به گفته کارشناسان هر نوع پیشرفت و توسعه ارتباط مستقیمی با تحقیقات علمی دارد و تجربه نشان می دهد که رشد و توسعه کشورهای پیشرفته ماحصل سرمایهگذاری جدی در بخش پژوهش بوده است.
متاسفانه به امر پژوهش در کشور ما آنگونه که باید و شاید تاکنون توجه جدی نشده و خروجی کار پژوهشگران عمدتا دانشگاهی ما به آرشیو مراکز مختلف ختم شده و به حوزه علمیاتی کمتر کشیده می شود و بیشتر زینت بخش قفسه های کتابخانه هاست .
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا ) استان کرمان در میزگردی با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران برتر در این استان به بررسی جایگاه پژوهش و موانع پیش روی این حوزه کلیدی و تسهیل کننده توسعه و پیشرفت خاصه در این استان و بطور کلی در کشور پرداخته است.
***ضرورت رویکرد پژوهش به سمت محصول محوری و دانش بنیانی
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان با اشاره به روایتی از امام علی (ع) مبنی بر اینکه دانش توانمندی و توانایی است گفت: جوامع برای تاثیرگذاری در امور مختلف دنیا باید به مباحث علمی تسلط داشته باشد که زیربنای این مباحث را پژوهش و تحقیق تشکیل می دهد.
عباس پرداختی به اتفاقاتی نظیر جنگ تحمیلی و غیره طی چند سال اخیر اشاره کرد و افزود: با اقتصاد دانش بنیان می توان به فشارهای اقتصادی دشمنان غلبه کرد که طی سال های اخیر به این مهم توجه ویژه ای شده است.
وی با اشاره به اینکه اقتصاد دانش بنیان در پیشرفت جوامع می تواند نقش تاثیرگذاری داشته باشد بیان داشت: اگر رویکرد پژوهش به سمت محصول محوری و دانش بنیانی پیش برود، قطعاً در همه ارکان جامعه از جمله مباحث اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان با اشاره به اینکه گردش بخش سرمایه آزاد کشور یکهزار و 600 هزار میلیارد تومان در اختیار مردم و 10 برابر این مقدار در اختیار دولت است تصریح کرد : سالانه سه هزار و 600 میلیارد تومان در اختیار پژوهش قرار داده می شود.
وی ادامه داد: از این میزان یکهزار و 200 میلیارد تومان در حوزه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، 900 میلیارد تومان به وزارت علوم، 360 میلیارد تومان آن به وزارت بهداشت و مابقی در سایر حوزه های دیگر اختصاص داده می شود و این در حالی است که این میزان هزینه در حوزه پژوهش مکفی نیست.
*** آموزش پژوهش باید از پیش دبستانی آغاز شود
پرداختی با بیان اینکه آموزش پژوهش به ویژه در حوزه خلاقیت و نوآوری باید پیش از دبستان آغاز شود گفت : در حال حاضر خلاقیت پیش دبستانی ما از فارغ التحصیلان دانشگاهی بیشتر است.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان ادامه داد: دانشجویان پس از ورود به دانشگاه از مسیر خلاقیت دور می شوند لذا از سال قبل مرکز نوآوری دانش آموزی در استان کرمان افتتاح شده است.
***تبدیل تهدیدها به فرصت در آینده پژوهشی
وی با تاکید بر اینکه افق بلند و آینده پژوهشی در حوزه پژوهش باید مد نظر قرار گیرد ،تصریح کرد: آینده پژوهی موجب شده امسال سه پروژه بین المللی را اجرا کنیم و در بین دانشگاه های دنیا موفق و برنده شویم.
پرداختی با بیان اینکه معرفی توانمندی های استان در حوزه پژوهش توسط رسانه ها بسیار مهم و حائز اهمیت است یاد آور شد: به عنوان مثال پوست قرمز پسته به عنوان معضلی در باغات بود که از سال قبل با انجام تحقیقات از این قسمت عطر و اسانس گرفته می شود و یک تهدید به یک فرصت تبدیل شده که نیاز به اطلاع رسانی دارد.
*** تاکید بر استفاده از ظرفیت تجربه کانون های بازنشستگی
وی تاکید کرد: باید از ظرفیت بالای کانون های بازنشستگی کشور که صاحبان اصلی تجربه هستند نیز استفاده شود.
پرداختی اضافه کرد : این در حالی است که هم اکنون از این ظرفیت بخوبی استفاده نمی شود و این رویکرد نشان از بی توجهی به امر تجربه و پژوهش در جامعه است که باید مورد بازنگری قرار گیرد.
*خیرین به حوزه تحقیقات و پژوهش ورود کنند
پرداختی با اشاره به تاثرات مهم پژوهش محوری در عرصه های مختلف ، افزود: باید خیرین به سمت اقدامات تحقیقاتی و پژوهشی سوق داده و با فواید این مهم آشنا شوند.
این استاد دانشگاه بر این باور است که در صورت جلب حمایت خیرین از حوزه پژوهش می توان به پیشبرد علمی کارها در جامعه امیدوار شد .
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان با بیان اینکه در جنوب استان سرطان خون، و در کرمان سرطان کبد و حنجره از حد نرمال کشوری بالاتر است بیان داشت: برای اینکه در این حوزه پژوهش شود باید هزینه های بالایی را صرف کرد و اگر بتوانیم خیرین را به این سمت وسو سوق داد، بسیاری از معضلات جامعه را می توان حل کرد.
وی پیشگیری را مقدم بر درمان دانست و تصریح کرد: باید بخش عظیمی از تحقیقات را به سمت پیشگیری پیش برد.
*تفاوت گفتمان بین صنعت و دانشگاه وجود دارد
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان گفت: بسیاری از طرح های پژوهشی در صنایع استان کرمان توسط سایر دانشگاه های کشور انجام می شود در حالی که این ظرفیت در دانشگاه های استان وجود دارد.
وی با بیان اینکه تفاوت گفتمان بین صنعت و دانشگاه وجود دارد تصریح کرد: نزدیک کردن گفتمان های بین صنعت و دانشگاه می تواند موثر باشد و باید از توانمندی های موجود در دانشگاه ها نیز در این حوزه استفاده کرد.
***جایگاه پژوهش در دستگاه های اجرایی
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان گفت : تا زمانی که پژوهش در لایه های زیرین جامعه نهادینه نشود و برنامه ریزی مدون نداشته باشیم به جایی نخواهیم رسید.
محمدرضا شریفی با اشاره به برخورداری کشورمان از ظرفیت نیروهای انسانی جوان گفت : در کشور نخبگان خوبی از نیروی انسانی در قسمت های مختلف وجود دارد که در بیشتر مواقع مورد بی توجهی قرار گرفته و جذب کشور های دیگر می شوند.
وی با اشاره به اینکه در سازمان ها و ادارات پژوهش هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده است ادامه داد: باید سازمان مدیریت برنامه ریزی و دستگاه های متولی راهکارهای پژوهشی را در دستگاه های اجرایی محقق کنند.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان با اشاره به اینکه در حوزه دانشگاه ها اقدامات پژوهشی خوبی در سطح استان انجام می شود گفت: باید دید در بخش علوم انسانی تا چه اندازه اقدامات پژوهشی انجام شده است.
