علائم حساسیت پوستی کودکان چیست و چگونه درمان می شود؟

میزان شیوع حساسیت پوستی کودکان بیشتر از بزرگسالان است. انواع درماتیت، اگزما یا درماتیت آتوپیک، کهیر، خارش و پوسته پوسته شدن پوست، انواع حساسیت پوستی کودکان را شامل می‌شوند. علت حساسیت پوستی کودکان، شامل قرار گرفتن در معرض انواع آلرژن، مانند آلرژن‌‌های غذایی، آلرژن‌های محیطی، گرده گیاهان، گرد و غبار و مواد شوینده مانند صابون و شامپو است.

برای درمان حساسیت پوستی کودکان بایستی به دکتر اطفال مراجعه کنید. دکتر اطفال، ابتدا معاینه فیزیکی انجام داده و سپس روش‌ درمان مناسب را انتخاب می‌کند. روش‌های درمان حساسیت پوست در کودک، استفاده از کرم‌های مرطوب کننده، مصرف کورتیکوسترویید‌ها، آنتی‌هیستامین‌ها و مراقبت‌های خانگی را شامل می‌شوند.

حساسیت پوستی در کودکان چیست؟

حساسیت پوستی کودکان، معمولاً به دلیل واکنش پوست به عوامل محیطی یا ژنتیکی مختلف اتفاق می‌افتد. منشاً این حساسیت‌ها، آلرژن‌ها، تحریک‌های محیطی و مصرف بعضی مواد غذایی است. انواع مختلفی از حساسیت پوستی در اطفال وجود دارند، با‌این‌حال، اگزما، راش پوستی و کهیر، از رایج‌ترین انواع حساسیت در اطفال هستند. حساسیت پوستی کودکان، همچنین ممکن است به دلیل حساسیت به مصرف بعضی دارو‌ها نیز اتفاق بیفتد.

تخصص اطفال، یکی از حوزه‌های پزشکی است که به سلامت و رشد کودکان اختصاص دارد. متخصص اطفال در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های شایع کودکان شامل بیماری‌های جسمی، عاطفی و رشدی آن‌ها تحت عنوان دوره‌های لازم دکتر کودکان آموزش دیده‌اند. دکتر اطفال از زمان تولد تا دوره بلوغ، به ارائه مراقبت‌های پزشکی لازم در مراحل رشد کودکان و درمان بیماری های شایع کودکان می‌پردازد. متخصص کودکان، در زمینه تغذیه صحیح کودکان، رشد، ایمنی، رفتار و سلامت روانی آن‌ها خدمات موردنیاز را به خانواده‌ها ارائه می‌دهد. این تخصص با همکاری دیگر تخصص‌های پزشکی، مانند فوق تخصص‌های آلرژی و ایمونولوژی، عفونت، ریه و اندوکرینولوژی، بهبود سلامت و رشد کودکان را تضمین می‌کند.

علائم شایع حساسیت پوستی در کودکان

علائم حساسیت پوستی در کودکان شامل خارش، قرمزی پوست و تاول و پوسته پوسته شدن  است. همچنین، ممکن است بعضی از نقاط پوست مانند گونه‌ها، زانو‌ها و آرنج  هم قرمز و ملتهب شوند. در صورتی که نقاط قرمز پوست گرم یا داغ باشند، نشان‌دهنده وجود التهاب فعال در بدن کودک است.

خارش شدید

خارش، یکی از شایع‌ترین و آزاردهنده‌ترین علائم حساسیت پوستی کودکان است. بدیهی است که در صورت وجود خارش، کودک بدن خود را می‌خاراند؛ ازاین‌رو، ممکن است پوست محل خارش خراشیده شود. علائم خارش در کودکان، بعد از مصرف مواد غذایی مانند شیر، تخم مرغ، آجیل و میوه‌هایی مانند توت فرنگی بروز می‌کند. پرهیز از خاراندن، نکته مهمی است که اطفال و والدین بایستی به آن توجه داشته باشند.

خشکی پوست

خشکی پوست، یکی دیگر از علایم حساسیت پوستی کودکان است. خشکی پوست، معمولاً به دلیل کم‌آبی بدن اتفاق می‌افتد، موجب تحریک پوست شده و درد ایجاد می‌کند. در موارد شدید‌تر، حتی ممکن است پوست ترک بخورد و خونریزی اتفاق بیفتد. کودکانی که مدام با آب و مواد شوینده بازی می‌کنند، بیشتر از سایر اطفال در معرض خشکی پوست هستند.

علت حساسیت پوستی در اطفال

حساسیت پوستی در کودکان بنا‌به‌دلایل مختلفی بروز می‌کند. برای مثال، حساسیت در کودکانی که به دوران نوجوانی خود نزدیک هستند، به دلیل تغییرات هورمونی و بلوغ اتفاق می‌افتد. با‌این‌حال، حساسیت پوستی کودکان زیر یک سال یا بزرگتر، معمولاً به دلایل تغییرات محیطی و واکنش‌های آلرژیک به مواد غذایی یا داروها بروز می‌کند. همچنین، تماس با مواد تحریک‌کننده نیز یکی دیگر دلایل مهم بروز حساسیت را شامل می‌شود. در ادامه، هرکدام از موارد مذکور را به صورت جزئی‌تر بررسی خواهیم کرد.

