به گزارش ایرنا، از مهم ترین آثار تاریخی شهر گرگان می توان به کاخ آقا محمدخان، خانه های قدیمی شفیعی و تقوی، مدرسه عمادیه، مسجد جامع، مجموعه باقری ها و مجموعه شیرنگی اشاره کرد که به معرفی آن ها پرداخته می شود.
*مسجد جامع گرگان
این بنای تاریخی در بازار سنتی و قدیمی نعلبندان در زمینی به مساحت 1600 مترمربع ساخته شده است؛ بنای اصلی این مسجد متعلق به دوره سلجوقی است و از آثار آن دوره، اکنون تنها مناره مسجد باقی مانده که دارای کتیبه ای به خط کوفی است.
داخل مسجد بر دیوارهای ایوان غربی سنگ نوشته های زیادی نصب شده است که بسیاری از آن ها فرمان های حکام و پادشاهان زمان در ارتباط با شهر استرآباداست.
این مسجد دوبار در زمان شاه عباس اول و دوم صفوی، مرمت شده است و دارای یک حیاط مرکزی به فرم چهار ایوانی و چهار شبستان است که از تزئینات معماری خاص آن دوره نیز بهره برده اند.
*مدرسه عمادیه گرگان
مدرسه عمادیه از جمله بناهای تاریخی است که وقف نامه های موجود، قدمت آن را به دوران صفویه می رساند.
این بنا در دو طبقه با فرم چلیپا و حیاط مرکزی ساخته شده است و در هر سو یک ایوان در میانه اضلاع خود دارد.
مصالح عمده مدرسه عمادیه، چوب و آجرهای 20 در 20 می باشد و تا حدود 20 سال قبل به فعالیت خود ادامه می داد ولی با رونق گرفتن مدرسه علمیه امام خمینی از رونق افتاد و استادها و طلاب به آن مدرسه انتقال یافتند.
*کاخ آقا محمدخان گرگان
این بنا توسط آمحمدخان قاجار ساخته شده و در نزدیکی دروازه بسطام سابق حدود فلکه کاخ و پارک شهر فعلی ساختمان شهرداری گرگان قرار دارد.
این کاخ دارای عمارت های دارالعماره و دار الحکومه – کلاه فرهنگی عباس خانی و سلسیان خانی می باشد.
*کاخ موزه گرگان
کاخ شهر گرگان پس از مرمت به کاخ موزه گرگان تبدیل شد. این بنا در دو طبقه به سبک اروپایی در سال 1317 هجری شمسی به دستور رضاخان در کنار مجموعه ای از ساختمان های اداری ساخته شده است.
کاخ شهر گرگان با قدمتی بیش از 70 سال، در سال 1343 هجری شمسی به عنوان بیست و چهارمین موزه کشور و نخستین موزه شمال کشور مطرح بوده که در سال 1336 هجری شمسی به ثبت آثار ملی رسید و اکنون در طبقه همکف این کاخ فقط تعدادی شی کشف شده از شهر تاریخی جرجان به نمایش گذاشته شده و در عین حال بخش مشاهیر شامل تندیس چند تن از اندیشمندان و نام آوران جرجان و استرآباد در این طبقه قرار دارد و به بخش مشاهیر مشهور است.
طبقه بالا با اشیای مربوط به دوره پهلوی دوم تجهیز شده است. این کاخ در پارک شهر گرگان واقع شده است.
*مجموعه باقری ها گرگان
این بنا مر بوط به اواخر دوره قاجار است که در سال 81 در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
خانه باقری ها در بافت تاریخی و محله سرچشمه گرگان با مساحت 3 هزار مترمربع و زیربنای یک هزارو 555 متر مربع، 7 حیاط، 42 اتاق و 4 در دارد.
موقعیت قرارگیری بنا در بافت قدیم گرگان که از شرق به راسته بازار نعلبندان و مسجد جامع واز شمال و شمال غرب به مجموعه تاریحی تقوی و امامزاده نور منتهی می شود به ارزش آن افزوده است.
در این بنا اتاق های طبقه اول در جنوب و شرق قرار دارند چون در معرض نور آفتاب بیشتری هستند و در زمستان مورد استفاده قرار می گرفتند ولی اتاق های طبقات فوقانی دارای در و پنجره های متعدد در شمال و جنوب بنا هستند.
*مجموعه شیرنگی گرگان
این اثر در محله نعلبندان و جنب امامزاده نور شهر گرگان واقع شده است. پلان این بنا به صورت مربع و مستطیل شکل در دو طبقه و هر طبقه دارای دو اتاق می باشد.
کف اتاق طبقه دوم با چوب نراد روسی فرش شده و در و پنجره های بنا نیز چوبی است.
مصالح به کار رفته در این بنا آجر 25 در 35 سانتی متر و خشت خام در دیوارها، سقف سفال پوش، تزئینات گچی در نمای زیر سقف می باشد و از آثار اواخر دوره قاجاریه می باشد.