شریفی یادآورشد: ادارات و سازمان ها باید به امر پژوهش روی بیاورند تا برنامه های مدونی در قسمت های پژوهشی انجام شود.
***نظام نامه پژوهشی در سطح استانداری تدوین می شود
وی از تدوین نظام نامه پژوهشی در سطح استانداری و سایر دستگاه های استان کرمان در آینده نزدیک خبرداد و یادآور شد : وضعیت اداری مناسب نیست و انگیزه کافی در ادارات ما وجود ندارد لذا باید در این بخش کار مطالعاتی و تحقیقاتی انجام شود.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان به دغدغه های رهبر معظم انقلاب در بخش انجام پژوهش اشاره و تاکید کرد: در سال 89 اصلاح نظام نقشه اداری در 26 بند از سوی ایشان ابلاغ شد.
شریفی با بیان اینکه تا زمانی که مشکلات اداری حل و فصل نشود و ایجاد انگیزه کافی در بین کارکنان به وجود نیاید سایر مشکلات برطرف نمی شوند بیان داشت: اگر بخواهیم مشکلات را برطرف کنیم باید اول مشکلات جامعه را شناسایی کنیم که این خود مستلزم توجه به حوزه پژوهش است.
وی با اشاره به اینکه طی یک سال و نیم گذشته 200 نفر از کارکنان استانداری آموزش دیده اند و علاوه بر آموزش نیز کارهای پژوهشی انجام شده است تصریح کرد: 50 مورد از مشکلات استان نیز بررسی و شناسایی شد و از محققان و دانشگاهیان استان خواسته شد که در این حوزه ها کارهای پژوهشی انجام دهند.
شریفی اظهار داشت: مشکل 32 نقطه حاشیه نشین آب، وضعیت اداری و غیره به عنوان مشکلات احصا شده که اگر کار مطالعاتی و پژوهشی بر روی آن ها انجام شود؛ می توانیم آن ها را مرتفع سازیم.
**چابک سازی ادارات دولت باید انجام شود
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان به فربه بودن سازمان ها اشاره و تصریح کرد: برخی افراد ضررشان بیشتر از نفعشان است باید طی برنامه های دولت و براساس اصلاح نظام اداری چابک سازی دولت انجام شود.
وی با اشاره به اینکه در برخی از مدارس کشور تنها اسم پژوهش است اما در حوزه عمل کاری انجام نمی شود گفت: امیدواریم بتوانیم با کمک هم پژوهش را همانند آموزش سرلوحه کار خود قرار دهیم.
شریفی با اشاره به وجود کم اعتمادی در ادارات افزود: اگر این مهم به صورت منطقه ای اصلاح شود، بسیاری از مشکلات بر طرف خواهد شد و این آسیبی است که خود نیاز به آسیب شناسی، تحقیق و پژوهش دارد.
شریفی با بیان اینکه شیوه نامه ای طراحی شده تا از پایان نامه های همکاران در وزارت کشور حمایت شود تصریح کرد: باید به سمت تحول با ارائه آموزش در ادارات رفت تا نظام اداری پویا و چابک شود و به وسیله آموزش ها،چابک سازی ها انجام می شود.
وی با بیان اینکه باید از نیروهای بازنشسته استفاده کرد و یادآورشد: نظام نامه مدیریت دانش انسانی در استانداری طراحی شده تا بتوانیم تجربیات کارمند را در حین خدمت مستندسازی کنیم.
**پژوهش راهگشای بسیاری مسائل و مشکلات در جامعه
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان نیز تصریح کرد: پژوهش راهگشای بسیاری مسائل و مشکلات در جامعه است که مستلزم تغییر نگاهها نسبت به امر تحقیق است .
داوود درویشی با اشاره به اینکه ظرفیت های بالقوه ای در حوزه پژوهش استانها از جمله کرمان وجود دارد افزود: مقام معظم رهبری نیز انتظار داشتند که در برنامه چهارم سرانه تحقیق از درآمد ناخالص ملی به چهار درصد برسد که متاسفانه این امر محقق نشد.
وی ادامه داد: مسئولان و جامعه هنوز به این باور نرسیده اند که تحقیقات و پژوهش راهگشای بسیاری از مسائل و مشکلات است.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با اشاره به اینکه براساس آمارهای انجام شده در دهه 80 به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت سرانه نیروی محقق 300 نفر بوده است گفت: متوسط دنیا هزار و 200 نفر است که این امر نشان از برنامه ریزی این کشورها براساس پیشرفت علم و پژوهش دارد.
*** محصولات جهان امروز حاصل تحقیق و پژوهش است
درویشی یادآورشد: محصولاتی که اکنون در دست ما قرار دارد به نوعی حاصل تکنولوژی،تحقیق و پژوهش است.
وی با اشاره به اینکه ما ظرفیت بهره برداری از محصولات را داریم همان گونه که تاکنون بر روی بسیاری محصولات کار شده است تصریح کرد: اغلب محصولات استراتژیک برغم نیروی انسانی اندک و منابع کم توسط مراکز تحقیقاتی کشاورزی تامین می شود.
*** بی توجهی دستگاه های اجرایی به امر پژوهش
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با بیان اینکه گاهی به تحقیقات به عنوان یک کار لوکس نگاه می شود، بیان داشت: در بسیاری از ادارات و دستگاه های دولتی هر چند قانون اجازه استفاده حدود یک درصد از اعتبارات را در حوزه پژوهش داده است اما این امر زمانی محقق می شود که همه فعالیت ها انجام شده و اگر اعتباری باقی ماند در حوزه پژوهش هزینه می شود.
وی افزود: این موارد نشان دهنده این است که به این باور نرسیده ایم که تحقیقات راهگشاست.
*** موانع تبدیل ظرفیت های بالقوه پژوهش به بالفعل
درویشی تصریح کرد: با وجود اینکه ایران تجربیات اندکی در حوزه پژوهش داشته است اما سرعت پیشرفت علمی ایران براساس آمارها قابل قبول بوده که توانسته کشور را از نظر علمی به رتبه زیر 20 برساند بنابراین ظرفیت بالقوه ای وجود دارد.
وی در ادامه با طرح این سئوال مبنی براینکه چرا ظرفیت های بالقوه به بالفعل تبدیل نمی شود؟ گفت: باید در این مورد پژوهش انجام داد و شاید یکی از دلایل ترک نخبگان از کشور این است که زمینه کار و پذیرش وجود ندارد.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با اشاره به کمبود نیروی انسانی در حوزه تحقیقات کشاورزی کشور گفت: با 2هزار نیروی انسانی در مرکز تحقیقات می خواهیم کشاورزی کشور را نجات دهیم در حالی که پژوهش در این حوزه سبب افزایش امنیت و تامین غذایی می شود.
درویشی با اشاره به اینکه برخی افراد فعالیت های پژوهشی را صرفاً هزینه بر می دانند این در حالی است که ازای هر یک ریال هزینه پژوهشی بین 25 تا 40 ریال برگشت هزینه است تصریح کرد: براساس تحقیقات، به ازای هر ریال هزینه پژوهشی 30برابر آن برگشت داده شده است.