عوامل ژنتیکی

عوامل ژنتیکی، احتمالاً  در بروز حساسیت پوستی کودکان نقش مهمی دارند. یعنی، اگر یکی از والدین یا دیگر اعضای خانواده به حساسیت‌های پوستی مبتلا باشند، احتمال بروز چنین مشکلاتی در کودک افزایش می‌یابد.

واکنش‌های آلرژیک

واکنش‌های آلرژیک، یکی از شایع‌ترین دلایل حساسیت پوستی در کودکان است. این واکنش‌ها، معمولاً به دنبال حساسیت به مواد غذایی بروز می‌کنند. برای مثال، حساسیت پوستی کودکان به شیرینی در اصل نوعی واکنش آلرژیک است. همچنین دارو‌هایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ و تماس با مواد شیمیایی را نیز می‌توانیم مثال بزنیم.

دکتر کودکان وظیفه پیشگیری و درمان بیماری‌های کودکان و ارائه مراقبت‌های پیشگیرانه را بر عهده دارد. این متخصصان در زمینه‌های مختلفی از جمله بررسی‌های دوره‌ای سلامت کودک، مدیریت اختلالات رفتاری و یادگیری، تشخیص و درمان ناهنجاری‌های مادرزادی، اختلالات خواب کودک، واکسیناسیون، ارزیابی وزن و قد کودک و ارائه رفتار درمانی برای کودکان فعالیت می‌کنند.

دکتر متخصص اطفال با انجام معاینات دوره‌ای نوزاد به بررسی مراحل رشد و تکامل او پرداخته و همچنین مشاوره تغذیه‌ای را برای تغذیه سالم و مناسب شیرخواران ارائه می‌دهد. همچنین این پزشکان مسئولیت بررسی و درمان اختلالات رشد، تاخیر رشد، مشکلات مرتبط با بلوغ و حفظ سلامت نوجوانان را نیز بر عهده دارند. مشاوره پزشکی برای کودکان و نوجوانان نیز بخشی از خدماتی است که توسط متخصصان اطفال ارائه می‌شود.

درمان حساسیت پوستی در کودکان

درمان حساسیت پوستی در کودکان، نسبت به علت حساسیت و شدت بروز آن متفاوت است. با‌این‌حال، معمولاً ‍پزشکان متخصص از چند روش درمانی کلی استفاده می‌کنند. برای مثال، تجویز پماد حساسیت پوستی برای کودکان، تجویز شربت حساسیت کودکان، دارو‌های خوراکی و درمان‌های خانگی از این دست هستند. درصورتی که هیچ‌کدام از این درمان‌ها کارساز نباشند، پزشک متخصص روش پلاسما فرز را به کار می‌گیرد. پلاسما فرز، برای درمان حساسیت‌های شدید و مزمن و حساسیت‌های ناشی از بیماری‌های خود ایمنی کاربرد دارد. همچنین، به منظور ایجاد یکسری تغییرات در ‍پروتیین‌های خونی نیز انجام می‌گیرد.

استفاده از پماد و کرم‌ها

برای درمان حساسیت پوستی کودکان، استفاده از پمادها و کرم‌های مخصوص بسیار موثر‌اند. برای مثال، پمادهای ضد التهاب و ضد خارش به تسکین علائم و کاهش التهاب کمک می‌کنند. این روش، خصوصاً زمانی که کودک به بعضی از دارو‌ها حساسیت دارد بسیار کارساز است. چند مورد از پماد‌ها را بررسی می‌کنیم:

پماد هیدروکورتیزون؛ پزشک متخصص این پماد را در دوز بسیار پایین برای کودکان تجویز می‌کند.

• پماد کالامین؛ برای تسکین خارش‌های خفیف کارساز است.
• پماد کلوبتازول
• پماد پروپلیس

نکته مهم!‌ تجویز پزشک و رعایت دستور‌العمل‌های پزشکی بسیار مهم است.

برای درمان حساسیت پوستی اطفال به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای درمان حساسیت پوستی کودکان، بایستی به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. این پزشک، ابتدا با معاینه فیزیکی، علت حساسیت کودکان را  یا وجود بیماری پوستی را تشخیص می‌دهد؛ سپس متناسب با مشکل، روش درمانی را انتخاب می‌کند. برای درمان حساسیت پوستی کودکان، دکتر اطفال نکات مراقبت‌های خانگی مانند حمام کوتاه و ولرم، مرطوب نگه داشتن پوست و پوشاندن لباس‌های نخی را همراه با مصرف دارو توصیه می‌کند. ما در این مطلب، سعی داشتیم تمام ابعاد مهم حساسیت پوستی کودکان را بررسی کنیم. اگر بازهم در این خصوص سوالی دارید، می‌توانید با مراجعه به بهترین سایت نوبت آنلاین دکتردکتر (https://drdr.ir/)، از پزشکان اطفال در سراسر ایران زمان ویزیت و مشاوره دریافت کنید.