خطرات احتمالی در استفاده از داربست و راه‌های پیشگیری از آن‌ها

استفاده از داربست‌ها در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی به‌عنوان یکی از اجزای ضروری برای دسترسی به ارتفاعات و انجام کارهای مختلف شناخته می‌شود. بااین‌حال، این سازه‌ها به‌دلیل شرایط خاص کاری و قرارگیری در ارتفاع، می‌توانند خطرات جدی برای کارگران و دیگر افراد حاضر در محل ایجاد کنند.

آمارها نشان می‌دهد که حوادث ناشی از استفاده نادرست یا عدم رعایت اصول ایمنی در نصب و استفاده از داربست‌ها یکی از علل اصلی آسیب‌دیدگی‌ها و حتی فوت‌های ناشی از حوادث کاری است. بنابراین، شناسایی خطرات احتمالی مرتبط با داربست‌ها و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه به‌منظور کاهش این خطرات، نه‌تنها مسئولیت اخلاقی کارفرمایان و پیمانکاران است؛ بلکه به حفظ سلامت و ایمنی کارگران هم کمک می‌کند.

انواع خطرات رایج در استفاده از داربست

استفاده از داربست‌ها در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی می‌تواند خطرات متعددی به‌همراه داشته باشد که در ادامه به خطرات رایج در استفاده از داربست اشاره می‌کنیم:

سقوط از ارتفاع: (شایع‌ترین و خطرناک‌ترین حادثه)

سقوط از ارتفاع یکی از شایع‌ترین و خطرناک‌ترین حوادث در حین کار با داربست است. کارگران ممکن است به دلایل مختلفی مانند عدم رعایت نکات ایمنی یا استفاده نادرست از تجهیزات، از ارتفاع سقوط کنند.

سقوط افراد: (عدم استفاده از تجهیزات ایمنی، لغزندگی سطح و…)

عدم استفاده از تجهیزات ایمنی مانند کمربند مخصوص، کلاه ایمنی و سایر تجهیزات حفاظتی می‌تواند منجر به سقوط افراد و آسیب‌های جدی شود. از طرفی لغزنده‌بودن سطوح به‌دلایلی مانند بارش برف و باران و... هم می‌تواند باعث سقوط کارگران شود.

سقوط اشیا: (عدم مهار مناسب ابزار و مصالح)

سقوط اشیا از ارتفاعات داربست یکی دیگر از حوادث پرتکرار در پروژه‌های ساختمانی است که خسارات جانی و مالی جبران‌ناپذیری به‌دنبال دارد. این مورد اغلب به‌دلیل عدم مهارت در مدیریت و نگهداری ابزار و مصالح اتفاق می‌افتد و باعث آسیب‌دیدن مصالح و افرادی می‌شود که در محوطه داربست حضور دارند.

ریزش و واژگونی داربست: (نصب نادرست، تحمل بار بیش از حد و...)

نصب نادرست داربست یا محاسبه نادرست در بارگزاری و تحمل بار بیش از حد توسط داربست می‌تواند باعث ریزش یا واژگونی آن شود. همان‌طور که پیداست این موضوع نیز خطرات جدی به‌همراه دارد.

برخورد با اشیا: (حین جابه‌جایی مصالح و...)

هنگام جابه‌جایی مصالح، ممکن است اشیا به یکدیگر برخورد کنند و این موضوع می‌تواند باعث آسیب‌دیدن کارگران یا تخریب تجهیزات شود.

برق گرفتگی: (نزدیکی به خطوط برق، اتصالات نامناسب و...)

نصب نادرست داربست در نزدیکی خطوط برق و عدم رعایت نکات ایمنی و محاسبات لازم و همین‌طور استفاده از تجهیزات برقی بدون رعایت نکات ایمنی می‌تواند منجر به برق‌گرفتگی شود که یکی دیگر از حوادث کار با داربست محسوب می‌شود.

خطرات ناشی از شرایط جوی: (باد، باران، برف و...)

شرایط جوی نامساعد مانند باد شدید، باران یا برف می‌تواند بر ثبات داربست تأثیر بگذارد و موجب بروز حوادث شود. برای کاهش این خطرات، ضروری است که کارگران آموزش‌های لازم را ببینند و از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنند. همچنین، نظارت دقیق بر نصب و نگهداری داربست‌ها می‌تواند به جلوگیری از حوادث کمک کند. علاوه‌بر این موارد، نباید از شکستن و فروپاشی داربست به‌دلیل استفاده از لوله داربست بی‌کیفیت غافل بود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

عوامل انسانی و نقش آن‌ها در حوادث داربست

عوامل انسانی هم نقش به‌سزایی در بروز حوادث مربوط به داربست‌ها دارند. در ادامه به برخی از این عوامل و تأثیرات آن‌ها بر حوادث داربست اشاره می‌کنیم:

عدم آموزش و آگاهی کافی کارگران: (نقص در آموزش‌های ایمنی)

یکی از اصلی‌ترین عوامل بروز حوادث، عدم آموزش مناسب کارگران در زمینه نصب و استفاده از داربست‌ها است. کارگرانی که با اصول ایمنی و روش‌های صحیح کار آشنا نیستند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. آموزش‌های ناکافی می‌تواند منجر به اشتباهات جدی در نصب و استفاده از داربست شود.