*خانه شفیعی گرگان
یکی از با ارزش ترین بناهای تاریحی بافت قدیم گرگان خانه شفیعی است که در محله سرچشمه و در بین محله های دربنو، دوشنبه ای، نعلبندان و آثار با ارزش چون امامزاده نور، حمام سرچشمه، خانه های شیرنگی، تقوی، باقری، میرشهیدی، رضا قلی نژاد قرار دارد.
خانه شفیعی با پلان مستطیل شکل و کشیدگی شرقی غربی متعلق به دوره قاجاریه است و دارای دوحیاط مرتبط با هم است که به شیوه حیاط مرکزی ساخته شده است.
درب ورودی این بنا در سمت شرق قرار دارد و به وسیله دالاتی به حیاط منتهی می گردد. سازه های اصلی بنا، آجر و تاحدی چوب با اندود کاهگل و گچ است که در بعضی قسمت ها بر روی کرسی چینی آجری قرار گرفته است.
سقف بنا شیروانی با پوشش سفال همگون با بافت تاریخی گرگان می باشد.
*خانه تقوی گرگان
این مجموعه از بناهای دوره قاجار است که در مساحتی بیش از دو هزار متر مربع ساخته شده و ساخت آن منسوب به حاج میرزا محمدتقی تقوی (تقی اف) می باشد.
خاندان تقوی از تجار بزرگ منطقه استرآباد بودند که به علت تجارت با روسیه ، عنوان تلگرامی آن ها تقی اف بود.
این مجموعه تاریخی شامل بیش از 10 حیاط اصلی و فرعی می باشد. مصالح به کار رفته در این ساختمان ها، گچ، خاک، آهک، آجر، خشت خام و چوب می باشد.
چوب های به کار رفته در ستون ها اغلب چوب درخت سرخدار و چوب های به کار رفته در درها اغلب چوب درخت آزاد می باشند.
ساختمان ها اغلب دو طبقه هستند و کف طبقه دوم با چوب، لمبه کوبی شده تا بار کمتری بر سقف طبقه تحتانی وارد شود.
این ساختمان ها اغلب یک متر بالاتر از سطح زمین ساخته شده و زیر آن ها خالی می باشد تا از نفوذ رطوبت به داخل بنا ممانعت شود.
در داخل حیاط ها، ایوان هایی طراحی شده که به آن ها مهتابی می گویند. این ایوان ها از تابش مستقیم نور خورشید در امان بوده و محل خوبی برای نگهداری برخی آذوقه ها بوده اند.
اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان از 25 اسفند 95 به مدت 19 روز کاری به استقبال از گردشگران جهت بازدید از اماکن تفریحی و تاریخی شهرستان های استان از جمله شهر گرگان رفته است.
6204/1860
گزارش : علی اصغر تیموریان ** انتشار دهنده: تاج محمد شیری
انتهای پیام *مسجد جامع گرگان
این بنای تاریخی در بازار سنتی و قدیمی نعلبندان در زمینی به مساحت 1600 مترمربع ساخته شده است؛ بنای اصلی این مسجد متعلق به دوره سلجوقی است و از آثار آن دوره، اکنون تنها مناره مسجد باقی مانده که دارای کتیبه ای به خط کوفی است.
داخل مسجد بر دیوارهای ایوان غربی سنگ نوشته های زیادی نصب شده است که بسیاری از آن ها فرمان های حکام و پادشاهان زمان در ارتباط با شهر استرآباداست.
این مسجد دوبار در زمان شاه عباس اول و دوم صفوی، مرمت شده است و دارای یک حیاط مرکزی به فرم چهار ایوانی و چهار شبستان است که از تزئینات معماری خاص آن دوره نیز بهره برده اند.
*مدرسه عمادیه گرگان
مدرسه عمادیه از جمله بناهای تاریخی است که وقف نامه های موجود، قدمت آن را به دوران صفویه می رساند.
این بنا در دو طبقه با فرم چلیپا و حیاط مرکزی ساخته شده است و در هر سو یک ایوان در میانه اضلاع خود دارد.
مصالح عمده مدرسه عمادیه، چوب و آجرهای 20 در 20 می باشد و تا حدود 20 سال قبل به فعالیت خود ادامه می داد ولی با رونق گرفتن مدرسه علمیه امام خمینی از رونق افتاد و استادها و طلاب به آن مدرسه انتقال یافتند.
*کاخ آقا محمدخان گرگان
این بنا توسط آمحمدخان قاجار ساخته شده و در نزدیکی دروازه بسطام سابق حدود فلکه کاخ و پارک شهر فعلی ساختمان شهرداری گرگان قرار دارد.
این کاخ دارای عمارت های دارالعماره و دار الحکومه – کلاه فرهنگی عباس خانی و سلسیان خانی می باشد.
*کاخ موزه گرگان
کاخ شهر گرگان پس از مرمت به کاخ موزه گرگان تبدیل شد. این بنا در دو طبقه به سبک اروپایی در سال 1317 هجری شمسی به دستور رضاخان در کنار مجموعه ای از ساختمان های اداری ساخته شده است.
