هنگام راه اندازی یک استارتاپ عدم توجه به بعضی از نکات حقوقی میتواند مشکلات مهمی را در آینده ایجاد نماید برای همین از آقای حسام الدین داورزنی مدیر حقوقی شرکت اسنپ باکس درخواست کردیم که مهمترین نکات حقوقی که هنگام تاسیس یک شرکت استارتاپی حایز اهمیت است را بیان نمایند تا با رعایت آن ها از به وقوع پیوستن مشکلات احتمالیدر آینده برای کسانی که میخواهند در این زمینه فعالیت نمایند جلوگیری شود.
باسلام
درابتدا باید مشخص شود شرکت های استارتاپی چگونه شرکت هایی هستند و یک تعریف مشخصی از این شرکت ها ارائه شود بعضی از کارآفرینان به هر شرکت نوپایی استارتاپ میگویند ولی اگر بخواهیم دنبال تعریف به روزتر و محدود تری باشیم باید تعریف مرکز کسب و کارهای کوچک آمریکا (USSBA) را مد نظر قراردهیم که استارتاپ را اینگونه تعریف میکند:
((The term startup is also associated with a business that is typically technology oriented and has high growth potential))
دراین تعریف شرکت استارتاپ شرکتی است که فناوری محور بوده واز قدرت رشد بالایی برخوردار است.
در این نوشته سعی شده است ریسک های حقوقی بر اساس هر دو تعریف بیان شود تا نیاز افراد بیشتری را در برگیرد، البته لازم به ذکر است که هر فردی که قصد تشکیل یک شرکت استارتاپی را دارد حتما باید قبل از هر اقدامی با یک مشاور حقوقی که در این زمینه متخصص است مشورت کرده و ترجیحا از همان ابتدا مشاور حقوقی و یا وکیل خود را انتخاب کرده و تمام اقدامات خود را از لحاظ حقوقی با ایشان در میان بگذارد تا در آینده با مشکلات جدی مواجه نشود و به خواندن این متن اکتفا ننماید .
1:یکی از مشکلاتی که اکثر شرکت های نوپا و به خصوص استارتاپی با مفهوم خاص آن مواجه هستند عدم توافق و به اشتراک گذاشتن جزئیات روابط تجاری لازم با سرمایه گذاران و بنیان گذاران اولیه شرکت است خاصه که در اکثر شرکت های استارتاپی به دلیل کمبود سرمایه اولیه مالی به افرادی که برای ایجاد زیر ساخت شرکت تلاش میکنند سهم اختصاص میدهند. باید توجه داشت حتما با صراحت و به روشنی توافقات لازم صورت پذیرد زیرا عدم انجام آن مشکلات حقوقی بسیاری را میتواند ایجاد نماید به طور مثال در مورد موارد زیر به روشنی توافق نمایید:
الف)سهم هر یک از شرکا و همچنین نحوه تقسیم سهام و سود و زیان ، ب) نحوه تصمیم گیری در مورد مسایل شرکت ج) اختیارات مدیر عامل و... لازم است کلیه توافقات را مکتوب نماید.
2:انتخاب نوع شرکت بسیار مهم است با توجه دور نمای اهداف ، نوع شرکت باید تعیین شود- به طور مثال اگر در اهداف بلند مدت تعیین شده است که شرکت وارد بورس شده و سهام خود را به عموم عرضه دارد پیشنهاد میشود اول شرکت خود را به صورت سهامی خاص ثبت نموده تا بعدا با تبدیل آن به سهامی عام راحت تر بتوان به اهداف خودنائل شد.
3: در انتخاب نام شرکت و دامنه باید نهایت دقت را داشت برای اینکه در آینده دچار مشکلات علائم تجاری نشوید برای جلوگیری از این موضوع پیشنهاد می شود قبل از انتخاب نام به سایت ثبت شرکت ها و اختراعات تجاری رجوع نمایید.
نکته حایز اهمیت این است که نام تجاری را نباید آنقدر محدود کرد که بعداً با تغییر یا گسترش کسب و کار مجبور به تغییر نام شد..
4:از همان ابتدا تمامی مستندات مربوط به شرکت خود را اعم از قرارداد ها، مسائل حقوقی، مالی، منابع انسانی و صورت جلسات هیات مدیره را به خوبی ارشیو بندی و بایگانی نموده تا در آینده مشکلی ایجاد نشود.
5: اخذ مجوز های لازم همانند پروانه کسب و کار های اینترنتی ، اینماد ، ساماندهی و مجوز های خاص مربوط به کسب و کار حایز اهمیت است
6 : از همان ابتدا قرارداد محرمانگی ( عدم افشای اسرار تجاری ) با همکاران و شرکای خود امضا نمایید
7: از همان ابتدا قرارداد عدم همکاری با رقیب را با همه کارمندان خود امضا نماییدو باید توجه داشته باشید اینکار از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا بعد از مدتی که شرکت گسترش پیدا کرد و در فعالیت خود موفقیت کسب کرد معمولا شرکت های رقیب شروع به جذب کارمندان شما با پیشنهاد های وسوسه انگیز مینمایند و در صورت عدم انعقاد قرارداد عدم همکاری با رقیب با مشکلات مهمی مواجه خواهید شد.
8: با توجه به اینکه ماهیت شرکت استارتاپی برپایه نوآوری هست در قرارداد حتما قید شود که هرگونه نوآوری اعم از اختراع، ایده ، اکتشاف و ... که کارمندان در رابطه با امور شرکت در طول مدت قرارداد خود انجام میدهند، متعهد هستندبه شرکت اعلام نموده و اقرار مینمایند که در مالکیت شرکت است البته مدیران نباید از تشویق کارمندانی که دست به چنین اقداماتی میزنند غافل شوند.
حسام الدین داورزنی
مدیر حقوقی شرکت اسنپ باکس