گزارش تصویری
- عکس: محمدعلی نادعلی زاده
- کدخبر: 1148301
ایران، سرزمین زیبای من- 54
کاروانسرای دیر گچین قم
به گزارش جماران، کاروانسرای دِیرِ گچین، یکی از بزرگترین کاروانسراهای ایران، بر سر راه جاده تاریخی ری به قم در مرکز پارک ملی کویر قرار دارد. ویژگیهای منحصربهفرد این اثر باعث شده آن را «مادر کاروانسراهای ایران» بنامند. دیر گچین در بخش مرکزی شهرستان قم، 80 کیلومتری شمال شرقی شهر قم (کیلومتر 60 بزرگراه گرمسار)، و 35 کیلومتری جنوب غربی ورامین واقع شدهاست. این بنا را بهخاطر داشتنِ گنبدی از جنس گچ دیر گچین نامیدهاند، اما اکنون چنین گنبدی در بنا وجود ندارد. بنای کاروانسرا مربوط به دوره ساسانی است و آن را در دوران سلجوقیان، صفویان، و قاجاریان مرمت و بازسازی کردهاند. شکل کنونی آن متعلق به دوران صفویه است. این کاروانسرا در راه باستانی ری به اصفهان مشهور به «راهِ دیر» قرار دارد. در پی تغییر جاده تهران به قم از راهِ دیر به مسیر حسنآباد در زمان امینالسلطان، دیر گچین متروکه شد و افراد محلی از آن برای نگهداری دام استفاده بردند. در اطراف کاروانسرا مجموعه عمارت های خشتی زیادی هست که متعلق به دوران قاجارند. طراحی این عمارات مستطیل و 200 در 300 متر است و به صورت کاملا منظم در اطراف دیوار خشتی ساخته شده اند. این کاروانسرا در سال های اخیر مرمت و بازسازی شده و از آنجایی که در کنار جاده آسفالته گرمسار- قم قرار دارد می تواند دوباره به جایی پر همهمه و شلوغ تبدیل شود.