در این یادداشت آمده است: تاریخ ایران سابقه ناخوشایندی از حذف واقعیات و رخدادهای قطعی دارد. روزنامههای دولتی فقط به جریان خبری دربار قاجار و نشو و نمای شاه قَدَر قدرت و قوی شوکت میپرداختند. تنها کسانی که در این نشریات جایی نداشتند، مردم و رنجهای بیشمارشان بود.
هنوز نسیم آزادی و هوای مشروطه در سر ایرانیها نیافتاده بود که روزنامههای دولتی اولیه، فقط از درون دربخانه همایونی مینوشتند و افق تیره و تار کشور هیچ سهمی در آن کلمات چاپی نداشت.
30 سال پیش از روزنامه موسوم به کاغذ اخبار، نخستین نشریه به زبان فارسی، روزنامه 'مرآت الاحوال' در شهر کلکته هندوستان بود که به مدیریت 'راما موهان روی' منتشر میشد. چند روزنامه فارسی دیگر که میتوانستند مطالبات مردم ایران را با جراتی وصف ناپذیر برای درهم شکستن استبداد قجری و خاستگاه اجتماعی آن جامعه ماتم زده را به قلم آوردند.
روزنامههای فارسی زبان حبلالمتین در کلکته با مدیریت سیدجلال کاشانی، قانون در لندن به مدیریت میرزا ملکم خان، اختر در استانبول به مسئولیت محمدطاهر تبریزی توانستند در بیداری ایرانیها سهیم و صدای زنگ تاریخ به اتمام رسیده تک گویی به گوش درب خانه قبله عالم برسانند.
بعدها در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه و اوائل کار مظفرالدین شاه، دامنه مطالبات تاسیس مجلس مشروطه گسترش یافت. تفکر ایرانی ابتدا با روزنامه به عرصه اظهارنظر و درج اندیشه پرداخت و بعدها انتشار کتاب جای خود را به میانه جامعه کشاند. اما گویی این مرحله هم باید نمادی از تنگناها و بنبست را طی کند.
نخستین کتابهای منتشره در ایران بیشتر ترجمه آثار نویسندگان اروپایی بود. اما دریغ از انتشار کتابی که بدون نظارت بتواند کار انتقال اندیشه را به پایان ببرد. محرمعلیخان نامی با روش متفاوتی قبل از قاجار تا 1314 و بعد از کودتای 28 مرداد نگذاشتند کتابهایی روشنگر به دست مردم برسد.
امروز اما فقط وسایل ارتباطی متحول شده است. کتابهایی که تاریخ شفاهی و مصاحبه با عناصر تاثیرگذار در حکومت پهلوی را یدک میکشد، حاوی حذفهایی است که با نماد […...] به خواننده میگوید، تو نباید این را بفهمی! کتاب 'آیندگان و روندگان' خاطرات دکتر داریوش همایون، وزیر اطلاعات و جهانگردی دوره پهلوی به کوشش حسین دهباشی، چاپ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، به عنوان مثال این یادداشت، حاوی صدها نگاره و نوشتار دستکاری شده است. نمیتوان به این منش، استناد تاریخی داشت.
باید همه گفتمان آن دیدگاه را شنید تا خواننده خود به قضاوت بنشیند. این کتابها با این شیوه، فاقد اصالت و گواه تاریخی است. کوششگر اینگونه کتابها حق ندارد انگارههای خود را بر تمام سخنان گوینده بیاورد، اما بخشهای مهمی از گفتار مصاحبه شونده را آگاهانه و عمدی حذف کند.
حال و حکایت این روزهای فضای مجازی، از پایین آوردن سرعت اینترنت و متضرر کردن اهل تحقیق و هزاران هزار کار و کسب فعال، تا فیلتر فضای مجازی، همان رفتار محرمعلیخان برای جلوگیری از آگاه شدن مردم است. شتاب ارتباطات برای روشنگری، مانع ادامه چنین رویهای است. اگر روزنامهها و ناظران بررسی کتاب توانستند با نماد […...] موفق شوند جلوی انتشار اندیشه را بگیرند، حتما ناظران بیمثال فضای مجازی قادر خواهند بود به فیلتر اطلاعرسانی در قرن بیست و یکم ادامه دهند!