وی یادآورشد: گاهی اوقات جواب ندادن تحقیق به نوعی خودش جواب است و از صرف هزاران دلار در عرصه عمل جلوگیری می کند.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان افزود: گاهی بدون انجام اقدامات تحقیقاتی از موادی در کشاورزی استفاده و در نهایت نتیجه مطلوب حاصل نمی شود یا مجموعه کشاورزی متضرر می شود.
درویشی با اشاره به اینکه پشت هر اقدامی که در سطح کشور انجام می شود بایدیک سند و مطالعه تحقیقاتی وجود داشته باشد تصریح کرد: در برخی از کشورها از اعتبارات حوزه های دیگر به امر پژوهش تخصیص می دهند.
** زمینه مناسب پژوهش در کشور ایجاد شود
وی با بیان اینکه پتانسیل نیروی انسانی در حوزه پژوهشی کشور وجود دارد گفت : اگر بخواهیم فعالیت ها در این حوزه به صورت همه گیر و فراگیر انجام شود باید زمینه مناسب آن در سطح کشور فراهم شود.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان یادآورشد: در قرآن کریم بیش از 500 مرتبه به موضوع تحقیق، پژوهش و تدبر اشاره شده که بیانگر اهمیت این موضوع در جایگاه دینی ما است.
***کوچک سازی دولت ضعیف سازی و لاغرسازی نیست
درویشی به بی انگیزگی بین کارکنان ادارات اشاره کرد و گفت: کوچک سازی دولت را نباید با ضعیف سازی و لاغرسازی اشتباه گرفت بلکه به دنبال دولتی چابک هستیم.
وی تاکید کرد: اگر فردی کارایی ندارد باید بتوانیم بعد از حذف نیرو فردی که کارایی لازم را دارد، جایگزین کرد و این در حالیست که در سیستم اداری ما این اتفاق رخ نمی دهدو جایگزینی صورت نخواهد گرفت.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با بیان اینکه مسئولان باید به بحث پژوهش توجه کنند تصریح کرد: گاهی قوانین بسیار دست و پاگیر مسئولان را از توجه ویژه به پژوهش دور می کند.
درویشی با اشاره به اینکه روش های آموزشی نیز نیازمند پژوهش هستند افزود: در همه حوزه ها نیاز به پژوهش و تحقیق داریم و قطعاً بسیاری از ناهنجاری ها در جامعه کاهش می یابد و از صرف بسیاری از هزینه های جامعه جلوگیری می شود.
**بازگشت هزینه های حوزه پژوهشی به سیستم اقتصادی جامعه
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان تصریح کرد: هر ریالی که در حوزه پژوهش خرج شود از طرف دیگر چند علاوه آن به سیستم اقتصادی جامعه برمی گردد.
وی بیان داشت: بسیاری از اساتید معتقدند دانشگاه محل آموزش تئوری است و تنها در این حوزه باید کار شود و تنها 10 درصد از ظرفیت دانشگاه های ما به پژوهش اختصاص دارد که این ساختارها باید در دانشگاه ها اصلاح شوند.
** پژوهش زمینه تصمیم گیری کارگزاران را تسهیل می کند
مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه ملی جنوب شرق کشور با بیان اینکه اهمیت پژوهش بر کسی پوشیده نیست زیرا راه ما را روشن می کنند تصریح کرد: تحقیقات علمی و پژوهشی قطعاً از طریق رسیدن و به دست آوردن اسناد و مدارک مکتوب و میراث مکتوب زمینه ای را برای تصمیم گیری بهتر کارگزاران فراهم می کند.
معصومه رفیع پور افزود : رسالت سازمان اسناد و کتابخانه ملی گشودن راه برای پژوهشگران است و این در حالیست که به علت کم اطلاعی در هفته ملی پژوهش کسی از این مجموعه یادی نمی کند و از سوی حوزه های پژوهشی ادارات کمتر دیده می شود.
وی یادآور شد: این در حالی است که مرکز اسناد نخسین مکانی است که پژوهشگران برای آغاز به کار خود به آنجا مراجعه می کنند و سند برای پژوهشگران از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخودار است.
رفیع پور با اشاره به مشکلات آب های زیرزمینی یادآور شد : تنها جایی که به تصمیم گیری مسئولان در این زمینه کمک کرد، سازمان اسناد ملی بود که توانست با ارائه اسناد و مدارکی که در سیستم سازمان اسناد ملی وجود داشت؛ توانستند مشکلات را برطرف کنند.
*** اجرای فعالیت های پژوهشی'شناخت اسناد'
وی ادامه داد: در سازمان اسناد ملی علاوه بر فراهم کردن زمینه برای پژوهشگران نیز یکسری از فعالیت های پژوهشی'شناخت اسناد' انجام می شود و در سطح روستاها و شهرها اسناد، کتاب های خطی و مستندانی در دست مردم وجود دارد که نحوه نگهداری آن را نمی دانند که از این طریق انجام می شود .
مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه ملی جنوب شرق کشور با اشاره به اینکه دستگاه های اجرایی باید تاریخ پیشکسوتان خود را بنویسند؛ تصریح کرد: آمادگی تفاهم نامه با سایر دستگاه هایی اجرایی در راستای پژوهش این مهم را با سازمان های دیگر را داریم.
رفیع پور یادآورشد: اگر با فعالیت های پژوهشی بتوانیم حداقل یک سند و یک برگ را ثبت اسناد ملی کنیم؛یک کار ارزشمندی برای استان و منطقه خواهد بود.
** روحیه پرسشگری و تفکر انتقادی دانش آموزان افزایش یابد
رئیس مرکز پژوهش های علمی و آموزشی اداره آموزش و پرورش استان کرمان با اشاره به پژوهش های فرهنگیان و دانش آموزان افزود : فرایند یاددهی و یادگیری باید مبتنی بر فهم باشد و دانش آموزان را با تفکر و اندیشیدن آشنا و ترغیب کرد.
شکوه سلجوقی با اشاره به اینکه باید روحیه پرسشگری و تفکر انتقادی را در دانش آموزان پرورش دهیم تصریح کرد : علمی که مبتی بر تفکر نباشد؛ ماندگار نیست.
*** موانع سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
وی با بیان اینکه براساس آیات قرآن کریم اصول دین ما تحقیقی است و تقلیدی نیست گفت: یکی از اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تربیت دانش آموزان با تفکر انتقادی و پرسشگری است اما متاسفانه موانعی سر راه آموزش و پرورش در این زمینه وجود دارد.
رئیس مرکز پژوهش های علمی و آموزشی اداره آموزش و پرورش استان کرمان افزود: مهم ترین موانع آزمون های حافظه محور و مبنی بر حیطه دانشی که در آموزش و پرورش در حال برگزاری است و متاسفانه وزیر آموزش و پرورش برغم تمام تلاشی که دارد هنوز نتوانسته اند این آزمون ها را حذف کنند.
وی با اشاره به موفقیت های دانش آموزان کرمانی در حوزه پژوهشی گفت : استان کرمان در سالجاری در زمینه جشنواره جوان خوارزمی مقام دوم را کسب کرده و چهارسال متوالی مقام های اول و دوم را کسب می کند.
سلجوقی با اشاره به اینکه دانش آموزان کرمانی در زمینه جشنواره های نانو جزو سرآمد استان های کشوری است تصریح کرد : در سالجاری نیز آزمایشگاه نانو آموزش و پرورش کرمان رتبه اول را به خود اختصاص داده است.