کاخ شهر گرگان با قدمتی بیش از 70 سال، در سال 1343 هجری شمسی به عنوان بیست و چهارمین موزه کشور و نخستین موزه شمال کشور مطرح بوده که در سال 1336 هجری شمسی به ثبت آثار ملی رسید و اکنون در طبقه همکف این کاخ فقط تعدادی شی کشف شده از شهر تاریخی جرجان به نمایش گذاشته شده و در عین حال بخش مشاهیر شامل تندیس چند تن از اندیشمندان و نام آوران جرجان و استرآباد در این طبقه قرار دارد و به بخش مشاهیر مشهور است.
طبقه بالا با اشیای مربوط به دوره پهلوی دوم تجهیز شده است. این کاخ در پارک شهر گرگان واقع شده است.
*مجموعه باقری ها گرگان
این بنا مر بوط به اواخر دوره قاجار است که در سال 81 در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده است.
خانه باقری ها در بافت تاریخی و محله سرچشمه گرگان با مساحت 3 هزار مترمربع و زیربنای یک هزارو 555 متر مربع، 7 حیاط، 42 اتاق و 4 در دارد.
موقعیت قرارگیری بنا در بافت قدیم گرگان که از شرق به راسته بازار نعلبندان و مسجد جامع واز شمال و شمال غرب به مجموعه تاریحی تقوی و امامزاده نور منتهی می شود به ارزش آن افزوده است.
در این بنا اتاق های طبقه اول در جنوب و شرق قرار دارند چون در معرض نور آفتاب بیشتری هستند و در زمستان مورد استفاده قرار می گرفتند ولی اتاق های طبقات فوقانی دارای در و پنجره های متعدد در شمال و جنوب بنا هستند.
*مجموعه شیرنگی گرگان
این اثر در محله نعلبندان و جنب امامزاده نور شهر گرگان واقع شده است. پلان این بنا به صورت مربع و مستطیل شکل در دو طبقه و هر طبقه دارای دو اتاق می باشد.
کف اتاق طبقه دوم با چوب نراد روسی فرش شده و در و پنجره های بنا نیز چوبی است.
مصالح به کار رفته در این بنا آجر 25 در 35 سانتی متر و خشت خام در دیوارها، سقف سفال پوش، تزئینات گچی در نمای زیر سقف می باشد و از آثار اواخر دوره قاجاریه می باشد.
*خانه شفیعی گرگان
یکی از با ارزش ترین بناهای تاریحی بافت قدیم گرگان خانه شفیعی است که در محله سرچشمه و در بین محله های دربنو، دوشنبه ای، نعلبندان و آثار با ارزش چون امامزاده نور، حمام سرچشمه، خانه های شیرنگی، تقوی، باقری، میرشهیدی، رضا قلی نژاد قرار دارد.
خانه شفیعی با پلان مستطیل شکل و کشیدگی شرقی غربی متعلق به دوره قاجاریه است و دارای دوحیاط مرتبط با هم است که به شیوه حیاط مرکزی ساخته شده است.
درب ورودی این بنا در سمت شرق قرار دارد و به وسیله دالاتی به حیاط منتهی می گردد. سازه های اصلی بنا، آجر و تاحدی چوب با اندود کاهگل و گچ است که در بعضی قسمت ها بر روی کرسی چینی آجری قرار گرفته است.
سقف بنا شیروانی با پوشش سفال همگون با بافت تاریخی گرگان می باشد.
*خانه تقوی گرگان
این مجموعه از بناهای دوره قاجار است که در مساحتی بیش از دو هزار متر مربع ساخته شده و ساخت آن منسوب به حاج میرزا محمدتقی تقوی (تقی اف) می باشد.
خاندان تقوی از تجار بزرگ منطقه استرآباد بودند که به علت تجارت با روسیه ، عنوان تلگرامی آن ها تقی اف بود.
این مجموعه تاریخی شامل بیش از 10 حیاط اصلی و فرعی می باشد. مصالح به کار رفته در این ساختمان ها، گچ، خاک، آهک، آجر، خشت خام و چوب می باشد.
چوب های به کار رفته در ستون ها اغلب چوب درخت سرخدار و چوب های به کار رفته در درها اغلب چوب درخت آزاد می باشند.
ساختمان ها اغلب دو طبقه هستند و کف طبقه دوم با چوب، لمبه کوبی شده تا بار کمتری بر سقف طبقه تحتانی وارد شود.
این ساختمان ها اغلب یک متر بالاتر از سطح زمین ساخته شده و زیر آن ها خالی می باشد تا از نفوذ رطوبت به داخل بنا ممانعت شود.
در داخل حیاط ها، ایوان هایی طراحی شده که به آن ها مهتابی می گویند. این ایوان ها از تابش مستقیم نور خورشید در امان بوده و محل خوبی برای نگهداری برخی آذوقه ها بوده اند.
اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان از 25 اسفند 95 به مدت 19 روز کاری به استقبال از گردشگران جهت بازدید از اماکن تفریحی و تاریخی شهرستان های استان از جمله شهر گرگان رفته است.
6204/1860
گزارش : علی اصغر تیموریان ** انتشار دهنده: تاج محمد شیری
کپی شد
