استان مرزی گلستان واقع در شمال کشور بیش از 20 هزارکیلومتر گستره دارد و با داشتن هفت اقلیم از 13 اقلیم دنیا، میانگین بارندگی ثبت شده در آن طی 10 سال اخیر با فراز و نشیب هایی همراه بوده که بیشترین بارش مربوط به سال زراعی 91 - 90 و به میزان 712/1 میلیمتر و کمترین آن در سال زراعی گذشته (96-95) با 449.8 میلیمتر بوده است.
معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی گلستان به خبرنگار ایرنا گفت: در نیمه اول سال زراعی جاری ( ازمهرتا اسفند 96) میانگین بارش در مناطق دشت، کوهستانی و جنوبی استان 246.2 میلیمتر بوده که در مقایسه با 255.4 میلیمتر مدت مشابه سال قبل آن و نیز درازمدت کاهش داشته است.
محمدرضا رحمن نیا با تحلیل میزان بارش ثبت شده ازمهر تا اسفند 96 اظهار کرد: در بین 14 شهرستان گلستان، فقط گرگان، آق قلا، علی آباد و گالیکش نسبت به مدت مشابه سال گذشته و بلند مدت افزایش بارش داشته اند.
وی اضافه کرد: در آزادشهر، رامیان، گنبدکاووس، مراوه تپه و مینودشت نیز کمترین میزان بارش ها نسبت به دوره مشابه سال گذشته و دوره بلندمدت باریده است.
رحمن نیا وضعیت بارش های ثبت شده در شهرستانهای گلستان را به این شرح اعلام کرد:
*آزادشهر
مجموع بارش نیمه اول سال زراعی در شهرستان آزادشهر 291.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با بارندگی 365.9 میلیمتری 20.4 درصد و در مقایسه با بلندمدت و عدد 476.8 میلیمتر 38.9 درصد کاهش بارندگی داشته است.
*آق قلا
میزان بارندگی آق قلا واقع در شمال گلستان 271.3 میلیمتر ثبت شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با 231.8 میلیمتر از 17 درصد رشد و در مقایسه با بلندمدت 251.2 میلیمتر از هشت درصد افزایش بارش برخوردار است.
*بندرگز
میزان بارش ثبت شده در بندرگز واقع در غرب استان 267.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با 232.1 میلیمتر حدود 15 درصد افزایش داشته است، ولی نسبت به بلند مدت که 350.6 میلیمتر بوده 23.8 درصد کاهش دارد.
* بندرترکمن:
مجموع بارندگی در بندرترکمن از شهرستانهای غربی گلستان در نیمه اول سال آبی جاری 272.7 میلیمتر بود که در مقایسه با 228میلیمتر مدت مشابه سال گذشته از 19.5 درصد افزایش برخوردار بوده، ولی نسبت به بلندمدت با 320.2 میلیمتر 14.8 درصد کمتر شده است.
*رامیان
میزان بارش نیمه اول سال آبی در رامیان واقع در شرق گلستان 308 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با 373.2 میلیمتر 17.5 درصد کاهش و به نسبت بلندمدت با 450.5 میلیمتر 31.6 درصد کاهش بارندگی داشته است.
*علی آباد
میزان بارش ثبت شده در علی آباد 323.4 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با 254.3 میلیمتر 27.2 درصد و نسبت به بلند مدت با 305.2 میلیمتر 6 درصد افزایش داشته است.
*کردکوی
مجموع بارندگی ثبت شده در کردکوی در غرب گلستان 242.4 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 22.4 درصد افزایش بارش و نسبت به دوره بلند مدت با 267.5 میلیمتر 9.4 درصد کاهش بارندگی دارد.
*کلاله
در سال آبی جاری میزان بارش در کلاله واقع در شرق گلستان 294.2 میلیمتر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با 306.8 میلیمتر 4.1 درصد کاهش ولی در مقایسه با 284.9 میلیمتر بلندمدت 3.3 درصد افزایش داشته است.
*گالیکش
بارش شهرستان گالیکش واقع در شرق استان 333.2 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با 332.1 میلیمتر 3 درصد کاهش ولی نسبت به 303.4 میلیمتر بلندمدت 9.8 درصد افزایش داشته است.
*گرگان
میزان بارش ثبت شده در گرگان مرکز گلستان 291.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با نیمه اول سال آبی گذشته با 243.9 میلیمتر 19.7 درصد و نسبت به بلند مدت با 257.4میلیمتر 14.6 درصد افزایش یافته است.
*گمیشان
میزان بارش در گمیشان واقع در شمال غرب گلستان 276.3 درصد میلیمتر بوده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته با 237.4 میلیمتر 16.3 درصد افزایش ولی در مقایسه با 292.1 میلیمتر بلندمدت 5.4درصد کاهش داشته است.