سلجوقی با بیان اینکه باید توجه ویژه به کارخانه انسان سازی و نسل آینده شود تصریح کرد : اگر آموزش و پرورش اصلاح شود؛ بسیاری از آسیب های اجتماعی در جامعه کاهش می یابد.
وی با تاکید براینکه آموزش مهارت های زندگی باید وارد آموزش پرورش شود تا نسل آینده از آسیب های اجتماعی دور باشند گفت: با وجود 650 هزار دانش آموز در استان کرمان و 45 هزار فرهنگی باید روحیه پرسشگری را در سرتاسر استان توسعه دهیم.
** پژوهش باید کاربردی باشد نه در قفسه کتابخانه ها خاک بخورد
رئیس انجمن انرژی استان کرمان و عضو هیات علمی گروه مهندسی برق دانشگاه ولی عصر رفسنجان با اشاره به مشکلات در حوزه پژوهش؛ گفت: اولویت هایی که برای پژوهش ها مشخص می کنند؛ کاربردی و عملیاتی نیست حتی مواردی که پژوهشگران پیشنهاد به ادارات می دهند بعد از تشکیل نشست هایی حاضر به همکاری نیستند.
مرتضی آئین با اشاره به اینکه پژوهشگران در سطح دانشگاه حاضر به پیاده سازی پژوهش های عملیاتی هستند گفت : زمانی پژوهشی انجام شود و عملیاتی نشود و در واقع در قفسه های کتابخانه ها خاک بخورد همانند زنبور بی عسل است.
وی با بیان اینکه پژوهش یک زنجیره است و فرایند مستمری دارد تصریح کرد: اصولا طرح های پژوهشی به صورت مقطعی شروع می شوند و سرانجام به کتابخانه می رسد که برای اکثر پایان نامه های دانشجویی این اتفاق رخ می دهد.
عضو هیات علمی گروه مهندسی برق دانشگاه ولی عصر رفسنجان با بیان اینکه حمایتی برای عملیاتی شدن طرح های دانشجویی نمی شود ،افزود: یکی از حلقه های مفقوده حوزه پژوهش این است که پژوهش به تنهایی اهمیت ندارد؛ بلکه باید به نتیجه ای برسد و عملیاتی شود.
آیین با تاکید براینکه فرهنگ تحقیق و پژوهش به خوبی در جامعه نهادینه نشده است یادآور شد : مراکز تحقیقاتی نباید اختصاصی باشند بلکه باید مسائل و مشکلات مبتلا به جامعه را پیدا و تحقیق کنند نه اینکه یک سری پژوهش های کلیشه ای انجام شود.
***تاثیرگذاری پژوهش در حوزه اقتصاد کشور
وی با بیان اینکه اگر از هر 10 پژوهش؛ یک پژوهش عملیاتی شود قطعاً در اقتصاد تاثیرگذار است تصریح کرد : سالانه بودجه ای برای تحقیقات به تعدادی محقق پرداخت می شود اما نتیجه عملیاتی در این حوزه دیده نمی شود.
رئیس انجمن انرژی استان کرمان یادآورشد : دانشگاه ها وقتی برای ارتقای اعضای هیات علمی خود پایان نامه های دانشجویان ارشد و دکترا مقاله می خواهد و دانشجو مجبور است در یک فرصت کوتاهی یک مقاله از یک طرح تئوری خارج کند که این نیز یک معضلی است که دانشگاه ها نیز راه را اشتباه می روند و این در حالی است که باید صنعت و دانشگاه از اساس با هم درست شوند.
**تولید کار تحقیقاتی روی کاغذ و تا صنعت فاصله زیادی دارد
مدیر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه ولی عصر رفسنجان و پژوهشگر در رابطه با استفاده از نیروهای بازنشسته یا در آستانه بازنشستگی گفت: یک نیروی مجربی که بعد از سال ها از آن مجموعه حذف شود؛ آسیب به مجموعه می رسد.
محمد علائی ادامه داد: در برخی از کشورها بعد از اینکه نیروهای کاری به نیروی پیشکسوت رسیدند یک مسئولیتی به عنوان شاگردپروری به آنها سپرده می شود و به شکلی که نیروی تازه استخدام به عنوان شاگرد تجربه اندوزی می کند و به نوعی تجربیات نیروهای بازنشسته مستندسازی می شود که این امر از لحاظ اداری اصلاح خوبی است.
وی با اشاره به موضوع پژوهش ها در دانشگاه ها گفت: در جلسه دفاع پروپوزال یک کارشناسی ارشد یا دکترا به ندرت سوال می شود که این پایان نامه در چه حوزه ای از صنعت به کار برده می شود و تنها سوال اول از دانشجویان مبنی از استخراج چند مقاله از پایان نامه است.
مدیر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه ولی عصر رفسنجان با اشاره به اینکه مقالات دانشجویی در حوزه کارهای عملی استفاده نمی شود و تنها در یک ژورنال پذیرفته و آرشیو می شوند تصریح کرد: تولید کار تحقیقاتی روی کاغذ و تا صنعت فاصله زیادی دارد و این مهم سبب شده تا مراکز صنعتی ما با دانشگاه ارتباط زیادی برقرار نکنند.
اعلائی افزود : بنابراین شاگردپروری از هر استنادی بهتر است و به دلیل اینکه همه تجربه های یک انسان پیشکسوت را جذب می کند.
*** دیدگاه دانشگاه نسبت به مقالات تغییر یابد
مدیر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه ولی عصر رفسنجان با اشاره به اینکه اگر دیدگاه دانشگاه نسبت به مقاله مبنی بر ارتقای دانشجو تغییر نیابد گفت: این امر سبب می شود تا همه دانشجویان صرفاً به مباحث تئوری بپردازند و بعد از آن در دانشگاه ها به غیر از آموزش نمی توانند کار عملی انجام دهند.
این محقق معتقد است که باید این دیدگاه دانشگاه نسبت به دانشجو در حوزه مقاله نویسی تغییر یابد تا زمینه مهارت افزایی و توجه به امر پژوهش محوری در دانشگاهها افزایش یابد .
***کارهای بنیادی در وزارت علوم پایدار نیست
اعلائی با بیان اینکه کارهای بنیادی در وزارت علوم به دلیل تغییر در آیین نامه پایدار نیست گفت: با انجام فعالیت های تئوری مسائل راحت تر قابل مصوب است.
وی شعار پیشگیری مقدم بر درمان است تنها منحصر به حوزه پزشکی نمی شود بلکه در سایر حوزه های دیگر نیز کاربرد دارد و بسیاری از کمبودهایی که در صنعت پیش می آید اگر درست آینده نگری شوند جلوی بسیاری از خسارت ها گرفته می شود و از هدرفت سرمایه ها جلوگیری خواهد شد.
آنچه از برآیند گفته های پژوهشگران شرکت کننده در میزگرد ایرنا حاصل می شود این هست که هنوز به جایگاه رفیع و اهمیت حیاتی امر پژوهش و تحقیق در دستگاههای اجرایی کم توجهی می شود پس می طلبد که با تغییر در دستور العمل های اداری امر پژوهش در اولویت برنامه های کاری قرار گیرد تا بتوانیم با ممانعت از هدر رفت انرژی ، سرمایه و زمان و دوباره کاری ها به پیشرفت و توسعه و آبادانی جامعه و دیارمان کمک کنیم .
