کشاورزی ارزیابی کرد و آن را مورد توجه و پیگیری جدی قرار داد؛ زیرا این تذکر استاندار گیلان در واقع اشاره و تأکید بر اجرای قوانینی است که صریحاً برای حفاظت از زمینهای کشاورزی تصویب شده اند که از آن جمله می توان به قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی مصوب 31 خرداد 1374 اشاره کرد که جهت جلوگیری از تغییر کاربری کلیه زمینهای کشاورزی تصویب شد اما با توجه تصویب این قوانین، متأسفانه به دلیل وجود برخی موارد ابهام و نقصهای زیاد در این قانون و محدودیت حوزه عمل آن به اراضی کشاورزی خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرکها، تأثیر چندانی در حفظ زمینهای کشاورزی نداشته اند.
سالاری در سخنان خود در این باره توصیه ها و پیشنهادهایی داشت که می تواند بخش هایی از نقایص و محدودیت ها در اجرای این قوانین را ترمیم و پوشش دهد. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. اقدامات خدمتگزاران توسعه پایدار روستاها در بنیاد مسکن در مسیر تغییر چهره روستا، ایمنی روستانشینان، وضعیت رفاهی و بهبود سطح زندگی آنان بسیار موثر است.
2. باید در فعالیتهای بنیاد مسکن در روستاها با کمترین هزینه و بروکراسی در کارها تسریع ایجاد کرد و رضایت مردم را جلب نمود و قضاوت آنان نسبت به نظام و دولت را بهبود بخشید.
3. با توجه به تعداد قابل توجه روستاها و جمعیت روستایی گیلان نسبت به استانهای دیگر و نیز اختلاف نظرهایی که درخصوص میزان گستردگی نسبت به جمعیت، فعالیتهای کشاورزی روستاییان و نیز احداث منزل مسکونی برای فرزندان روستانشینان وجود دارد، ایجاد تعادل میان اینها کار بسیار اساسی و مهمی است.
4. تعیین قواعد و ضوابط تکمیلی درون استانی غیرمعارض با مقررات ملی ابلاغی از سوی بنیاد مسکن، با هدف برطرف کردن دغدغههای دستگاههای نظارتی و روستاییان.
5. درآمدزایی برای ساکنان روستا از طریق بوم گردی و مراکز گیل پارک، با هدف ایجاد منفعت و فعالیت بیشتر برای استان ما و روستانشینان و درآمدزایی برای مردم و نیز بعنوان گامی موثر در جهت جلوگیری از ویلاسازی غیرروستاییان و عدم تعرض به جنگل، مزرعه و باغ .
6. وسعت بررسی متناسب با نیازها در تهیه طرح هادی تا در اجرای طرح هادی، چنانچه وسعت را بیش از نیاز درنظر بگیریم، باید میزان خدمات را نیز افزایش دهیم که این موضوع ضمن ایجاد هزینه بیشتر در بودجه عمومی، موجب میشود اعتبارات اختصاص یافته کم اثرتر باشد.
7. شناسایی ساختمانها و اماکن واقع در مسیلها و حریم رودخانهها، توسط بنیاد مسکن می تواند نگاهها را به سمت تصرفهای صورتگرفته در حریم رودخانهها معطوف نماید و از تصرف این اراضی بکاهد.
8. امکانپذیر ساختن جابجایی ساختمانهای موجود در حریم های عمومی، براساس یک اقدام اصولی و با درنظرگرفتن تسهیلات برای آنان، با کمترین آسیب اجتماعی.
9. ایجاد آمادگی لازم برای تأمین تجهیزات مورد نیاز در اجرای طرح شمیم ثبت اسناد و املاک و تهیه نقشههای دیجیتال و تهیه نقشههای حدنگار (کاداستر) بعنوان یک کار مبنایی در اقدامات مشابه و مورد نیاز در سطح استان و تسهیل در صدور اسناد مالکیت روستایی.
10. صدور مجوز مشروط منطقی در مناطق گردشگری برای فعالیتهای درآمدزا در مناطق گردشگری در چارچوب مشخصی و قاعده مند جهت پیشگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز.