*گنبدکاووس
میزان بارش گنبدکاووس در شرق استان در فاصله مهر تا اسفند 96 به میزان 192 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل آن با 214.2 میلیمتر 10.3 درصد و نسبت به بلندمدت با 241.6 میلیمتر 20.5درصد کمتر شده است.
*مراوه تپه
در این مدت میزان بارش در شهرستان مراوه تپه در منتهی الیه شرق گلستان 158.1 میلیمتر بود که در مقایسه با سال گذشته با 240 میلیمتر 34.1 درصد و نسبت به 210.6 میلیمتر دوره بلند مدت 24.9 درصد کاهش داشته است.
*مینودشت
شهرستان مینودشت در شرق گلستان در نیمه اول سال آبی جاری شاهد 311.2 میلیمتر باران بود که در مقایسه با سال گذشته با 327.4میلیمتر 4.9 درصد و نسبت به دوره بلند مدت با 446.9 میلیمتر 30.3 درصد کاهش یافته است.
رحمن نیا در ادامه به پیش بینی وضعیت بارشی استان در بهار 97 اشاره کرد و گفت: میانگین باران در فروردین و اردیبهشت با کاهش حدود 10 تا 20 درصدی و در خرداد و تیر نرمال پیش بینی شده است.
معاون اداره کل هواشناسی گلستان اضافه کرد: میانگین دمای استان نیز طی این مدت با افزایش 0.5 تا 1.5 درجه سانتیگراد پیش بینی شده است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای گلستان نیز با اشاره به استمرار آسیب های خشکسالی در استان، گفت: طبق آمارها در ابتدای فروردین 97 و پایان فصل بارشی زمستان؛ میزان آب ذخیره در پشت سدهای گلستان نسبت به مدت مشابه سال قبل 35 درصد کاهش داشته است.
سید محسن حسینی به ایرنا اعلام کرد: حجم کل مخازن سدهای 14 گانه استان حدود 300 میلیون مترمکعب بوده که اینک تنها 72 میلیون مترمکعب معادل 27 درصد در پشت این سدها آب ذخیره است.
وی اضافه کرد: میزان ذخیره آبخوان های استان نیز حدود 254 میلیون مترمکعب بوده که 20 درصد کاهش را نسبت به آمار دوره بلند مدت ( 25تا 30سال ) نشان می دهد.
به گفته وی؛ آبخوانهای کم عمق استان حدود 211 میلیون مترمکعب و آبخوانهای عمیق 43 میلیون مترمکعب کاهش دارد.
حسینی اظهار کرد: رواناب اندازه گیری شده در ایستگاههای شاخص رودخانه های استان هم بین 48 تا 87 درصد کاهش نسبت به آمار دوره بلند مدت دارد.
از سوی دیگر مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان معتقد است که تغییر اقلیم طی 15 سال اخیر این استان را در خطر بیابانی شدن قرار داده است.
ابوطالب قزلسفلو به خبرنگار ایرنا گفت: به هم ریختگی چرخه هیدرولوژیکی، کاهش بارش، تبخیر زیاد، افزایش دما و تجربه دمای 50 درجه سانتیگراد و باران های رگباری و نقطه ای از سال 1380 به بعد از جمله عواملی بوده که گلستان را به شدت آسیب پذیر کرده است.
وی افزود: هرچند زمین با پدیده گرم شدن مواجه است، اما بیش از آن عوامل محلی همچون تخریب منابع طبیعی بویژه جنگل ها و استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی باعث تغییراقلیم در گلستان بوده، بطوریکه اکنون تعداد روزهای بارندگی در سال کم، اما شدت بارش بیشتر شده است.
با توجه به مشکلات فراوان فرا روی گلستان در حوزه تامین آب و استمرار خشکسالی؛ تنها راهکار برای کاهش آسیب های این چالش اینک مدیریت مصرف بویژه در حوزه کشاورزی و خانگی است.
همچنین استفاده بهینه از منابع آبی موجود در گلستان ضرورت سرمایه گذاری بیش از گذشته در جمع آوری آب های سطحی، کشت محصول های کم آب طلب، هدایت زراعت به آب سبز(کشت درفصل پرباران)، ساماندهی 16 هزار حلقه چاه غیرمجاز ،نظارت برمصرف بویژه در بخش کشاورزی، اجرای طرح های زهکشی اراضی و توسعه اجرای آبیاری تحت فشار و توجه بیش از گذشته به اجرای طرح های آبخیزداری را می طلبد.