9895/3029/ 5054
متاسفانه به امر پژوهش در کشور ما آنگونه که باید و شاید تاکنون توجه جدی نشده و خروجی کار پژوهشگران عمدتا دانشگاهی ما به آرشیو مراکز مختلف ختم شده و به حوزه علمیاتی کمتر کشیده می شود و بیشتر زینت بخش قفسه های کتابخانه هاست .
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا ) استان کرمان در میزگردی با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران برتر در این استان به بررسی جایگاه پژوهش و موانع پیش روی این حوزه کلیدی و تسهیل کننده توسعه و پیشرفت خاصه در این استان و بطور کلی در کشور پرداخته است.
***ضرورت رویکرد پژوهش به سمت محصول محوری و دانش بنیانی
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان با اشاره به روایتی از امام علی (ع) مبنی بر اینکه دانش توانمندی و توانایی است گفت: جوامع برای تاثیرگذاری در امور مختلف دنیا باید به مباحث علمی تسلط داشته باشد که زیربنای این مباحث را پژوهش و تحقیق تشکیل می دهد.
عباس پرداختی به اتفاقاتی نظیر جنگ تحمیلی و غیره طی چند سال اخیر اشاره کرد و افزود: با اقتصاد دانش بنیان می توان به فشارهای اقتصادی دشمنان غلبه کرد که طی سال های اخیر به این مهم توجه ویژه ای شده است.
وی با اشاره به اینکه اقتصاد دانش بنیان در پیشرفت جوامع می تواند نقش تاثیرگذاری داشته باشد بیان داشت: اگر رویکرد پژوهش به سمت محصول محوری و دانش بنیانی پیش برود، قطعاً در همه ارکان جامعه از جمله مباحث اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان با اشاره به اینکه گردش بخش سرمایه آزاد کشور یکهزار و 600 هزار میلیارد تومان در اختیار مردم و 10 برابر این مقدار در اختیار دولت است تصریح کرد : سالانه سه هزار و 600 میلیارد تومان در اختیار پژوهش قرار داده می شود.
وی ادامه داد: از این میزان یکهزار و 200 میلیارد تومان در حوزه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، 900 میلیارد تومان به وزارت علوم، 360 میلیارد تومان آن به وزارت بهداشت و مابقی در سایر حوزه های دیگر اختصاص داده می شود و این در حالی است که این میزان هزینه در حوزه پژوهش مکفی نیست.
*** آموزش پژوهش باید از پیش دبستانی آغاز شود
پرداختی با بیان اینکه آموزش پژوهش به ویژه در حوزه خلاقیت و نوآوری باید پیش از دبستان آغاز شود گفت : در حال حاضر خلاقیت پیش دبستانی ما از فارغ التحصیلان دانشگاهی بیشتر است.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان ادامه داد: دانشجویان پس از ورود به دانشگاه از مسیر خلاقیت دور می شوند لذا از سال قبل مرکز نوآوری دانش آموزی در استان کرمان افتتاح شده است.
***تبدیل تهدیدها به فرصت در آینده پژوهشی
وی با تاکید بر اینکه افق بلند و آینده پژوهشی در حوزه پژوهش باید مد نظر قرار گیرد ،تصریح کرد: آینده پژوهی موجب شده امسال سه پروژه بین المللی را اجرا کنیم و در بین دانشگاه های دنیا موفق و برنده شویم.
پرداختی با بیان اینکه معرفی توانمندی های استان در حوزه پژوهش توسط رسانه ها بسیار مهم و حائز اهمیت است یاد آور شد: به عنوان مثال پوست قرمز پسته به عنوان معضلی در باغات بود که از سال قبل با انجام تحقیقات از این قسمت عطر و اسانس گرفته می شود و یک تهدید به یک فرصت تبدیل شده که نیاز به اطلاع رسانی دارد.
*** تاکید بر استفاده از ظرفیت تجربه کانون های بازنشستگی
وی تاکید کرد: باید از ظرفیت بالای کانون های بازنشستگی کشور که صاحبان اصلی تجربه هستند نیز استفاده شود.
پرداختی اضافه کرد : این در حالی است که هم اکنون از این ظرفیت بخوبی استفاده نمی شود و این رویکرد نشان از بی توجهی به امر تجربه و پژوهش در جامعه است که باید مورد بازنگری قرار گیرد.
*خیرین به حوزه تحقیقات و پژوهش ورود کنند
پرداختی با اشاره به تاثرات مهم پژوهش محوری در عرصه های مختلف ، افزود: باید خیرین به سمت اقدامات تحقیقاتی و پژوهشی سوق داده و با فواید این مهم آشنا شوند.
این استاد دانشگاه بر این باور است که در صورت جلب حمایت خیرین از حوزه پژوهش می توان به پیشبرد علمی کارها در جامعه امیدوار شد .
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان با بیان اینکه در جنوب استان سرطان خون، و در کرمان سرطان کبد و حنجره از حد نرمال کشوری بالاتر است بیان داشت: برای اینکه در این حوزه پژوهش شود باید هزینه های بالایی را صرف کرد و اگر بتوانیم خیرین را به این سمت وسو سوق داد، بسیاری از معضلات جامعه را می توان حل کرد.
وی پیشگیری را مقدم بر درمان دانست و تصریح کرد: باید بخش عظیمی از تحقیقات را به سمت پیشگیری پیش برد.
*تفاوت گفتمان بین صنعت و دانشگاه وجود دارد
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان کرمان گفت: بسیاری از طرح های پژوهشی در صنایع استان کرمان توسط سایر دانشگاه های کشور انجام می شود در حالی که این ظرفیت در دانشگاه های استان وجود دارد.
وی با بیان اینکه تفاوت گفتمان بین صنعت و دانشگاه وجود دارد تصریح کرد: نزدیک کردن گفتمان های بین صنعت و دانشگاه می تواند موثر باشد و باید از توانمندی های موجود در دانشگاه ها نیز در این حوزه استفاده کرد.
***جایگاه پژوهش در دستگاه های اجرایی
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان گفت : تا زمانی که پژوهش در لایه های زیرین جامعه نهادینه نشود و برنامه ریزی مدون نداشته باشیم به جایی نخواهیم رسید.
محمدرضا شریفی با اشاره به برخورداری کشورمان از ظرفیت نیروهای انسانی جوان گفت : در کشور نخبگان خوبی از نیروی انسانی در قسمت های مختلف وجود دارد که در بیشتر مواقع مورد بی توجهی قرار گرفته و جذب کشور های دیگر می شوند.
وی با اشاره به اینکه در سازمان ها و ادارات پژوهش هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده است ادامه داد: باید سازمان مدیریت برنامه ریزی و دستگاه های متولی راهکارهای پژوهشی را در دستگاه های اجرایی محقق کنند.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان با اشاره به اینکه در حوزه دانشگاه ها اقدامات پژوهشی خوبی در سطح استان انجام می شود گفت: باید دید در بخش علوم انسانی تا چه اندازه اقدامات پژوهشی انجام شده است.
شریفی یادآورشد: ادارات و سازمان ها باید به امر پژوهش روی بیاورند تا برنامه های مدونی در قسمت های پژوهشی انجام شود.