تأکید بر لزوم توجه به سیما و منظر ساخت و سازها در روستاها و بومی کردن نماهای ساختمان متناسب با اقلیم و طبیعت گیلان با تعیین برخی مشوقها، پیشبینی توسعه امکانات ورزشی و فعالیتهای تکمیلی کشاورزی در طرح هادی علاوه بر ارائه سایر خدمات، پرهیز از هزینههای غیرضروری با ایجاد هرگونه پراکندگی جمعیت یا ایجاد روستای جدید و سکونتگاههای فصلی، ممانعت جدی از ورود غیرگیلانی ها در اجرای طرح های بوم گردی و گیل پارک خدمات مورد نیاز گردشگران، شناسایی و جانمایی زمینهای ورزشی با همکاری بخشداران و با جلب رضایت مردم محلی از جمله موارد دیگری بود که سالاری بعنوان عالی ترین مقام دولتی در استان گیلان به آنها اشاره کرد.
توجه به توصیه ها و تأکیدهای مهم استاندار گیلان و پیگیری آنها در زمینه حفظ اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و پیشگیری از تغییر کاربری این اراضی می تواند ضمن ترمیم برخی از خلأها و نقایص قانونی، از افزایش تخریب ها و آسیب های بیشتر به طبیعت و اقلیم استان گیلان ممانعت کند.
7296/2007/
از این جهت قوانین متعددی برای جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی تدوین شده و از شیوههای تشویقی و بازدارنده در آنها استفاده شده است.
علیرغم اینکه حفاظت از کاربری زمینهای کشاورزی در ایران از مدت ها پیش آغاز شده، اما به دلایل متعدد از جمله قانونهای مبهم و ناقص، عدم انجام طرحهای آمایش سرزمین، کمبود نیروی انسانی متخصص و قیمت بسیار بالای اراضی با کاربری مسکونی یا صنعتی، اقدامات حفاظتی کارآیی لازم را نداشتهاست.
مصطفی سالاری استاندار گیلان در جریان دیدار با مدیرکل، معاونان و مدیران بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در استان گیلان، با توجه به اهمیت حفظ اراضی کشاورزی و پیشگیری از تغییر کاربری آنها خواستار تسهیل در صدور مجوزهای لازم برای هرگونه فعالیت درآمدزا برای روستاییان با کمترین هزینه و زمان ممکن شد و گفت: «باید با صراحت اعلام کنیم که زمینهای کشاورزی را تغییر کاربری نمیدهیم تا محملی برای خرید زمینها از سوی غیرروستاییان نشود»
این تاکید استاندار را باید یکی از شیوه های مناسب و موثر در حفظ اراضی کشاورزی ارزیابی کرد و آن را مورد توجه و پیگیری جدی قرار داد؛ زیرا این تذکر استاندار گیلان در واقع اشاره و تأکید بر اجرای قوانینی است که صریحاً برای حفاظت از زمینهای کشاورزی تصویب شده اند که از آن جمله می توان به قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی مصوب 31 خرداد 1374 اشاره کرد که جهت جلوگیری از تغییر کاربری کلیه زمینهای کشاورزی تصویب شد اما با توجه تصویب این قوانین، متأسفانه به دلیل وجود برخی موارد ابهام و نقصهای زیاد در این قانون و محدودیت حوزه عمل آن به اراضی کشاورزی خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرکها، تأثیر چندانی در حفظ زمینهای کشاورزی نداشته اند.
سالاری در سخنان خود در این باره توصیه ها و پیشنهادهایی داشت که می تواند بخش هایی از نقایص و محدودیت ها در اجرای این قوانین را ترمیم و پوشش دهد. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. اقدامات خدمتگزاران توسعه پایدار روستاها در بنیاد مسکن در مسیر تغییر چهره روستا، ایمنی روستانشینان، وضعیت رفاهی و بهبود سطح زندگی آنان بسیار موثر است.
2. باید در فعالیتهای بنیاد مسکن در روستاها با کمترین هزینه و بروکراسی در کارها تسریع ایجاد کرد و رضایت مردم را جلب نمود و قضاوت آنان نسبت به نظام و دولت را بهبود بخشید.