8066 انتشاردهنده:علی مولوی
هنوز نسیم آزادی و هوای مشروطه در سر ایرانیها نیافتاده بود که روزنامههای دولتی اولیه، فقط از درون دربخانه همایونی مینوشتند و افق تیره و تار کشور هیچ سهمی در آن کلمات چاپی نداشت.
30 سال پیش از روزنامه موسوم به کاغذ اخبار، نخستین نشریه به زبان فارسی، روزنامه 'مرآت الاحوال' در شهر کلکته هندوستان بود که به مدیریت 'راما موهان روی' منتشر میشد. چند روزنامه فارسی دیگر که میتوانستند مطالبات مردم ایران را با جراتی وصف ناپذیر برای درهم شکستن استبداد قجری و خاستگاه اجتماعی آن جامعه ماتم زده را به قلم آوردند.
روزنامههای فارسی زبان حبلالمتین در کلکته با مدیریت سیدجلال کاشانی، قانون در لندن به مدیریت میرزا ملکم خان، اختر در استانبول به مسئولیت محمدطاهر تبریزی توانستند در بیداری ایرانیها سهیم و صدای زنگ تاریخ به اتمام رسیده تک گویی به گوش درب خانه قبله عالم برسانند.
بعدها در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه و اوائل کار مظفرالدین شاه، دامنه مطالبات تاسیس مجلس مشروطه گسترش یافت. تفکر ایرانی ابتدا با روزنامه به عرصه اظهارنظر و درج اندیشه پرداخت و بعدها انتشار کتاب جای خود را به میانه جامعه کشاند. اما گویی این مرحله هم باید نمادی از تنگناها و بنبست را طی کند.
نخستین کتابهای منتشره در ایران بیشتر ترجمه آثار نویسندگان اروپایی بود. اما دریغ از انتشار کتابی که بدون نظارت بتواند کار انتقال اندیشه را به پایان ببرد. محرمعلیخان نامی با روش متفاوتی قبل از قاجار تا 1314 و بعد از کودتای 28 مرداد نگذاشتند کتابهایی روشنگر به دست مردم برسد.
امروز اما فقط وسایل ارتباطی متحول شده است. کتابهایی که تاریخ شفاهی و مصاحبه با عناصر تاثیرگذار در حکومت پهلوی را یدک میکشد، حاوی حذفهایی است که با نماد […...] به خواننده میگوید، تو نباید این را بفهمی! کتاب 'آیندگان و روندگان' خاطرات دکتر داریوش همایون، وزیر اطلاعات و جهانگردی دوره پهلوی به کوشش حسین دهباشی، چاپ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، به عنوان مثال این یادداشت، حاوی صدها نگاره و نوشتار دستکاری شده است. نمیتوان به این منش، استناد تاریخی داشت.
باید همه گفتمان آن دیدگاه را شنید تا خواننده خود به قضاوت بنشیند. این کتابها با این شیوه، فاقد اصالت و گواه تاریخی است. کوششگر اینگونه کتابها حق ندارد انگارههای خود را بر تمام سخنان گوینده بیاورد، اما بخشهای مهمی از گفتار مصاحبه شونده را آگاهانه و عمدی حذف کند.
حال و حکایت این روزهای فضای مجازی، از پایین آوردن سرعت اینترنت و متضرر کردن اهل تحقیق و هزاران هزار کار و کسب فعال، تا فیلتر فضای مجازی، همان رفتار محرمعلیخان برای جلوگیری از آگاه شدن مردم است. شتاب ارتباطات برای روشنگری، مانع ادامه چنین رویهای است. اگر روزنامهها و ناظران بررسی کتاب توانستند با نماد […...] موفق شوند جلوی انتشار اندیشه را بگیرند، حتما ناظران بیمثال فضای مجازی قادر خواهند بود به فیلتر اطلاعرسانی در قرن بیست و یکم ادامه دهند!
8066 انتشاردهنده:علی مولوی
کپی شد