اقتصاد گلستان با یک میلیون و 869 هزارنفر جمعیت بیشتر بر پایه کشاورزی در 650 هزار هکتار اراضی مستعد استوار است و آب مهمترین نیاز برای تولید محصولات در این بخش محسوب می شود.
6204/1648
انتهای پیام معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی گلستان به خبرنگار ایرنا گفت: در نیمه اول سال زراعی جاری ( ازمهرتا اسفند 96) میانگین بارش در مناطق دشت، کوهستانی و جنوبی استان 246.2 میلیمتر بوده که در مقایسه با 255.4 میلیمتر مدت مشابه سال قبل آن و نیز درازمدت کاهش داشته است.
محمدرضا رحمن نیا با تحلیل میزان بارش ثبت شده ازمهر تا اسفند 96 اظهار کرد: در بین 14 شهرستان گلستان، فقط گرگان، آق قلا، علی آباد و گالیکش نسبت به مدت مشابه سال گذشته و بلند مدت افزایش بارش داشته اند.
وی اضافه کرد: در آزادشهر، رامیان، گنبدکاووس، مراوه تپه و مینودشت نیز کمترین میزان بارش ها نسبت به دوره مشابه سال گذشته و دوره بلندمدت باریده است.
رحمن نیا وضعیت بارش های ثبت شده در شهرستانهای گلستان را به این شرح اعلام کرد:
*آزادشهر
مجموع بارش نیمه اول سال زراعی در شهرستان آزادشهر 291.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با بارندگی 365.9 میلیمتری 20.4 درصد و در مقایسه با بلندمدت و عدد 476.8 میلیمتر 38.9 درصد کاهش بارندگی داشته است.
*آق قلا
میزان بارندگی آق قلا واقع در شمال گلستان 271.3 میلیمتر ثبت شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با 231.8 میلیمتر از 17 درصد رشد و در مقایسه با بلندمدت 251.2 میلیمتر از هشت درصد افزایش بارش برخوردار است.
*بندرگز
میزان بارش ثبت شده در بندرگز واقع در غرب استان 267.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با 232.1 میلیمتر حدود 15 درصد افزایش داشته است، ولی نسبت به بلند مدت که 350.6 میلیمتر بوده 23.8 درصد کاهش دارد.
* بندرترکمن:
مجموع بارندگی در بندرترکمن از شهرستانهای غربی گلستان در نیمه اول سال آبی جاری 272.7 میلیمتر بود که در مقایسه با 228میلیمتر مدت مشابه سال گذشته از 19.5 درصد افزایش برخوردار بوده، ولی نسبت به بلندمدت با 320.2 میلیمتر 14.8 درصد کمتر شده است.
*رامیان
میزان بارش نیمه اول سال آبی در رامیان واقع در شرق گلستان 308 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با 373.2 میلیمتر 17.5 درصد کاهش و به نسبت بلندمدت با 450.5 میلیمتر 31.6 درصد کاهش بارندگی داشته است.
*علی آباد
میزان بارش ثبت شده در علی آباد 323.4 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با 254.3 میلیمتر 27.2 درصد و نسبت به بلند مدت با 305.2 میلیمتر 6 درصد افزایش داشته است.
*کردکوی
مجموع بارندگی ثبت شده در کردکوی در غرب گلستان 242.4 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 22.4 درصد افزایش بارش و نسبت به دوره بلند مدت با 267.5 میلیمتر 9.4 درصد کاهش بارندگی دارد.
*کلاله
در سال آبی جاری میزان بارش در کلاله واقع در شرق گلستان 294.2 میلیمتر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با 306.8 میلیمتر 4.1 درصد کاهش ولی در مقایسه با 284.9 میلیمتر بلندمدت 3.3 درصد افزایش داشته است.
*گالیکش
بارش شهرستان گالیکش واقع در شرق استان 333.2 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با 332.1 میلیمتر 3 درصد کاهش ولی نسبت به 303.4 میلیمتر بلندمدت 9.8 درصد افزایش داشته است.
*گرگان
میزان بارش ثبت شده در گرگان مرکز گلستان 291.1 میلیمتر بوده که در مقایسه با نیمه اول سال آبی گذشته با 243.9 میلیمتر 19.7 درصد و نسبت به بلند مدت با 257.4میلیمتر 14.6 درصد افزایش یافته است.
*گمیشان
میزان بارش در گمیشان واقع در شمال غرب گلستان 276.3 درصد میلیمتر بوده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته با 237.4 میلیمتر 16.3 درصد افزایش ولی در مقایسه با 292.1 میلیمتر بلندمدت 5.4درصد کاهش داشته است.