***نظام نامه پژوهشی در سطح استانداری تدوین می شود
وی از تدوین نظام نامه پژوهشی در سطح استانداری و سایر دستگاه های استان کرمان در آینده نزدیک خبرداد و یادآور شد : وضعیت اداری مناسب نیست و انگیزه کافی در ادارات ما وجود ندارد لذا باید در این بخش کار مطالعاتی و تحقیقاتی انجام شود.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان به دغدغه های رهبر معظم انقلاب در بخش انجام پژوهش اشاره و تاکید کرد: در سال 89 اصلاح نظام نقشه اداری در 26 بند از سوی ایشان ابلاغ شد.
شریفی با بیان اینکه تا زمانی که مشکلات اداری حل و فصل نشود و ایجاد انگیزه کافی در بین کارکنان به وجود نیاید سایر مشکلات برطرف نمی شوند بیان داشت: اگر بخواهیم مشکلات را برطرف کنیم باید اول مشکلات جامعه را شناسایی کنیم که این خود مستلزم توجه به حوزه پژوهش است.
وی با اشاره به اینکه طی یک سال و نیم گذشته 200 نفر از کارکنان استانداری آموزش دیده اند و علاوه بر آموزش نیز کارهای پژوهشی انجام شده است تصریح کرد: 50 مورد از مشکلات استان نیز بررسی و شناسایی شد و از محققان و دانشگاهیان استان خواسته شد که در این حوزه ها کارهای پژوهشی انجام دهند.
شریفی اظهار داشت: مشکل 32 نقطه حاشیه نشین آب، وضعیت اداری و غیره به عنوان مشکلات احصا شده که اگر کار مطالعاتی و پژوهشی بر روی آن ها انجام شود؛ می توانیم آن ها را مرتفع سازیم.
**چابک سازی ادارات دولت باید انجام شود
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، نوسازی و تحول اداری استانداری کرمان به فربه بودن سازمان ها اشاره و تصریح کرد: برخی افراد ضررشان بیشتر از نفعشان است باید طی برنامه های دولت و براساس اصلاح نظام اداری چابک سازی دولت انجام شود.
وی با اشاره به اینکه در برخی از مدارس کشور تنها اسم پژوهش است اما در حوزه عمل کاری انجام نمی شود گفت: امیدواریم بتوانیم با کمک هم پژوهش را همانند آموزش سرلوحه کار خود قرار دهیم.
شریفی با اشاره به وجود کم اعتمادی در ادارات افزود: اگر این مهم به صورت منطقه ای اصلاح شود، بسیاری از مشکلات بر طرف خواهد شد و این آسیبی است که خود نیاز به آسیب شناسی، تحقیق و پژوهش دارد.
شریفی با بیان اینکه شیوه نامه ای طراحی شده تا از پایان نامه های همکاران در وزارت کشور حمایت شود تصریح کرد: باید به سمت تحول با ارائه آموزش در ادارات رفت تا نظام اداری پویا و چابک شود و به وسیله آموزش ها،چابک سازی ها انجام می شود.
وی با بیان اینکه باید از نیروهای بازنشسته استفاده کرد و یادآورشد: نظام نامه مدیریت دانش انسانی در استانداری طراحی شده تا بتوانیم تجربیات کارمند را در حین خدمت مستندسازی کنیم.
**پژوهش راهگشای بسیاری مسائل و مشکلات در جامعه
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان نیز تصریح کرد: پژوهش راهگشای بسیاری مسائل و مشکلات در جامعه است که مستلزم تغییر نگاهها نسبت به امر تحقیق است .
داوود درویشی با اشاره به اینکه ظرفیت های بالقوه ای در حوزه پژوهش استانها از جمله کرمان وجود دارد افزود: مقام معظم رهبری نیز انتظار داشتند که در برنامه چهارم سرانه تحقیق از درآمد ناخالص ملی به چهار درصد برسد که متاسفانه این امر محقق نشد.
وی ادامه داد: مسئولان و جامعه هنوز به این باور نرسیده اند که تحقیقات و پژوهش راهگشای بسیاری از مسائل و مشکلات است.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با اشاره به اینکه براساس آمارهای انجام شده در دهه 80 به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت سرانه نیروی محقق 300 نفر بوده است گفت: متوسط دنیا هزار و 200 نفر است که این امر نشان از برنامه ریزی این کشورها براساس پیشرفت علم و پژوهش دارد.
*** محصولات جهان امروز حاصل تحقیق و پژوهش است
درویشی یادآورشد: محصولاتی که اکنون در دست ما قرار دارد به نوعی حاصل تکنولوژی،تحقیق و پژوهش است.
وی با اشاره به اینکه ما ظرفیت بهره برداری از محصولات را داریم همان گونه که تاکنون بر روی بسیاری محصولات کار شده است تصریح کرد: اغلب محصولات استراتژیک برغم نیروی انسانی اندک و منابع کم توسط مراکز تحقیقاتی کشاورزی تامین می شود.
*** بی توجهی دستگاه های اجرایی به امر پژوهش
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با بیان اینکه گاهی به تحقیقات به عنوان یک کار لوکس نگاه می شود، بیان داشت: در بسیاری از ادارات و دستگاه های دولتی هر چند قانون اجازه استفاده حدود یک درصد از اعتبارات را در حوزه پژوهش داده است اما این امر زمانی محقق می شود که همه فعالیت ها انجام شده و اگر اعتباری باقی ماند در حوزه پژوهش هزینه می شود.
وی افزود: این موارد نشان دهنده این است که به این باور نرسیده ایم که تحقیقات راهگشاست.
*** موانع تبدیل ظرفیت های بالقوه پژوهش به بالفعل
درویشی تصریح کرد: با وجود اینکه ایران تجربیات اندکی در حوزه پژوهش داشته است اما سرعت پیشرفت علمی ایران براساس آمارها قابل قبول بوده که توانسته کشور را از نظر علمی به رتبه زیر 20 برساند بنابراین ظرفیت بالقوه ای وجود دارد.
وی در ادامه با طرح این سئوال مبنی براینکه چرا ظرفیت های بالقوه به بالفعل تبدیل نمی شود؟ گفت: باید در این مورد پژوهش انجام داد و شاید یکی از دلایل ترک نخبگان از کشور این است که زمینه کار و پذیرش وجود ندارد.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با اشاره به کمبود نیروی انسانی در حوزه تحقیقات کشاورزی کشور گفت: با 2هزار نیروی انسانی در مرکز تحقیقات می خواهیم کشاورزی کشور را نجات دهیم در حالی که پژوهش در این حوزه سبب افزایش امنیت و تامین غذایی می شود.
درویشی با اشاره به اینکه برخی افراد فعالیت های پژوهشی را صرفاً هزینه بر می دانند این در حالی است که ازای هر یک ریال هزینه پژوهشی بین 25 تا 40 ریال برگشت هزینه است تصریح کرد: براساس تحقیقات، به ازای هر ریال هزینه پژوهشی 30برابر آن برگشت داده شده است.
وی یادآورشد: گاهی اوقات جواب ندادن تحقیق به نوعی خودش جواب است و از صرف هزاران دلار در عرصه عمل جلوگیری می کند.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان افزود: گاهی بدون انجام اقدامات تحقیقاتی از موادی در کشاورزی استفاده و در نهایت نتیجه مطلوب حاصل نمی شود یا مجموعه کشاورزی متضرر می شود.