3. با توجه به تعداد قابل توجه روستاها و جمعیت روستایی گیلان نسبت به استانهای دیگر و نیز اختلاف نظرهایی که درخصوص میزان گستردگی نسبت به جمعیت، فعالیتهای کشاورزی روستاییان و نیز احداث منزل مسکونی برای فرزندان روستانشینان وجود دارد، ایجاد تعادل میان اینها کار بسیار اساسی و مهمی است.
4. تعیین قواعد و ضوابط تکمیلی درون استانی غیرمعارض با مقررات ملی ابلاغی از سوی بنیاد مسکن، با هدف برطرف کردن دغدغههای دستگاههای نظارتی و روستاییان.
5. درآمدزایی برای ساکنان روستا از طریق بوم گردی و مراکز گیل پارک، با هدف ایجاد منفعت و فعالیت بیشتر برای استان ما و روستانشینان و درآمدزایی برای مردم و نیز بعنوان گامی موثر در جهت جلوگیری از ویلاسازی غیرروستاییان و عدم تعرض به جنگل، مزرعه و باغ .
6. وسعت بررسی متناسب با نیازها در تهیه طرح هادی تا در اجرای طرح هادی، چنانچه وسعت را بیش از نیاز درنظر بگیریم، باید میزان خدمات را نیز افزایش دهیم که این موضوع ضمن ایجاد هزینه بیشتر در بودجه عمومی، موجب میشود اعتبارات اختصاص یافته کم اثرتر باشد.
7. شناسایی ساختمانها و اماکن واقع در مسیلها و حریم رودخانهها، توسط بنیاد مسکن می تواند نگاهها را به سمت تصرفهای صورتگرفته در حریم رودخانهها معطوف نماید و از تصرف این اراضی بکاهد.
8. امکانپذیر ساختن جابجایی ساختمانهای موجود در حریم های عمومی، براساس یک اقدام اصولی و با درنظرگرفتن تسهیلات برای آنان، با کمترین آسیب اجتماعی.
9. ایجاد آمادگی لازم برای تأمین تجهیزات مورد نیاز در اجرای طرح شمیم ثبت اسناد و املاک و تهیه نقشههای دیجیتال و تهیه نقشههای حدنگار (کاداستر) بعنوان یک کار مبنایی در اقدامات مشابه و مورد نیاز در سطح استان و تسهیل در صدور اسناد مالکیت روستایی.
10. صدور مجوز مشروط منطقی در مناطق گردشگری برای فعالیتهای درآمدزا در مناطق گردشگری در چارچوب مشخصی و قاعده مند جهت پیشگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز.
تأکید بر لزوم توجه به سیما و منظر ساخت و سازها در روستاها و بومی کردن نماهای ساختمان متناسب با اقلیم و طبیعت گیلان با تعیین برخی مشوقها، پیشبینی توسعه امکانات ورزشی و فعالیتهای تکمیلی کشاورزی در طرح هادی علاوه بر ارائه سایر خدمات، پرهیز از هزینههای غیرضروری با ایجاد هرگونه پراکندگی جمعیت یا ایجاد روستای جدید و سکونتگاههای فصلی، ممانعت جدی از ورود غیرگیلانی ها در اجرای طرح های بوم گردی و گیل پارک خدمات مورد نیاز گردشگران، شناسایی و جانمایی زمینهای ورزشی با همکاری بخشداران و با جلب رضایت مردم محلی از جمله موارد دیگری بود که سالاری بعنوان عالی ترین مقام دولتی در استان گیلان به آنها اشاره کرد.
توجه به توصیه ها و تأکیدهای مهم استاندار گیلان و پیگیری آنها در زمینه حفظ اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و پیشگیری از تغییر کاربری این اراضی می تواند ضمن ترمیم برخی از خلأها و نقایص قانونی، از افزایش تخریب ها و آسیب های بیشتر به طبیعت و اقلیم استان گیلان ممانعت کند.
7296/2007/
کپی شد