*گنبدکاووس
میزان بارش گنبدکاووس در شرق استان در فاصله مهر تا اسفند 96 به میزان 192 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل آن با 214.2 میلیمتر 10.3 درصد و نسبت به بلندمدت با 241.6 میلیمتر 20.5درصد کمتر شده است.
*مراوه تپه
در این مدت میزان بارش در شهرستان مراوه تپه در منتهی الیه شرق گلستان 158.1 میلیمتر بود که در مقایسه با سال گذشته با 240 میلیمتر 34.1 درصد و نسبت به 210.6 میلیمتر دوره بلند مدت 24.9 درصد کاهش داشته است.
*مینودشت
شهرستان مینودشت در شرق گلستان در نیمه اول سال آبی جاری شاهد 311.2 میلیمتر باران بود که در مقایسه با سال گذشته با 327.4میلیمتر 4.9 درصد و نسبت به دوره بلند مدت با 446.9 میلیمتر 30.3 درصد کاهش یافته است.
رحمن نیا در ادامه به پیش بینی وضعیت بارشی استان در بهار 97 اشاره کرد و گفت: میانگین باران در فروردین و اردیبهشت با کاهش حدود 10 تا 20 درصدی و در خرداد و تیر نرمال پیش بینی شده است.
معاون اداره کل هواشناسی گلستان اضافه کرد: میانگین دمای استان نیز طی این مدت با افزایش 0.5 تا 1.5 درجه سانتیگراد پیش بینی شده است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای گلستان نیز با اشاره به استمرار آسیب های خشکسالی در استان، گفت: طبق آمارها در ابتدای فروردین 97 و پایان فصل بارشی زمستان؛ میزان آب ذخیره در پشت سدهای گلستان نسبت به مدت مشابه سال قبل 35 درصد کاهش داشته است.
سید محسن حسینی به ایرنا اعلام کرد: حجم کل مخازن سدهای 14 گانه استان حدود 300 میلیون مترمکعب بوده که اینک تنها 72 میلیون مترمکعب معادل 27 درصد در پشت این سدها آب ذخیره است.
وی اضافه کرد: میزان ذخیره آبخوان های استان نیز حدود 254 میلیون مترمکعب بوده که 20 درصد کاهش را نسبت به آمار دوره بلند مدت ( 25تا 30سال ) نشان می دهد.
به گفته وی؛ آبخوانهای کم عمق استان حدود 211 میلیون مترمکعب و آبخوانهای عمیق 43 میلیون مترمکعب کاهش دارد.
حسینی اظهار کرد: رواناب اندازه گیری شده در ایستگاههای شاخص رودخانه های استان هم بین 48 تا 87 درصد کاهش نسبت به آمار دوره بلند مدت دارد.
از سوی دیگر مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان معتقد است که تغییر اقلیم طی 15 سال اخیر این استان را در خطر بیابانی شدن قرار داده است.
ابوطالب قزلسفلو به خبرنگار ایرنا گفت: به هم ریختگی چرخه هیدرولوژیکی، کاهش بارش، تبخیر زیاد، افزایش دما و تجربه دمای 50 درجه سانتیگراد و باران های رگباری و نقطه ای از سال 1380 به بعد از جمله عواملی بوده که گلستان را به شدت آسیب پذیر کرده است.
وی افزود: هرچند زمین با پدیده گرم شدن مواجه است، اما بیش از آن عوامل محلی همچون تخریب منابع طبیعی بویژه جنگل ها و استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی باعث تغییراقلیم در گلستان بوده، بطوریکه اکنون تعداد روزهای بارندگی در سال کم، اما شدت بارش بیشتر شده است.
با توجه به مشکلات فراوان فرا روی گلستان در حوزه تامین آب و استمرار خشکسالی؛ تنها راهکار برای کاهش آسیب های این چالش اینک مدیریت مصرف بویژه در حوزه کشاورزی و خانگی است.
همچنین استفاده بهینه از منابع آبی موجود در گلستان ضرورت سرمایه گذاری بیش از گذشته در جمع آوری آب های سطحی، کشت محصول های کم آب طلب، هدایت زراعت به آب سبز(کشت درفصل پرباران)، ساماندهی 16 هزار حلقه چاه غیرمجاز ،نظارت برمصرف بویژه در بخش کشاورزی، اجرای طرح های زهکشی اراضی و توسعه اجرای آبیاری تحت فشار و توجه بیش از گذشته به اجرای طرح های آبخیزداری را می طلبد.
اقتصاد گلستان با یک میلیون و 869 هزارنفر جمعیت بیشتر بر پایه کشاورزی در 650 هزار هکتار اراضی مستعد استوار است و آب مهمترین نیاز برای تولید محصولات در این بخش محسوب می شود.
6204/1648
کپی شد
