قد و وزن مناسب بر اساس سن و جنسیت نوزاد

یکی از نگرانی‌های بسیاری از والدین این است که فرزند نوزادشان ازنظر رشدی نسبت به کودکان دیگر در چه سطحی است. اگر شما نیز نگران این موضوع هستید لازم است بدانید جدول میانگین قد و وزن نوزادان یکی از معیارها در این زمینه است که به شما کمک می‌کند با مشاهده آن، متوجه شوید وضعیت قدی یا وزنی فرزندتان در سطح نرمال قرار دارد یا خیر.

قبل از پرداختن به این جدول لازم است بدانید که اعداد آن فقط نشان‌دهنده میانگین هستند و به‌احتمال‌زیاد قد یا وزن نوزاد شما بیشتر کمتر از میانگین است. بااین‌حال، نگران نباشید. این امر طبیعی است. هر کودکی با سرعت متفاوتی رشد می‌کند و این امر طبیعی است که وزن و قد کودک‌های هم‌سن‌وسال با یکدیگر متفاوت باشد. آنچه در این میان اهمیت بیشتری دارد این است که کودک شما به‌طور مداوم در حال رشد باشد. از سوی دیگر، به یاد داشته باشید که حتما نگرانی‌ها و سوالات خود را با پزشک در میان بگذارید. در ادامه با این موضوع بیشتر آشنا می‌شوید.

قد و وزن نوزادان طبیعی در نوزادان

وزن متوسط کودکان در هنگام تولد حدود 3/3 کیلوگرم است. معمولا دختران در بدو تولد 2/3 کیلوگرم وزن دارند و پسرها در هنگام تولد 3/3 کیلوگرم وزن دارند. به همین دلیل معمولا دخترها در هنگام تولد کوچکتر از پسرها هستند. متوسط قد نوزادان تازه متولدشده 5/49 سانتی‌متر است. دختران معمولا 49 سانتی‌متر و پسرها 50 سانتی‌متر قد دارند. اگرچه اکثر نوزادان در طی روزهای اول زندگی لاغر می‌شوند اما آن‌ها معمولا بعد از گذشت چند هفته اول به وزن زمان تولد خود برمی‌گردند.

بیشتر نوزادان تا سه‌ماهگی، حدودا روزی 28 گرم وزن می‌گیرند. در سن چهارماهگی، وزن بیشتر نوزادان دو برابر وزن تولدشان می‌شود و تا یک‌سالگی نیز وزنشان سه برابر وزن زمان تولد می‌شود. همچنین، اکثر نوزادان تا یک‌سالگی حدودا 25 سانتی‌متر رشد می‌کنند. به یاد داشته باشید که نوزادان و کودکان نیز جهش رشد را تجربه می‌کنند. این بدین معنی است که رشد همیشه روندی قابل‌پیش‌بینی و تدریجی ندارد. بنابراین، درست وقتی‌که نگران رشد فرزندتان هستید ممکن است متوجه شوید که او از اعداد جدول هم بیشتر رشد کرده است. در ادامه با جدول قد و وزن نوزادان بر اساس سن و جنسیت آن‌ها آشنا می‌شوید.

جدول رشد تنها یک ایده کلی در مورد چگونگی رشد کودک به شما می‌دهد. در این جدول برای مقایسه رشد کودک با سایر کودکان هم‌سن و هم‌جنس از صدک‌ها استفاده می‌شود. درواقع، در این جدول میانگین قد و وزن کودکان نشان داده می‌شود. اگر وزن و قد فرزند شما بالاتر از این عدد باشد یعنی او بزرگتر از حد متوسط است و اگر پایین‌تر از عدد باشد یعنی کوچکتر از حد متوسط است.

عوامل تاثیرگذار بر قد و وزن نوزاد

ژن‌های کودک، مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر قد و وزن نوزاد هستند. بااین‌حال، عوامل دیگری نیز در این مسئله نقش دارند که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.

• زمان زایمان: اگر نوزاد بعد از زمان مقرر به دنیا آمده باشد ممکن است بزرگتر از میانگین باشد و اگر زودتر به دنیا آمده باشد معمولا کوچکتر از حد متوسط است. همچنین، ازآنجایی‌که کودکان چندقلو معمولا زودتر از موعد به دنیا می‌آیند بیشتر احتمال دارد که کوچکتر باشند.
• سلامت بارداری شما: اگر در دوران بارداری سیگار بکشید یا غذای کمی بخورید احتمال کوچکتر شدن کودک افزایش می‌یابد. همچنین، اگر در دوران بارداری اضافه‌وزن داشته باشید یا به دیابت بارداری مبتلا باشید به‌احتمال‌زیاد فرزندتان نسبت به کودکان دیگر بزرگتر خواهد شد.
• جنسیت: نوزادان دختر معمولا در هنگام تولد کمی کوچکتر از نوزادان پسر هستند.
• تغذیه با شیر خشک یا شیر مادر: در سال اول زندگی، نوزادانی که شیر مادر می‌خورند نسبت به نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، کندتر وزن می‌گیرند و کودکانی که شیر خشک می‌خورند بعد از حدود سه‌ماهگی خیلی سریع‌تر وزن می‌گیرند. طی چند ماه اول زندگی، کودکانی که شیر مادر می‌خورند سریع‌تر رشد می‌کنند. در سن دوسالگی، وزن کودکانی که شیر مادر خورده‌اند با کودکانی که شیر خشک خورده‌اند یکسان می‌شود.
• هورمون‌ها: اگر کودک شما دچار عدم تعادل هورمونی است و برای مثال سطح هورمون رشد یا سطح هورمون تیروئید او کم است، رشدش کندتر می‌شود.
• داروها: مصرف برخی داروها مثل مصرف منظم کورتیکواستروئیدها می‌تواند رشد کودک را کند کند.

• مشکلات مرتبط با سلامت: اگر کودک به یک بیماری مزمن مثل سرطان، فیبروز کیستیک یا بیماری کلیوی مبتلا باشد ممکن است رشد کندی داشته باشد. از سوی دیگر، هرگونه اختلالی که در توانایی غذا خوردن یا جذب مواد مغذی تاثیر داشته باشد، مثل مشکلات دستگاه گوارش می‌تواند بر روی رشد کودک تاثیر بگذارد.
• شرایط ژنتیکی: فراتر از اینکه ساختار ژنتیکی کودک چگونه است (برای مثال شما و پدرش قد بلندی دارید یا خیر)، ابتلا به برخی بیماری‌های ژنتیکی مثل سندرم داون، سندرم نونان یا سندرم ترنر می‌تواند بر رشد کودک تاثیر بگذارد.
• خواب: نوزادان پس از خواب رشد می‌کنند. بنابراین، اگر فرزندتان خواب خوبی داشته باشد رشد بهتری نیز خواهد داشت.

درنهایت، آگاهی از جدول رشدی کودکان به شما کمک می‌کند که متوجه شوید فرزندتان ازنظر قد و وزن نسبت به کودکان دیگر در چه شرایطی قرار دارد. بااین‌حال، مهم است که تنها این جدول را معیار رشد سالم فرزندتان قرار ندهید و در مورد رشد کودک با پزشک مشورت کنید. اعداد جدول رشد، نشان‌دهنده میانگین قد و وزن نوزادان است و به‌احتمال‌زیاد فرزندتان بالاتر یا پایین‌تر از میانگین باشد. بنابراین، اگر میان اعداد جدول با وزن و قد فرزندتان، اختلاف مشاهده کردید نگران نشوید و در این مورد با پزشک صحبت کنید.