درویشی با اشاره به اینکه پشت هر اقدامی که در سطح کشور انجام می شود بایدیک سند و مطالعه تحقیقاتی وجود داشته باشد تصریح کرد: در برخی از کشورها از اعتبارات حوزه های دیگر به امر پژوهش تخصیص می دهند.
** زمینه مناسب پژوهش در کشور ایجاد شود
وی با بیان اینکه پتانسیل نیروی انسانی در حوزه پژوهشی کشور وجود دارد گفت : اگر بخواهیم فعالیت ها در این حوزه به صورت همه گیر و فراگیر انجام شود باید زمینه مناسب آن در سطح کشور فراهم شود.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان یادآورشد: در قرآن کریم بیش از 500 مرتبه به موضوع تحقیق، پژوهش و تدبر اشاره شده که بیانگر اهمیت این موضوع در جایگاه دینی ما است.
***کوچک سازی دولت ضعیف سازی و لاغرسازی نیست
درویشی به بی انگیزگی بین کارکنان ادارات اشاره کرد و گفت: کوچک سازی دولت را نباید با ضعیف سازی و لاغرسازی اشتباه گرفت بلکه به دنبال دولتی چابک هستیم.
وی تاکید کرد: اگر فردی کارایی ندارد باید بتوانیم بعد از حذف نیرو فردی که کارایی لازم را دارد، جایگزین کرد و این در حالیست که در سیستم اداری ما این اتفاق رخ نمی دهدو جایگزینی صورت نخواهد گرفت.
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان با بیان اینکه مسئولان باید به بحث پژوهش توجه کنند تصریح کرد: گاهی قوانین بسیار دست و پاگیر مسئولان را از توجه ویژه به پژوهش دور می کند.
درویشی با اشاره به اینکه روش های آموزشی نیز نیازمند پژوهش هستند افزود: در همه حوزه ها نیاز به پژوهش و تحقیق داریم و قطعاً بسیاری از ناهنجاری ها در جامعه کاهش می یابد و از صرف بسیاری از هزینه های جامعه جلوگیری می شود.
**بازگشت هزینه های حوزه پژوهشی به سیستم اقتصادی جامعه
معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان تصریح کرد: هر ریالی که در حوزه پژوهش خرج شود از طرف دیگر چند علاوه آن به سیستم اقتصادی جامعه برمی گردد.
وی بیان داشت: بسیاری از اساتید معتقدند دانشگاه محل آموزش تئوری است و تنها در این حوزه باید کار شود و تنها 10 درصد از ظرفیت دانشگاه های ما به پژوهش اختصاص دارد که این ساختارها باید در دانشگاه ها اصلاح شوند.
** پژوهش زمینه تصمیم گیری کارگزاران را تسهیل می کند
مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه ملی جنوب شرق کشور با بیان اینکه اهمیت پژوهش بر کسی پوشیده نیست زیرا راه ما را روشن می کنند تصریح کرد: تحقیقات علمی و پژوهشی قطعاً از طریق رسیدن و به دست آوردن اسناد و مدارک مکتوب و میراث مکتوب زمینه ای را برای تصمیم گیری بهتر کارگزاران فراهم می کند.
معصومه رفیع پور افزود : رسالت سازمان اسناد و کتابخانه ملی گشودن راه برای پژوهشگران است و این در حالیست که به علت کم اطلاعی در هفته ملی پژوهش کسی از این مجموعه یادی نمی کند و از سوی حوزه های پژوهشی ادارات کمتر دیده می شود.
وی یادآور شد: این در حالی است که مرکز اسناد نخسین مکانی است که پژوهشگران برای آغاز به کار خود به آنجا مراجعه می کنند و سند برای پژوهشگران از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخودار است.
رفیع پور با اشاره به مشکلات آب های زیرزمینی یادآور شد : تنها جایی که به تصمیم گیری مسئولان در این زمینه کمک کرد، سازمان اسناد ملی بود که توانست با ارائه اسناد و مدارکی که در سیستم سازمان اسناد ملی وجود داشت؛ توانستند مشکلات را برطرف کنند.
*** اجرای فعالیت های پژوهشی'شناخت اسناد'
وی ادامه داد: در سازمان اسناد ملی علاوه بر فراهم کردن زمینه برای پژوهشگران نیز یکسری از فعالیت های پژوهشی'شناخت اسناد' انجام می شود و در سطح روستاها و شهرها اسناد، کتاب های خطی و مستندانی در دست مردم وجود دارد که نحوه نگهداری آن را نمی دانند که از این طریق انجام می شود .
مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه ملی جنوب شرق کشور با اشاره به اینکه دستگاه های اجرایی باید تاریخ پیشکسوتان خود را بنویسند؛ تصریح کرد: آمادگی تفاهم نامه با سایر دستگاه هایی اجرایی در راستای پژوهش این مهم را با سازمان های دیگر را داریم.
رفیع پور یادآورشد: اگر با فعالیت های پژوهشی بتوانیم حداقل یک سند و یک برگ را ثبت اسناد ملی کنیم؛یک کار ارزشمندی برای استان و منطقه خواهد بود.
** روحیه پرسشگری و تفکر انتقادی دانش آموزان افزایش یابد
رئیس مرکز پژوهش های علمی و آموزشی اداره آموزش و پرورش استان کرمان با اشاره به پژوهش های فرهنگیان و دانش آموزان افزود : فرایند یاددهی و یادگیری باید مبتنی بر فهم باشد و دانش آموزان را با تفکر و اندیشیدن آشنا و ترغیب کرد.
شکوه سلجوقی با اشاره به اینکه باید روحیه پرسشگری و تفکر انتقادی را در دانش آموزان پرورش دهیم تصریح کرد : علمی که مبتی بر تفکر نباشد؛ ماندگار نیست.
*** موانع سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
وی با بیان اینکه براساس آیات قرآن کریم اصول دین ما تحقیقی است و تقلیدی نیست گفت: یکی از اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تربیت دانش آموزان با تفکر انتقادی و پرسشگری است اما متاسفانه موانعی سر راه آموزش و پرورش در این زمینه وجود دارد.
رئیس مرکز پژوهش های علمی و آموزشی اداره آموزش و پرورش استان کرمان افزود: مهم ترین موانع آزمون های حافظه محور و مبنی بر حیطه دانشی که در آموزش و پرورش در حال برگزاری است و متاسفانه وزیر آموزش و پرورش برغم تمام تلاشی که دارد هنوز نتوانسته اند این آزمون ها را حذف کنند.
وی با اشاره به موفقیت های دانش آموزان کرمانی در حوزه پژوهشی گفت : استان کرمان در سالجاری در زمینه جشنواره جوان خوارزمی مقام دوم را کسب کرده و چهارسال متوالی مقام های اول و دوم را کسب می کند.
سلجوقی با اشاره به اینکه دانش آموزان کرمانی در زمینه جشنواره های نانو جزو سرآمد استان های کشوری است تصریح کرد : در سالجاری نیز آزمایشگاه نانو آموزش و پرورش کرمان رتبه اول را به خود اختصاص داده است.