بی‌توجهی به نکات ایمنی: (سهل‌انگاری و عجله)

حتی در صورتی که کارگران آموزش‌های لازم را دیده باشند، بی‌توجهی به نکات ایمنی می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد. این بی‌توجهی ممکن است شامل عدم استفاده از تجهیزات حفاظتی مانند کمربند ایمنی، کلاه ایمنی یا کفش‌های مناسب باشد. کارگران باید همواره به اصول ایمنی پایبند باشند تا از وقوع حوادث جلوگیری کنند.

استفاده از داربست توسط افراد غیرمتخصص: (نصب و برچیدن توسط افراد فاقد صلاحیت)

استفاده از داربست‌ها باید تنها توسط افرادی انجام شود که تخصص و تجربه کافی دارند. حضور افراد غیر متخصص در نصب داربست و حتی در کار با این سازه، ایمن نخواهد بود و می‌توانند حوادث جدی‌ای رقم بزنند.

خستگی و استرس کارگران: (کاهش تمرکز و افزایش احتمال خطا)

شرایط کاری نامناسب، ساعات طولانی کار و فشارهای روانی می‌تواند منجر به خستگی و استرس در کارگران شود. خستگی می‌تواند باعث کاهش تمرکز و توجه کارگران به نکات ایمنی شود و احتمال بروز حوادث را افزایش دهد. همچنین، استرس بر تصمیم‌گیری صحیح افراد تاثیر منفی می‌گذارد و موجب بروز حوادث مختلفی می‌شود.

نقش تجهیزات و مصالح در ایمنی داربست

تجهیزات و مصالح نقش بسیار مهمی در ایمنی داربست‌ها دارند. استفاده از مواد باکیفیت و استاندارد، به‌همراه تجهیزات ایمنی مناسب، می‌تواند خطرات ناشی از کار با داربست‌ها را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد. در ادامه به بررسی برخی از این موارد می‌پردازیم:

کیفیت و استاندارد لوله‌ها و اتصالات: (استفاده از مصالح مرغوب)

لوله‌های داربست باید از مواد باکیفیت ساخته شوند تا بتوانند وزن و بارهای اضافی را تحمل کنند. استفاده از لوله‌های درجه‌یک که مطابق با استانداردهای بین‌المللی تولید شده‌اند، به کاهش احتمال شکستگی و سقوط کمک می‌کند. از طرفی بررسی و کنترل کیفیت لوله‌ها پیش از استفاده، برای اطمینان از عدم وجود نقص‌های ساختاری و آسیب‌های ظاهری ضروری است. بنابراین ضروری است لوله داربست را از تولیدکنندگان معتبری مانند صبا پروفیل کیان تهیه کنید که کیفیت و استانداردهای محصولات خود را تضمین می‌کنند.

استفاده از تخته‌های مناسب برای کف داربست: (جلوگیری از لغزش و شکستگی)

رعایت کیفیت و استانداردهای موجود برای تخته‌های استفاده‌شده در کف داربست هم اهمیت بسیاری دارد. این تخته‌ها باید از مواد باکیفیت و با ضخامت کافی ساخته شوند تا بتوانند بارهای سنگین را تحمل کنند. از طرفی تخته‌های کف داربست باید عاری از ترک، شکستگی و آسیب باشند. علاوه‌بر کیفیت تخته‌ها باید به‌طور صحیح و محکم نصب شوند تا از لغزش یا جابه‌جایی آن‌ها جلوگیری شود. به‌علاوه فاصله بین تخته‌ها باید طوری باشد که خطر افتادن اشیا را کاهش دهد.

ترکیب تجهیزات و مصالح باکیفیت و استاندارد، همراه با رعایت نکات ایمنی، می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطرات ناشی از کار با داربست‌ها را کاهش دهد. آموزش مداوم کارگران در زمینه استفاده صحیح از این تجهیزات نیز اهمیت زیادی دارد. سرمایه‌گذاری در ایمنی نه‌تنها سلامت کارگران را تضمین می‌کند؛ بلکه می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های ناشی از حوادث نیز منجر شود.

نتیجه‌گیری و نکات پایانی

در این مقاله به بررسی خطرات احتمالی در استفاده از داربست و راه‌های پیشگیری از آن‌ها، از تهیه لوله داربست باکیفیت تا نصب و محاسبات تخصصی، استفاده از تجهیزات ایمنی، آموزش کارگران و... پرداختیم. از آن‌جایی که آمارها نشان می‌دهند حوادث ناشی از استفاده نادرست یا عدم رعایت اصول ایمنی در نصب و استفاده از داربست‌ها یکی از دلایل اصلی آسیب‌دیدگی‌ها و حتی فوت‌های ناشی از حوادث کاری هستند، توصیه می‌کنیم این نکات را به خاطر داشته باشید. از طرفی برای تهیه لوله داربست درجه‌یک با تضمین کیفیت و قیمت و خرید مناسب‌ترین لوله در پروژه‌های پیش رو یا دریافت راهنمایی‌های لازم خرید، می‌توانید با صباپروفیل در تماس باشید.