سلجوقی با بیان اینکه باید توجه ویژه به کارخانه انسان سازی و نسل آینده شود تصریح کرد : اگر آموزش و پرورش اصلاح شود؛ بسیاری از آسیب های اجتماعی در جامعه کاهش می یابد.
وی با تاکید براینکه آموزش مهارت های زندگی باید وارد آموزش پرورش شود تا نسل آینده از آسیب های اجتماعی دور باشند گفت: با وجود 650 هزار دانش آموز در استان کرمان و 45 هزار فرهنگی باید روحیه پرسشگری را در سرتاسر استان توسعه دهیم.
** پژوهش باید کاربردی باشد نه در قفسه کتابخانه ها خاک بخورد
رئیس انجمن انرژی استان کرمان و عضو هیات علمی گروه مهندسی برق دانشگاه ولی عصر رفسنجان با اشاره به مشکلات در حوزه پژوهش؛ گفت: اولویت هایی که برای پژوهش ها مشخص می کنند؛ کاربردی و عملیاتی نیست حتی مواردی که پژوهشگران پیشنهاد به ادارات می دهند بعد از تشکیل نشست هایی حاضر به همکاری نیستند.
مرتضی آئین با اشاره به اینکه پژوهشگران در سطح دانشگاه حاضر به پیاده سازی پژوهش های عملیاتی هستند گفت : زمانی پژوهشی انجام شود و عملیاتی نشود و در واقع در قفسه های کتابخانه ها خاک بخورد همانند زنبور بی عسل است.
وی با بیان اینکه پژوهش یک زنجیره است و فرایند مستمری دارد تصریح کرد: اصولا طرح های پژوهشی به صورت مقطعی شروع می شوند و سرانجام به کتابخانه می رسد که برای اکثر پایان نامه های دانشجویی این اتفاق رخ می دهد.
عضو هیات علمی گروه مهندسی برق دانشگاه ولی عصر رفسنجان با بیان اینکه حمایتی برای عملیاتی شدن طرح های دانشجویی نمی شود ،افزود: یکی از حلقه های مفقوده حوزه پژوهش این است که پژوهش به تنهایی اهمیت ندارد؛ بلکه باید به نتیجه ای برسد و عملیاتی شود.
آیین با تاکید براینکه فرهنگ تحقیق و پژوهش به خوبی در جامعه نهادینه نشده است یادآور شد : مراکز تحقیقاتی نباید اختصاصی باشند بلکه باید مسائل و مشکلات مبتلا به جامعه را پیدا و تحقیق کنند نه اینکه یک سری پژوهش های کلیشه ای انجام شود.
***تاثیرگذاری پژوهش در حوزه اقتصاد کشور
وی با بیان اینکه اگر از هر 10 پژوهش؛ یک پژوهش عملیاتی شود قطعاً در اقتصاد تاثیرگذار است تصریح کرد : سالانه بودجه ای برای تحقیقات به تعدادی محقق پرداخت می شود اما نتیجه عملیاتی در این حوزه دیده نمی شود.
رئیس انجمن انرژی استان کرمان یادآورشد : دانشگاه ها وقتی برای ارتقای اعضای هیات علمی خود پایان نامه های دانشجویان ارشد و دکترا مقاله می خواهد و دانشجو مجبور است در یک فرصت کوتاهی یک مقاله از یک طرح تئوری خارج کند که این نیز یک معضلی است که دانشگاه ها نیز راه را اشتباه می روند و این در حالی است که باید صنعت و دانشگاه از اساس با هم درست شوند.
**تولید کار تحقیقاتی روی کاغذ و تا صنعت فاصله زیادی دارد
مدیر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه ولی عصر رفسنجان و پژوهشگر در رابطه با استفاده از نیروهای بازنشسته یا در آستانه بازنشستگی گفت: یک نیروی مجربی که بعد از سال ها از آن مجموعه حذف شود؛ آسیب به مجموعه می رسد.
محمد علائی ادامه داد: در برخی از کشورها بعد از اینکه نیروهای کاری به نیروی پیشکسوت رسیدند یک مسئولیتی به عنوان شاگردپروری به آنها سپرده می شود و به شکلی که نیروی تازه استخدام به عنوان شاگرد تجربه اندوزی می کند و به نوعی تجربیات نیروهای بازنشسته مستندسازی می شود که این امر از لحاظ اداری اصلاح خوبی است.
وی با اشاره به موضوع پژوهش ها در دانشگاه ها گفت: در جلسه دفاع پروپوزال یک کارشناسی ارشد یا دکترا به ندرت سوال می شود که این پایان نامه در چه حوزه ای از صنعت به کار برده می شود و تنها سوال اول از دانشجویان مبنی از استخراج چند مقاله از پایان نامه است.
مدیر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه ولی عصر رفسنجان با اشاره به اینکه مقالات دانشجویی در حوزه کارهای عملی استفاده نمی شود و تنها در یک ژورنال پذیرفته و آرشیو می شوند تصریح کرد: تولید کار تحقیقاتی روی کاغذ و تا صنعت فاصله زیادی دارد و این مهم سبب شده تا مراکز صنعتی ما با دانشگاه ارتباط زیادی برقرار نکنند.
اعلائی افزود : بنابراین شاگردپروری از هر استنادی بهتر است و به دلیل اینکه همه تجربه های یک انسان پیشکسوت را جذب می کند.
*** دیدگاه دانشگاه نسبت به مقالات تغییر یابد
مدیر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه ولی عصر رفسنجان با اشاره به اینکه اگر دیدگاه دانشگاه نسبت به مقاله مبنی بر ارتقای دانشجو تغییر نیابد گفت: این امر سبب می شود تا همه دانشجویان صرفاً به مباحث تئوری بپردازند و بعد از آن در دانشگاه ها به غیر از آموزش نمی توانند کار عملی انجام دهند.
این محقق معتقد است که باید این دیدگاه دانشگاه نسبت به دانشجو در حوزه مقاله نویسی تغییر یابد تا زمینه مهارت افزایی و توجه به امر پژوهش محوری در دانشگاهها افزایش یابد .
***کارهای بنیادی در وزارت علوم پایدار نیست
اعلائی با بیان اینکه کارهای بنیادی در وزارت علوم به دلیل تغییر در آیین نامه پایدار نیست گفت: با انجام فعالیت های تئوری مسائل راحت تر قابل مصوب است.
وی شعار پیشگیری مقدم بر درمان است تنها منحصر به حوزه پزشکی نمی شود بلکه در سایر حوزه های دیگر نیز کاربرد دارد و بسیاری از کمبودهایی که در صنعت پیش می آید اگر درست آینده نگری شوند جلوی بسیاری از خسارت ها گرفته می شود و از هدرفت سرمایه ها جلوگیری خواهد شد.
آنچه از برآیند گفته های پژوهشگران شرکت کننده در میزگرد ایرنا حاصل می شود این هست که هنوز به جایگاه رفیع و اهمیت حیاتی امر پژوهش و تحقیق در دستگاههای اجرایی کم توجهی می شود پس می طلبد که با تغییر در دستور العمل های اداری امر پژوهش در اولویت برنامه های کاری قرار گیرد تا بتوانیم با ممانعت از هدر رفت انرژی ، سرمایه و زمان و دوباره کاری ها به پیشرفت و توسعه و آبادانی جامعه و دیارمان کمک کنیم .
9895/3029/ 5054
کپی شد